پرش به محتوا

همای رحمت: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۳۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۰ نوامبر ۲۰۲۰
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (←‏معرفی و جایگاه: تکمیل و اصلاح)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:تابلو معرق علی ای همای رحمت.jpg|بندانگشتی|300px|تابلوی معرق‌کاری «علی ای همای رحمت» با خط نستعلیق. ساخته سهیل مالکی.]]
[[پرونده:علی ای همای رحمت. دست خط شهریار.jpg|بندانگشتی|غزل همای رحمت با دست خط شهریار.]]
'''همای رحمت''' غزلی در [[فضائل امام علی(ع)|مدح امام علی(ع)]] از [[سید محمدحسین شهریار]] (درگذشته: ۱۳۶۷ش) که با مصرع «علی ای همای رحمت» آغاز می‌شود. این غزل را مظهر [[اخلاص]] و ارادت شهریار نسبت به [[امام علی(ع)]] دانسته‌اند. همای رحمت مورد توجه علما، شاعران و [[روضه‌خوانی|روضه‌خوانان]] بوده است و علمایی همچون [[سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی|آیت‌الله مرعشی نجفی]]، [[سید رضا بهاءالدینی|آیت‌الله بهاءالدینی]] و [[سید علی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] آن را ستوده‌اند. به گفته آیت‌الله مرعشی نجفی، این غزل با چنین مضمونی، به شهریار [[الهام]] شده است.
'''همای رحمت''' غزلی در [[فضائل امام علی(ع)|مدح امام علی(ع)]] از [[سید محمدحسین شهریار]] (درگذشته: ۱۳۶۷ش) که با مصرع «علی ای همای رحمت» آغاز می‌شود. این غزل را مظهر [[اخلاص]] و ارادت شهریار نسبت به [[امام علی(ع)]] دانسته‌اند. همای رحمت مورد توجه علما، شاعران و [[روضه‌خوانی|روضه‌خوانان]] بوده است و علمایی همچون [[سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی|آیت‌الله مرعشی نجفی]]، [[سید رضا بهاءالدینی|آیت‌الله بهاءالدینی]] و [[سید علی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] آن را ستوده‌اند. به گفته آیت‌الله مرعشی نجفی، این غزل با چنین مضمونی، به شهریار [[الهام]] شده است.


خط ۱۲: خط ۱۲:
نقل شده که [[سید رضا بهاءالدینی|آیت‌الله سید رضا بهاءالدینی]]، [[فقیه]] و [[عرفان|عارف]] شیعی معاصر، گفته است: «بنده اشعار زیادی درباره [[اهل البیت علیهم السلام|اهل بیت(ع)]] به خصوص حضرت علی(ع) شنیده‌ام؛ اما هیچ شعری همچون «علی ای همای رحمت» شهریار تبریزی جذابیت نداشته است...»<ref>تنها، اهل بیت(ع) در شعر سید حیدر آملی و شهریار، ۱۳۹۳ش، ص۱۳۳.</ref>
نقل شده که [[سید رضا بهاءالدینی|آیت‌الله سید رضا بهاءالدینی]]، [[فقیه]] و [[عرفان|عارف]] شیعی معاصر، گفته است: «بنده اشعار زیادی درباره [[اهل البیت علیهم السلام|اهل بیت(ع)]] به خصوص حضرت علی(ع) شنیده‌ام؛ اما هیچ شعری همچون «علی ای همای رحمت» شهریار تبریزی جذابیت نداشته است...»<ref>تنها، اهل بیت(ع) در شعر سید حیدر آملی و شهریار، ۱۳۹۳ش، ص۱۳۳.</ref>


