پرش به محتوا

فاطمه دختر امام علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
تمیزکاری
جز (تمیزکاری)
جز (تمیزکاری)
خط ۷: خط ۷:


== روایات ==
== روایات ==
فاطمه، از [[امام علی(ع)|پدرش]]<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۱۱، ص۶۶۷؛ ابن سعد، الطبقات، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۳۴۰؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۲۳، ص۱۱.</ref>، [[اسماء بنت عمیس]]<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۰۹۷-۱۰۹۸؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۳، ۲۳۹؛ جزری، اسنی المطالب، ۱۴۲۶ق، ص۱۶۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۳۷، ص۲۶۳، ۲۶۸؛ مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۲۹.</ref> ، [[امامه بنت ابی العاص|امامه بنت ابی العاص بن ربیع]]<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۵ش، ج۶، ص۳۷۰؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۲۵، ص۲۰۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۵۹.</ref>،‌ام الحسن دختر علی<ref> مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۲۹.</ref>، [[امام حسن(ع)]]<ref>برقی، رجال، ۱۳۸۳ق، ص۶۱.</ref> و دیگران [[روایت]] کرده است. حارث بن کعب کوفی، عبدالرحمن بن ابی نعیم بجلی، عبیدالله بن بشیر جعفی<ref>محدث نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۰۷؛ کلینی، الکافی، ۱۳۶۵ش، ج۱۴، ص۲۰۷، ص۲۴۹.</ref>، موسی جهنی<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۰۹۷-۱۰۹۸؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۳، ۲۳۹؛ جزری، اسنی المطالب، ۱۴۲۶ق، ص۱۶۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۳۷، ص۲۶۳.</ref>، عیسی بن عثمان<ref>ابن سعد، الطبقات، ۱۴۱۴ق، ص۳۴۱</ref>، [[ابوبصیر]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۵۹؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۲۵، ص۲۰۱.</ref> و... از او روایت کرده‌اند. روایات منقول از وی بیشتر در زمینه‌های اعتقادی<ref> مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۲۹؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۴۱۴؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۷۷.</ref>، فقهی<ref>محدث نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۰۷، ج۱۴، ص۲۴۹.</ref> و اخلاقی<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۵۹.</ref> است.
فاطمه، از [[امام علی(ع)|پدرش]]<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۱۱، ص۶۶۷؛ ابن سعد، الطبقات، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۳۴۰؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۲۳، ص۱۱.</ref>، [[اسماء بنت عمیس]]<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۰۹۷-۱۰۹۸؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۳، ۲۳۹؛ جزری، اسنی المطالب، ۱۴۲۶ق، ص۱۶۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۳۷، ص۲۶۳، ۲۶۸؛ مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۲۹.</ref> ، [[امامه بنت ابی العاص|امامه بنت ابی العاص بن ربیع]]<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۵ش، ج۶، ص۳۷۰؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۲۵، ص۲۰۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۵۹.</ref>،‌ام الحسن دختر علی<ref> مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۲۹.</ref>، [[امام حسن(ع)]]<ref>برقی، رجال، ۱۳۸۳ق، ص۶۱.</ref> و دیگران [[روایت]] کرده است. حارث بن کعب کوفی، عبدالرحمان بن ابی‌نعیم بجلی، عبیدالله بن بشیر جعفی<ref>محدث نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۰۷؛ کلینی، الکافی، ۱۳۶۵ش، ج۱۴، ص۲۰۷، ص۲۴۹.</ref>، موسی جهنی<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۰۹۷-۱۰۹۸؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۳، ۲۳۹؛ جزری، اسنی المطالب، ۱۴۲۶ق، ص۱۶۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۳۷، ص۲۶۳.</ref>، عیسی بن عثمان<ref>ابن سعد، الطبقات، ۱۴۱۴ق، ص۳۴۱</ref>، [[ابوبصیر]]<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۵۹؛ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۲۵، ص۲۰۱.</ref> و... از او روایت کرده‌اند. روایات منقول از وی بیشتر در زمینه‌های اعتقادی<ref> مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۲۹؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۴۱۴؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۷۷.</ref>، فقهی<ref>محدث نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۲۰۷، ج۱۴، ص۲۴۹.</ref> و اخلاقی<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۵۹.</ref> است.


وی [[حدیث رد الشمس]]<ref> مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۲۹؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۴۱۴؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۷۷.</ref> و [[حدیث منزلت|منزلت]]<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۰۹۷-۱۰۹۸؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۳، ۲۳۹؛ جزری، اسنی المطالب، ۱۴۲۶ق، ص۱۶۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۳۷، ص۲۶۳، ۲۶۸.</ref> را از [[اسماء بنت عمیس]] نقل کرده است. گفته شده است که نسائی و ابن ماجه از وی روایت کرده‌اند.<ref> صالحی شامی، سبل الهدی، ۱۴۱۴ق، ج۹، ص۴۳۵.</ref>
وی [[حدیث رد الشمس]]<ref> مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۲۹؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۴۱۴؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۱، ص۱۷۷.</ref> و [[حدیث منزلت|منزلت]]<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۰۹۷-۱۰۹۸؛ عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۳، ۲۳۹؛ جزری، اسنی المطالب، ۱۴۲۶ق، ص۱۶۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۳۷، ص۲۶۳، ۲۶۸.</ref> را از [[اسماء بنت عمیس]] نقل کرده است. گفته شده که [[نسائی]] و [[ابن ماجه]] از وی روایت کرده‌اند.<ref> صالحی شامی، سبل الهدی، ۱۴۱۴ق، ج۹، ص۴۳۵.</ref>


