کوه نور: تفاوت میان نسخهها
ابرابزار، تمیزکاری
Abbasahmadi (بحث | مشارکتها) |
Abbasahmadi (بحث | مشارکتها) (ابرابزار، تمیزکاری) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:كوه حراء.jpg|بندانگشتی|300px|کوه نور]] | [[پرونده:كوه حراء.jpg|بندانگشتی|300px|کوه نور]] | ||
'''کوه نور''' یا '''جَبَلُ النّور''' کوهی در [[مکه]] که غار حِراء(محل بعثت پیامبر اکرم) در آن واقع است. | '''کوه نور''' یا '''جَبَلُ النّور''' کوهی در [[مکه]]، که [[غار حراء|غار حِراء]] (محل بعثت پیامبر اکرم) در آن واقع است. | ||
== مشخصات کوه == | == مشخصات کوه == | ||
کوه نور در شمال شرقی مکه قرار دارد. این کوه شکلی مخروطی دارد و از دیگر کوههایی که شهر مکه بر دامنه آنها واقع شده، مستقل است.<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه، ص۱۰۷.</ref> فاصله کوه نور تا [[مسجد الحرام]] یک فرسنگ<ref>رجوع کنید به ابنجبیر، رحلة ابنجبیر، ص۱۳۰؛ ابنبطوطه، رحلة ابن بطوطة، ج۱، ص۱۵۸.</ref> حدود شش کیلومتر است.<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه، ص۱۰۷.</ref> این کوه که مشرف بر [[منا|مِنا]] و در کنار مسیر مِنا ـ عرفات است،<ref>ابنجبیر، رحلة ابنجبیر، ص۱۳۰؛ ابنبطوطه، رحلة ابن بطوطة، ج۱، ص۱۵۸؛ قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه، ص۱۰۷.</ref> در گذشته با مکه فاصله داشت؛ اما امروزه، بهسبب توسعه شهر مکه، داخل شهر قرار گرفته و ساختمانهای مسکونی آن را احاطه کرده است. | کوه نور در شمال شرقی مکه قرار دارد. این کوه شکلی مخروطی دارد و از دیگر کوههایی که شهر مکه بر دامنه آنها واقع شده، مستقل است.<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه، ص۱۰۷.</ref> فاصله کوه نور تا [[مسجد الحرام]] یک فرسنگ<ref>رجوع کنید به ابنجبیر، رحلة ابنجبیر، ص۱۳۰؛ ابنبطوطه، رحلة ابن بطوطة، ج۱، ص۱۵۸.</ref> حدود شش کیلومتر است.<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه، ص۱۰۷.</ref> این کوه که مشرف بر [[منا|مِنا]] و در کنار مسیر مِنا ـ عرفات است،<ref>ابنجبیر، رحلة ابنجبیر، ص۱۳۰؛ ابنبطوطه، رحلة ابن بطوطة، ج۱، ص۱۵۸؛ قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه، ص۱۰۷.</ref> در گذشته با مکه فاصله داشت؛ اما امروزه، بهسبب توسعه شهر مکه، داخل شهر قرار گرفته و ساختمانهای مسکونی آن را احاطه کرده است. | ||
ارتفاع آن از سطح دریا ۵۶۰ متر است<ref>عبدالغنی، تاریخ امراء المکه، ص۲۲.</ref> و فقط از یک مسیر میتوان از آن صعود کرد و آن راهی است که از دیگر جاها جدا شده است.<ref>حمیری، الروض المعطار، ص۱۹۰.</ref> آب و سبزه نیز در آن دیده نمیشود.<ref>یاقوت حموی، معجمع البلدان، ذیل مادّه.</ref> قله حراء حدود چهل متر مربع مساحت دارد. اطراف قله باز است و هیچ صخره یا مانعی در برابر کسی که میخواهد اطراف را تماشا کند، وجود ندارد. | ارتفاع آن از سطح دریا ۵۶۰ متر است<ref>عبدالغنی، تاریخ امراء المکه، ص۲۲.