قائم آل محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

در عصر حضور امامان(ع) عده‌ای از شیعیان، عنوان قائم را بر برخی امامان یا فرزندان آنها تطبیق کرده‌اند:

===قائم دانستن دیگر امامان===

*پس از شهادت [[امام عسکری(ع)]] عده‌ای قائل به مهدویت ایشان شدند. [[شیخ صدوق]] می‌گوید: «‌توقف کنندگان بر حسن بن علی بن محمد ادعا می‌‏کردند که غیبتی بر او واقع شده و معتقد بود که وی همان مهدی قائم است.»<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۵۹ش، ج۱، ص۴۰.</ref>

===قائم دانستن فرزندان امامان===

*[[کیسانیه]] کسانی بودند که قایل به امامت [[محمد بن حنفیه]] و [[مهدویت]] و قائمیت او شدند. گروهی از ایشان پس از درگذشت او بر این باور بودند که او غائب گشته و به زودی خروج خواهد کرد.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، ۱۳۵۵ق، ص۲۸</ref>

*فرقه [[اسماعیلیه]]، که پس از شهادت [[امام صادق(ع)]] شکل گرفت، به دو گروه تقسیم شدند: گروهی امامت محمد پسر اسماعیل را پذیرفتند امّا گروه دیگر بر امامت [[اسماعیل بن جعفر|اسماعیل]] توقف کرده و قایل به مهدویت او شدند. آنها عقیده داشتند اسماعیل نمرده بود بلکه پدرش امام صادق(ع) وی را از دیدگان مردم غایب ساخت تا گزندی به وی نرسد. و او زنده خواهد ماند تا روزی که بر همه زمین تسلط یابد. این گروه اسماعیلیه خالصه هستند.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، ۱۳۵۵ق، ص۶۷-۶۸.</ref> اما از پیروان محمد بن اسماعیل نیز گروهی قایل به مهدویت وی شدند و بر امامت او توقف کردند.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، ۱۳۵۵ق، ص۷۳.</ref>

==منابع==

*تونه‌ای، مجتبی، موعود نامه(فرهنگ الفبایی مهدویت)، قم، میراث ماندگار، چاپ دوازدهم، ۱۳۸۹ش.

*کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، اسلامیة، چاپ دوم، ۱۳۶۲ش.

*صدوق، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمه، تصحیح علی اکبر غفاری، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۵۹ش.

*مدرسی طباطبایی، سید حسین، مکتب در فرایند تکامل نظری بر تطور مبانی فکری تشیع در سه قرن نخستین، ترجمه هاشم ایزد پناه، تهران، کویر، چاپ هفتم، ۱۳۸۸ش.

*مفید، محمد بن محمد، الارشاد فی معرفه حجج الله علی العباد، قم،  كنگره شيخ مفيد، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.

*نوبختی، حسن بن موسی، فرق الشیعه، نجف، حیدریه، ۱۳۵۵ق.

*ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، بیروت، اعلمی، ۱۴۱۹ق.