پرش به محتوا

ماجرای تهنیت: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۶ آوریل ۲۰۲۱
جز
تمیزکاری
جز (تمیزکاری)
خط ۱: خط ۱:
{{امام علی}}
{{امام علی}}
'''حَدیث تَهنیَت''' به تبریک [[صحابه|اصحاب حضرت محمد(ص)]] به‌ویژه [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|خلیفه اول]] و [[عمر بن خطاب|دوم]] به [[علی ابن ابی‌طالب|امام علی(ع)]] بعد از اعلام [[ولایت]] او از سوی [[حضرت محمد(ص)]] در [[واقعه غدیر]] اشاره دارد. این خبر دلیلی بر حقانیت امام علی(ع) و منظور پیامبر(ص) در اعلام جانشینی او در [[روز غدیر]] دانسته شده است.
'''ماجرای تَهنیَت''' به تبریک [[صحابه|اصحاب حضرت محمد(ص)]] به‌ویژه [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|خلیفه اول]] و [[عمر بن خطاب|دوم]] به [[علی ابن ابی‌طالب|امام علی(ع)]] بعد از اعلام [[ولایت]] او از سوی [[حضرت محمد(ص)]] در [[واقعه غدیر]] اشاره دارد. این خبر دلیلی بر حقانیت امام علی(ع) و منظور پیامبر(ص) در اعلام جانشینی او در [[روز غدیر]] دانسته شده است.


==عبارت تبریک==
==عبارت تبریک==
حدیث تهنیت به تبریک [[صحابه|اصحاب حضرت محمد(ص)]] پس از اعلام ولایت [[علی بن ابی‌طالب|حضرت علی(ع)]] از سوی [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] اشاره دارد.<ref> امینی، الغدیر، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۵۰۸.</ref> خلیفه دوم با عبارت «بَخْ بَخْ لَک یا عَلِی أَصْبَحْتَ مَوْلَای وَ مَوْلَی کلِّ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَةٍ» به علی(ع) تبریک گفت.<ref> هلالی، کتاب سلیم بن قیس، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۸۲۹؛ فرات کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق، ص۵۱۶؛ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۱۷۷.</ref> در برخی نقل‌ها به جای کلمه علی، «ابن ابی‌طالب»<ref> التفسیر المنسوب الی الإمام العسکری، ۱۴۰۹ق، ص۱۱۲؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۲۸۴؛ ابن عساکر، تاریخ دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۴۲، ص۲۳۳.</ref> یا [[امیرالمؤمنین (لقب)|«امیرالمؤمنین»]]<ref> خصیبی، الهدایة الکبری، ۱۴۱۹ق، ص۱۰۴.</ref> به‌کار رفته است. در برخی متون به جای مؤمن و مؤمنه، واژه مسلم آمده است.<ref> صدوق، الأمالی، ۱۳۷۶ش، ص۲؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۲۸۴؛ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۳۴۹.</ref> [[احمد بن حنبل]] نیز گفته خلیفه دوم را این چنین آورده است: «هَنِیئًا یا ابْنَ أَبِی طَالِبٍ، أَصْبَحْتَ وَأَمْسَیتَ مَوْلَی کلِّ مُؤْمِنٍ وَمُؤْمِنَة»<ref>ابن حنبل، مسند احمد بن حنبل، ۱۴۱۶ق، ج۳۰، ص۴۳۰.</ref>  
ماجرای تهنیت به تبریک [[صحابه|اصحاب حضرت محمد(ص)]] پس از اعلام ولایت [[علی بن ابی‌طالب|حضرت علی(ع)]] از سوی [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] اشاره دارد.<ref> امینی، الغدیر، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۵۰۸.</ref> خلیفه دوم با عبارت «بَخْ بَخْ لَک یا عَلِی أَصْبَحْتَ مَوْلَای وَ مَوْلَی کلِّ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَةٍ» به علی(ع) تبریک گفت.<ref> هلالی، کتاب سلیم بن قیس، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۸۲۹؛ فرات کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق، ص۵۱۶؛ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۱۷۷.</ref> در برخی نقل‌ها به جای کلمه علی، «ابن ابی‌طالب»<ref> التفسیر المنسوب الی الإمام العسکری، ۱۴۰۹ق، ص۱۱۲؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۲۸۴؛ ابن عساکر، تاریخ دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۴۲، ص۲۳۳.</ref> یا [[امیرالمؤمنین (لقب)|«امیرالمؤمنین»]]<ref> خصیبی، الهدایة الکبری، ۱۴۱۹ق، ص۱۰۴.</ref> به‌کار رفته است. در برخی متون به جای مؤمن و مؤمنه، واژه مسلم آمده است.<ref> صدوق، الأمالی، ۱۳۷۶ش، ص۲؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۲۸۴؛ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۳۴۹.</ref> [[احمد بن حنبل]] نیز گفته خلیفه دوم را این چنین آورده است: «هَنِیئًا یا ابْنَ أَبِی طَالِبٍ، أَصْبَحْتَ وَأَمْسَیتَ مَوْلَی کلِّ مُؤْمِنٍ وَمُؤْمِنَة»<ref>ابن حنبل، مسند احمد بن حنبل، ۱۴۱۶ق، ج۳۰، ص۴۳۰.</ref>  