</ref> و فقط از یک مسیر میتوان از آن صعود کرد و آن راهی است که از دیگر جاها جدا شده است.<ref>حمیری، الروض المعطار، ص۱۹۰.</ref> آب و سبزه نیز در آن دیده نمیشود.<ref>یاقوت حموی، معجمع البلدان، ذیل مادّه.</ref> قله حراء حدود چهل متر مربع مساحت دارد. اطراف قله باز است و هیچ صخره یا مانعی در برابر کسی که میخواهد اطراف را تماشا کند، وجود ندارد. | ||
خط ۹: | خط ۱۰: | ||
[[پرونده:غار حراء.jpg|بندانگشتی|293x293px|ورودی [[غار حراء]] در کوه نور]] | [[پرونده:غار حراء.jpg|بندانگشتی|293x293px|ورودی [[غار حراء]] در کوه نور]] | ||
در غار حرا در حال دریافت [[وحی]] و هزاران [[فرشته]] در حال نظاره در کتاب سیره النبی که در قرن یازدهم هجری به دستور [[سلطان مراد سوم]] [[حاکم عثمانی]] و توسط [[سید سلیمان کسیم پاشا]] تهیه شده است.]] | در غار حرا در حال دریافت [[وحی]] و هزاران [[فرشته]] در حال نظاره در کتاب سیره النبی که در قرن یازدهم هجری به دستور [[سلطان مراد سوم]] [[حاکم عثمانی]] و توسط [[سید سلیمان کسیم پاشا]] تهیه شده است.]] | ||
غار حِراء در بالاترین | غار حِراء در بالاترین نقطهٔ کوه نور واقع شده است و فاصله بین غار و قله حدود بیست متر است. برای رسیدن به آن از میان دو صخره بسیار نزدیک به هم عبور میکنند. پس از آن، غار نمایان میشود.<ref>خادمی، راهنمای حج، ج۲، ص۱۵۷.</ref> | ||
انتهای غار کاملاً به سوی [[مسجدالحرام]] و [[کعبه]]، و دهانه آن تقریباً به سمت [[بیتالمقدس]] است.<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه، ص۱۰۸.</ref> از بالای کوه نور مسجدالحرام و گلدستهها دیده میشوند.<ref>خادمی، راهنمای حج، ج۲، ص۱۵۷.</ref> وسعت دهانه غار به اندازهای است که یک شخص با قد متوسط میتواند از آن عبور کند و در آنجا به [[نماز]] بایستد. داخل آن از هنگام طلوع تا غروب آفتاب روشن است، اما گرمای سوزان به آن نفوذ نمیکند.<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه، | انتهای غار کاملاً به سوی [[مسجدالحرام]] و [[کعبه]]، و دهانه آن تقریباً به سمت [[بیتالمقدس]] است.<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه، ص۱۰۸.</ref> از بالای کوه نور مسجدالحرام و گلدستهها دیده میشوند.<ref>خادمی، راهنمای حج، ج۲، ص۱۵۷.</ref> وسعت دهانه غار به اندازهای است که یک شخص با قد متوسط میتواند از آن عبور کند و در آنجا به [[نماز]] بایستد. داخل آن از هنگام طلوع تا غروب آفتاب روشن است، اما گرمای سوزان به آن نفوذ نمیکند.<ref>قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه، ص۱۰۷–۱۰۸.</ref> | ||
