کاربر ناشناس
محمدکاظم خراسانی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←حیات سیاسی
imported>Fayaz جزبدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Fayaz جز (←حیات سیاسی) |
||
| خط ۱۵۳: | خط ۱۵۳: | ||
*بسیاری از شاگردان خراسانی، تقریرات درس‌های فقه و اصول او را نوشته‌اند که نام برخی از آن‌ها مشخص نیست.<ref>آقابزرگ طهرانی، ''الذریعة''، ۱۴۰۳ق، ج۴، ص۳۶۷.</ref> | *بسیاری از شاگردان خراسانی، تقریرات درس‌های فقه و اصول او را نوشته‌اند که نام برخی از آن‌ها مشخص نیست.<ref>آقابزرگ طهرانی، ''الذریعة''، ۱۴۰۳ق، ج۴، ص۳۶۷.</ref> | ||
== | ==فعالیت== | ||
با بررسی مواضع و رفتارهای سیاسی ملا محمدکاظم خراسانی، اقدامات و مبارزات او در چهار جبهه تقسیم می‌شود: | با بررسی مواضع و رفتارهای سیاسی ملا محمدکاظم خراسانی، اقدامات و مبارزات او در چهار جبهه تقسیم می‌شود: | ||
#جبهه مبارزه با استبداد و حاکمان مستبد و کوشش برای تغییر حکومت از استبدادی به [[مشروطه]]؛ | |||
# جبهه مبارزه با استبداد و حاکمان مستبد و کوشش برای تغییر حکومت از استبدادی به [[مشروطه]]؛ | #جبهه مقابله با کسانی که با بیرق مشروعه‌خواهی با مشروطیت درافتادند؛ | ||
# جبهه مقابله با کسانی که با بیرق مشروعه‌خواهی با مشروطیت درافتادند؛ | #جبهه مبارزه با برخی از سردمداران مشروطه که به بهانه مشروطیت، احکام شرعی را نادیده می‌گرفتند؛ | ||
# جبهه مبارزه با برخی از سردمداران مشروطه که به بهانه مشروطیت، احکام شرعی را نادیده می‌گرفتند؛ | #جبهه مبارزه با بیگانگان و دفاع از [[ایران|کشور ایران]] در برابر تجاوز آنان.<ref>حائری، ''تشیع و مشروطیت در ایران''، ۱۳۶۴ش، ص۱۲۳.</ref> | ||
# جبهه مبارزه با بیگانگان و دفاع از [[ایران|کشور ایران]] در برابر تجاوز آنان.<ref>حائری، ''تشیع و مشروطیت در ایران''، ۱۳۶۴ش، ص۱۲۳.</ref> | ===مشروطیت ایران=== | ||
خراسانی در پی‌ریزی و شکل‌گیری اولیه جنبش مشروطه نقشی نداشت. به دنبال اوضاع نابسامان اقتصادی، اجتماعی و سیاسی [[ایران]] و تشدید ناآرامی‌ها و تنش‌ها میان دولت و مخالفان در [[تهران]]، از آخوند برای گام پیش نهادن و پشتیبانی از جنبش، درخواست‌های فراوانی صورت گرفت، از جمله از جانب برخی عالمانی که بعداً با مشروطه به مخالفت برخاستند.{{مدرک}} آخوند خراسانی مشروطه را به خوبی می‌شناخت؛ ولی چون انقلاب را در حال شکل‌گیری و وقوع آن را حتمی می‌دید برای آنکه آن را در مسیر آموزه‌های دینی هدایت کند تا مانند جنبش‌های انقلابی پس از [[رنسانس]] در اروپا گرایش ضددینی نیابد، وارد آن شد.<ref>کفایی، «شرح و بیانی مختصر و موجز از حیات و شخصیت آخوند ملامحمدکاظم خراسانی»، ۱۳۸۶ش، ص۴۱۴۵.</ref><br> | |||
=== | آخوند خراسانی به نظام مشروطه به عنوان وسیله‌ای برای جلوگیری از ظلم و ستم به مردم، می‌نگریست و شرکت در جنبش را بر همه مسلمین [[واجب]] می‌شمرد. خراسانی در نامه‌ای به یکی از وعّاظ تهران نوشته: "غرض ما از این همه زحمت، ترضیه حال رعیت، و رفع ظلم از آنان، و اعانه مظلوم، و [[امر به معروف و نهی از منکر]] و غیرها از قوانین اسلامیه نافعه للقوم بوده است."{{مدرک}} | ||
