کاربر ناشناس
محمدباقر بهبهانی: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mashg بدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Mashg بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
==زندگینامه== | ==زندگینامه== | ||
محمدباقر بهبهانی در [[اصفهان]] و در سال [[سال ۱۱۱۸ قمری |۱۱۱۸ق]] متولد شد.<ref>علیاری، بهجة الامال، ۱۳۶۶ش، ج ۶، ص۵۷۲</ref> پدرش، [[محمداکمل اصفهانی]]، از شاگردان [[علامه مجلسی]] بود<ref>قمی، الکنی، ج۲، ص۹۷.</ref> و مادرش دختر آقانورالدین بن [[ملا صالح مازندرانی]] بوده است.<ref>بهبهانی، فوائدالوحید، ص۶۴ ؛ بهبهانی، الرسائل، ۱۴۱۶ق، ص۲۸، ۱۹۶؛ قمی، فوائد، ج۲، ص۴۰۸.</ref> برخی نسبِ | محمدباقر بهبهانی در [[اصفهان]] و در سال [[سال ۱۱۱۸ قمری |۱۱۱۸ق]] متولد شد.<ref>علیاری، بهجة الامال، ۱۳۶۶ش، ج ۶، ص۵۷۲</ref> پدرش، [[محمداکمل اصفهانی]]، از شاگردان [[علامه مجلسی]] بود<ref>قمی، الکنی، ج۲، ص۹۷.</ref> و مادرش دختر آقانورالدین بن [[ملا صالح مازندرانی]] بوده است.<ref>بهبهانی، فوائدالوحید، ص۶۴ ؛ بهبهانی، الرسائل، ۱۴۱۶ق، ص۲۸، ۱۹۶؛ قمی، فوائد، ج۲، ص۴۰۸.</ref> بهبهانی از احفاد [[علامه محمدباقر مجلسی]] است.<ref>آزادکشمیری، نجوم السماء فى تراجم العلماء، ۱۳۸۷ش، متن ج۱، ص۳۲۷.</ref> حبیب آبادی نسب او را تا هود نبی ذکر کرده است.<ref>حبیب آبادی، مكارم الآثار در احوال رجال دوره قاجار، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۲۲۱.</ref> | ||
برخی نیز نسبِ او را به [[شیخ مفید]] (متوفی ۴۱۳) رساندهاند.<ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۱۳۶.</ref> البته کیوان سمیعی از [[سردار کابلی]] نقل میکند که سلسله سند انتساب بهبهانی به شیخ مفید جعلی است.{{مدرک}} | |||
===فرزندان=== | ===فرزندان=== | ||
اولین فرزند وحید به نام [[محمدعلی بهبهانی|آقا محمد علی]]، فقیهی مشهور در [[کرمانشاه]] بوده است. فرزند دیگر وی آقا عبدالحسین نام داشته که اهل سلوک و [[ریاضت]] و مجاهده با نفس بوده، و در دوران [[مرجعیت]] پدرش امور مالی و بررسی [[استفتاء|استفتائات]] بر عهده او بوده است.<ref>بهبهانی، مرآت الاحوال جهان نما، ۱۳۷۳ش، ج۱، ص۱۶۸</ref> | اولین فرزند وحید به نام [[محمدعلی بهبهانی|آقا محمد علی]]، فقیهی مشهور در [[کرمانشاه]] بوده است. فرزند دیگر وی آقا عبدالحسین نام داشته که اهل سلوک و [[ریاضت]] و مجاهده با نفس بوده، و در دوران [[مرجعیت]] پدرش امور مالی و بررسی [[استفتاء|استفتائات]] بر عهده او بوده است.<ref>بهبهانی، مرآت الاحوال جهان نما، ۱۳۷۳ش، ج۱، ص۱۶۸</ref> | ||
خط ۵۶: | خط ۵۷: | ||
==تحصیلات== | ==تحصیلات== | ||
وحید بهبهانی دوران کودکی و نوجوانی را در اصفهان گذراند و [[علوم عقلی]] را نخست نزد پدرش آموخت<ref>بهبهانی، مرآت الاحوال جهان نما، ج ۱، ص ۱۴۷</ref> و بعد از مرگ پدر و هجوم و تسلط [[محمود افغان]] بر اصفهان در ۱۱۳۵ق، از اصفهان خارج و راهی [[عراق]] شد. | وحید بهبهانی دوران کودکی و نوجوانی را در اصفهان گذراند و [[علوم عقلی]] را نخست نزد پدرش آموخت<ref>بهبهانی، مرآت الاحوال جهان نما، ج ۱، ص ۱۴۷</ref> و بعد از مرگ پدر و هجوم و تسلط [[محمود افغان]] بر اصفهان در ۱۱۳۵ق، از اصفهان خارج و در بهبهان و حوالی آن اقامت گزید و بدان جهت به بهبهانی شهرت یافت.<ref>حبیب آبادی، مكارم الآثار در احوال رجال دوره قاجار، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۲۲۲.</ref> چندی بعد راهی [[عراق]] شد. | ||