برخی مورخان، غار حراء را با [[غار ثور]] ــ که پیامبر اکرم (ص) هنگام [[هجرت]] از مکه به [[مدینه]]، به آن پناه | برخی مورخان، غار حراء را با [[غار ثور]] ــ که پیامبر اکرم(ص) هنگام [[هجرت]] از مکه به [[مدینه]]، به آن پناه بردـ اشتباه کردهاند.<ref>رجوع کنید به ازرقی، اخبار مکه، ج۲، ص۲۸۸؛ فاسی، شفاء الغرام، ج۱، ص۲۸۰؛ نهروالی، کتاب الاعلام، ص۴۴۰.</ref> | ||
برخی فقها [[زیارت]] غار حراء را از [[مستحبات]] اعمال [[حج]] ذکر کردهاند.<ref>رجوع کنید به شهید اول، الدروس الشرعیه، ج۱، ص۴۶۸؛ سبزواری، ذخیرة المعاد، ص۶۹۵؛ قس ابنتیمیه، مجموع الفتاوی، ج۱۵، جزء۲۶، ص۶۸.</ref> از گذشته تاکنون، مردم به زیارت [[غار حراء]] میروند و گفته شده است که دعا در آنجا مستجاب میشود.<ref>ابنجبیر، رحلة ابنجبیر، ص۱۹۰؛ فاسی، شفاء الغرام، ج۱، ص۱۹۹، ۲۸۰.</ref> | برخی فقها [[زیارت]] غار حراء را از [[مستحبات]] اعمال [[حج]] ذکر کردهاند.<ref>رجوع کنید به شهید اول، الدروس الشرعیه، ج۱، ص۴۶۸؛ سبزواری، ذخیرة المعاد، ص۶۹۵؛ قس ابنتیمیه، مجموع الفتاوی، ج۱۵، جزء۲۶، ص۶۸.</ref> از گذشته تاکنون، مردم به زیارت [[غار حراء]] میروند و گفته شده است که دعا در آنجا مستجاب میشود.<ref>ابنجبیر، رحلة ابنجبیر، ص۱۹۰؛ فاسی، شفاء الغرام، ج۱، ص۱۹۹، ۲۸۰.</ref> | ||
== کوه نور در روایات دینی و تاریخی == | == کوه نور در روایات دینی و تاریخی == | ||
روایت شده، [[حضرت آدم(ع)]] خانه کعبه را از سنگهای پنج کوه بنا کرد که یکی از آنها کوه نور بود.<ref>هیثمی، مجمع الزوائد، ج۳، ص۲۸۸؛ فاسی، شفاء الغرام، ج۱، ص۹۱.</ref> گفته شده که نور همان کوه فاران است که در [[تورات]] از آن یاد | روایت شده، [[حضرت آدم(ع)]] خانه کعبه را از سنگهای پنج کوه بنا کرد که یکی از آنها کوه نور بود.<ref>هیثمی، مجمع الزوائد، ج۳، ص۲۸۸؛ فاسی، شفاء الغرام، ج۱، ص۹۱.</ref> گفته شده که نور همان کوه فاران است که در [[تورات]] از آن یاد شده،<ref>کتاب اول سموئیل نبی، ۱:۲۵.</ref> اما ظاهراً فاران نامی است که به همه کوههای مکه اطلاق شده است نه فقط کوه نور.<ref>عاملی، الصحیح، ج۱، ص۱۹۷.</ref> | ||
گفتهاند از معجزات [[پیامبر اکرم]] آن بود که کوه نور در زیر پای آن حضرت به حرکت درآمد و سپس به فرمان پیامبر(ص) از حرکت بازایستاد.<ref>رجوع کنید به ابنحنبل، مسند، ج۲، ص۴۱۹؛ طبرسی، الاحتجاج، ج۱، ص۳۲۶؛ مقریزی، امتاع الاسماع، ج۵، ص۵۷.</ref> | گفتهاند از معجزات [[پیامبر اکرم]] آن بود که کوه نور در زیر پای آن حضرت به حرکت درآمد و سپس به فرمان پیامبر(ص) از حرکت بازایستاد.<ref>رجوع کنید به ابنحنبل، مسند، ج۲، ص۴۱۹؛ طبرسی، الاحتجاج، ج۱، ص۳۲۶؛ مقریزی، امتاع الاسماع، ج۵، ص۵۷.</ref> | ||
