پرش به محتوا

تجرید الاعتقاد (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۹: خط ۲۹:
}}
}}


'''تَجریدُ الإعتِقاد'''، کتابی در [[علم کلام]] به زبان عربی از [[خواجه نصیرالدین طوسی]] (متوفی ۶۷۲). از مهمترین کتاب‌ها در توضیح و اثبات عقاید [[امامیه]] است. به عقیده [[آقا بزرگ تهرانی]]، <ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج۳، ص۳۵۳.</ref> خواجه نصیر این اثر را '''تحریر العقاید''' نامیده، اما بعدها این کتاب به اسامی دیگری همچون '''تجرید الاعتقاد'''، '''تجرید العقائد'''، و '''تجرید الکلام''' شهرت یافته است.<ref>فکرت، فهرست الفبائی...، ۱۳۶۹ش، ص۱۰۴؛ منزوی و دانش‌پژوه، فهرست کتابخانه مدرسه عالی سپهسالار، ۱۳۴۰ش، ج۳، ص۳۱۵؛ برای نقد نظر آقابزرگ طهرانی رجوع کنید به علامه حلّی، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، ۱۴۰۷ق، ص۱۷-۱۸.</ref>
'''تَجریدُ الإعتِقاد'''، به معنای پالایش عقاید، کتابی در [[علم کلام]] به زبان عربی از [[خواجه نصیرالدین طوسی]] (متوفی ۶۷۲). از مهمترین کتاب‌ها در توضیح و اثبات عقاید [[امامیه]] است. به عقیده [[آقا بزرگ تهرانی]]، <ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج۳، ص۳۵۳.</ref> خواجه نصیر این اثر را '''تحریر العقاید''' نامیده، اما بعدها این کتاب به اسامی دیگری همچون '''تجرید الاعتقاد'''، '''تجرید العقائد'''، و '''تجرید الکلام''' شهرت یافته است.<ref>فکرت، فهرست الفبائی...، ۱۳۶۹ش، ص۱۰۴؛ منزوی و دانش‌پژوه، فهرست کتابخانه مدرسه عالی سپهسالار، ۱۳۴۰ش، ج۳، ص۳۱۵؛ برای نقد نظر آقابزرگ طهرانی رجوع کنید به علامه حلّی، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، ۱۴۰۷ق، ص۱۷-۱۸.</ref>


تجرید الاعتقاد از ارزشمندترین و در عین حال مختصرترین متون کلامی [[شیعه]] به شمار آمده و به سبب همین ویژگی‌ها، از زمان تألیف شهرت یافته و عالمان مسلمان، شروح و حواشی متعددی به فارسی و عربی، در رد یا قبول آن نگاشته‌اند.
تجرید الاعتقاد از ارزشمندترین و در عین حال مختصرترین متون کلامی [[شیعه]] به شمار آمده و به سبب همین ویژگی‌ها، از زمان تألیف شهرت یافته و عالمان مسلمان، شروح و حواشی متعددی به فارسی و عربی، در رد یا قبول آن نگاشته‌اند.
خط ۳۵: خط ۳۵:
==نویسنده==
==نویسنده==
خواجه نصیرالدین طوسی، [[فلسفه|فیلسوف]] و ریاضی‌دان بزرگ [[مسلمان]]،<ref>مدرس رضوی، «شرح حال مؤلف کتاب»، ص چهارده.</ref> در سال ۵۹۷ قمری در [[طوس]] زاده شد<ref>مدرس رضوی، «شرح حال مؤلف کتاب»، ص پانزده.</ref> او در دوران حکومت [[هلاکوخان|هلاکوخان مغول]]، [[رصدخانه مراغه]] را در سال ۶۶۰ق بنیاد نهاد.<ref>مدرس رضوی، «شرح حال مؤلف کتاب»، ص نوزده</ref> بیش از ۱۵۰ اثر تالیفی، شرح، ترجمه و مقالات دیگر از وی گزارش شده که [[شرح اشارات]]، تجرید الاعتقاد، تجرید در منطق، فصول نصیریه، [[اوصاف الاشراف]]، قواعد العقائد، [[نقد المحصل]] و اساس الاقتباس، چند نمونه از مهمترین آثار اوست.<ref>مدرس رضوی، «شرح حال مؤلف کتاب»، ص بیست و دو.</ref> وی سرانجام در سال ۶۷۲ قمری، در ۷۵ سالگی در [[بغداد]] درگذشت.<ref>مدرس رضوی، «شرح حال مؤلف کتاب»، ص بیست و یک.</ref>
خواجه نصیرالدین طوسی، [[فلسفه|فیلسوف]] و ریاضی‌دان بزرگ [[مسلمان]]،<ref>مدرس رضوی، «شرح حال مؤلف کتاب»، ص چهارده.</ref> در سال ۵۹۷ قمری در [[طوس]] زاده شد<ref>مدرس رضوی، «شرح حال مؤلف کتاب»، ص پانزده.</ref> او در دوران حکومت [[هلاکوخان|هلاکوخان مغول]]، [[رصدخانه مراغه]] را در سال ۶۶۰ق بنیاد نهاد.<ref>مدرس رضوی، «شرح حال مؤلف کتاب»، ص نوزده</ref> بیش از ۱۵۰ اثر تالیفی، شرح، ترجمه و مقالات دیگر از وی گزارش شده که [[شرح اشارات]]، تجرید الاعتقاد، تجرید در منطق، فصول نصیریه، [[اوصاف الاشراف]]، قواعد العقائد، [[نقد المحصل]] و اساس الاقتباس، چند نمونه از مهمترین آثار اوست.<ref>مدرس رضوی، «شرح حال مؤلف کتاب»، ص بیست و دو.</ref> وی سرانجام در سال ۶۷۲ قمری، در ۷۵ سالگی در [[بغداد]] درگذشت.<ref>مدرس رضوی، «شرح حال مؤلف کتاب»، ص بیست و یک.</ref>
 
