دانشنامه قرآن و حدیث (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
ابرابزار
جز (←منابع) |
Abbasahmadi (بحث | مشارکتها) (ابرابزار) |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| اندازه تصویر = | | اندازه تصویر = | ||
| توضیح_تصویر = | | توضیح_تصویر = | ||
| نام‌های دیگر =موسوعة معارف | | نام‌های دیگر =موسوعة معارف الکتاب و السنة | ||
| نویسنده =[[محمد محمدی ری‌شهری]] | | نویسنده =[[محمد محمدی ری‌شهری]] | ||
| تاریخ نگارش = | | تاریخ نگارش = | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
| نوع رسانه = | | نوع رسانه = | ||
| وبسایت ناشر = | | وبسایت ناشر = | ||
| نام کتاب = <!-- | | نام کتاب = <!-- نام کتاب به زبان فارسی --> | ||
| مترجم = <!-- مترجم به فارسی --> حمیدرضا شیخی | | مترجم = <!-- مترجم به فارسی --> حمیدرضا شیخی | ||
| مشخصات نشر = <!-- مشخصات نشر در زبان فارسی --> | | مشخصات نشر = <!-- مشخصات نشر در زبان فارسی --> | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
}} | }} | ||
'''دانشنامه قرآن و حدیث''' مجموعه‌ای ۱۸ جلدی، تألیف [[محمد محمدی ری‌شهری]] و جمعی از پژوهشگران [[مؤسسه دارالحدیث]] که دربردارنده موضوعات و مدخل‌های دینی با استفاده از [[آیات]] و [[روایات]] است. این دانشنامه به زبان عربی و فارسی بوده و به شیوه الفبایی-موضوعی تنظیم شده است. تاکنون ۱۸ جلد از دانشنامه قرآن و حدیث، منتشر شده و چاپ آن ادامه دارد.{{سخ}}«موسوعة معارف | '''دانشنامه قرآن و حدیث''' مجموعه‌ای ۱۸ جلدی، تألیف [[محمد محمدی ری‌شهری]] و جمعی از پژوهشگران [[مؤسسه دارالحدیث]] که دربردارنده موضوعات و مدخل‌های دینی با استفاده از [[آیات]] و [[روایات]] است. این دانشنامه به زبان عربی و فارسی بوده و به شیوه الفبایی-موضوعی تنظیم شده است. تاکنون ۱۸ جلد از دانشنامه قرآن و حدیث، منتشر شده و چاپ آن ادامه دارد.{{سخ}} «موسوعة معارف الکتاب و السنة» عنوان ترجمه‌شده دانشنامه قرآن و حدیث در ۱۰ جلد است. | ||
==آغاز نگارش== | == آغاز نگارش == | ||
نگارشِ «دانشنامه قرآن و حدیث» همزمان با تأسیس «دار الحدیث»، با هدف تکمیل [[میزان الحکمة]] و با همان ترتیب موضوعی-الفبایی (بر اساس ریشه عربی کلمات) آغاز گردید. جلدهای نخستین آن که از ۱۳۸۴ش منتشر شد، «دانشنامه میزان الحکمة» نام داشت؛ امّا به‌دلیل تفاوت‌های کمّی و کیفی فراوانِ این کتاب با میزان الحکمة، پس از پایان‌یافتن حرف «باء»، در آستانه انتشار ویرایش دوم، نام «دانشنامه قرآن و حدیث» برای آن انتخاب شد.<ref>[http://www.darolhadith.ir/post/39569/ | نگارشِ «دانشنامه قرآن و حدیث» همزمان با تأسیس «دار الحدیث»، با هدف تکمیل [[میزان الحکمة]] و با همان ترتیب موضوعی-الفبایی (بر اساس ریشه عربی کلمات) آغاز گردید. جلدهای نخستین آن که از ۱۳۸۴ش منتشر شد، «دانشنامه میزان الحکمة» نام داشت؛ امّا به‌دلیل تفاوت‌های کمّی و کیفی فراوانِ این کتاب با میزان الحکمة، پس از پایان‌یافتن حرف «باء»، در آستانه انتشار ویرایش دوم، نام «دانشنامه قرآن و حدیث» برای آن انتخاب شد.<ref>[http://www.darolhadith.ir/post/39569/دانش-نامه-قرآن-و-حدیث-فارسی-عربی/#_ftnref16 دانشنامه قرآن و حدیث (فارسی-عربی)]، سایت انتشارات دار الحدیث.</ref> | ||
