فاطمه دختر امام حسن(ع): تفاوت میان نسخه‌ها
اصلاح ارقام
Khoshnoudi (بحث | مشارکتها) (←ازدواج) |
Khoshnoudi (بحث | مشارکتها) (اصلاح ارقام) |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
{{دیگر کاربردها|فاطمه (ابهام‌زدایی)}} | {{دیگر کاربردها|فاطمه (ابهام‌زدایی)}} | ||
'''فاطمه دختر حسن بن علی'''، همسر [[امام سجاد(ع)]]، مادر [[امام باقر(ع)]] و از [[اسیران کربلا]] است. | '''فاطمه دختر حسن بن علی'''، همسر [[امام سجاد(ع)]]، مادر [[امام باقر(ع)]] و از [[اسیران کربلا]] است. | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول ='''[[امام صادق(ع)]] درباره مادربزرگش ام‌عبدالله:'''{{سخ}}{{قلم رنگ۱|سورمه ای|کانَت صِدّیقةً لَم تُدرَک فی آلِ الحَسَنِ امرَأَةٌ مِثلُها.}}{{سخ}} '''ترجمه''': {{سخ}} ام‌عبدالله چنان شخصیت راستگو و درست‌کرداری بود که در میان خاندان امام حسن(ع) زنی چون او دیده نشده است.|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[بحارالانوار]]، ج۴۶، ص۲۱۵ ؛ [[اصول کافی]]، ج۲، ص۴۴۶.</small>| تراز = چپ| عرض = ۲۷۰px| اندازه خط = ۱۵px|رنگ پس‌زمینه =#FFF2F2| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}} | |||
== معرفی == | == معرفی == | ||
فاطمه ام‌عبدالله<ref>بحارالانوار، ج۴۶، ص۲۱۵.</ref>، پدرش [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن(ع)]] و مادرش أم اسحاق دختر طلحة بن عبیدالله التیمی است<ref>شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج ۲، ص ۲۰.</ref> ام‌محمد،<ref>تاریخ مدینه دمشق، ج۷۰، ص۲۶۱.</ref> یا ام عبده<ref>اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۰.</ref> از دیگر کنیه‌های او است. در [[حدیث|روایتی]]، [[جابر بن عبدالله انصاری|جابر]] می‌گوید نام مادران [[امامان شیعه|ائمه]] را در [[مصحف فاطمه|صحیفه فاطمه]] دیده است. در این روایت، او ام‌عبدالله دختر حسن بن علی بن ابی‌طالب را مادر [[امام باقر(ع)]] می‌داند.<ref>بحارالانوار، ج۳۶، ص۱۹۴.</ref> | فاطمه ام‌عبدالله<ref>بحارالانوار، ج۴۶، ص۲۱۵.</ref>، پدرش [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن(ع)]] و مادرش أم اسحاق دختر طلحة بن عبیدالله التیمی است<ref>شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج ۲، ص ۲۰.</ref> ام‌محمد،<ref>تاریخ مدینه دمشق، ج۷۰، ص۲۶۱.</ref> یا ام عبده<ref>اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۰.</ref> از دیگر کنیه‌های او است. در [[حدیث|روایتی]]، [[جابر بن عبدالله انصاری|جابر]] می‌گوید نام مادران [[امامان شیعه|ائمه]] را در [[مصحف فاطمه|صحیفه فاطمه]] دیده است. در این روایت، او ام‌عبدالله دختر حسن بن علی بن ابی‌طالب را مادر [[امام باقر(ع)]] می‌داند.<ref>بحارالانوار، ج۳۶، ص۱۹۴.</ref> | ||
در منابع تاریخی زمان وفات و محل دفن او مشخص نیست. | در منابع تاریخی زمان وفات و محل دفن او مشخص نیست. | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۳: | ||
در حدیثی نسبت (<small>در حدیثی)</small> صدیقه است.<ref>اصول کافی، ج۲، ص۴۴۶.</ref> | در حدیثی نسبت (<small>در حدیثی)</small> صدیقه است.<ref>اصول کافی، ج۲، ص۴۴۶.</ref> | ||
امام باقر(ع)می‌گوید یک بار مادرش با اشاره به دیوار آن را از فرو ریختن باز داشته است.<ref>بحارالانوار، ج۴۶، ص۲۱۵ ؛ منتهی الامال ج۲، ص۱۷۳.</ref> | امام باقر(ع)می‌گوید یک بار مادرش با اشاره به دیوار آن را از فرو ریختن باز داشته است.<ref>بحارالانوار، ج۴۶، ص۲۱۵ ؛ منتهی الامال ج۲، ص۱۷۳.</ref> | ||