[[پیامبر(ص)]] پیش از [[اسلام]] هر سال مدتی را در آن به خلوت و عبادت میگذراند<ref>فاسی، شفاء الغرام، ج۱، ص۲۷۹.</ref> از [[امام علی(ع)]] نقل شده است که [[پیامبر اسلام(ص)]] هر سال در غار حراء خلوت میگزید، من او را میدیدم و جز من کسی وی را نمیدید.<ref>نهج البلاغه، ترجمه سید جعفر شهیدی، خطبه ۱۹۲، ص۲۲۲.</ref> | [[پیامبر(ص)]] پیش از [[اسلام]] هر سال مدتی را در آن به خلوت و عبادت میگذراند<ref>فاسی، شفاء الغرام، ج۱، ص۲۷۹.</ref> از [[امام علی(ع)]] نقل شده است که [[پیامبر اسلام(ص)]] هر سال در غار حراء خلوت میگزید، من او را میدیدم و جز من کسی وی را نمیدید.<ref>نهج البلاغه، ترجمه سید جعفر شهیدی، خطبه ۱۹۲، ص۲۲۲.</ref> | ||
این کوه در [[دوره جاهلیت]] نیز محترم بوده و در اشعار جاهلی از آن یاد شده است، از جمله در اشعار عَوف بناَحْوَص و [[ابوطالب]] عموی پیامبر.<ref>رجوع کنید به بکری، معجم، ذیل مادّه؛ فاسی، شفاء الغرام، ج۱، ص۲۸۱؛ نهروالی، کتاب الاعلام، ص۴۴۰.</ref> نخستین کسی که در کوه نور [[اعتکاف]] نمود، [[عبدالمطلب]]، نیای پیامبر، بود.<ref>ابناثیر، ج۲، ص۱۵.</ref> | این کوه در [[دوره جاهلیت]] نیز محترم بوده و در اشعار جاهلی از آن یاد شده است، از جمله در اشعار عَوف بناَحْوَص و [[ابوطالب]] عموی پیامبر.<ref>رجوع کنید به بکری، معجم، ذیل مادّه؛ فاسی، شفاء الغرام، ج۱، ص۲۸۱؛ نهروالی، کتاب الاعلام، ص۴۴۰.</ref> نخستین کسی که در کوه نور [[اعتکاف]] نمود، [[عبدالمطلب]]، نیای پیامبر، بود.<ref>ابناثیر، ج۲، ص۱۵.</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | == جستارهای وابسته == | ||
* [[بقعه مبارکه]] | * [[بقعه مبارکه]] | ||
* [[طور سینا]] | * [[طور سینا]] | ||
خط ۳۷: | خط ۳۸: | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
{{ستون-شروع|۲}} | {{ستون-شروع|۲}} | ||
*ابن اثیر، الکامل فی التاریخ. | * ابن اثیر، الکامل فی التاریخ. | ||
*ابن بطوطه، رحلة ابن بطوطة، تحقیق محمد عبدالمنعم عریان، بیروت، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۷م. | * ابن بطوطه، رحلة ابن بطوطة، تحقیق محمد عبدالمنعم عریان، بیروت، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۷م. | ||
*ابن تیمیه، مجموع الفتاوی، تحقیق مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت، ۱۴۲۱ق/۲۰۰۰م. | * ابن تیمیه، مجموع الفتاوی، تحقیق مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت، ۱۴۲۱ق/۲۰۰۰م. | ||
*ابن جبیر، رحلة ابن جبیر، تحقیق حسین نصّار، قاهره، ۱۹۹۲م. | * ابن جبیر، رحلة ابن جبیر، تحقیق حسین نصّار، قاهره، ۱۹۹۲م. | ||
*ابن حنبل، مسند الامام احمد بن حنبل، بیروت، دار صادر، بیتا. | * ابن حنبل، مسند الامام احمد بن حنبل، بیروت، دار صادر، بیتا. | ||
*ازرقی، محمد بن عبدالله، اخبار مکة و ما جاء فیها من الآثار، تحقیق رشدی صالح ملحس، بیروت، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م، چاپ افست قم، ۱۳۶۹ش. | * ازرقی، محمد بن عبدالله، اخبار مکة و ما جاء فیها من الآثار، تحقیق رشدی صالح ملحس، بیروت، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م، چاپ افست قم، ۱۳۶۹ش. | ||
