پرش به محتوا

فاطمه دختر امام علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
تمیزکاری
imported>S.j.mousavi
جز (درج لینک زبان‌ها)
جز (تمیزکاری)
خط ۲۰: خط ۲۰:
  | امامزاگان مشهور =
  | امامزاگان مشهور =
}}
}}
'''فاطمه بنت علی بن ابی طالب،'''([[سال ۱۱۷ هجری قمری|۱۱۷ق]]) از راویان [[حدیث]]، [[اسیران کربلا|اسیران]] و گزارشگران [[واقعه کربلا]] است. فاطمه در [[کربلا]] حضور داشت و پس از [[شهادت]] [[امام حسین(ع)]] به همراه دیگر بازماندگان کاروان امام(ع) به [[اسارت در شام|اسارت]] درآمد. وی [[حدیث منزلت]] و [[حدیث رد الشمس|رد الشمس]] را [[روایت]] کرده است. [[ابومخنف]] برخی حوادث واقعه کربلا را با یک واسطه از وی گزارش کرده است.
'''فاطمه بنت علی بن ابی‌طالب'''([[سال ۱۱۷ هجری قمری|درگذشت ۱۱۷ق]]) از راویان [[حدیث]]، [[اسیران کربلا|اسیران]] و گزارشگران [[واقعه کربلا]] است. فاطمه در [[کربلا]] حضور داشت و پس از [[شهادت]] [[امام حسین(ع)]] به همراه دیگر بازماندگان کاروان امام(ع) به [[اسارت در شام|اسارت]] درآمد. وی [[حدیث منزلت]] و [[حدیث رد الشمس|رد الشمس]] را [[روایت]] کرده است. [[ابومخنف]] برخی حوادث واقعه کربلا را با یک واسطه از وی گزارش کرده است.


== نسب ==
== نسب ==
نسب او به [[بنی‌هاشم]] می‌رسد. پدرش [[علی بن ابی‌طالب]] [[امام اول]] شیعیان و مادرش [[ام ولد]] بود.<ref> ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۳۴۴.</ref>
فاطمه بنت علی از [[بنی‌هاشم]] است. پدرش [[علی بن ابی‌طالب]]، [[امام اول شیعیان]] و مادرش [[ام ولد]] بود.<ref> ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۳۴۴.</ref>


وی با [[محمد بن ابی‌سعید بن عقیل]] [[ازدواج]] کرد و دختری به نام حمیده برای او به دنیا آورد.<ref> ابن سعد، الطبقات، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۳۴۰؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۲، ص۹۴.</ref> پس از او به ازدواج سعید بن اسود بن ابی‌البحتری در آمد<ref> ابن حبیب بغدادی، المحبر، دارالآفاق، ص۵۶؛ ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ۱۴۰۳ق، ص۱۲۵.</ref> و سعید از وی برزه و خالد را صاحب شد.<ref> ابن سعد، الطبقات، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۳۴۰.</ref> او پس از سعید به عقد منذر بن عبیدة بن زبیر درآمد<ref>ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ۱۴۰۳ق، ص۱۲۵؛ ابن حبیب بغدادی، المحبر، دارالآفاق، ص۵۷.</ref> و از او عثمان و کَبره متولد شدند.<ref> ابن سعد، الطبقات، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۳۴۰.</ref> فاطمه پس از منذر نیز زنده بود<ref> ابن سعد، الطبقات، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۳۴۰.</ref> و در سال ۱۱۷ق درگذشت.<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۷، ص۱۰۷.</ref>
وی با [[محمد بن ابی‌سعید بن عقیل]] [[ازدواج]] کرد و دختری به نام حمیده برای او به دنیا آورد.<ref> ابن سعد، الطبقات، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۳۴۰؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۲، ص۹۴.</ref> پس از او به ازدواج سعید بن اسود بن ابی‌البحتری در آمد<ref> ابن حبیب بغدادی، المحبر، دارالآفاق، ص۵۶؛ ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ۱۴۰۳ق، ص۱۲۵.</ref>و برزه و خالد را به دنیا آورد.<ref> ابن سعد، الطبقات، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۳۴۰.</ref> او پس از سعید به عقد منذر بن عبیدة بن زبیر درآمد<ref>ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ۱۴۰۳ق، ص۱۲۵؛ ابن حبیب بغدادی، المحبر، دارالآفاق، ص۵۷.</ref> و از او عثمان و کَبره متولد شدند.<ref> ابن سعد، الطبقات، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۳۴۰.</ref> فاطمه پس از منذر نیز زنده بود<ref> ابن سعد، الطبقات، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۳۴۰.</ref> و در سال ۱۱۷ق درگذشت.<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۷، ص۱۰۷.</ref>