[[پرونده:علی ای همای رحمت. دست خط شهریار.jpg|بندانگشتی|غزل همای رحمت با دست خط شهریار.]]
[[سید علی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]]، رهبر [[جمهوری اسلامی ایران]]، غزل همای رحمت را در میان اشعار مدح امام علی(ع)، شعری با فضای متفاوت و جدید دانسته که از لحاظ الفاظ، شیرین و شیوا و از لحاظ محتوا، جدید است. از نظر او، چنین شعری که در فاصله نه چندان طولانی، آن‌چنان رواج پیدا می‌کند که در مجالس مذهبی توسط [[روضه‌خوانی|روضه‌خوانان]] و مداحان و گوینده‌های مذهبی خوانده می‌شود، شعر ممتازی است.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=36184 «اولین بار که آیت‌الله خامنه‌ای شعر «علی ای همای رحمت» را شنیدند»، دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله خامنه‌ای.]</ref>
[[سید علی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]]، رهبر [[جمهوری اسلامی ایران]]، غزل همای رحمت را در میان اشعار مدح امام علی(ع)، شعری با فضای متفاوت و جدید دانسته که از لحاظ الفاظ، شیرین و شیوا و از لحاظ محتوا، جدید است. از نظر او، چنین شعری که در فاصله نه چندان طولانی، آن‌چنان رواج پیدا می‌کند که در مجالس مذهبی توسط [[روضه‌خوانی|روضه‌خوانان]] و مداحان و گوینده‌های مذهبی خوانده می‌شود، شعر ممتازی است.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=36184 «اولین بار که آیت‌الله خامنه‌ای شعر «علی ای همای رحمت» را شنیدند»، دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله خامنه‌ای.]</ref>
===حضور شهریار در محضر امام علی(ع)===
===حضور شهریار در محضر امام علی(ع)===
[[پرونده:دست خط آیت الله مرعشی نجفی درباره شعر همای رحمت.jpg|بندانگشتی|ماجرای خواب آیت الله مرعشی نجفی درباره شهریار با مهر و تاریخ.]]
از [[سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی|آیت‌الله مرعشی نجفی]] نقل شده است که شبی در خواب امام علی(ع) را در [[مسجد کوفه]] دید. امام فرمود شاعران اهل بیت ما را بیاورید. پس از آمدن عده‌ای از شاعران، امام(ع) پرسید: شهریار ما کجاست؟ شهریار آمد و امام به او فرمود شعرت را بخوان. شهریار شعر همای رحمت را خواند. آیت الله مرعشی نجفی پس از این خواب، شهریار را به [[قم]] دعوت کرد و زمان سرودن شعر را از او پرسید، شهریار با اظهار تعجب گفت من این شعر را برای کسی نخواندم و کسی از آن خبر ندارد؛ چون تازه سروده‌ام. هنگامی که شهریار زمان سرودن شعر را گفت، معلوم شد که مقارن همان خواب سروده شده است.<ref>ربانی، درس‌هایی از تاریخ فقیهان شیعه، شرکت چاپ و نشر بین الملل، ج۱، ص۲۲۴-۲۲۷؛ تنها، اهل بیت(ع) در شعر سید حیدر آملی و شهریار، ۱۳۹۳ش، ص۱۳۳ و۱۳۴.</ref> سپس آیت الله مرعشی نجفی چندین بار گفت که در سرودن این غزل، به شهریار [[الهام]] شده که توانسته چنین غزلی با این مضامین عالی بسراید.<ref>ربانی، درس‌هایی از تاریخ فقیهان شیعه، شرکت چاپ و نشر بین الملل، ج۱، ص۲۲۷.</ref>
از [[سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی|آیت‌الله مرعشی نجفی]] نقل شده است که شبی در خواب امام علی(ع) را در [[مسجد کوفه]] دید. امام فرمود شاعران اهل بیت ما را بیاورید. پس از آمدن عده‌ای از شاعران، امام(ع) پرسید: شهریار ما کجاست؟ شهریار آمد و امام به او فرمود شعرت را بخوان. شهریار شعر همای رحمت را خواند. آیت الله مرعشی نجفی پس از این خواب، شهریار را به [[قم]] دعوت کرد و زمان سرودن شعر را از او پرسید، شهریار با اظهار تعجب گفت من این شعر را برای کسی نخواندم و کسی از آن خبر ندارد؛ چون تازه سروده‌ام. هنگامی که شهریار زمان سرودن شعر را گفت، معلوم شد که مقارن همان خواب سروده شده است.<ref>ربانی، درس‌هایی از تاریخ فقیهان شیعه، شرکت چاپ و نشر بین الملل، ج۱، ص۲۲۴-۲۲۷؛ تنها، اهل بیت(ع) در شعر سید حیدر آملی و شهریار، ۱۳۹۳ش، ص۱۳۳ و۱۳۴.</ref> سپس آیت الله مرعشی نجفی چندین بار گفت که در سرودن این غزل، به شهریار [[الهام]] شده که توانسته چنین غزلی با این مضامین عالی بسراید.<ref>ربانی، درس‌هایی از تاریخ فقیهان شیعه، شرکت چاپ و نشر بین الملل، ج۱، ص۲۲۷.</ref>


به گفته اصغر فردی،‌ از شاگردان شهریار، این داستان به صورت ناقص و تحریف شده نقل شده است و ماجرای اصلی نخستین بار در کتاب «شهریار و انقلاب ملت» بدون اضافه و کاستی نقل شده است. به گفته وی این خواب مربوط به شعر «علی آن شیر خدا شاه عرب * الفتی داشته با این دل شب» و زمان سرودن آن در ۲۱ ماه رمضان است نه شعر همای رحمت.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/11/04/1636008 «تحریف رؤیای صادقه آیت الله مرعشی نجفی درباره شهریار»، خبرگزاری تسنیم.]</ref>
به گفته اصغر فردی،‌ از شاگردان شهریار، این داستان به صورت ناقص نقل شده است و ماجرای اصلی نخستین بار در کتاب «شهریار و انقلاب ملت» بدون اضافه و کاستی نقل شده است. به گفته وی این خواب مربوط به شعر «علی آن شیر خدا شاه عرب * الفتی داشته با این دل شب» و زمان سرودن آن در شب بیستم [[ماه رمضان]] است نه شعر همای رحمت.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/11/04/1636008 «تحریف رؤیای صادقه آیت الله مرعشی نجفی درباره شهریار»، خبرگزاری تسنیم.]</ref>


