پرش به محتوا

واجبات نماز: تفاوت میان نسخه‌ها

۸۵ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۶ دسامبر ۲۰۱۹
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
==تعریف==
==تعریف==
واجبات [[نماز]]، اجزای اصلی نماز هستند که باید ادا گردند. تعداد واجبات نماز به قول مشهور، ۱۱ مورد است:
واجبات [[نماز]]، اجزای اصلی نماز هستند که باید ادا گردند. تعداد واجبات نماز به قول مشهور، ۱۱ مورد است:
*۱.[[نیت]]: قصد و آگاهی در انجام نماز معین برای اطاعت از دستور [[خداوند]] و کسب رضایت او. نیت باید تا پایان نماز حفظ شود.<ref>خمینی، موسوعة الإمام الخميني، ۱۳۹۲ش، ج۲۹، ص۱۷۰.</ref>
*۱.[[نیت]]: قصد و آگاهی در انجام نماز معین برای اطاعت از دستور [[خداوند]] و کسب رضایت او. نیت باید تا پایان نماز حفظ شود.<ref>خمینی، موسوعة الإمام الخمینی، ۱۳۹۲ش، ج۲۹، ص۱۷۰.</ref>
*۲.[[قیام (نماز)|قیام]]: ايستاده بودن هنگام گفتن تكبيرةالاحرام، قرائت و نيز ایستاده بودن پیش و پس از رکوع.<ref>[http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=27152 سایت رسمی ایت‌الله خامنه‌ای، «واجبات نماز - نیت؛ تکبیرةالاحرام؛ قیام؛ قرائت»]</ref>
*۲.[[قیام (نماز)|قیام]]: ایستاده بودن هنگام گفتن تکبیرةالاحرام، قرائت و نیز ایستاده بودن پیش و پس از رکوع.<ref>[http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=27152 سایت رسمی ایت‌الله خامنه‌ای، «واجبات نماز - نیت؛ تکبیرةالاحرام؛ قیام؛ قرائت»]</ref>
*۳.[[تکبیرة الاحرام|تکبیرةالاحرام]]: گفتن «اَللّهُ أَكْبَر» پس از نیت در ابتدای نماز و در حال قیام.<ref>فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۲، ج۲، ص۵۹۷-۵۹۵.</ref>
*۳.[[تکبیرة الاحرام|تکبیرةالاحرام]]: گفتن «اَللّهُ أَکبَر» پس از نیت در ابتدای نماز و در حال قیام.<ref>فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۲، ج۲، ص۵۹۷-۵۹۵.</ref>
*۴.[[قرائت]]: خواندن [[سوره حمد]] و یک سوره کامل در [[رکعت]] اول و دوم، و خواندن سوره حمد یا [[تسبیحات اربعه|تسبیحات]] در رکعت سوم و چهارم.<ref>ذهنى تهرانى، ترجمه و شرح اللعمة الدمشقية، ۱۳۷۳ش، ج۱،ص۱۲۵-۱۲۳.</ref>.
*۴.[[قرائت]]: خواندن [[سوره حمد]] و یک سوره کامل در [[رکعت]] اول و دوم، و خواندن سوره حمد یا [[تسبیحات اربعه|تسبیحات]] در رکعت سوم و چهارم.<ref>ذهنی تهرانی، ترجمه و شرح اللعمة الدمشقیة، ۱۳۷۳ش، ج۱،ص۱۲۵-۱۲۳.</ref>.
*۵.[[ذکر]]: گفتن عباراتی در رکوع و سجده. ذکر [[مستحب]] رکوع: سُبْحَانَ رَبِّی الْعَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ. ذکر مستحب سجده: سُبْحَانَ رَبِّی الْأَعْلَی وَ بِحَمْدِهِ۔<ref>عاملی، الروضة البهية، ۱۳۸۶ق، ج۱، ص۶۲۱.</ref>  
*۵.[[ذکر]]: گفتن عباراتی در رکوع و سجده. ذکر [[مستحب]] رکوع: سُبْحَانَ رَبِّی الْعَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ. ذکر مستحب سجده: سُبْحَانَ رَبِّی الْأَعْلَی وَ بِحَمْدِهِ۔<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۳۸۶ق، ج۱، ص۶۲۱.</ref>  
*۶.[[ترتیب]]: انجام دادن واجبات نماز در جای خود، بدون پس و پیش شدن آنها.<ref>[http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=27233 سایت رسمی آیت الله خامنه‌ای، «واجبات نماز - ذکر؛ تشهد؛ سلام؛ ترتیب؛ موالات؛ قنوت و تعقیب»]</ref>
*۶.[[ترتیب]]: انجام دادن واجبات نماز در جای خود، بدون پس و پیش شدن آنها.<ref>[http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=27233 سایت رسمی آیت الله خامنه‌ای، «واجبات نماز - ذکر؛ تشهد؛ سلام؛ ترتیب؛ موالات؛ قنوت و تعقیب»]</ref>
*۷.[[موالات]]: ذکرها و افعال نماز پی‌درپی و بدون فاصله انجام شود.<ref>ذهنى تهرانى، ترجمه و شرح اللعمة الدمشقية، ۱۳۷۳ش، ج۱،ص۸۱.</ref>
*۷.[[موالات]]: ذکرها و افعال نماز پی‌درپی و بدون فاصله انجام شود.<ref>ذهنی تهرانی، ترجمه و شرح اللعمة الدمشقیة، ۱۳۷۳ش، ج۱،ص۸۱.</ref>
*۸.[[رکوع]]: نمازگزار پس از قرائت، خم شود تا اندازه‌ای که انگشتان دست به زانو برسد و سپس ذکر بگوید.<ref>بحرانی، الحدائق الناضرة، ج۸، ص۲۳۴.</ref>
*۸.[[رکوع]]: نمازگزار پس از قرائت، خم شود تا اندازه‌ای که انگشتان دست به زانو برسد و سپس ذکر بگوید.<ref>بحرانی، الحدائق الناضرة، ج۸، ص۲۳۴.</ref>
*۹.[[سجده]]: پس از رکوع و ایستادن، دو کف دست، دو زانو، دو نوک پا و پیشانی روى زمين قرار بگيرد و ذکر سجده گفته شود.<ref>شهید ثانی، الروضة البهية في شرح اللمعة الدمشقية، ۱۳۸۶ق، ج۱، ص۶۲۱.</ref>
*۹.[[سجده]]: پس از رکوع و ایستادن، دو کف دست، دو زانو، دو نوک پا و پیشانی روی زمین قرار بگیرد و ذکر سجده گفته شود.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۳۸۶ق، ج۱، ص۶۲۱.</ref>
*۱۰.[[تشهد]]: نماز گزار پس از سجده دوم در رکعت‌های دوم و آخر بنشیند و جملات «اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ، وَ اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ، اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ» را بگوید.<ref>فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۲، ج۲، ص۴۹۶-۴۹۴.</ref>
*۱۰.[[تشهد]]: نماز گزار پس از سجده دوم در رکعت‌های دوم و آخر بنشیند و جملات «اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ، وَ اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ، اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ» را بگوید.<ref>فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۲، ج۲، ص۴۹۶-۴۹۴.</ref>
*۱۱.[[سلام]]: نمازگزار پس از تشهد در رکعت آخر، نشسته بماند و یکی از دو عبارت «اَلسَّلامُ عَلَینا وَ عَلی عِبادِ اللَّهِ الصّالِحینَ، اَلسَّلامُ عَلَیکمْ وَ رَحْمَةُ اللَِّه وَ بَرَکاتُهُ» را بگوید. مستحب است دو عبارت باهم و نیز پیش از ‌آنها این جمله گفته شود:«اَلسَّلامُ عَلَیکَ اَیُّهَا النَّبِیُّ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکاتُهُ»<ref>شهید ثانی، الروضة البهية في شرح اللمعة الدمشقية، ۱۳۸۶ق، ج۱، ص۶۲۴.</ref>
*۱۱.[[سلام]]: نمازگزار پس از تشهد در رکعت آخر، نشسته بماند و یکی از دو عبارت «اَلسَّلامُ عَلَینا وَ عَلی عِبادِ اللَّهِ الصّالِحینَ، اَلسَّلامُ عَلَیکمْ وَ رَحْمَةُ اللَِّه وَ بَرَکاتُهُ» را بگوید. مستحب است دو عبارت باهم و نیز پیش از ‌آنها این جمله گفته شود:«اَلسَّلامُ عَلَیکَ اَیهَا النَّبِی وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکاتُهُ»<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، ۱۳۸۶ق، ج۱، ص۶۲۴.</ref>


