کاربر ناشناس
امامت امامان شیعه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Salvand بدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Salvand بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
نخستین دلیل بر امامت ائمه اثنى عشر، احادیث متواترى است که از پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله وسلم) در این خصوص نقل شده است. این احادیث دو نوع‌اند: | نخستین دلیل بر امامت ائمه اثنى عشر، احادیث متواترى است که از پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله وسلم) در این خصوص نقل شده است. این احادیث دو نوع‌اند: | ||
===روایات نوع اول=== | |||
نوع اول احادیثى است که در آنها تعداد جانشینان پیامبر (صلى الله علیه وآله وسلم) منحصر در دوازده نفر که همگى [[قریش]] تبارند، ذکر شده است. | |||
این احادیث علاوه بر منابع حدیثى شیعه، در منابع حدیثى [[اهل سنت]] نظیر ''صحیح'' مسلم، ''صحیح'' ابن‌حبان، ''جامع'' ترمذى، ''سنن'' ابن‌داود، ''سنن'' ابن‌ماجه، ''مسند'' احمدبن‌حنبل، ''مسند'' ابن‌جعد، ''مسند'' ابویعلى، ''کنزالعمال'' و... نقل شده است. | این احادیث علاوه بر منابع حدیثى شیعه، در منابع حدیثى [[اهل سنت]] نظیر ''صحیح'' مسلم، ''صحیح'' ابن‌حبان، ''جامع'' ترمذى، ''سنن'' ابن‌داود، ''سنن'' ابن‌ماجه، ''مسند'' احمدبن‌حنبل، ''مسند'' ابن‌جعد، ''مسند'' ابویعلى، ''کنزالعمال'' و... نقل شده است. | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۷: | ||
پیامبر (صلى الله علیه وآله وسلم) در برخى از این احادیث، از این دوازده نفر با عنوان «اثناعشر خلیفة» یاد کرده است، مثل حدیث: «یکون من بعدى اثنا عشر خلیفة کلّهم من قریش» ،<ref>''مسند'' احمد، ج5، ص92؛ ''مسند'' ابن‌جعد، ص390؛ ''صحیح'' ابن‌حبان، ج5، ص44.</ref> «لا یزال هذا الدین عزیزاً منیعاً إلى اثنی عشر خلیفة کلّهم من قریش»،<ref>''صحیح'' مسلم، ج6، ص 4؛ ''مسند'' ابوداود، ص105؛ ابن‌ابی‌عاصم، ''الآحاد والمثانى''، ج3، ص126.</ref> «لا یزال الدین قائماً حتى یکون اثنا عشر خلیفة من قریش»<ref>''مسند'' احمد، ج5، ص86؛ ''مسند'' ابویعلى، ج13، ص456.</ref> و احادیث مشابه دیگر. | پیامبر (صلى الله علیه وآله وسلم) در برخى از این احادیث، از این دوازده نفر با عنوان «اثناعشر خلیفة» یاد کرده است، مثل حدیث: «یکون من بعدى اثنا عشر خلیفة کلّهم من قریش» ،<ref>''مسند'' احمد، ج5، ص92؛ ''مسند'' ابن‌جعد، ص390؛ ''صحیح'' ابن‌حبان، ج5، ص44.</ref> «لا یزال هذا الدین عزیزاً منیعاً إلى اثنی عشر خلیفة کلّهم من قریش»،<ref>''صحیح'' مسلم، ج6، ص 4؛ ''مسند'' ابوداود، ص105؛ ابن‌ابی‌عاصم، ''الآحاد والمثانى''، ج3، ص126.</ref> «لا یزال الدین قائماً حتى یکون اثنا عشر خلیفة من قریش»<ref>''مسند'' احمد، ج5، ص86؛ ''مسند'' ابویعلى، ج13، ص456.</ref> و احادیث مشابه دیگر. | ||
====عدم تطابق این دوازده نفر بر غیر اهل‌بیت==== | |||