در [[نجف]] از اساتیدی چون [[سید محمد طباطبایی بروجردی]] (پدر همسرش)، [[سید صدرالدین قمی همدانی]] (شارح وافیه الاصول) بهره برد.<ref>بهبهانی، مرآت الاحوال جهان نما، ۱۳۷۳ ش، ج۱، ص۱۴۷ـ۱۴۹؛ دوانی، آقامحمدباقر بن محمداکمل اصفهانی معروف به وحید بهبهانی، ۱۳۶۲ش، ص۱۱۲.</ref> | در [[نجف]] از اساتیدی چون [[سید محمد طباطبایی بروجردی]] (پدر همسرش)، [[سید صدرالدین قمی همدانی]] (شارح وافیه الاصول) بهره برد.<ref>بهبهانی، مرآت الاحوال جهان نما، ۱۳۷۳ ش، ج۱، ص۱۴۷ـ۱۴۹؛ دوانی، آقامحمدباقر بن محمداکمل اصفهانی معروف به وحید بهبهانی، ۱۳۶۲ش، ص۱۱۲.</ref> | ||
وی از پدر و نیز سید صدرالدین قمی و سید محمد بروجردی اجازه روایت دریافت نموده بود.<ref>حبیب آبادی، مكارم الآثار در احوال رجال دوره قاجار، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۲۲۹.</ref> | |||
محمدباقر بهبهانی به ''استاد الکلّ فی الکلّ'' معروف است.<ref>مازندرانی، ج ۶، ص ۱۷۷ ؛ تنکابنی، قصص العلماء، ص ۱۹۸ ؛ جاپلقی، روضة البهیة فی طرق الشفیعیة، ص ۳۱ ؛ بهبهانی، مرآت الاحوال جهان نما، ۱۳۷۳ ش، ج ۱، ص ۱۴۶ـ۱۴۷</ref> | محمدباقر بهبهانی به ''استاد الکلّ فی الکلّ'' معروف است.<ref>مازندرانی، ج ۶، ص ۱۷۷ ؛ تنکابنی، قصص العلماء، ص ۱۹۸ ؛ جاپلقی، روضة البهیة فی طرق الشفیعیة، ص ۳۱ ؛ بهبهانی، مرآت الاحوال جهان نما، ۱۳۷۳ ش، ج ۱، ص ۱۴۶ـ۱۴۷</ref> | ||
خط ۶۶: | خط ۶۸: | ||
محمدباقر بهبهانی پس از تکمیل تحصیل در عراق، راهی [[بهبهان]] شد و بین سالهای ۱۱۴۰ تا ۱۱۷۰ق حدود سی سال در آنجا سکونت داشت.<ref>بهبهانی، مرآت الاحوال جهان نما، ۱۳۷۳ ش، ، ص۱۴۷ـ۱۴۹.</ref> | محمدباقر بهبهانی پس از تکمیل تحصیل در عراق، راهی [[بهبهان]] شد و بین سالهای ۱۱۴۰ تا ۱۱۷۰ق حدود سی سال در آنجا سکونت داشت.<ref>بهبهانی، مرآت الاحوال جهان نما، ۱۳۷۳ ش، ، ص۱۴۷ـ۱۴۹.</ref> | ||
مهمترین عامل هجرت آقامحمدباقر بهبهانی به بهبهان، موقعیت آرام این منطقه بوده است که پس از آشفتگی اوضاع اصفهان پناهگاه اهل علم گردیده بود، عامل دیگر مقابله با مسلک [[اخباری]] بوده که در آن زمان توسط [[شیخ عبدالله سماهیجی بحرینی]] (متوفی ۱۱۳۵ق) در بهبهان رونق یافته و پس از او شاگردش [[سید عبدالله بلادی]] (متوفی ۱۱۶۵ق) آن را دنبال میکرد.<ref>جزایری، | مهمترین عامل هجرت آقامحمدباقر بهبهانی به بهبهان، موقعیت آرام این منطقه بوده است که پس از آشفتگی اوضاع اصفهان پناهگاه اهل علم گردیده بود، عامل دیگر مقابله با مسلک [[اخباری]] بوده که در آن زمان توسط [[شیخ عبدالله سماهیجی بحرینی]] (متوفی ۱۱۳۵ق) در بهبهان رونق یافته و پس از او شاگردش [[سید عبدالله بلادی]] (متوفی ۱۱۶۵ق) آن را دنبال میکرد.<ref>جزایری، الاجازة الکبیرة، ۱۴۰۹ق، ص۲۰۵ ـ ۲۰۶ ؛ بحرانی، لؤلؤة البحرین، ص ۹۳ و ۹۸.</ref> | ||