==چه کسانی به علی(ع) تبریک گفتند؟==
==چه کسانی به علی(ع) تبریک گفتند؟==
خط ۱۰: خط ۱۰:
هرچند در منابع فراوانی جمله تهنیت به عمر بن خطاب نسبت داده شده است.<ref> هلالی، کتاب سلیم بن قیس، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۸۲۹؛ التفسیر المنسوب الی الإمام العسکری، ۱۴۰۹ق، ص۱۱۲؛ خصیبی، الهدایة الکبری، ۱۴۱۹ق، ص۱۰۴؛ صدوق، الأمالی، ۱۳۷۶ش، ص۲؛ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۱۷۷.</ref> با این حال در بعضی مآخذ آمده که ابوبکر و عمر به‌صورت یکسان به حضرت علی(ع) تهنیت گفتند.<ref> امینی، الغدیر، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۵۱۲.</ref>  
هرچند در منابع فراوانی جمله تهنیت به عمر بن خطاب نسبت داده شده است.<ref> هلالی، کتاب سلیم بن قیس، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۸۲۹؛ التفسیر المنسوب الی الإمام العسکری، ۱۴۰۹ق، ص۱۱۲؛ خصیبی، الهدایة الکبری، ۱۴۱۹ق، ص۱۰۴؛ صدوق، الأمالی، ۱۳۷۶ش، ص۲؛ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۱۷۷.</ref> با این حال در بعضی مآخذ آمده که ابوبکر و عمر به‌صورت یکسان به حضرت علی(ع) تهنیت گفتند.<ref> امینی، الغدیر، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۵۱۲.</ref>  


در برخی کتب نیز آمده که حدیث تهنیت توسط سید آل عدی<ref> شامی، الدر النظیم، ۱۴۲۰ق، ص۴۴۴.</ref> و یا سید بنی عدی<ref> دیلمی، غرر الاخبار، ۱۴۲۷ق، ص۳۵۶.</ref>(نسب خلیفه دوم به عدی بن کعب می‌رسد.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۱۴۴.</ref>) و یا فردی بدون ذکر نام<ref> فرات کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق، ص۵۱۶.</ref> گفته شده است.  
در برخی کتب نیز آمده که ماجرای تهنیت توسط سید آل عدی<ref> شامی، الدر النظیم، ۱۴۲۰ق، ص۴۴۴.</ref> و یا سید بنی عدی<ref> دیلمی، غرر الاخبار، ۱۴۲۷ق، ص۳۵۶.</ref>(نسب خلیفه دوم به عدی بن کعب می‌رسد.<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۱۴۴.</ref>) و یا فردی بدون ذکر نام<ref> فرات کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق، ص۵۱۶.</ref> گفته شده است.  


بر اساس نقلی خلیفه دوم پس از اعلام [[ولایت امام علی(ع)]] به رسول خدا(ص) خبر از دیدن جوانی می‌دهد که اعلام می‌دارد بی‌اعتنایی به این فرمان فقط از سوی [[منافقان]] صورت می‌گیرد و پیامبر(ص) به او خبر می‌دهد که این جوان، [[جبرئیل]] بوده است.<ref> شامی، الدر النظیم، ۱۴۲۰ق، ص۲۵۳. </ref>  
بر اساس نقلی خلیفه دوم پس از اعلام [[ولایت امام علی(ع)]] به رسول خدا(ص) خبر از دیدن جوانی می‌دهد که اعلام می‌دارد بی‌اعتنایی به این فرمان فقط از سوی [[منافقان]] صورت می‌گیرد و پیامبر(ص) به او خبر می‌دهد که این جوان، [[جبرئیل]] بوده است.<ref> شامی، الدر النظیم، ۱۴۲۰ق، ص۲۵۳. </ref>