[[پرونده:رونمایی از دانشنامه قرآن و حدیث.jpg|250px|بندانگشتی|رونمایی از دانشنامه قرآن و حدیث]] | [[پرونده:رونمایی از دانشنامه قرآن و حدیث.jpg|250px|بندانگشتی|رونمایی از دانشنامه قرآن و حدیث]] | ||
==مراحل تحقیق و تدوین== | === مراسم رونمایی === | ||
آیین رونمایی از «دانشنامه قرآن و حدیث» به زبان عربی و فارسی و همچنین مجموعه «موسوعة معارف الکتاب و السنة» که ترجمه کامل به زبان عربی است، با حضور رئیس وقت مجلس شورای اسلامی در ۱۴ مهر ۱۳۹۰ش در مؤسسه دارالحدیث در [[قم]] برگزار شد.<ref>[https://www.hawzahnews.com/news/256946/دانشنامه-قرآن-و-حديث-رونمایی-شد دانشنامه قرآن و حدیث رونمایی شد]، خبرگزاری رسمی حوزه.</ref> | |||
== مراحل تحقیق و تدوین == | |||
تدوین دانشنامه قرآن و حدیث بر اساس آیین‌نامه دانشکده علوم و معارف حدیث تنظیم شده و آغاز و انجام آن این‌گونه شکل می‌گیرد که پژوهشگر در مرحله ابتدایی، آیات و احادیث مربوط به یک مدخل را از منابع و نرم‌افزارهای رایانه‌ای گردآوری می‌کند و دسته‌بندی آن چندین بار تنظیم می‌شود.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه قرآن و حدیث، ۱۳۹۱ش، ج۱، ص۸۷و۹۰.</ref>{{سخ}}سپس حاصل کار برای نقد و ارزیابی به دو کارشناس متخصص ارائه می‌گردد. در مرحله بعد، محمدی ری‌شهری وظیفه نگارش درآمدها و تحلیل‌های موردنیاز را بر عهده دارد و آماده‌سازی و تدوین نهایی را نویسندگان و پژوهشگران دارالحدیث انجام می‌دهند.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه قرآن و حدیث، ۱۳۹۱ش، ج۱، ص۸۷و۹۰.</ref> | تدوین دانشنامه قرآن و حدیث بر اساس آیین‌نامه دانشکده علوم و معارف حدیث تنظیم شده و آغاز و انجام آن این‌گونه شکل می‌گیرد که پژوهشگر در مرحله ابتدایی، آیات و احادیث مربوط به یک مدخل را از منابع و نرم‌افزارهای رایانه‌ای گردآوری می‌کند و دسته‌بندی آن چندین بار تنظیم می‌شود.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه قرآن و حدیث، ۱۳۹۱ش، ج۱، ص۸۷و۹۰.</ref>{{سخ}}سپس حاصل کار برای نقد و ارزیابی به دو کارشناس متخصص ارائه می‌گردد. در مرحله بعد، محمدی ری‌شهری وظیفه نگارش درآمدها و تحلیل‌های موردنیاز را بر عهده دارد و آماده‌سازی و تدوین نهایی را نویسندگان و پژوهشگران دارالحدیث انجام می‌دهند.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه قرآن و حدیث، ۱۳۹۱ش، ج۱، ص۸۷و۹۰.</ref> | ||
==ساختار== | == ساختار == | ||
