نامه‌های کوفیان به امام حسین(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

شمار نامه‌های کوفیان به امام حسین (ع) را صدها و بلکه هزارها دانسته‌اند.<ref>شهیدی، قیام حسین(ع)، ص۱۱۴.</ref> گروهی تعداد نامه‌ها را ۱۵۰ نامه نوشته‌اند که هر نامه متعلق به یک یا دو یا چهار نفر بوده است.<ref>ابن اعثم، کتاب الفتوح، ج۵، ص۲۹؛ مفید، الارشاد(دارالمفید، ۱۴۱۳ق) ، ج۲، ص۳۸; ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۴، ۹۸; ابن جوزی، المنتظم، ج۵ ص۳۲۷؛ خوارزمی، مقتل الحسین(علیه‌السلام)، ج۱، ص۲۸۳؛ اربلی، کشف الغمه، ج۲، ص۲۵۳؛ شافعی، مطالب السؤول، ج۲، ص۷۱؛ سبط ابن جوزی، تذکرة الخواص من الامة بذکر خصائص الائمة(علیهم السلام)، ج۲، ص۱۴۶؛ سید ابن طاووس، الملهوف علی قتلی الطفوف، ص۲۴؛ ابن کثیر، البدایة و النهایه، ج ۸، ص۱۶۲؛ ابن حجر عسقلانی، تهذیب التهذیب، ج۲، ص۳۰۲.</ref> طبری تعداد نامه‌ها را حدود ۵۳ نامه دانسته است.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک (۱۴۰۹ق)، ج۴، ص۲۶۲. عبارت وی در این باره چنین است: «... فحملوا معهم نحواً من ثلاثة و خمسین صحیفة...»؛ البته برخی محققان معاصر، تعبیر «ثلاثه» را تصحیف «مائه» دانسته و گزارش طبری را نیز همان ۱۵۰ نامه تلقی کرده‌اند و شاهد بر این امر را نقل شیخ مفید، ابن اعثم، خوارزمی و سبط ابن جوزی گرفته‌اند که آنان نیز ۱۵۰ نامه نوشته‌اند و احتمالاً همه آنان از ابومخنف نقل کرده‌اند (محمد هادی یوسفی غروی، وقعة الطف، ص۹۳)؛ اما چنانکه در متن ملاحظه می‌شود، بلاذری با اینکه احتمالا از ابومخنف نقل کرده است، ۵۰ نفر گزارش کرده است، همچنان که سبط ابن جوزی که ۱۵۰ نامه گزارش کرده است، از ابن اسحاق نقل کرده است، نه از ابومخنف (محمد هادی یوسفی غروی، وقعة الطف، ص۲۴۴) </ref> بَلاذُری ۵۰ نامه برشمرده است.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج۳، ص۳۷۰</ref> در کتاب [[لهوف]] و [[اعیان الشیعه]] تعداد نویسندگان نامه‌ها ۱۲ هزار نفر شمرده شده است (هر نامه دربردارنده چندین امضا بوده است).<ref>سيد ابن طاووس، کتاب الملهوف في قتلي الطفوف، ص۳۵؛ امين عاملی، أعیان الشیعة، ج۱، ص۵۸۱.</ref> [[شیخ عباس قمی]] تعداد نامه‌های کوفیان به امام حسین (ع) را ۱۲ هزار می‌داند.<ref>قمی، منتهی الآمال، ج۱، ص۵۶۶.</ref>