رئیسعلی دلواری: تفاوت میان نسخه‌ها

'''رئیس‌علی دِلواری''' از رهبرانِ قیامِ مردم جنوب ایران علیه [[بریتانیا|دولت بریتانیا]] پس از اشغال [[بوشهر]] در میانه [[جنگ جهانی اول]].

رئیس‌علی دلواری در [[۱۲ شهریور]] ۱۲۹۴ش، به‌دست یكی از همراهانش کشته شد. سالروز شهادت او به عنوان روز ملی مبارزه با استعمار انگلیس نام‌گذاری شده است

رئیس‌علی دلواری در سال ۱۲۶۰ش <ref name=":0">[https://www.ir-psri.com/Show.php?Page=ViewArticle&ArticleID=86 «قیام رئیسعلی دلواری علیه انگلیس»]</ref> یا ۱۲۶۱ش<ref>[https://www.hamshahrionline.ir/news/80123/«رئیسعلی دلواری‌»]</ref> یا ۱۲۶۳ش<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/989813/ «علما یا آلمانی‌ها؛ کدامیک حامی «رئیسعلی دلواری» علیه انگلیس بودند؟»]</ref> در روستای «دلوار» متولد شد.<ref name=":0" />‌ پدر او زائرمحمد کدخدای دلوار بود.<ref>هژیریان، «دلواری»، ج۱۸، ص۵۹.</ref> دلوار جزئی از بخش تنگستان بوده است.<ref>[http://tarikhirani.ir/fa/calendar/282/4-- «۱۲ شهریور ۱۲۹۴، رئیسعلی دلواری کشته شد»]</ref> خانواده رئیس‌علی در اصل از شهر نورآباد ممسنی و از [[طایفه لر]] بوده‌اند.<ref>نوذری، تاریخ جنبش‌ها و شورش‌های معاصر ایران، ۱۳۸۵ش، ص۱۶۵.</ref>

رئیس‌علی چهار بار ازدواج کرد و از ازدواج سوم خود یک فرزند پسر به نام عبدالحسین معروف به بهادر داشت.<ref>هژیریان، «دلواری»، ج۱۸، ص۶۱.</ref> امروزه خانه شهید رئیسعلی دلواری در دلوار تنگستان به موزه مبارزه با استعمار تبدیل شده است.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/06/12/2089217/ «رئیسعلی دلواری؛ ‌‌بزرگمردی که انگلیس را به زانو درآورد».]</ref>

{{جعبه نقل قول| عنوان = | نقل‌قول = [[آیت الله خامنه‌ای]]:{{-}}'''«نام سردار مؤمن و شجاعی مثل شهید «رئیس‏علی دلواری» از نام‌هایی است که همیشه دل‌های مؤمن را که آشنایی به وضع او و مبارزات او داشته‌‏اند، در سراسر این کشور به خود جذب می‌کرده است.»'''<ref>[http://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=1559 «شهید رئیسعلی دلواری / تنگستان/بوشهر»]

</ref>|تاریخ بایگانی| منبع = | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = 14px|رنگ پس‌زمینه =#FFF9E7| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}

رییس‌علی به همراه دیگر تنگستانی‌ها، شب‌ها به نیروهای انگلیسی شبیخون می‌زدند و با هر شبیخون تلفات بسیاری به آنان وارد می‌کردند.<ref>[https://www.ir-psri.com/Show.php?Page=ViewArticle&ArticleID=86 «قیام رئیسعلی دلواری علیه انگلیس»]</ref> «شیخ حسین خان چاه کوتاهی» معروف به «سالار اسلام»<ref>مدنی، تاریخ سیاسی معاصر ایران، ۱۳۹۱ش، ص۱۶۷.</ref> و «زائر خضرخان اهرمی» از جمله خان‌هایی بودند که علیه انگلیسی‌ها قیام کردند.<ref>مدنی، تاریخ سیاسی معاصر ایران، ۱۳۹۱ش، ص۱۶۴.</ref>

رئیس‌علی دلواری در در ۱۲ شهریور ۱۲۹۴ش (و به قولی ۱۲۹۷ش<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/989813/7-7- «علما یا آلمانی‌ها؛ کدامیک حامی «رئیسعلی دلواری» علیه انگلیس بودند؟»]</ref>) هنگام حمله به نیروهای انگلیسی، از پشت سر هدف گلوله یكی از همراهانش گرفت و به شهادت رسید.<ref name=":1" />

سریال تلویزیونی دلیران تنگستان که به مبارزات رئیس علی دلواری و نیروهایش پرداخته، به‌کارگردانی همایون شهنواز در سال ۱۳۵۳ش در [[ایران]] تولید شد.<ref>[https://www.manzoom.ir/title/tt4310826 «‏دلیران تنگستان»]</ref> این سریال در ۱۴ قسمت در طول دو سال ساخته شد. اولین پخش سریال دلیران تنگستان به اسفندماه سال ۱۳۵۳ش برمی‌گردد که تا بهار سال بعدش ادامه داشت.<ref>[https://www.farsnews.com/news/13980430000349/1-%87-«روایت ماندگار دلیران؛ از تنگه تا تنگستان»]</ref>

* [https://www.manzoom.ir/title/tt4310826/-1353 ‏«دلیران تنگستان»، سایت منظوم،‌ تاریخ بازدید: ۱۹بهمن ۱۳۹۸ش.]

*[https://www.mashreghnews.ir/news/989813/- «علما یا آلمانی‌ها؛ کدامیک حامی «رئیسعلی دلواری» علیه انگلیس بودند؟»، گفتگو با یاحسینی، سایت مشرق، تاریخ درج مطلب: ۱۳شهریور ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۱۹بهمن ۱۳۹۸ش.]

* هژیریان، حسین، «[https://rch.ac.ir/article/Details/11485 دلواری]»، دانشنامه جهان اسلام، ج۱۸، تهران، بنیاد دایره‌المعارف اسلامی، ۱۳۹۲ش.