جنگ جمل: تفاوت میان نسخه‌ها

'''دلیل اول:''' قدرت طلبی [[طلحة بن عبید الله|طلحه]] و [[زبیر بن عوام|زبیر]]{{سخ}}

آن حضرت در خطبه ۱۴۸ [[نهج البلاغه]] چنین می‌فرماید: هر یک از دو تن [=طلحه و زبیر] کار[=خلافت] را برای خود امید می‌دارد، دیده بدان دوخته و رفیقش را به حساب نمی‌آرد.{{سخ}}

'''دلیل دوم:''' کینه‌توزی{{سخ}}این نکته قابل انکار نیست که کینه‌هایی نسبت به [[علی(ع)]] وجود داشته است؛ [[امیرالمؤمنین(ع)]] سابقه این امر را در مواردی برمی‌شمارد، از جمله این که:

# چون پیامبر(ص) مرا برای [[عقد اخوت|اخوت]] با خویش اختصاص داد.

# چون در [[جنگ خیبر|روز خیبر]] پیامبر اکرم‌(ص) بعد از ناکامی دیگران، پرچم را به من دادند و من نیز پیروز شدم و این امر موجب غمگین شدن آنان گردید و….<ref>شیخ مفید، الجمل و النصره، ۱۳۷۴ش، ۱۳۷۴ش، ص۴۰۹.</ref>

علاوه بر این، [[طلحه]] و [[زبیر]] امیدوار بودند که [[علی(ع)]] در امور با آن‌ها مشورت نماید چرا که این دو خود را با [[علی(ع)]] در رتبه و مقام مساوی می‌دانستند، آن‌ها امیدوار بودند که با مرگ [[عثمان]]، بخشی از حکومت را به دست گیرند، ولی هیچ کدام از این امور تحقق نیافت و این سبب شد که خصومت قبلی این دو با امیرالمؤمنین(ع) آشکار گردد.{{سخ}}

از زبیر نیز چنین نقل شده است: «خونخواهی عثمان را رها نخواهم کرد. به خدا سوگند؛ با اجبار با علی(ع) بیعت کرده ام».<ref>شیخ مفید، الجمل و النصره، ۱۳۷۴ش، ص۲۳۱.</ref>

امام علی(ع) در واکنش به این ادعا، خود طلحه و زبیر را قاتلان اصلی عثمان معرفی کرد<ref>علامه مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۲، ص۱۲۱؛ شریف رضی، نهج البلاغه، ۱۴۱۳ق، خطبه ۱۳۷، ص۱۵۶.</ref> و فرمود: این خونخواهی برای آن است که کسی علیه خود آنان ادعایی نکند.<ref>شریف رضی، نهج البلاغه، ۱۴۱۳ق، خطبه ۱۷۳، ص۲۰۶.</ref>

سران سپاه جمل؛ خونخواهی عثمان را تنها بهانه‌ای برای ابراز مخالفت خود با علی(ع) مطرح کرده بودند؛ چرا که عایشه با [[عثمان]] چندان رابطۀ حسنه‌ای نداشته است. نقل شده است که عایشه پیراهن [[رسول خدا(ص)]] را نزد عثمان می‌برد و به او می‌گوید: هنوز رطوبت [[کفن]] رسول خدا(ص) خشک نشده که تو چنین، احکام او را تحریف می‌کنی.<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۲۱۵.</ref>

«هنگام محاصره عثمان، عائشه به [[مکه]] مسافرت کرد و در زمان برگشت از مکه به سمت [[مدینه]]؛ مردی به نام عبید بن ابی سلمه (که از اقوام مادری‌اش بود) را دید. عایشه به او گفت: چه خبر داری؟. گفت: عثمان کشته شد و مردم هشت روز [بدون خلیفه] ماندند. عایشه پرسید بعد از آن چه شد؟ گفت: مردم به اتفاق با علی بیعت کردند.... سپس عایشه گفت: مرا به مکه برگردانید. او را به مکه بردند در حالی‌که می‌گفت به خدا عثمان مظلوم کشته شده. به خدا من به خون‌خواهی او قیام خواهم کرد. آن مرد گفت چرا و برای چه؟ به خدا سوگند نخستین کسی که با عثمان مخالفت و ستیز کرد تو بودی. تو همیشه میگفتی: اقتلوا نعثلا فقد کفر؛ نعثل (عثمان) را بکشید که او کافر شده. گفت: مردم از او توبه خواستند و او توبه کرد و بعد از توبه او را کشتند. من گفتم و آنها گفتند و گفته آخر من بهتر از اول است».<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۹۷۰م، ج۴، ص۴۵۹.</ref> بنابر این، عایشه چنین جمله‌ای گفته بود و از دعوت کنندگان به قتل عثمان بود و بر انتساب این جمله به خود هیچ انکاری نداشت.