ام‌فروه مادر امام صادق(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

'''ام فروه'''، همسر [[امام باقر]] (ع) و مادر [[امام صادق]] (ع)، دختر [[قاسم بن محمد بن ابی بکر|قاسم]] بن [[محمد بن ابوبکر|محمد]] بن [[ابوبکر|ابی‌بکر]] بود.<ref> مفید، ۱۳۸۰ه‍.ش.ص۵۲۶.</ref> پدرش قاسم از افراد مورد اطمینان و اصحاب [[امام سجاد]] (ع) بود<ref>الأنوار البهیة،ص:۲۲۹</ref> و به [[فقیه]] اهل حجاز شهرت داشت.<ref>بحار الأنوار، المجلسی،ج‌۴۲،ص:۱۶۲</ref> ام فروه در [[قبرستان بقیع]] مدفون است.<ref>کلینی، الکافی،ج۱، ص۴۷۲</ref>

روایت «[[حدیث ولدنی ابابکر مرتین|ولدنی ابابکر مرتین]]» در منابع شیعی تنها در [[کشف الغمه]] آمده<ref>کشف الغمة، ج۲،ص۱۶۰</ref>و [[اربلی]] آن را [[حدیث مرسل |مرسل]] نقل کرده است. چرا که حافظ عبد العزیز جنابذی مستقیم از امام صادق (ع) روایت کرده در حالی‌که وی متوفای ۶۱۱ ق است و امام صادق(ع) در سال ۱۴۸ ق به شهادت رسیده است. از طرفی این روایت در هیچ منبع شیعی دیگری ذکر نشده است.

این روایت را ذهبی بدون ذکر سند آورده<ref>سیر أعلام النبلاء، ج ۶،ص۲۵۵ </ref> و در تهذیب الکامل اگر چه با سند آمده<ref>تهذیب الکمال،المزی، ج۵، ص۷۱</ref> ولی در سند این روایت حفص بن غیاث است که وی نیز در التعدیل و الترجیح روایاتش غیر قابل قبول دانسته شده است.<ref>التعدیل و الترجیج، ج۱، ص۵۱۳</ref> ابن عساکر نیز این روایت را از شخصی به نام اسماعیل بن محمد بن فضل نقل می‌کند<ref>تاریخ مدینة دمشق، ج۴۴، ص۴۵۳-۴۵۴</ref> در صورتیکه ذهبی می‌گوید وقتی ابن عساکر اسماعیل را دید، اسماعیل پیر شده بود و حافظه‌اش خوب کار نمی‌کرد.<ref>سیر اعلام النبلاء،ج۲۰،ص۸۶</ref> ونیز در سند ابن عساکر معاذ بن مثنی است که احمد بن حنبل وی را از عدالت ساقط می‌داند.<ref>المقصد الأرشد فی ذکر اصحاب الامام احم، ج۳، ص۳۵</ref><ref>طبقات الحنابلة، محمد بن أبی یعلی، ج۱، ص۳۹۹</ref>

[[امام صادق]] (ع) درباره مادرش فرموده است: «مادرم مؤمن، متقی و نیکوکار بود و خدا نیکوکاران را دوست دارد.»<ref>کافی،ج۱،ص۴۷۲.</ref> مسعودی وی را از پرهیزکارترین زنان زمان خویش می‌دانسته است.<ref>مسعودی، ص۱۵۲</ref> مامقانی او را بانویی با تقوی و نیکوکار بیان نموده‌است.<ref>مامقانی، ج۳، ۷۳</ref> فضائل این بانو تا آن‌جا بوده که برخی امام صادق (ع) را ابن المکرمه(پسر بانوی کریم) می‌خواندند.<ref>رجال الکشی،ص:۲۱۲</ref><ref>الأنوار البهیة،ص:۲۲۹</ref>

امام صادق (ع) ضمن نقل حدیثی از مادرش می‌فرماید: مادرم از پدرم نقل کرد یا‌ام فروه هر روز و شب هزار بار از خدا می‌خواهم که گناهان شیعیان ما را ببخشد، زیرا ما به سبب علمی که به ثواب داریم، در برابر مصائب و بلایا صبر می‌کنیم، در حالی که شیعیان ما بدون علم به آن صبر می‌کنند.<ref>کافی، ج۱ص ۷۲</ref><ref>مسعودی، ص۱۵۳</ref>

ام فروه کنیزی نیز به نام سعیده داشت که به فضل و عبادت شهرت داشت.<ref>الأنوار البهیة، ص:۲۳۰پاورقی.</ref>