== روایات ==
== روایات ==
فاطمه، از [[امام علی(ع)|پدرش]]<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۱۱، ص۶۶۷؛ ابن سعد، الطبقات، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۳۴۰؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۲۳، ص۱۱.</ref>، [[اسماء بنت عمیس]]<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۰۹۷-۱۰۹۸؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۳، ۲۳۹؛ جزری، اسنی المطالب، ۱۴۲۶ق، ص۱۶۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۳۷، ص۲۶۳، ۲۶۸؛ مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۲۹.</ref> ، [[امامه بنت ابی العاص|امامه بنت ابی العاص بن ربیع]]<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۵ش، ج۶، ص۳۷۰؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۲۵، ص۲۰۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۵۹.</ref>،‌ام الحسن دختر علی<ref> مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۲۹.</ref>، [[امام حسن(ع)]]<ref>برقی، رجال، ۱۳۸۳ق، ص۶۱.</ref> و دیگران [[روایت]] کرده است. حارث بن کعب کوفی، عبدالرحمان بن ابی‌نعیم بجلی، عبیدالله بن بشیر جعفی<ref>محدث نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۰۷؛ کلینی، الکافی، ۱۳۶۵ش، ج۱۴، ص۲۰۷، ص۲۴۹.</ref>، موسی جهنی<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۰۹۷-۱۰۹۸؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۳، ۲۳۹؛ جزری، اسنی المطالب، ۱۴۲۶ق، ص۱۶۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۳۷، ص۲۶۳.</ref>، عیسی بن عثمان<ref>ابن سعد، الطبقات، ۱۴۱۴ق، ص۳۴۱</ref>، [[ابوبصیر]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۵۹؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۲۵، ص۲۰۱.</ref> و... از او روایت کرده‌اند. روایات منقول از وی بیشتر در زمینه‌های اعتقادی<ref> مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۲۹؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۴۱۴؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۷۷.</ref>، فقهی<ref>محدث نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۰۷، ج۱۴، ص۲۴۹.</ref> و اخلاقی<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۵۹.</ref> است.
فاطمه، از [[امام علی(ع)|پدرش]]،<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۱۱، ص۶۶۷؛ ابن سعد، الطبقات، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۳۴۰؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۲۳، ص۱۱.</ref> [[اسماء بنت عمیس]]،<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۰۹۷-۱۰۹۸؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۳، ۲۳۹؛ جزری، اسنی المطالب، ۱۴۲۶ق، ص۱۶۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۳۷، ص۲۶۳، ۲۶۸؛ مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۲۹.</ref> [[امامه بنت ابی العاص|امامه بنت ابی‌العاص]]،<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۵ش، ج۶، ص۳۷۰؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۲۵، ص۲۰۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۵۹.</ref> [[ام الحسن دختر حضرت علی|ام الحسن دختر حضرت علی]]،<ref> مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۲۹.</ref> [[امام حسن(ع)]]<ref>برقی، رجال، ۱۳۸۳ق، ص۶۱.</ref> و دیگران [[روایت]] کرده است. حارث بن کعب کوفی، عبدالرحمان بن ابی‌نعیم بجلی، عبیدالله بن بشیر جعفی،<ref>محدث نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۰۷؛ کلینی، الکافی، ۱۳۶۵ش، ج۱۴، ص۲۰۷، ص۲۴۹.</ref> موسی جهنی،<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۰۹۷-۱۰۹۸؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۳، ۲۳۹؛ جزری، اسنی المطالب، ۱۴۲۶ق، ص۱۶۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۳۷، ص۲۶۳.</ref> عیسی بن عثمان،<ref>ابن سعد، الطبقات، ۱۴۱۴ق، ص۳۴۱</ref> [[ابوبصیر]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۵۹؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۲۵، ص۲۰۱.</ref> و... از او روایت کرده‌اند. روایات منقول از وی بیشتر در زمینه‌های اعتقادی،<ref> مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۲۹؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۴۱۴؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۷۷.</ref> فقهی<ref>محدث نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۰۷، ج۱۴، ص۲۴۹.</ref> و اخلاقی<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۵۹.</ref> است.


وی [[حدیث رد الشمس]]<ref> مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۲۹؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۴۱۴؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۷۷.</ref> و [[حدیث منزلت|منزلت]]<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۰۹۷-۱۰۹۸؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۳، ۲۳۹؛ جزری، اسنی المطالب، ۱۴۲۶ق، ص۱۶۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۳۷، ص۲۶۳، ۲۶۸.</ref> را از [[اسماء بنت عمیس]] نقل کرده است. گفته شده که [[نسائی]] و [[ابن ماجه]] از وی روایت کرده‌اند.<ref> صالحی شامی، سبل الهدی، ۱۴۱۴ق، ج۹، ص۴۳۵.</ref>
وی [[حدیث رد الشمس]]<ref> مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۲۹؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۴۱۴؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۷۷.</ref> و [[حدیث منزلت|منزلت]]<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۰۹۷-۱۰۹۸؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۳، ۲۳۹؛ جزری، اسنی المطالب، ۱۴۲۶ق، ص۱۶۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۳۷، ص۲۶۳، ۲۶۸.</ref> را از [[اسماء بنت عمیس]] نقل کرده است. گفته شده که [[نسائی]] و [[ابن ماجه]] از وی روایت کرده‌اند.<ref> صالحی شامی، سبل الهدی، ۱۴۱۴ق، ج۹، ص۴۳۵.</ref>