*بکری، عبدالله بن عبدالعزیز، معجم ما استعجم من اسماء البلاد و المواضع، تحقیق مصطفی سقّا، بیروت، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م. | * بکری، عبدالله بن عبدالعزیز، معجم ما استعجم من اسماء البلاد و المواضع، تحقیق مصطفی سقّا، بیروت، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م. | ||
*حمیری، محمد بن عبدالله، الروض المعطار فی خبر الأقطار، تحقیق احسان عباس، بیروت، ۱۹۸۴م. | * حمیری، محمد بن عبدالله، الروض المعطار فی خبر الأقطار، تحقیق احسان عباس، بیروت، ۱۹۸۴م. | ||
*خادمی، محمدحسن، راهنمای حج و عمره، تهران، ۱۳۸۳ش. | * خادمی، محمدحسن، راهنمای حج و عمره، تهران، ۱۳۸۳ش. | ||
*سبزواری، محمدباقر بن محمدمؤمن، ذخیرة المعاد فی شرح الارشاد، چاپ سنگی تهران، | * سبزواری، محمدباقر بن محمدمؤمن، ذخیرة المعاد فی شرح الارشاد، چاپ سنگی تهران، ۱۲۷۳–۱۲۷۴ق، چاپ افست قم، بیتا. | ||
*شهید اول، محمد بن مکی، الدروس الشرعیة فی فقه الامامیة، قم، | * شهید اول، محمد بن مکی، الدروس الشرعیة فی فقه الامامیة، قم، ۱۴۱۲–۱۴۱۴ق. | ||
*طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج، تحقیق محمدباقر موسوی خرسان، نجف، ۱۳۸۶ق/۱۹۶۶م، چاپ افست قم، بیتا. | * طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج، تحقیق محمدباقر موسوی خرسان، نجف، ۱۳۸۶ق/۱۹۶۶م، چاپ افست قم، بیتا. | ||
*عاملی، جعفر مرتضی، الصحیح من سیرة النبی الاعظم(ص)، قم، ۱۴۰۳ق. | * عاملی، جعفر مرتضی، الصحیح من سیرة النبی الاعظم(ص)، قم، ۱۴۰۳ق. | ||
*عبدالغنی، عارف، تاریخ امراء مکة المکرمة ( | * عبدالغنی، عارف، تاریخ امراء مکة المکرمة (۸–۱۳۴۴ق)، دمشق، ۱۴۱۳ق/۱۹۹۲م. | ||
*فاسی، محمد بن احمد، شفاء الغرام بأخبار البلد الحرام، بیروت، دارالکتب العلمیة، بیتا. | * فاسی، محمد بن احمد، شفاء الغرام بأخبار البلد الحرام، بیروت، دارالکتب العلمیة، بیتا. | ||
*قائدان، اصغر، تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرمه و مدینه منوره، تهران، ۱۳۸۴ش. | * قائدان، اصغر، تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرمه و مدینه منوره، تهران، ۱۳۸۴ش. | ||
*مقریزی، احمد بن علی، امتاع الاسماع بما للنبی صلیاللّهعلیهوسلم من الاحوال و الاموال و الحفدة و المتاع، تحقیق محمد عبدالحمید نمیسی، بیروت، ۱۴۲۰ق/۱۹۹۹م. | * مقریزی، احمد بن علی، امتاع الاسماع بما للنبی صلیاللّهعلیهوسلم من الاحوال و الاموال و الحفدة و المتاع، تحقیق محمد عبدالحمید نمیسی، بیروت، ۱۴۲۰ق/۱۹۹۹م. | ||
*نهروالی، محمد بن احمد، کتاب الاعلام باعلام بیت الله الحرام، تحقیق علی محمد عمر، قاهره، ۱۴۲۵ق/۲۰۰۴م. | * نهروالی، محمد بن احمد، کتاب الاعلام باعلام بیت الله الحرام، تحقیق علی محمد عمر، قاهره، ۱۴۲۵ق/۲۰۰۴م. | ||