*'''کربلا''' | *'''کربلا''' | ||
خط ۹۴: | خط ۹۶: | ||
{{ستون-شروع|4}} | {{ستون-شروع|4}} | ||
# الحاشیه علی مدارک الاحکام | # الحاشیه علی مدارک الاحکام | ||
# | # الرسائل الأصولیة | ||
# الرسائل الفقهیة | # الرسائل الفقهیة | ||
# الفوائد الحائریة | # الفوائد الحائریة | ||
خط ۱۰۸: | خط ۱۱۰: | ||
# الاستصحاب | # الاستصحاب | ||
# اصول الاسلام و الایمان | # اصول الاسلام و الایمان | ||
# التعلیقه البهبهانیه | # التعلیقه البهبهانیه | ||
# التقیه | # التقیه | ||
# حاشیه ارشاد علامه | # حاشیه ارشاد علامه | ||
# حاشیه تهذیب علامه | # حاشیه تهذیب علامه | ||
# حاشیه ارشاد اردبیلی | # حاشیه بر شرح [[ارشاد الاذهان]] ملا احمد اردبیلی (ارشاد الاذهان تالیف علامه حلی است). | ||
# حاشیه [[مسالک الافهام]] | # حاشیه [[مسالک الافهام]] | ||
# حاشیه معالم | # حاشیه معالم الاصول [[شهید ثانی]] | ||
# شرح مفاتیح الکلام<ref>مازندرانی، منتهی المقال، ۱۴۱۶ق، ج ۶، ص ۱۸۰ـ۱۸۲ ؛ بهبهانی، الفوائد الحائریه، ۱۴۱۵ق، مقدمه، ص ۲۰ ـ ۲۶</ref> | # شرح مفاتیح الکلام<ref>مازندرانی، منتهی المقال، ۱۴۱۶ق، ج ۶، ص ۱۸۰ـ۱۸۲ ؛ بهبهانی، الفوائد الحائریه، ۱۴۱۵ق، مقدمه، ص ۲۰ ـ ۲۶</ref> | ||
# حاشیه بر کفایة المقتصد [[محقق سبزواری]] | |||
# رساله اى در حليت جمع بين فاطميتين در رد شيخ يوسف بحرانى | |||
# التحفة الحسینیه در صلاه و صوم این کتاب به همین نام به فارسی برگردان شده است.<ref>حبیب آبادی، مكارم الآثار در احوال رجال دوره قاجار، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۲۲۵.</ref> | |||
# حاشیه بر منهج المقال [[میرزا محمد استرآبادی]] | |||
# رساله فوائد ملحقه به فوائد اصولیه موسوم به فوائد جدیده | |||
# احکام زکات و خمس به زبان فارسی | |||
# احکام حج به زبان فارسی | |||
# رساله معاملات به زبان فارسی | |||
# رساله حرمت غناء | |||
# رساله ذکر قیاس | |||
# رساله حل شبهه جبر و اختیار | |||
# رساله جمع بین الاحادیث و اقسان آن | |||
# رساله اصول خمسه به زبان فارسی | |||
# رساله حجیت استصحاب | |||
# رساله استحباب نماز جمعه و بطلان وجوب عینی آن<ref>آزادکشمیری، نجوم السماء فى تراجم العلماء، ۱۳۸۷ش، متن ج۱، ص ۳۲۸-۳۳۰.</ref> | |||
# رسالة فی الکر | |||
# آداب التجارة<ref>خان بابا، مؤلفين كتب چاپى فارسى و عربى از آغاز چاپ تاكنون، ۱۳۴۰ش، ج۲، ص۱۸</ref> | |||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
خط ۱۲۹: | خط ۱۴۹: | ||
بحرانی که اخباری معتدلی بود و به تعبیر خودش راه میانه<ref>بحرانی، الحدائق، ۱۳۶۳ش، ج ۱، ص ۱۵</ref> را برگزیده بود، خود به دستهبندی علمای [[شیعه]] به [[اخباری]] و [[اصول|اصولی]] و بدگویی از مجتهدان بزرگ شیعه انتقاد داشت. از اینرو مجلس درس خود را که بزرگترین حلقه درسی در آن زمان بود به آقامحمدباقر بهبهانی واگذار کرد و او ظرف سه روز با تبیین نظریه اجتهاد و نقد نظریات اخباریان، نزدیک به دو سوم شاگردان بحرانی را از مرام اخباری رویگردان ساخت.