==شاعر==
==شاعر==
خط ۴۶: خط ۴۶:


در تحلیل و تفسیر ابیاتی از غزل همای رحمت گفته شده، شهریار در این غزل عمق ارادت خود نسبت به [[امام علی(ع)]] را به تصویر کشیده است. او در بیت اول،‌ خوشبختی همه هستی را مرهون امام علی(ع) دانسته و او را از نشانه‌های الهی بر روی زمین می‌شمارد.<ref>تنها، اهل بیت(ع) در شعر سید حیدر آملی و شهریار، ۱۳۹۳ش، ص۱۳۴.</ref> وی در بیت دوم، معتقد است که بدون شناخت علی(ع)، نمی‌توان [[خدا]] را شناخت.<ref>تنها، اهل بیت(ع) در شعر سید حیدر آملی و شهریار، ۱۳۹۳ش، ص۱۳۴.</ref> گفته شده بیت پنجم (برو این گدای مسکین...) به [[آیه ولایت]]‌(آیه ۵۵ سوره مائده) و [[خاتم‌بخشی]] امام علی(ع) در حال [[رکوع]] اشاره دارد که نشان از شایستگی علی(ع) برای [[خلافت]] پس از [[پیامبر(ص)]] است.<ref>تنها، اهل بیت(ع) در شعر سید حیدر آملی و شهریار، ۱۳۹۳ش، ص۱۳۵.</ref>  در بیت هشتم (چو به دوست عهد بندد ز میان پاکبازان) علی(ع) مظهر وفاداری معرفی شده و [[وفای به عهد|وفای عهد]]، جوانمردی و پایداری بر عهد و پیمان او یادآوری شده است.<ref>تنها، اهل بیت(ع) در شعر سید حیدر آملی و شهریار، ۱۳۹۳ش، ص۱۳۵.</ref> بیت نهم در عین اشاره به عظمت امام علی(ع) و عبارت «[[لا فتی الا علی|لا فَتی اِلاّ عَلی و لا سَیفَ اِلاّ ذُوالفَقار]]»، [[غلو]] درباره علی(ع) را انکار کرده و او را مظهر حق شمرده است.<ref>تنها، اهل بیت(ع) در شعر سید حیدر آملی و شهریار، ۱۳۹۳ش، ص۱۳۶.</ref>
در تحلیل و تفسیر ابیاتی از غزل همای رحمت گفته شده، شهریار در این غزل عمق ارادت خود نسبت به [[امام علی(ع)]] را به تصویر کشیده است. او در بیت اول،‌ خوشبختی همه هستی را مرهون امام علی(ع) دانسته و او را از نشانه‌های الهی بر روی زمین می‌شمارد.<ref>تنها، اهل بیت(ع) در شعر سید حیدر آملی و شهریار، ۱۳۹۳ش، ص۱۳۴.</ref> وی در بیت دوم، معتقد است که بدون شناخت علی(ع)، نمی‌توان [[خدا]] را شناخت.<ref>تنها، اهل بیت(ع) در شعر سید حیدر آملی و شهریار، ۱۳۹۳ش، ص۱۳۴.</ref> گفته شده بیت پنجم (برو این گدای مسکین...) به [[آیه ولایت]]‌(آیه ۵۵ سوره مائده) و [[خاتم‌بخشی]] امام علی(ع) در حال [[رکوع]] اشاره دارد که نشان از شایستگی علی(ع) برای [[خلافت]] پس از [[پیامبر(ص)]] است.<ref>تنها، اهل بیت(ع) در شعر سید حیدر آملی و شهریار، ۱۳۹۳ش، ص۱۳۵.</ref>  در بیت هشتم (چو به دوست عهد بندد ز میان پاکبازان) علی(ع) مظهر وفاداری معرفی شده و [[وفای به عهد|وفای عهد]]، جوانمردی و پایداری بر عهد و پیمان او یادآوری شده است.<ref>تنها، اهل بیت(ع) در شعر سید حیدر آملی و شهریار، ۱۳۹۳ش، ص۱۳۵.</ref> بیت نهم در عین اشاره به عظمت امام علی(ع) و عبارت «[[لا فتی الا علی|لا فَتی اِلاّ عَلی و لا سَیفَ اِلاّ ذُوالفَقار]]»، [[غلو]] درباره علی(ع) را انکار کرده و او را مظهر حق شمرده است.<ref>تنها، اهل بیت(ع) در شعر سید حیدر آملی و شهریار، ۱۳۹۳ش، ص۱۳۶.</ref>
[[پرونده:تابلو معرق علی ای همای رحمت.jpg|بندانگشتی|300px|تابلوی معرق‌کاری «علی ای همای رحمت» با خط نستعلیق. ساخته سهیل مالکی.]]


==تردید در سراینده همای رحمت==
==تردید در سراینده همای رحمت==
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۴٬۹۴۲

ویرایش