*هیثمی، علی بن ابوبکر، مجمع الزوائد و منبع الفوائد، بیروت، ۱۴۰۸ق/۱۹۸۸م. | * هیثمی، علی بن ابوبکر، مجمع الزوائد و منبع الفوائد، بیروت، ۱۴۰۸ق/۱۹۸۸م. | ||
*یاقوت حموی، معجم البلدان. | * یاقوت حموی، معجم البلدان. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
خط ۶۲: | خط ۶۳: | ||
== پیوند به بیرون == | == پیوند به بیرون == | ||
* منبع مقاله: [http://rch.ac.ir/article/Details?id=9537&&searchText مقاله حرا در دانشنامه جهان اسلام] | * منبع مقاله: [http://rch.ac.ir/article/Details?id=9537&&searchText مقاله حرا در دانشنامه جهان اسلام] | ||
* [https://www.cgie.org.ir/Fa/article/226992/ | * [https://www.cgie.org.ir/Fa/article/226992/حرا مقاله حرا در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی] | ||
{{عربستان}} | {{عربستان}} | ||
[[ar:حراء]] | [[ar:حراء]] | ||
خط ۶۸: | خط ۶۹: | ||
[[tr:Hira Dağı]] | [[tr:Hira Dağı]] | ||
[[es:Cueva de Hira]] | [[es:Cueva de Hira]] | ||
[[ur: | [[ur:کوه حراء]] | ||
[[id:Gunung Hira]] | [[id:Gunung Hira]] | ||
[[Category:پیامبر اسلام]] | |||
[[Category:مکانهای تاریخی مکه]] | |||
[[Category:مقالههای بدون اولویت]] | |||
[[Category:پیامبر اسلام]] | |||
[[Category:مکانهای تاریخی مکه]] | |||
[[Category:مقالههای بدون اولویت]] | |||
[[Category:پیامبر اسلام]] | |||
[[Category:مکانهای تاریخی مکه]] | |||
[[Category:مقالههای بدون اولویت]] | |||
[[Category:پیامبر اسلام]] | |||
[[Category:مکانهای تاریخی مکه]] | |||
[[Category:مقالههای بدون اولویت]] | |||
[[Category:پیامبر اسلام]] | |||
[[Category:مکانهای تاریخی مکه]] | |||
[[Category:مقالههای بدون اولویت]] | |||
[[Category:پیامبر اسلام]] | |||
[[Category:مکانهای تاریخی مکه]] | |||
[[Category:مقالههای بدون اولویت]] | |||
[[Category:پیامبر اسلام]] | |||
[[Category:مکانهای تاریخی مکه]] | |||
[[Category:مقالههای بدون اولویت]] | |||
[[Category:پیامبر اسلام]] | |||
[[Category:مکانهای تاریخی مکه]] | |||
[[Category:مقالههای بدون اولویت]] | |||
[[Category:پیامبر اسلام]] | |||
[[Category:مکانهای تاریخی مکه]] | |||
[[Category:مقالههای بدون اولویت]] | |||
[[Category:پیامبر اسلام]] | |||
[[Category:مکانهای تاریخی مکه]] | |||
[[Category:مقالههای بدون اولویت]] | |||
[[Category:پیامبر اسلام]] | |||
[[Category:مکانهای تاریخی مکه]] | |||
[[Category:مقالههای بدون اولویت]] | |||
[[Category:پیامبر اسلام]] | |||
[[Category:مکانهای تاریخی مکه]] | |||
[[Category:مقالههای بدون اولویت]] | |||
[[رده:پیامبر اسلام]] | [[رده:پیامبر اسلام]] | ||
[[رده:مکانهای تاریخی مکه]] | [[رده:مکانهای تاریخی مکه]] | ||
[[رده:مقالههای بدون اولویت]] | [[رده:مقالههای بدون اولویت]] |