<ref>مامقانی، تنقیح المقال، ۱۳۴۹ق، ج ۲، ص ۲۸۵</ref> | بحرانی که اخباری معتدلی بود و به تعبیر خودش راه میانه<ref>بحرانی، الحدائق، ۱۳۶۳ش، ج ۱، ص ۱۵</ref> را برگزیده بود، خود به دستهبندی علمای [[شیعه]] به [[اخباری]] و [[اصول|اصولی]] و بدگویی از مجتهدان بزرگ شیعه انتقاد داشت. از اینرو مجلس درس خود را که بزرگترین حلقه درسی در آن زمان بود به آقامحمدباقر بهبهانی واگذار کرد و او ظرف سه روز با تبیین نظریه اجتهاد و نقد نظریات اخباریان، نزدیک به دو سوم شاگردان بحرانی را از مرام اخباری رویگردان ساخت.<ref>مامقانی، تنقیح المقال، ۱۳۴۹ق، ج ۲، ص ۲۸۵</ref> | ||
محمدباقر بهبهانی بیش از سی سال در کربلا ماند و سرانجام موفق شد تا جریان اخباریگری را کنار زده، حوزه اجتهادی خود را بر پا کند.<ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه الی تصانیف الشیعة، ۱۴۰۳ق، ج ۱۶، ص ۳۳۰ ـ ۳۳۱</ref> | محمدباقر بهبهانی بیش از سی سال در کربلا ماند و سرانجام موفق شد تا جریان اخباریگری را کنار زده، حوزه اجتهادی خود را بر پا کند.<ref>آقابزرگ طهرانی، الذریعه الی تصانیف الشیعة، ۱۴۰۳ق، ج ۱۶، ص ۳۳۰ ـ ۳۳۱</ref> او اصول فقه را به طرزى جديد و أنيق تأسيس و تدوين نموده و در اثر تجديد نظر در مباحث آن ترويجى سخت شگفت آور بدان داد، از اين رو وى را مؤسس بهبهانى و مروج بهبهانى مى گويند.<ref>حبیب آبادی، مكارم الآثار در احوال رجال دوره قاجار، ۱۳۶۴ش، ج۱، ص۲۲۲.</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
{{ستون|۳}} | {{ستون|۳}} | ||
خط ۱۶۲: | خط ۱۸۲: | ||
*مازندرانی حائری، منتهی المقال فی احوال الرجال، قم، ۱۴۱۶ق. | *مازندرانی حائری، منتهی المقال فی احوال الرجال، قم، ۱۴۱۶ق. | ||
*مامقانی، تنقیح المقال فی علم الرجال، چاپ سنگی، نجف، ۱۳۴۹ق. | *مامقانی، تنقیح المقال فی علم الرجال، چاپ سنگی، نجف، ۱۳۴۹ق. | ||
*حبیب آبادی، محمدعلی، مكارم الآثار در احوال رجال دوره قاجار، اصفهان، نفایس مخطوط اصفهان، چ۱، ۱۳۶۴ش. | |||
*خان بابا، مشار، مؤلفين كتب چاپى فارسى و عربى از آغاز چاپ تاكنون، بی جا، بی نا، ۱۳۴۰ش. | |||
{{پایان}}{{پایان}} | {{پایان}}{{پایان}} | ||
خط ۱۹۴: | خط ۲۱۶: | ||
[[ur:وحید بہبہانی]] | [[ur:وحید بہبہانی]] | ||
[[id:Wahid Bihbahani]] | [[id:Wahid Bihbahani]] | ||
[[Category:مراجع تقلید قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:مدفونان در حرم امام حسین]] | |||
[[Category:مراجع تقلید ساکن کربلا]] | |||
[[Category:مقالههای با درجه اهمیت ب]] | |||
[[Category:آل آقا]] | |||
[[Category:نویسندگان شیعه قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:اصولیان شیعه قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:دانشآموختگان حوزه علمیه کربلا]] | |||
[[Category:مراجع تقلید قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:مدفونان در حرم امام حسین]] | |||
[[Category:مراجع تقلید ساکن کربلا]] | |||
[[Category:مقالههای با درجه اهمیت ب]] | |||
[[Category:آل آقا]] | |||
