امر بین الامرین: تفاوت میان نسخه‌ها

از آیات قرآن می‌توان به [[آیه]] '''إِیاک نعبد و إیاک نستعین'''<ref>حمد:۵</ref> اشاره کرد. این آیه با اعتقاد به [[جبر و اختیار|جبر]] ناسازگار است؛ زیرا اگر [[خداوند]] خالق افعال ما باشد و اراده ما دخالتی نداشته باشد، بی‌معناست [[عبادت]] را به خودمان نسبت دهیم و بگوییم: «نعبد: عبادت می‌کنیم»؛ چنان‌که آیه با عقیده [[تفویض]] نیز که می‌گوید خداوند دخالتی در فعل ما ندارد، ناسازگار است؛ زیرا استعانت (نستعین: یاری می‌طلبیم)از کسی که دخالتی در تحققِ عمل ندارد، معنایی نخواهد داشت.<ref>طباطبایی، ''المیزان''، ج۱، ص۲۴.</ref> [[امام صادق]](ع) نیز در پاسخ به شخصی درباره این موضوع به همین آیه استدلال کرده‌اند.<ref>مجلسی، ''بحارالانوار''، ج۵، ص۵۶.</ref>

:: '''فَلَمْ تقْتُلُوکمْ وَ لکنّ اللّهَ قَتَلَهُمْ وَ مَا رَمَیتَ إِذْ رَمَیتَ وَ لکنَّ اللّهَ رَمی'''

این آیه شریفه، فعل «کُشتن» و «تیراندازی» را ابتدا با عبارت '''تقتلوهم''' و '''رمیت''' برای مؤمنان و [[پیامبر(ص)]] اثبات کرده و سپس از آنان نفی کرده و به خداوند نسبت داده است. این نفی و اثبات از یک جهت نیست؛ چراکه تناقض‌گویی خواهد بود، بلکه آیه مستقل‌بودن مؤمنان و پیامبر را در افعالشان نفی کرده، اما این را اثبات کرده است که آنان در این اعمال دخالت داشته‌اند. این همان چیزی است که امر بین الامرین خوانده شده است.<ref>زنوزی، ''لمعات الهیه''، ص۲۰۷.</ref>

همچنین دسته‌ای از آیات، انسان را مختار معرفی کرده‌اند و افعال را به او نسبت داده‌اند، مانند '''«لیسَ للإنسان إلاّ ما سعی''': برای انسان غیر از آنچه تلاش کرده نیست» <ref>نجم:۳۹.</ref> و در دسته‌ای دیگر، اذن و [[مشیت]] خداوند مؤثر در افعال معرفی شده است، مانند '''«وَما أَرْسَلْنا مِنْ رَسُول إلاّ لیطاعَ بإِذْنِ اللّه''': ما رسولی نفرستادیم، مگر برای اینکه به اذن خداوند اطاعت شود».<ref>نساء:۶۴.</ref>