کاربر ناشناس
مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mahdiemadi بدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Mahdiemadi بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
==معنای اصطلاحی== | ==معنای اصطلاحی== | ||
در روایات اسلامی، مراد از مهدی به صورت مطلق، همان موعود خاندان پیامبر اکرم(ص) است که سرانجام در وقتی که دنیا را ستم فرا گرفته ظهور می‌کند و عدل و داد می‌آورد. بنابر آموزه‌های شیعه، او [[امام دوازدهم]] است که اکنون در [[غیبت امام زمان|غیبت]] به سر می‌برد. در روایات [[شیعه]] [[امامیه]] از مهدی با تعابیری دیگر نیز همانند [[قائم آل محمد]](عج) یاد کرده‌اند.<ref>نک: سید محمد صدر، ج۳، ص۱۳۵.</ref> | در روایات اسلامی، مراد از مهدی به صورت مطلق، همان موعود خاندان پیامبر اکرم(ص) است که سرانجام در وقتی که دنیا را ستم فرا گرفته ظهور می‌کند و عدل و داد می‌آورد. بنابر آموزه‌های شیعه، او [[امام دوازدهم]] است که اکنون در [[غیبت امام زمان|غیبت]] به سر می‌برد. در روایات [[شیعه]] [[امامیه]] از مهدی با تعابیری دیگر نیز همانند [[قائم آل محمد]](عج) یاد کرده‌اند.<ref>نک: سید محمد صدر، ج۳، ص۱۳۵.</ref> | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۵: | ||
لقب مهدی در صدر [[اسلام]] از باب بزرگداشت و تجلیل نیز برای بزرگان به کار می‌رفته است. [[حسان بن ثابت]] (متوفی ۵۴/ ۶۷۳) در قصیده‌ای برای [[پیامبر اکرم(ص)]] از این لقب برای اشاره با آن حضرت استفاده کرده است: | لقب مهدی در صدر [[اسلام]] از باب بزرگداشت و تجلیل نیز برای بزرگان به کار می‌رفته است. [[حسان بن ثابت]] (متوفی ۵۴/ ۶۷۳) در قصیده‌ای برای [[پیامبر اکرم(ص)]] از این لقب برای اشاره با آن حضرت استفاده کرده است: | ||
{{شعر}}{{ب|جزاء علی المهدی اصبح ثاویا|یا خیر من وطأ الحصا لا تبعدی<ref>جاسم حسین، ص۳۵.</ref>}}{{پایان شعر}} | {{شعر}}{{ب|جزاء علی المهدی اصبح ثاویا|یا خیر من وطأ الحصا لا تبعدی<ref>جاسم حسین، ص۳۵.</ref>}}{{پایان شعر}}اهل سنت غالبا این لقب را به صیغه جمع برای چهار [[خلیفه]] بعد از پیامبر(ص)، که آنان را [[خلفای راشدین]] می‌خوانند، به صورت «الخفاء الراشدون المهدیون»، به کار می‌برند.<ref>جاسم، تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم، ص34؛ ابن منظور، ج۱۵، ص۳۵۴.</ref> | ||
[[سلیمان بن صرد]] نیز [[امام حسین]](ع) را پس از شهادتش، مهدی بن مهدی خوانده است.<ref>ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۱۲، ص۲۰.</ref> | [[سلیمان بن صرد]] نیز [[امام حسین]](ع) را پس از شهادتش، مهدی بن مهدی خوانده است.<ref>ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۱۲، ص۲۰.</ref> | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۱: | ||
بنا به گفته [[راجکوسکی]]، نخستین کسی که مهدی را در کاربرد اعتقادی آن به عنوان [[منجی]] به کار برد [[ابو اسحاق کعب بن ماته بن حیسوء حمیری]] (متوفی ۶۵۴ق) است .<ref> جاسم حسین، ص۳۵.</ref> | بنا به گفته [[راجکوسکی]]، نخستین کسی که مهدی را در کاربرد اعتقادی آن به عنوان [[منجی]] به کار برد [[ابو اسحاق کعب بن ماته بن حیسوء حمیری]] (متوفی ۶۵۴ق) است .<ref> جاسم حسین، ص۳۵.</ref> | ||