بعضى از محققان اهل سنت نیز اذعان كرده‌اند که مراد از این دوازده نفر در احادیث نبوى، دوازده نفر از اهل‌بیت است؛ زیرا این احادیث بر کسان دیگر قابل تطبیق نیست، نه بر [[خلفاى]] بعد از پیامبر (صلى الله علیه وآله وسلم) چون تعداد آنان کمتر از دوازده نفر است، و نه بر حاکمان بنى‌امیه چون تعداد آنان بیشتر از دوازده نفر است. علاوه بر اینکه حاكمان بنی‌امیه شدیداً ظالم بودند و [[هاشمى]] هم نبودند. | بعضى از محققان اهل سنت نیز اذعان كرده‌اند که مراد از این دوازده نفر در احادیث نبوى، دوازده نفر از اهل‌بیت است؛ زیرا این احادیث بر کسان دیگر قابل تطبیق نیست، نه بر [[خلفاى]] بعد از پیامبر (صلى الله علیه وآله وسلم) چون تعداد آنان کمتر از دوازده نفر است، و نه بر حاکمان بنى‌امیه چون تعداد آنان بیشتر از دوازده نفر است. علاوه بر اینکه حاكمان بنی‌امیه شدیداً ظالم بودند و [[هاشمى]] هم نبودند. | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۶: | ||
همچنین گفتنی است پیامبر (صلى الله علیه وآله وسلم) در برخى موارد، از امامان بعد از خود با عنوان «اثنا عشر امیراً» نام برده است، مثل حدیث: «یکون من بعدى اثنا عشر أمیراً... کلّهم من قریش».<ref>''صحیح'' بخارى، ج8، ص127؛ ''مسند'' احمد، ج5، ص94؛ ''سنن'' ترمذى، ج3، ص340.</ref> | همچنین گفتنی است پیامبر (صلى الله علیه وآله وسلم) در برخى موارد، از امامان بعد از خود با عنوان «اثنا عشر امیراً» نام برده است، مثل حدیث: «یکون من بعدى اثنا عشر أمیراً... کلّهم من قریش».<ref>''صحیح'' بخارى، ج8، ص127؛ ''مسند'' احمد، ج5، ص94؛ ''سنن'' ترمذى، ج3، ص340.</ref> | ||
در چند حدیث دیگر تعداد جانشینان پیامبر (صلى الله علیه وآله و سلم) | ====تشبیه تعداد ائمه به تعداد نقبای بنی‌اسرائیل==== | ||
در چند حدیث دیگر تعداد جانشینان پیامبر (صلى الله علیه وآله و سلم) همان تعداد نقباى (رؤسای) بنى‌اسرائیل براى حضرت موسى (علیه السلام)، دانسته شده است، مثل: «انّ عدة الخلفاء بعدى عدة نقباء موسى»<ref>سیوطی، ''الجامع الصغیر''، ج1، ص350؛ متقی هندی، ''کنزالعمال''، ج6، ص89</ref> و «الخلفاء بعدى اثنا عشر کعدد نقباء بنى اسرائیل». <ref>قندوزی، ''ینابیع الموده''، ج2، ص315؛ صدوق، امالى، ص387؛ سیدهاشم بحرانی، ''غایة المرام''، ج2، ص271.</ref> گفتنی است نقبای بنی‌اسرائیل نیز دوازده نفر بوده‌اند. | |||
===روایات نوع دوم=== | |||
نوع دوم احادیثى است که پیامبر (صلى الله علیه وآله و سلم) ضمن تأکید بر دوازده نفر بودن جانشینان خود، به معرفى یک‌یک این دوازده نفر پرداخته و آنان را از اهل‌بیت خود ذکر نموده است. در یک دسته از این احادیث ، امیرمؤمنان على (علیه السلام ، اولین آنان و امام مهدى (علیه السلام) آخرین آنان ، ذکر شده است ; چنان که از پیامبر (صلى الله علیه وآله وسلم) نقل شده است: امامان بعد از من دوازده نفرند ، اولین آنان على بن ابوطالب و آخرین آنان قائم اند.