==انواع==
==انواع==
اجزاء واجب [[نماز]] به [[ارکان نماز|رکن]] و غير ركن تقسيم مى‌شود.<ref>فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۲، ج۴، ص۱۲۶.</ref> رکن، اجزایی است که بنا به قول مشهور، انجام ندادن یا کم یا اضافه کردن آنها، چه بی‌اراده یا ناآگاهانه و چه با اختیار و عمدی، باطل شدن نماز را درپی دارد. <ref>فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۲، ج۴، ص۱۲۶.</ref> {{یادداشت|برخی از فقیهان، زیاد کردن رکن را باعث ابطال نماز نمی دانند.}} البته هرگاه نمازگزار از روى سهو، ركنى را ترك كند، مى‌تواند تا زمانى كه فرصت جبران دارد، آن را انجام دهد و نمازش صحيح است.<ref>فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۲، ج۴، ص۱۲۷</ref> واجبات غیر رکن، اجزایی هستند که ترک، کم کردن یا زیاد کردن عمدی _نه سهوی_ آنان، نماز را باطل می‌کند.<ref>[https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=45560&mid=257860 سایت رسمی آیت‌الله مکارم شیرازی، «تعریف رکن و غیر رکن»]</ref>
اجزاء واجب [[نماز]] به [[ارکان نماز|رکن]] و غیر رکن تقسیم می‌شود.<ref>فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۲، ج۴، ص۱۲۶.</ref> رکن، اجزایی است که بنا به قول مشهور، انجام ندادن یا کم یا اضافه کردن آنها، چه بی‌اراده یا ناآگاهانه و چه با اختیار و عمدی، باطل شدن نماز را درپی دارد.<ref>فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۲، ج۴، ص۱۲۶.</ref> {{یادداشت|برخی از فقیهان، زیاد کردن رکن را باعث ابطال نماز نمی‌دانند.}} البته هرگاه نمازگزار از روی سهو، رکنی را ترک کند، می‌تواند تا زمانی که فرصت جبران دارد، آن را انجام دهد و نمازش صحیح است.<ref>فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۲، ج۴، ص۱۲۷</ref> واجبات غیر رکن، اجزایی هستند که ترک، کم کردن یا زیاد کردن عمدی _نه سهوی_ آنان، نماز را باطل می‌کند.<ref>[https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=45560&mid=257860 سایت رسمی آیت‌الله مکارم شیرازی، «تعریف رکن و غیر رکن»]</ref>
*واجبات رکن: [[نیت]]، [[قیام (نماز)|قیام]] (موقع تکبیرةالاحرام و پیش از رکوع)، [[تکبیرة الاحرام|تكبيرةالإحرام]]، [[ركوع]] و دو [[سجده]] (هر [[رکعت]]).<ref>فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۲، ج۴، ص۱۲۶.</ref>
*واجبات رکن: [[نیت]]، [[قیام (نماز)|قیام]] (موقع تکبیرةالاحرام و پیش از رکوع)، [[تکبیرة الاحرام|تکبیرةالإحرام]]، [[رکوع]] و دو [[سجده]] (هر [[رکعت]]).<ref>فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۲، ج۴، ص۱۲۶.</ref>
*واجبات غیر رکن: [[قرائت]]، قیام (موقع قرائت و پس از رکوع)، [[ذکر]]، [[ترتیب]]، [[موالات]]، [[تشهد]]، [[سلام]].<ref>فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۲، ج۴، ص۱۲۶.</ref>
*واجبات غیر رکن: [[قرائت]]، قیام (موقع قرائت و پس از رکوع)، [[ذکر]]، [[ترتیب]]، [[موالات]]، [[تشهد]]، [[سلام]].<ref>فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۲، ج۴، ص۱۲۶.</ref>


