امامت امامان شیعه: تفاوت میان نسخه‌ها

[[علی|امیرمؤمنان على]] (علیه السلام)، [[امام حسن مجتبی]] (علیه السلام)، [[امام حسین]] سیدالشهدا (علیه السلام)، [[امام سجاد|امام على زین‌العابدین]] (علیه السلام)، [[امام محمد باقر]] (علیه السلام)، [[امام جعفر صادق]] (علیه السلام)، [[امام موسی کاظم]] (علیه السلام)، [[امام رضا|امام على الرضا]] (علیه السلام)، [[امام جواد|امام محمدتقى]] (علیه السلام)، [[امام هادی|امام على النقى]] (علیه السلام)، [[امام حسن عسکری]] (علیه السلام) و [[امام مهدی]] (عج).

نخستین دلیل بر امامت ائمه اثنى عشر، احادیث متواترى است که از پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله وسلم) در این خصوص نقل شده است. این احادیث دو نوع‌اند:

نوع اول احادیثى است که در آنها تعداد جانشینان پیامبر (صلى الله علیه وآله وسلم) منحصر در دوازده نفر که همگى [[قریش]] تبارند، ذکر شده است.

در چند حدیث دیگر تعداد جانشینان پیامبر (صلى الله علیه وآله و سلم) همان تعداد نقباى (رؤسای) بنى‌اسرائیل براى حضرت موسى (علیه السلام)، دانسته شده است، مثل: «انّ عدة الخلفاء بعدى عدة نقباء موسى»<ref>سیوطی، ''الجامع الصغیر''، ج1، ص350؛ متقی هندی، ''کنزالعمال''، ج6، ص89</ref> و «الخلفاء بعدى اثنا عشر کعدد نقباء بنى اسرائیل». <ref>قندوزی، ''ینابیع الموده''، ج2، ص315؛ صدوق، امالى، ص387؛ سیدهاشم بحرانی، ''غایة المرام''، ج2، ص271.</ref> گفتنی است نقبای بنی‌اسرائیل نیز دوازده نفر بوده‌اند.

نوع دوم احادیثى است که پیامبر (صلى الله علیه وآله و سلم) ضمن تأکید بر دوازده نفر بودن جانشینان خود، به معرفى این دوازده نفر پرداخته و آنان را از اهل‌بیت خود دانسته است.این نوع روایات خود بر چند دسته‌اند:

در حدیث معروف به حدیث لوح نیز اسامى امامان دوازده‌گانه با توصیفات خاص هر کدام ذکر شده است.<ref>کلینی، ''کافى''، ج1، ص8؛ ابن‌بابویه قمی، ''الإمامة والتبصره''، ص104؛ مفید، ''الاختصاص''، ص210.</ref>

دلیل دوم امامت ائمه (علیهم السلام) عصمت ایشان است. در احادیثی از امامان اهل‌بیت  (علیهم السلام) با ویژگى عصمت یاد شده است.<ref>صدوق، ''کمال الدین''، ص280؛ همو، ''عیون اخبارالرضا''، ج2، ص66؛ سیدهاشم بحرانی، ''غایة المرام''، ج1، ص195؛ خزاز قمی، ''کفایة الأثر''، ص135؛ محمدباقر مجلسی، ''بحارالانوار''، ج36، ص331.</ref> این روایات در حقیقت به برهان عقلى بر امامت ائمه اهل‌بیت (علیهم السلام) دلالت دارند؛ زیرا از نظر عقلى، امام باید معصوم باشد و چون در میان امت کسى جز امامان اهل‌بیت (علیهم السلام)از ویژگى عصمت برخوردار نبوده است، امامت آنان قطعى خواهد بود.

دلیل دیگر اثبات امامت امامان دوازده‌گانه (علیهم السلام)، افضلیت آنان در کمالات نفسانى است، با این بیان که امامان شیعه به دلیل برخوردارى از کمالات و ویژگى‌هاى منحصر به فردى نظیر علم، عصمت و... بر دیگران برترى دارند و مستحق تصدى مقام امامت و ریاست عامه‌اند. بدیهى است با وجود آنان، مقدم‌داشتن دیگران براى تصدى مقام امامت، عقلاً قبیح و ناروا است.<ref>حلی، ''کشف المراد''، ص539.</ref>

ابوعثمان عمر بن بحر (متوفاى 255هـ) مى گوید: جعفر بن محمد کسى است که دنیا را پر از علم و فقه خود نمود و اشخاصى مثل ابوحنیفه و سفیان ثورى ودیگران ، مفتخر به شاگردى ایشان بوده اند (رسائل جاحظ ، ص 106) و دیگر اعترافات و تصریحاتى که بزرگان اهل سنت در مورد عظمت و مقام رفیع امامان شیعه نموده اند.

معجزات: دلیل دیگر بر اثبات امامت ائمه دوازده گانه شیعه ، معجزه هایى است که از آنان در موارد متعددى صادر شده است. صدور این معجزات از سوى آنان گاهى به صورت اخبار غیبى درباره وقایعى در عالم کائنات در آینده بوده است که دقیقاً مطابق آنچه خبر داده اند ، به وقوع پیوسته است ، گاهى به صورت اخبار از حقایق غیبى و ملکوتى بوده است که کسى دیگر از راه عادى بدان راه ندارد و گاهى به صورت اظهار علم در حال کودکى بوده است ; به گونه اى که همگان در برابر آنان ، اظهار عجز و حقارت مى کردند و گاهى نیز به صورت تصرفات ولائى و ملکوتى در عالم تکوین بوده است ، مثل به سخن در آمدن حجرالاسود توسط امام سجاد (علیه السلام و شهادت آن بر حقانیت ادعاى امامت حضرت و یا به بارنشستن و میوه دادن چوب خشک خرما توسط امام مجتبى (علیه السلام) (تقریب المعارف فى الکلام ، ص 119ـ 123) و یا اعطاى بینایى کامل به ابوبصیر توسط امام باقر (علیه السلام) و باز گرداندن او به حال اول به تقاضاى خود وى (اعلام الورى ج1 ، ص 503) و صدها معجزه دیگرى که از امامان معصوم (علیهم السلام) حکایت شده و در کتب حدیثى و تاریخى معتبر مانند: اصول کافى ، مناقب ابن شهر آشوب ، اثبات الوصیه مسعودى ، دلائل الامامه طبرى و... بسیارى از این معجزه ها ثبت گردیده است.

صدور این معجزات از سوى امامان معصوم (علیهم السلام) که همراه با ادعاى امامت است ، دلیل امامت آنان مى باشد ; همان گونه که معجزه هاى پیامبران دلیل قاطع بر صحت ادعاى نبوت آنان بوده است.

== پیوند به بیرون ==

منبع مقاله [http://lib.eshia.ir/23021/1/70 دانشنامه كلام اسلامي]