نزول قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

در آیات قرآن از واژه‌هایی مانند «انزلنا»، «نزلنا»، «اوحینا»، «سنلقی»، «سنقرؤک»، «نتلوها» و «رتلناه» برای اشاره به نزول قرآن استفاده شده است.  

نزول روحانی، نزول مقامی و نزول حقیقی تعابیری است که اندیشمندان اسلامی برای اشاره به نزول قرآن از آنها استفاده کرده‌اند؛ [[حسن مصطفوی]] در [[التحقیق فی کلمات القرآن الکریم (کتاب)|التحقیق فی کلمات القرآن]] از تعبیر نزول روحانی،<ref>مصطفوی، التحقیق، ۱۳۶۸ش، ج۱۲، ص۸۸.</ref> [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] با اشاره به عُلوّ مقام [[خدا]] و پایین بودن مقام بندگان،  از تعبیر نزول مقامی،<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۳، ص۸.</ref> و [[محمدتقی مصباح یزدی|مصباح یزدی]] نیز در مقابل دو واژه نزول مادی و نزول اعتباری از واژه نزول حقیقی درباره قرآن استفاده کرده‌اند.<ref>مصباح یزدی، قرآن‌شناسی، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۲.</ref> طبق این نظر در امور حقیقی غیرحسی مانند قرآن که از مقام [[علم الهی]] به مرحله الفاظ و مفاهیم بشری تنزّل یافته، استفاده از تعبیر نزول حقیقی مناسب خواهد بود.<ref>مصباح یزدی، قرآن‌شناسی، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۳۲.</ref>

هنگام نزول قرآن حالت‌های خاصی بر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله| رسول خدا(ص) ]] ایجاد می‌شد؛ چنانچه در روایتی از [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] آمده است وقتی [[قرآن]] بر پیامبر (ص) نازل می‌شد اگر [[جبرئیل]] واسطه بود، آن حضرت می‌فرمود: «این جبرئیل است که چنین می‌گوید» و اگر [[وحی]] مستقیم از سوی خدا بر آن حضرت نازل می‌گشت به دلیل سنگینی وحی، حالت بی‌هوشی بر پیامبر عارض می‌شد.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۸، ص۲۶۱ و۲۶۸ و ۲۵۶.</ref> [[سید محمدحسین حسینی تهرانی|حسینی طهرانی]] الاهی‌دان شیعه با تکیه بر آیات ۱۱ تا ۱۶ [[سوره عبس]] معتقد است: {{یادداشت| مانند آیات ۱۱ تا ۱۶ سوره عبس: كَلَّا إِنَّهَا تَذْكِرَةٌ ﴿۱۱﴾ فَمَنْ شَاءَ ذَكَرَهُ ﴿۱۲﴾ فِي صُحُفٍ مُكَرَّمَةٍ ﴿۱۳﴾ مَرْفُوعَةٍ مُطَهَّرَةٍ ﴿۱۴﴾ بِأَيْدِي سَفَرَةٍ ﴿۱۵﴾ كِرَامٍ بَرَرَةٍ ﴿۱۶﴾-

زنهار [چنين مكن] اين [آيات] پندى است (۱۱) تا هر كه خواهد از آن پند گيرد (۱۲) در صحيفه ‏هايى ارجمند (۱۳) والا و پاک‏ شده (۱۴) به دست فرشتگانى (۱۵) ارجمند و نيكوكار (۱۶) }} برخی آيات قرآن مستقيماً از جانب خداوند به رسول اکرم(ص) وحی می‌شده است؛ و پاره‌ای توسط[[روح القدس| روح ]]<nowiki/>که از فرشتگان عظيم‌تر است؛ و برخی به‌واسطه جبرائیل؛ و بخشی دیگر از آیات هم توسط فرشتگان وحی که تحت مأموريت [[جبرئیل]] هستند وحی می‌شده است. جبرئيل [[فرشته|ملک]] مقرب خدا و أعظم از جمیع ملائکه است که علم حضرت حق در او تجلی می‌کند؛ و از او در طریقه وحی به فرشتگان پائين‌تر و کوچک‌تر، که تعدادشان بسيار است، تجلی و ظهور می‌کند؛ و از آنها به پيامبر اکرم(ص) ظهور و تجلی‌ می‌نمایند. همیشه و پیوسته وحی از خداوند به توسط جبرائیل، به توسط سَفَرَةٍ کِرَامٍ بَرَرَة ( فرستادگانی گرامی و نيكوسيرت) بوده و همه‌اش وحی خداست؛ ولی گاه پیامبر آن‌‌چنان غرق أنوار ذات أحديت بود که به هیچ‌ وجه جبرائيل و دیگر فرشتگان وحی را نمی‌دید. در اين مواقع پيامبر(ص) مدهوش و بی‌هوش به‌روی زمین می‌افتاد، بدون حس و حرکت می‌شد؛ رنگ چهره‌اش تغییر می‌کرد؛ زرد و سفید می‌شد، بدنش سنگين می‌شد، و اگر بر روی استر و یا ناقه‌ای بود؛ آنها سنگین می‌شدند، و نزدیک بود که شکم آنها به زمین برسد.<ref>علامه طهرانی، نور ملکوت قرآن، ج۱، ص۲۶۶-۲۶۹

==نزول دفعی یا تدریجی==