آخوند خراسانی مشروطه را به خوبی می‌شناخت؛ ولی چون انقلاب را در حال شکل‌گیری و وقوع آن را حتمی می‌دید برای آنکه آن را در مسیر آموزه‌های دینی هدایت کند تا مانند جنبش‌های انقلابی پس از [[رنسانس]] در اروپا گرایش ضددینی نیابد، وارد آن شد.<ref>کفایی، «شرح و بیانی مختصر و موجز از حیات و شخصیت آخوند ملامحمدکاظم خراسانی»، ۱۳۸۶ش، ص۴۱۴۵.</ref> | |||
خراسانی | |||
از نخستین اقدامات آخوند خراسانی در این عرصه، اعلامیه مشترک او با [[محمد شربیانی]]، [[محمدحسن مامقانی]] و [[حسین خلیلی تهرانی]] در [[۲۱ جمادی‌الثانی|۲۱ جمادی الآخر]] [[سال ۱۳۲۱ هجری قمری|۱۳۲۱ق]](شهریور ۱۲۸۲ش) است که در آن، با اظهار نارضایتی شدید از عملکرد صدراعظم [[مظفرالدین شاه]]، [[میرزاعلی‌اصغر خان امین‌السلطان]]، او را مسبب اصلی همه مفاسد و مسلط کردن اجانب بر کشور دانسته و [[تکفیر]] کرده‌اند.<ref>کسروی، ''تاریخ مشروطه ایران''، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۳۲۳۳.</ref> | از نخستین اقدامات آخوند خراسانی در این عرصه، اعلامیه مشترک او با [[محمد شربیانی]]، [[محمدحسن مامقانی]] و [[حسین خلیلی تهرانی]] در [[۲۱ جمادی‌الثانی|۲۱ جمادی الآخر]] [[سال ۱۳۲۱ هجری قمری|۱۳۲۱ق]](شهریور ۱۲۸۲ش) است که در آن، با اظهار نارضایتی شدید از عملکرد صدراعظم [[مظفرالدین شاه]]، [[میرزاعلی‌اصغر خان امین‌السلطان]]، او را مسبب اصلی همه مفاسد و مسلط کردن اجانب بر کشور دانسته و [[تکفیر]] کرده‌اند.<ref>کسروی، ''تاریخ مشروطه ایران''، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۳۲۳۳.</ref> | ||
محمدحسین نائینی از شاگردان آخوند خراسانی در جواب مخالفان مشروطه، کتاب [[تنبیه الامه و تنزیه المله|تنبیه الامه و تنزیه المله]] را که آخوند نیز تقریظی بر آن نگاشته، تالیف کرده است. مظفرالدین شاه در [[جمادی الثانی]] ۱۳۲۴، مرداد ۱۲۸۴، مشروطه را پذیرفت و دستور داد سریعاً مجلس تشکیل شود که نخستین جلسه در ۱۴ مهر ۱۲۸۵ برگزار شد. | |||
نائینی از شاگردان آخوند خراسانی در جواب مخالفان مشروطه، کتاب [[تنبیه الامه و تنزیه المله|تنبیه الامه و تنزیه المله]] را که آخوند نیز تقریظی بر آن نگاشته، تالیف کرده است. مظفرالدین شاه در [[جمادی الثانی]] ۱۳۲۴، مرداد ۱۲۸۴، مشروطه را پذیرفت و دستور داد سریعاً مجلس تشکیل شود که نخستین جلسه در ۱۴ مهر ۱۲۸۵ برگزار شد. | |||
در مواردی از خراسانی راجع به قانون مشروطه سوال شده است از جمله: درباره نظام ملّی (قانون نظام وظیفه عمومی) و مورد دیگر در جریان موافقتنامه اوت ۱۹۰۷ [[روسیه|روس]] و [[بریتانیا|انگلیس]] بود که آخوند طی نامه‌ای نمایندگان را به اجرای قوانین اسلامی و پرداخت بدهی‌های کشور و فقر زدایی سفارش کرد. | در مواردی از خراسانی راجع به قانون مشروطه سوال شده است از جمله: درباره نظام ملّی (قانون نظام وظیفه عمومی) و مورد دیگر در جریان موافقتنامه اوت ۱۹۰۷ [[روسیه|روس]] و [[بریتانیا|انگلیس]] بود که آخوند طی نامه‌ای نمایندگان را به اجرای قوانین اسلامی و پرداخت بدهی‌های کشور و فقر زدایی سفارش کرد. | ||