خط ۲۴: خط ۲۴:


==منبع==
==منبع==
*جمعی از نویسندگان، فرهنگ فقه فارسی، قم، مؤسّسه دائرةالمعارف فقه اسلامى، ۱۳۸۲ش.
*جمعی از نویسندگان، فرهنگ فقه فارسی، قم، مؤسّسه دائرةالمعارف فقه اسلامی، ۱۳۸۲ش.
*بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهره، قم، نشر اسلامی، ۱۳۶۳ش.
*بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهره، قم، نشر اسلامی، ۱۳۶۳ش.
*خمینی، سیدروح‌الله، موسوعة الإمام الخميني، قم، موسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى، ۱۳۹۲ش.
*خمینی، سیدروح‌الله، موسوعة الإمام الخمینی، قم، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۲ش.
*ذهنى تهرانى، سيد محمد جواد؛ ترجمه و شرح اللعمة الدمشقية، كتابفروشى وجدانى‌، چاپ اول، ۱۳۷۳ش.
*ذهنی تهرانی، سید محمد جواد؛ ترجمه و شرح اللعمة الدمشقیة، کتابفروشی وجدانی‌، چاپ اول، ۱۳۷۳ش.
*عاملی (شهید ثانی)، زين‌الدين بن علی، الروضة البهية في شرح اللمعة الدمشقية، نجف، جامعةالنجف الدینیة، ۱۳۸۶ق.
*عاملی (شهید ثانی)، زین‌الدین بن علی، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، نجف، جامعة النجف الدینیة، ۱۳۸۶ق.
*[https://www.andisheqom.com/fa/Article/View/1657/%D9%88%D8%A7%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2 سایت رسمی ایت‌الله خامنه‌ای]
*[https://www.andisheqom.com/fa/Article/View/1657/%D9%88%D8%A7%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%B2 سایت رسمی ایت‌الله خامنه‌ای]
*[https://makarem.ir/index.aspx سایت رسمی آیت‌الله مکارم شیرازی]
*[https://makarem.ir/index.aspx سایت رسمی آیت‌الله مکارم شیرازی]
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۳۵

ویرایش