[[Category:نویسندگان شیعه قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:اصولیان شیعه قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:دانشآموختگان حوزه علمیه کربلا]] | |||
[[Category:مراجع تقلید قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:مدفونان در حرم امام حسین]] | |||
[[Category:مراجع تقلید ساکن کربلا]] | |||
[[Category:مقالههای با درجه اهمیت ب]] | |||
[[Category:آل آقا]] | |||
[[Category:نویسندگان شیعه قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:اصولیان شیعه قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:دانشآموختگان حوزه علمیه کربلا]] | |||
[[Category:مراجع تقلید قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:مدفونان در حرم امام حسین]] | |||
[[Category:مراجع تقلید ساکن کربلا]] | |||
[[Category:مقالههای با درجه اهمیت ب]] | |||
[[Category:آل آقا]] | |||
[[Category:نویسندگان شیعه قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:اصولیان شیعه قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:دانشآموختگان حوزه علمیه کربلا]] | |||
[[Category:مراجع تقلید قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:مدفونان در حرم امام حسین]] | |||
[[Category:مراجع تقلید ساکن کربلا]] | |||
[[Category:مقالههای با درجه اهمیت ب]] | |||
[[Category:آل آقا]] | |||
[[Category:نویسندگان شیعه قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:اصولیان شیعه قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:دانشآموختگان حوزه علمیه کربلا]] | |||
[[Category:مراجع تقلید قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:مدفونان در حرم امام حسین]] | |||
[[Category:مراجع تقلید ساکن کربلا]] | |||
[[Category:مقالههای با درجه اهمیت ب]] | |||
[[Category:آل آقا]] | |||
[[Category:نویسندگان شیعه قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:اصولیان شیعه قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:دانشآموختگان حوزه علمیه کربلا]] | |||
[[Category:مراجع تقلید قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:مدفونان در حرم امام حسین]] | |||
[[Category:مراجع تقلید ساکن کربلا]] | |||
[[Category:مقالههای با درجه اهمیت ب]] | |||
[[Category:آل آقا]] | |||
[[Category:نویسندگان شیعه قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:اصولیان شیعه قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:دانشآموختگان حوزه علمیه کربلا]] | |||
[[Category:مراجع تقلید قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:مدفونان در حرم امام حسین]] | |||
[[Category:مراجع تقلید ساکن کربلا]] | |||
[[Category:مقالههای با درجه اهمیت ب]] | |||
[[Category:آل آقا]] | |||
[[Category:نویسندگان شیعه قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:اصولیان شیعه قرن ۱۲ (قمری)]] | |||
[[Category:دانشآموختگان حوزه علمیه کربلا]] | |||
[[رده:مراجع تقلید قرن ۱۲ (قمری)]] | [[رده:مراجع تقلید قرن ۱۲ (قمری)]] |