این مجموعه، بر اساس شیوه الفبایی موضوعی به گزارش احادیث مرتبط با موضوعات پرداخته و در ابتدای هر مدخل، پس از معانی لغوی و اصطلاحی آن، به تبیین سرفصل‌های اصلی مدخل و تشریح آن می‌پردازد. تا کنون ۱۸ جلد از این مجموعه انتشار یافته و مدخل‌های مطرح‌شده در این مجلدات به این ترتیب است: | این مجموعه، بر اساس شیوه الفبایی موضوعی به گزارش احادیث مرتبط با موضوعات پرداخته و در ابتدای هر مدخل، پس از معانی لغوی و اصطلاحی آن، به تبیین سرفصل‌های اصلی مدخل و تشریح آن می‌پردازد. تا کنون ۱۸ جلد از این مجموعه انتشار یافته و مدخل‌های مطرح‌شده در این مجلدات به این ترتیب است: | ||
*جلد نخست: | * جلد نخست: ایثار؛ استئثار (ویژه‌خواری، انحصارطلبی)؛ اجاره (پیمانکاری)؛ اَجل؛ آخرة. | ||
*جلد دوم: إخاء (برادری)؛ ادب؛ اذان؛ ایذاء (آزاررسانی). | * جلد دوم: إخاء (برادری)؛ ادب؛ اذان؛ ایذاء (آزاررسانی). | ||
*جلد سوم: تاریخ؛ أرض (زمین)؛ اُسرة (خانواده). | * جلد سوم: تاریخ؛ أرض (زمین)؛ اُسرة (خانواده). | ||
*جلد چهارم: اُسوة (الگو)؛ مواساة؛ أکل (غذا خوردن). | * جلد چهارم: اُسوة (الگو)؛ مواساة؛ أکل (غذا خوردن). | ||
*جلد پنجم: اُلفة (همدلی)؛ اللّه (خدا). | * جلد پنجم: اُلفة (همدلی)؛ اللّه (خدا). | ||
*جلد ششم: أمل (آرزو)؛ امامة. | * جلد ششم: أمل (آرزو)؛ امامة. | ||
*جلد هفتم: اُمّة؛ اَمانة؛ اَمنیة. | * جلد هفتم: اُمّة؛ اَمانة؛ اَمنیة. | ||
*جلد هشتم: ایمان؛ اُنس. | * جلد هشتم: ایمان؛ اُنس. | ||
*جلد نهم: انسان؛ اهل البیت. | * جلد نهم: انسان؛ اهل البیت. | ||
*جلد دهم: تأنّی (درنگ‌ورزیدن)؛ آفة (آسیب). | * جلد دهم: تأنّی (درنگ‌ورزیدن)؛ آفة (آسیب). | ||
*جلد یازدهم: بحر (دریا)؛ بخل (تنگ‌نظری)؛ بدعة. | * جلد یازدهم: بحر (دریا)؛ بخل (تنگ‌نظری)؛ بدعة. | ||
*جلد دوازدهم: ابدال؛ اوتاد؛ اقطاب؛ بَداء؛ برّ (نیکی)؛ برکة. | * جلد دوازدهم: ابدال؛ اوتاد؛ اقطاب؛ بَداء؛ برّ (نیکی)؛ برکة. | ||
*جلد سیزدهم: | * جلد سیزدهم: برهان؛ بَسمَله؛ بشاشة و بِشْر (گشاده‌رویی و خوش‌رویی)؛ بصیرة؛ بُغض (کینه و نفرت). | ||
*جلد چهاردهم: بُکاء (اشک‌ریختن)؛ بَلَد (سرزمین)؛ بلوغ؛ بلاغة (رسایی و شیوایی گفتار). | * جلد چهاردهم: بُکاء (اشک‌ریختن)؛ بَلَد (سرزمین)؛ بلوغ؛ بلاغة (رسایی و شیوایی گفتار). | ||
*جلد پانزدهم: تبلیغ؛ بلاء (آزمایش الهی). | * جلد پانزدهم: تبلیغ؛ بلاء (آزمایش الهی). | ||
*جلد شانزدهم: بُهتان؛ مباهله (نفرین کردن به یکدیگر)؛ بیعة.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/2199023/ | * جلد شانزدهم: بُهتان؛ مباهله (نفرین کردن به یکدیگر)؛ بیعة.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/2199023/مروری-بر-كتاب-موسوعة-معارف-الكتاب-و-السنة مروری بر کتاب «موسوعة معارف الکتاب و السنة»]، سایت ایکنا.</ref> | ||
*جلد هفدهم: تجارت؛ توبه.<ref>[https://www.gisoom.com/book/11640442/ | * جلد هفدهم: تجارت؛ توبه.<ref>[https://www.gisoom.com/book/11640442/کتاب-دانشنامه-قرآن-و-حدیث-فارسی-عربی-جلد-17/ دانشنامه قرآن و حدیث: فارسی - عربی (جلد ۱۷)]، کتاب جهانی گیسوم.</ref> | ||