== واقعه کربلا ==
== واقعه کربلا ==
فاطمه در [[واقعه کربلا]] حضور داشت و به همراه [[زینب(س)]] و دیگر [[اسیران کربلا|اسیران]] به [[دمشق]] برده شد.<ref>ابن اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۴، ص۸۸؛ ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۳۴۴؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۶، ص۱۳۳.</ref> در مجلس یزید، مردی از اهل [[شام]] از [[یزید بن معاویه]] درخواست کرد تا او را به کنیزی خود در آورد که با واکنش تند زینب(س) مواجه شد.<ref> ابن اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۶، ص۱۳۳.</ref> [[ابومخنف]] این جریان را به واسطه [[حارث بن کعب]] از وی گزارش کرده است.<ref> ابومخنف، وقعة الطف، ص۴۸، ۲۷۱؛ طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۴۶۲-۴۶۱.</ref>
فاطمه در [[واقعه کربلا]] حضور داشت و به همراه [[زینب(س)]] و دیگر [[اسیران کربلا|اسیران]] به [[دمشق]] برده شد.<ref>ابن اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۴، ص۸۸؛ ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۳۴۴؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۶، ص۱۳۳.</ref> در مجلس یزید، مردی از اهل [[شام]] از [[یزید بن معاویه]] درخواست کرد تا او را به کنیزی خود در آورد که با واکنش تند زینب(س) مواجه شد.<ref> ابن اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۶، ص۱۳۳.</ref> [[ابومخنف]] این جریان را به واسطه [[حارث بن کعب]] از وی گزارش کرده است.<ref> ابومخنف، وقعة الطف، ص۴۸، ۲۷۱؛ طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۴۶۲-۴۶۱.</ref>


وی از حُسن برخورد [[نعمان بن بشیر]] در طول مسیر [[دمشق]] به [[مدینه]] با [[اسیران کربلا]] سخن گفته است.
همچنین فاطمه از حُسن برخورد [[نعمان بن بشیر]] در طول مسیر [[دمشق]] به [[مدینه]] با [[اسیران کربلا]] سخن گفته است. هنگامی که کاروان اسیران کربلا به مدینه رسید. فاطمه دختر علی به خواهرش زینب گفت: این مرد شامی(نعمان بن بشیر) در همراهی ما نیک رفتار بود، می‌خواهی چیزی به او بدهیم؟ زینب گفت: «به خدا چیزی نداریم به او بدهیم مگر زیورهایمان.» سپس آن دو دستبند و ساق بند خویش را نزد نعمان فرستادند و از او عذرخواهی کردند. اما نعمان آنها را نپذیرفت و گفت:
هنگامی که کاروان اسیران کربلا به مدینه رسید. فاطمه دختر علی به خواهرش زینب گفت: این مرد شامی<small>(نعمان بن بشیر)</small> در همراهی ما نیک رفتار بود، می‌خواهی چیزی به او بدهیم؟ زینب گفت: «به خدا چیزی نداریم به او بدهیم مگر زیورهایمان.» سپس آن دو دستبند و ساق بند خویش را نزد نعمان فرستادند و از او عذرخواهی کردند. اما نعمان آنها را نپذیرفت و گفت:
::«اگر آنچه کردم برای دنیا بود، زیورهایتان و کمتر از آن نیز مرا خشنود می‌کرد ولی به خدا این کار را جز برای خدا و نزدیکی شما با پیامبر خدا نکردم.»<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ص۴۶۲-۴۶۳؛ ابن اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۴، ص۸۸.</ref>
::«اگر آنچه کردم برای دنیا بود، زیورهایتان و کمتر از آن نیز مرا خشنود می‌کرد ولی به خدا این کار را جز برای خدا و نزدیکی شما با پیمبر خدای نکردم.»<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ص۴۶۲-۴۶۳؛ ابن اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۴، ص۸۸.</ref>
[[ذبیح الله محلاتی|محلاتی]] در [[ریاحین الشریعه]] از عدم شهرت وی در کتب رجالی [[شیعه]] اظهار تعجب کرده است.<ref> محلاتی، ریاحین الشریعه، دار الکتب الاسلامیه، ج۳، ص۳۰۸.</ref>
[[ذبیح الله محلاتی|محلاتی]] در [[ریاحین الشریعه]] از عدم شهرت وی در کتب رجالی [[شیعه]] اظهار تعجب کرده است.<ref> محلاتی، ریاحین الشریعه، دار الکتب الاسلامیه، ج۳، ص۳۰۸.</ref>