اطاعت از آنان ، اطاعت از من و معصیت آنان ، نافرمانى از من است ، هر کس آنان را انکار کند مرا انکار کرده است (الاعتقادات فى دین الإمامیه ، ص 104 ; عیون اخبار الرضا (علیه السلام) ، ج2 ، ص 62). در جاى دیگر مى فرماید: امامان بعد از من دوازده نفراند ، اولین آنان على بن ابوطالب و آخرین آنان حضرت قائم است ، آنان جانشینان من و اوصیا و اولیاى من اند و حجت هاى الهى بر امت من بعد از من ، اقرار کنندگان به امامت آنان ، مؤمن و انکار کنندگان آنان کافرند (من لا یحضره الفقیه ، ج4 ، ص 180). | |||
در دسته دیگر از احادیث ، پیامبر (صلى الله علیه وآله وسلم) نه نفر از دوازده امام بعد از خود را ، از صلب امام حسین (علیه السلام) ذکر نموده است که آخرین آنان حضرت قائم است. ابوذر از پیامبر (صلى الله علیه وآله وسلم) نقل مى کند که فرمود:« الأئمة من بعدى اثنا عشر ، تسعة من صلب الحسین تاسعهم قائمهم ، ثم قال: ألا انّ مثلهم فیکم مثل سفینة نوح من رکبها نجى ومن تخلف عنها هلک». (غایة المرام ، ج3 ، ص 22) امامان بعد از من دوازده نفرند ، نه نفر آنان از نسل حسین اند که نهمین آنان قائم آنان است. آگاه باشید که داستان امامان دوازده گانه در میان شما همانند قضیه کشتى نوح است ، هر کس بر آن سوار شود نجات مى یابد و هر کس از آن دورى ورزد هلاک مى شود. | در دسته دیگر از احادیث ، پیامبر (صلى الله علیه وآله وسلم) نه نفر از دوازده امام بعد از خود را ، از صلب امام حسین (علیه السلام) ذکر نموده است که آخرین آنان حضرت قائم است. ابوذر از پیامبر (صلى الله علیه وآله وسلم) نقل مى کند که فرمود:« الأئمة من بعدى اثنا عشر ، تسعة من صلب الحسین تاسعهم قائمهم ، ثم قال: ألا انّ مثلهم فیکم مثل سفینة نوح من رکبها نجى ومن تخلف عنها هلک». (غایة المرام ، ج3 ، ص 22) امامان بعد از من دوازده نفرند ، نه نفر آنان از نسل حسین اند که نهمین آنان قائم آنان است. آگاه باشید که داستان امامان دوازده گانه در میان شما همانند قضیه کشتى نوح است ، هر کس بر آن سوار شود نجات مى یابد و هر کس از آن دورى ورزد هلاک مى شود. | ||
در بخش دیگر از احادیث ، پیامبر (صلى الله علیه وآله وسلم) اسامى امامان بعد از خود را نیز یادآور شده است. گاهى فقط اسامى مشترک میان امامان (علیه السلام) را بیان نموده است ، مثل حدیث: «الأئمة بعدى اثنا عشر أوّلهم على ورابعهم علىّ وثامنهم علىّ وعاشرهم علىّ وآخرهم مهدى (علیه السلام . (معارج الیقین ، ص 62) ; امامان بعد از من دوازده نفرند اولین آنها على و چهارمین آنان على و هشتمین آنان على و دهمین آنان على و آخرین آنان مهدى است». | در بخش دیگر از احادیث ، پیامبر (صلى الله علیه وآله وسلم) اسامى امامان بعد از خود را نیز یادآور شده است. گاهى فقط اسامى مشترک میان امامان (علیه السلام) را بیان نموده است ، مثل حدیث: «الأئمة بعدى اثنا عشر أوّلهم على ورابعهم علىّ وثامنهم علىّ وعاشرهم علىّ وآخرهم مهدى (علیه السلام . (معارج الیقین ، ص 62) ; امامان بعد از من دوازده نفرند اولین آنها على و چهارمین آنان على و هشتمین آنان على و دهمین آنان على و آخرین آنان مهدى است». | ||