{{ | <div style="display: block;overflow-y: auto;">{{تبارنامه امام سجاد}}</div> | ||
== ازدواج== | == ازدواج== | ||
فاطمه ام‌عبدالله با پسر عموی خود، [[امام سجاد(ع)]] ازدواج کرد و این اولین ازدواج یک علوی با علوی دیگر بود.<ref>طبری آملی، دلائل الامامة، ص ۲۱۷</ref>. ازدواج فاطمه با [[علی بن الحسین(ع)]] باعث شد نسل آنان از [[امام باقر(ع)]] به بعد، از طرف مادر از [[امام حسن مجتبی(ع)]] و از طرف پدر از [[امام حسین(ع)]] باشند. این ازدواج سبب شد به امام باقر(ع) لقب ''هاشمی بین هاشمیین''، ''علوی بین علویین'' یا ''فاطمی بین فاطمیین'' بدهند.<ref>اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۰ ؛ بحارالانوار، ج۴۶، ص۲۱۵ ؛ منتهی الامال، ج۲، ص۱۷۳.</ref> | |||
فاطمه ام‌عبدالله با پسر عموی خود، [[امام سجاد(ع)]] ازدواج کرد و این اولین ازدواج یک علوی با علوی دیگر بود. ازدواج فاطمه با [[علی بن الحسین(ع)]] باعث شد نسل آنان از [[امام باقر(ع)]] به بعد، از طرف مادر از [[امام حسن مجتبی(ع)]] و از طرف پدر از [[امام حسین(ع)]] باشند. این ازدواج سبب شد به امام باقر(ع) لقب ''هاشمی بین هاشمیین''، ''علوی بین علویین'' یا ''فاطمی بین فاطمیین'' بدهند.<ref>اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۹۰ ؛ بحارالانوار، ج۴۶، ص۲۱۵ ؛ منتهی الامال، ج۲، ص۱۷۳.</ref> | |||
برخی منابع [[عبدالله باهر]] را نیز فرزند او دانسته‌اند.<ref> ابن حجر عسقلانی، تهذیب التهذیب، دارصادر، ج۵، ص۳۲۵؛ خوئی، معجم رجال الحدیث، مؤسسة الخوئی الإسلامیة، ج۱۱، ص۲۸۳.</ref> | برخی منابع [[عبدالله باهر]] را نیز فرزند او دانسته‌اند.<ref> ابن حجر عسقلانی، تهذیب التهذیب، دارصادر، ج۵، ص۳۲۵؛ خوئی، معجم رجال الحدیث، مؤسسة الخوئی الإسلامیة، ج۱۱، ص۲۸۳.</ref> | ||
| خط ۶۱: | خط ۵۸: | ||
*ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، بیروت، تحقیق علی شیری، دارالفکر، ۱۴۱۵ق. | *ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، بیروت، تحقیق علی شیری، دارالفکر، ۱۴۱۵ق. | ||
*امین، محسن، أعیان الشیعة، تحقیق حسن امین، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات، بی‌تا. | *امین، محسن، أعیان الشیعة، تحقیق حسن امین، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات، بی‌تا. | ||
* | *خوئی، أبو القاسم، معجم رجال الحديث، مؤسسة الخوئي الإسلامية. | ||
*طبری آملی، محمد بن جریر، دلائل الامامة، ص 217، قم، بعثت، چاپ اول، 1413ق. | |||
*قمی، عباس، منتهی الآمال، قم، موسسه انتشارات هجرت. | |||
*کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ترجمه حسن حسن زاده آملی، قم، قائم آل محمد، ۱۳۸۷ش. | *کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ترجمه حسن حسن زاده آملی، قم، قائم آل محمد، ۱۳۸۷ش. | ||
*مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار (ع)، تصحیح جمعی از نویسندگان، بیروت، دار احیاء التراث العربی. | *مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار (ع)، تصحیح جمعی از نویسندگان، بیروت، دار احیاء التراث العربی. | ||
*مفید، محمد بن محمد، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، تحقیق موسسة آل البیت لاحیاء التراث، قم، المؤتمر العالمی لالفیه الشیخ المفید، ۱۳۷۲ ش. | *مفید، محمد بن محمد، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، تحقیق موسسة آل البیت لاحیاء التراث، قم، المؤتمر العالمی لالفیه الشیخ المفید، ۱۳۷۲ ش. | ||