===مهدویت در القاب خلفای عباسی=== | ===مهدویت در القاب خلفای عباسی=== | ||
لقب‌های رسمی و به خصوص در شروع نهضت [[عباسیان|عباسی]] - عصر پنج خلیفه اول دولت عباسیان - مفهوم و طبیعت مهدوی داشت و عباسیان برای مقاصد و اهدافی این القاب را برمی‌گزیدند، زیرا این لقب‌ها گویای احساسات عموم مردم، به‌ویژه مردم ضعیف و فقیر که پیوسته امیدوار به وضع بهتر بودند، می‌باشند. | لقب‌های رسمی و به خصوص در شروع نهضت [[عباسیان|عباسی]] - عصر پنج خلیفه اول دولت عباسیان - مفهوم و طبیعت مهدوی داشت و عباسیان برای مقاصد و اهدافی این القاب را برمی‌گزیدند، زیرا این لقب‌ها گویای احساسات عموم مردم، به‌ویژه مردم ضعیف و فقیر که پیوسته امیدوار به وضع بهتر بودند، می‌باشند. | ||
| خط ۳۰: | خط ۲۷: | ||
القاب موجود در عصر اول عباسی (بویژه القاب خلفای عباسی) را می‌توان به گونه زیر تقسم کرد: ۱- القاب رسمی عمومی، مانند امیر المؤمنین، خلیفة اللّه و ملک. ۲- القاب رسمی خصوصی، مانند الامام، القائم، المرتضی، المنصور، المهدی و الرشید، المعتصم بالله و... ۳- القاب شخصی، مانند الأحول که لقب هشام بود، الحمار و الجعدی که این دو لقب از آنِ مروان بن محمد بودند. و دوانیقی که لقب منصور بود، ناقص که لقب یزید سوم أموی بود و لقب موسی بن امین، شدید بود.<ref>مقریزی، الخطط، ج ۱، ص۲۸۷.</ref> لقب ابن الهادی، الناطق بالحق بود<ref>تاریخ دولة عباسیه، (نسخه خطی استانبول ۲۲۶۰) ص۲۰.</ref> که پدرش می‌خواست او به جای هارون ولیعهدش باشد. | القاب موجود در عصر اول عباسی (بویژه القاب خلفای عباسی) را می‌توان به گونه زیر تقسم کرد: ۱- القاب رسمی عمومی، مانند امیر المؤمنین، خلیفة اللّه و ملک. ۲- القاب رسمی خصوصی، مانند الامام، القائم، المرتضی، المنصور، المهدی و الرشید، المعتصم بالله و... ۳- القاب شخصی، مانند الأحول که لقب هشام بود، الحمار و الجعدی که این دو لقب از آنِ مروان بن محمد بودند. و دوانیقی که لقب منصور بود، ناقص که لقب یزید سوم أموی بود و لقب موسی بن امین، شدید بود.<ref>مقریزی، الخطط، ج ۱، ص۲۸۷.</ref> لقب ابن الهادی، الناطق بالحق بود<ref>تاریخ دولة عباسیه، (نسخه خطی استانبول ۲۲۶۰) ص۲۰.</ref> که پدرش می‌خواست او به جای هارون ولیعهدش باشد. | ||
===مهدویت در القاب امامان زیدیه=== | |||
در طول تاریخ، لقب مهدی برای برخی از امامان [[زیدیه]] نظیر [[نفس زکیه]]، یحیی بن عمر، [[شهید فخ]]، [[هادی الی حق یحیی بن حسین |یحیی بن حسین]] و غیره به کار رفته است. برخی از فرقه شناسان ادعا کرده‌اند انشعاباتی از زیدیه هر امامی که به خود دعوت نماید و دارای شرایط امامت باشد او را امام و مهدی می‌دانند. بر اساس این دیدگاه مهدی در شخص خاص منحصر نمیگردد.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، ص۶۲.</ref><ref>احمد محمود صبحی، فی علم الکلام دراسه فلسفیة لآراء الفرق الاسلامیة فی اصول الدین، ج۳، ص۱۲۷ و ۱۲۸.</ref><ref>ر.ک: مصطفی سلطانی، تاریخ و عقاید زیدیه، ص۲۹۱ و ۲۹۲. </ref> | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||