== جایگاه==
== جایگاه==
تجرید الاعتقاد، تجرید العقائد، یا آنطور که [[خواجه نصیر طوسی]] در مقدمه کتاب آورده، تحریر الاعتقاد، و یا چنانکه آقابزرگ تهرانی در کتاب الذریعة ذکر کرده، تجرید الکلام،<ref>نگاه کنید به: آقابزرگ تهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، دار الأضواء، ج۳، ص۳۵۲-۳۵۴؛ شعرانی، کشف المراد، ۱۳۷۲ش، ص۱۱.</ref> یکی از مهمترین کتب [[کلام امامیه|کلامی شیعه]] و حتی اثری منحصر به فرد دانسته شده<ref>نگاه کنید به: شعرانی، کشف المراد، ۱۳۷۲ش، ص۱۱.</ref> که با وجود حجم کم، بسیاری از عالمان مسلمان و شیعه، بر آن شرح و تعلیقه نگاشته و درباره قبول یا ردّ نظرات [[خواجه نصیرالدین طوسی]] سخن گفته‌اند.<ref>حسینی خوانساری، کشف الاستار، ۱۴۱۸ق، ج۵، ص۲۴.</ref> آقابزرگ تهرانی، یکی از برجسته‌ترین کتابشناسان شیعه، تجرید الاعتقاد را ارزشمندترین اثر عقایدی [[شیعه]] دانسته است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، دار الأضواء، ج۳، ص۳۵۲.</ref> بنابر جستجوی علی صدرایی خویی که در [[کتابشناسی تجرید الاعتقاد]] ذکر شده، دست‌کم ۲۳۱ شرح و حاشیه برای تجرید الاعتقاد نوشته شده است.<ref>صدرایی خویی، کتابشناسی تجرید الاعتقاد، ۱۳۸۲ش، ص۱۳.</ref>
تجرید الاعتقاد، تجرید العقائد، یا آنطور که [[خواجه نصیر طوسی]] در مقدمه کتاب آورده، تحریر الاعتقاد، و یا چنانکه آقابزرگ تهرانی در کتاب الذریعة ذکر کرده، تجرید الکلام،<ref>نگاه کنید به: آقابزرگ تهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، دار الأضواء، ج۳، ص۳۵۲-۳۵۴؛ شعرانی، کشف المراد، ۱۳۷۲ش، ص۱۱.</ref> یکی از مهمترین کتب [[کلام امامیه|کلامی شیعه]] و حتی اثری منحصر به فرد دانسته شده<ref>نگاه کنید به: شعرانی، کشف المراد، ۱۳۷۲ش، ص۱۱.</ref> که با وجود حجم کم، بسیاری از عالمان مسلمان و شیعه، بر آن شرح و تعلیقه نگاشته و درباره قبول یا ردّ نظرات [[خواجه نصیرالدین طوسی]] سخن گفته‌اند.<ref>حسینی خوانساری، کشف الاستار، ۱۴۱۸ق، ج۵، ص۲۴.</ref> آقابزرگ تهرانی، یکی از برجسته‌ترین کتابشناسان شیعه، تجرید الاعتقاد را ارزشمندترین اثر عقایدی [[شیعه]] دانسته است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، دار الأضواء، ج۳، ص۳۵۲.</ref> بنابر جستجوی علی صدرایی خویی که در [[کتابشناسی تجرید الاعتقاد]] ذکر شده، دست‌کم ۲۳۱ شرح و حاشیه برای تجرید الاعتقاد نوشته شده است.<ref>صدرایی خویی، کتابشناسی تجرید الاعتقاد، ۱۳۸۲ش، ص۱۳.</ref>
۲۵۶

ویرایش