فتوحات مسلمانان: تفاوت میان نسخه‌ها

* '''اوج گیری تبعض نژادی''': با گسترش فتوحات و سرازیر شدن غنائم بی‌پایان به شبه جزیره غریزه‌های جاهلانه عرب بار دیگر سر به طغیان کشید.

علی(ع) معتقد بود در آستانه خلافت وی جامعه به [[جاهلیت]] خود بازگشته است.<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱۳، ص۱۷۹</ref> دیوان عمر بن خطاب [[مهاجر]] را بر [[انصار]] برتری می‌داد<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۸، ص۱۱۱</ref> و سیاست‌های [[عثمان]] اموی را بر دیگران.<ref>سیوطی، تاریخ الخلفا، ۱۹۹۲م، ص۱۶۴</ref>.این رویه چنان مستحکم شد که علی(ع) نیز نتوانست آن را برچیند. به او اعتراض می‌شد که چرا چونان عمر آنان را بر دیگران ترجیح نمی‌دهد.<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۴۱ </ref>

چنان که [[اشعث بن قیس کندی|اشعث بن قیس]] در [[آذربایجان]] مشاهده کرد که بیشتر اهالی آن مسلمان شده و قرآن می‌خوانند.<ref>بلاذری، فتوح البلدان، ص۳۲۰</ref> با این حال سیاست کلی فتوحات بر آن نبوده است. عثمان معتقد بود از مهم‌ترین عواملی که باعث خرابی جامعه اسلامی می‌شود خواندن [[قرآن کریم|قرآن]] توسط عجمان است.<ref>حسین، الفتنة الکبری، ص۷۲</ref>

==انگیزه خلفا از فتوحات==

* '''دور کردن و سرگرم ساختن مخالفان''': راهی کردن [[صحابه]] معترض یا مخالف به فتوحات همواره مورد توجه خلافت بود. [[معاویه]] به [[عثمان]] توصیه کرد مخالفانش را به جهاد بفرستد تا زخم‌های شترهاشان برایشان مهم‌تر از نماز باشد.<ref>ابن قتیبه، الامامه و السیاسه، ۱۴۱۰ق، ج۱ ، ص۴۹ </ref>ابن عامر نیز گفت: آنان را به جهاد مشغول کند تا علیه او شایعه سازی نکنند.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۷۵ش، ج۴ ، ص۳۳۳</ref>