*جلد هجدهم: توبه؛ ثغر (مرز)؛ ثواب (پاداش).<ref>[http://www.darolhadith.ir/post/54115/ | * جلد هجدهم: توبه؛ ثغر (مرز)؛ ثواب (پاداش).<ref>[http://www.darolhadith.ir/post/54115/جلد-هجدهم-دانشنامه-قرآن-و-حدیث/ جلد هجدهم دانشنامه قرآن و حدیث]، سایت انتشارات دار الحدیث.</ref> | ||
[[پرونده:موسوعة معارف الکتاب و السنة.jpg|180px|بندانگشتی|موسوعة معارف الکتاب و السنة]] | [[پرونده:موسوعة معارف الکتاب و السنة.jpg|180px|بندانگشتی|موسوعة معارف الکتاب و السنة]] | ||
==ویژگی‌ها== | |||
== ویژگی‌ها == | |||
ری‌شهری در مقدمه کتاب به ویژگی‌های یک دانشنامه خوب اشاره می‌کند و معتقد است دانشنامه قرآن و حدیث دارای امتیازاتی چون روش‌مندبودن، آوردن احادیث در کنار قرآن، جامعیت، اختصار، مستندبودن، موضوع‌بندی درختی، ارزیابی و جمع‌بندی، نمایه‌سازی و شناسنامه‌دار بودن است.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه قرآن و حدیث، ۱۳۹۱ش، ج۱، ص۱۴و۱۹.</ref> | ری‌شهری در مقدمه کتاب به ویژگی‌های یک دانشنامه خوب اشاره می‌کند و معتقد است دانشنامه قرآن و حدیث دارای امتیازاتی چون روش‌مندبودن، آوردن احادیث در کنار قرآن، جامعیت، اختصار، مستندبودن، موضوع‌بندی درختی، ارزیابی و جمع‌بندی، نمایه‌سازی و شناسنامه‌دار بودن است.<ref>محمدی ری‌شهری، دانشنامه قرآن و حدیث، ۱۳۹۱ش، ج۱، ص۱۴و۱۹.</ref> | ||
==پانویس== | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس۲}} | {{پانویس۲}} | ||
==منابع== | |||
*جلد هجدهم دانشنامه قرآن و حدیث، سایت انتشارات دار الحدیث، تاریخ بازدید: ۴ اردیبهشت: ۱۴۰۰ش. | == منابع == | ||
*دانشنامه قرآن و حدیث (فارسی-عربی)، سایت انتشارات دار الحدیث، تاریخ بازدید: ۴ اردیبهشت: ۱۴۰۰ش. | * جلد هجدهم دانشنامه قرآن و حدیث، سایت انتشارات دار الحدیث، تاریخ بازدید: ۴ اردیبهشت: ۱۴۰۰ش. | ||
*دانشنامه قرآن و حدیث رونمایی شد، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ انتشار: ۱۴ مهر ۱۳۹۰ش. | * دانشنامه قرآن و حدیث (فارسی-عربی)، سایت انتشارات دار الحدیث، تاریخ بازدید: ۴ اردیبهشت: ۱۴۰۰ش. | ||
*دانشنامه قرآن و حدیث: فارسی - عربی (جلد ۱۷)، کتاب جهانی گیسوم، تاریخ بازدید: ۴ اردیبهشت: ۱۴۰۰ش. | * دانشنامه قرآن و حدیث رونمایی شد، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ انتشار: ۱۴ مهر ۱۳۹۰ش. | ||
*محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، دارالحدیث، ۱۳۹۱ش. | * دانشنامه قرآن و حدیث: فارسی - عربی (جلد ۱۷)، کتاب جهانی گیسوم، تاریخ بازدید: ۴ اردیبهشت: ۱۴۰۰ش. | ||
*مروری بر کتاب «موسوعة معارف الکتاب و السنة»، سایت ایکنا، تاریخ انتشار: ۱۲ مهر ۱۳۹۰ش. | * محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه قرآن و حدیث، قم، دارالحدیث، ۱۳۹۱ش. | ||
* مروری بر کتاب «موسوعة معارف الکتاب و السنة»، سایت ایکنا، تاریخ انتشار: ۱۲ مهر ۱۳۹۰ش. | |||
{{دانش‌نامه‌ها}} | {{دانش‌نامه‌ها}} | ||