امام موسی کاظم علیه‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

در منابع آمده است [[امام صادق(ع)]] با توجه به سخت‌گیری‌های عباسیان و برای حفظ جان امام کاظم(ع)، پنج نفر ـ از جمله خلیفه عباسی ـ را به عنوان وصی خود معرفی کرد.<ref>{{پک|پیشوایی|۱۳۷۲ش|ک= سیره پیشوایان|ص=ص۴۱۴}}</ref> هر چند امام صادق، بارها امامِ پس از خود را به اصحاب خاصش معرفی کرده بود، اما این اقدام تا حدی وضع را برای شیعیان ابهام‌آلود کرد. در این دوره، برخی از اصحاب برجسته امام صادق مانند [[مؤمن طاق]] و [[هشام بن سالم]] نیز دچار تردید شده بودند. آنان ابتدا به سراغ [[عبدالله افطح]]، که ادعای امامت کرده بود، رفتند و از او درباره [[زکات]] پرسیدند. اما پاسخ‌های عبدالله آنها را قانع نکرد. آن دو سپس با موسی بن جعفر(ع) ملاقات کردند و با پاسخ‌های وی قانع‌ شدند و امامت او را پذیرفتند.<ref> {{پک|کشّی|۱۴۰۹ق| ک=رجال|ص=ص۲۸۲-۲۸۳}}</ref>

در دوره [[امامت]] موسی بن جعفر(ع)، فرقه‌های [[اسماعیلیه]]، [[فطحیه]] و [[ناووسیه]] شکل گرفت. هر چند در زمان حیات [[امام صادق(ع)]]، زمینه انشعاب در شیعه فراهم شده بود، اما  انشعابی در میان آنان رخ نداد. ولی با شهادت امام صادق، و آغاز امامت موسی بن جعفر، شیعیان به فرقه‌های مختلفی منشعب شدند؛ گروهی از آنان، مرگ [[اسماعیل بن جعفر|اسماعیل]] پسر امام صادق(ع) را انکار کرده، او را [[امام]] می‌دانستند. شماری از این گروه، که از حیات اسماعیل مأیوس شدند، پسر او [[محمد بن اسماعیل بن جعفر الصادق|محمد]] را امام دانستند. این گروه به [[اسماعیلیه]] شهرت یافتند. برخی دیگر [[عبدالله افطح|عبدالله اَفْطَح]] را [[امام]] دانسته، به [[فطحیه|فَطَحیه]] مشهور شدند ولی پس  از مرگ او که حدود ۷۰ روز پس از شهادت امام صادق رخ داد، به امامت موسی بن جعفر معتقد شدند. شماری نیز به پیروی از شخصی به نام ناووس در امامت حضرت صادق(ع) توقف کردند و عده‌ای به امامت [[محمد دیباج]] معتقد شدند.<ref>{{پک|نوبختی|۱۴۰۴ق|ک= فرق الشیعه|ص=ص۶۶-۷۹}}</ref>

در دوره امام کاظم(ع)، [[غالیان]] نیز فعال بودند. در این دوره [[بشیریه|فرقه بشیریه]] شکل گرفت که منسوب به [[محمد بن بشیر]] از اصحاب موسی بن جعفر بود. او در زمان حیات امام، دروغ‌هایی به آن حضرت می‌بست.<ref>{{پک|۱۴۱۱ق|عاملی|ک= التحریر الطاوسی|ص=ص۵۲۴}}</ref> محمد بن بشیر می‌گفت آن کسی که مردم به عنوان موسی بن جعفر می‌شناسند، آن موسی بن جعفری نیست که امام و حجت خداوند است<ref>طوسی، اختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۹ق، ص۴۸۲.</ref> و مدعی بود موسی بن جعفر حقیقی نزد وی است و می‌تواند امام را به آنها نشان دهد.<ref>طوسی، اختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۹ق، ص۴۸۰.</ref> او در شعبده‌بازی مهارت داشت و صورتی مانند صورت امام کاظم(ع) ساخته بود و آن را به عنوان امام کاظم(ع) به مردم نشان می‌داد و برخی نیز فریب او را خورده بودند.<ref>طوسی، اختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۹ق، ص۴۸۰.</ref> محمد بن بشیر و پیروانش قبل از شهادت امام کاظم(ع) در جامعه شایعه کرده بودند که امام کاظم(ع) زندان نرفته و زنده است و نمی‌میرد. <ref>رک: حاجی‌زاده، «جریان غلو در عصر امام کاظم(ع)»، ص۱۱۲.</ref> امام کاظم محمد بن بشیر را [[نجس]] می‌شمرد و [[لعن]] می‌کرد و ریختن خون او را مباح دانست.<ref>{{پک|کشّی|۱۴۰۹ق| ک=رجال|ص= ص۴۸۲}}</ref>