کاربر ناشناس
جنگ نهروان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>M.r.seifi (منبع یابی اصلاح پاورقی و منابع) |
imported>Mgolpayegani جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
}} | }} | ||
'''جنگ نهروان'''، از جنگ‌های دوره [[خلافت]] [[امام علی]](ع) که بعد از [[جنگ صفین]] و در پی ماجرای [[حکمیت]] در [[صفر]] سال ۳۸ق روی داد. یک سوی این جنگ، گروه موسوم به [[مارقین]] یا [[خوارج]] بودند. در این جنگ، خوارج شکست سختی از سپاه امام علی(ع) خوردند و گفته‌اند | '''جنگ نهروان'''، از جنگ‌های دوره [[خلافت]] [[امام علی]] (ع) که بعد از [[جنگ صفین]] و در پی ماجرای [[حکمیت]] در [[صفر]] سال ۳۸ق روی داد. یک سوی این جنگ، گروه موسوم به [[مارقین]] یا [[خوارج]] بودند. در این جنگ، خوارج شکست سختی از سپاه امام علی (ع) خوردند و گفته‌اند کمتر از ده نفر از خوارج توانستند فرار کنند که یکی از آنان [[عبدالرحمن بن ملجم مرادی]]، قاتل [[امیرالمؤمنین]] (ع) بود. | ||
==پیدایش خوارج== | ==پیدایش خوارج== | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
|جنگ نهروان || سپاه [[خوارج]] || صفر [[سال ۳۸ هجری قمری|۳۸ق]] | |جنگ نهروان || سپاه [[خوارج]] || صفر [[سال ۳۸ هجری قمری|۳۸ق]] | ||
|} | |} | ||
بنا بر برخی روایات، خوارج در [[جنگ جمل]] و جنگ صفین، در سپاه امام علی حضور داشتند.<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص۳۴۹؛ طبری، تاریخ، ج۴، ص۵۴۱.</ref> | |||
پس از آنکه در صفین، سپاه معاویه قرآن‌ها را بر سر نیزه کردند و پیشنهاد رجوع به حکم [[قرآن]] دادند، | پس از آنکه در صفین، سپاه معاویه قرآن‌ها را بر سر نیزه کردند و پیشنهاد رجوع به حکم [[قرآن]] دادند، علیرغم مخالفت امام، بیشتر سپاهیان خواستار حکمیت شدند. تحمل خسارت جانی و خستگی<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص۴۸۴؛ ابن قتیبة الدینوري، الامامة و السیاسة، ج۱، ص۱۰۴؛ بلاذري، انساب الأشراف، ج۳، ص۱۱۰.</ref> و از سوی دیگر بافت قبیله‌ای، سطحی‌نگری اعراب بدوی در سپاه امام، نیرنگ دشمن را کارساز کرد.<ref>سبحانی، بحوث فی الملل و النحل، ج۵، ص۷۵.</ref> | ||
گروهی از یاران امام از همان آغاز با حکمیت مخالفت کردند و آن را به منزله [[ارتداد|برگشت از دین]] و شک در ایمان شمردند.<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص۴۸۴؛ بلاذری، انساب الأشراف، ج۳، ص۱۱۱-۱۱۲.</ref> برخی نیز بعدا به استناد دو آیه قرآن (سوره مائده، آیه ۴۴ و سوره حجرات، آیه ۹) خواهان ادامه جنگ با [[معاویه]] شدند و پذیرش حکمیت را [[کفر]] دانسته و از آن توبه کردند. آنان از امام خواستند از این کفر توبه کند و شروطی که با معاویه نهاده است، نقض کند. اما امام نقض حکمیت را نپذیرفت و فرمود: ما چیزی را پذیرفته‌ایم که نمی‌توانیم آن را نقض کنیم.<ref>بلاذری، انساب الأشراف، ج۲، ص۳۵۹.</ref> | گروهی از یاران امام از همان آغاز با حکمیت مخالفت کردند و آن را به منزله [[ارتداد|برگشت از دین]] و شک در ایمان شمردند.<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص۴۸۴؛ بلاذری، انساب الأشراف، ج۳، ص۱۱۱-۱۱۲.</ref> برخی نیز بعدا به استناد دو آیه قرآن (سوره مائده، آیه ۴۴ و سوره حجرات، آیه ۹) خواهان ادامه جنگ با [[معاویه]] شدند و پذیرش حکمیت را [[کفر]] دانسته و از آن توبه کردند. آنان از امام خواستند از این کفر توبه کند و شروطی که با معاویه نهاده است، نقض کند. اما امام نقض حکمیت را نپذیرفت و فرمود: ما چیزی را پذیرفته‌ایم که نمی‌توانیم آن را نقض کنیم.<ref>بلاذری، انساب الأشراف، ج۲، ص۳۵۹.</ref> همچنین امام (ع)درباره حکمیت فرمود: «من از آغاز با این حکمیت مخالف بودم، بعد نیز که به اجبار مردم به آن تن دادم، شرط کردم که اگر آن‌ها به کتاب خدا حکم کردند، به حکمشان پایبند باشم، زیرا در اصل، ما حکمیت [[قرآن]] را پذیرفته‌ایم نه حکمیت مردم را.» به علاوه، امام (ع) تصمیم خود را دایر بر ادامه جنگ با شام پس از جمع‌آوری [[خراج]] اعلام کرد.<ref>بلاذری، انساب الأشراف، ج۲، ص۳۴۹.</ref> | ||
پس از توقف جنگ صفین و بازگشت امام به کوفه و معاویه به [[شام]]، مخالفان حکمیت از امام علی جدا شدند و به قریه حروراء نزدیک [[کوفه]] رفتند.<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص۵۱۳-۵۱۴؛ بلاذری، انساب الأشراف، ج۳، ص۱۱۴و۱۲۲؛ طبری، تاریخ الطبري، ج۵، | پس از توقف جنگ صفین و بازگشت امام به کوفه و معاویه به [[شام]]، مخالفان حکمیت از امام علی جدا شدند و به قریه حروراء نزدیک [[کوفه]] رفتند.<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص۵۱۳-۵۱۴؛ بلاذری، انساب الأشراف، ج۳، ص۱۱۴و۱۲۲؛ طبری، تاریخ الطبري، ج۵، ص۶۳ و ۷۲ و ۷۸؛ مسعودی، مروج الذهب، ج۳، ص۱۴۴.</ref> | ||
بدین ترتیب، گروهی به نام خوارج شکل گرفت. | بدین ترتیب، گروهی به نام خوارج شکل گرفت. | ||