Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۰۷۲
ویرایش
قیام صاحب زنج: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ویرایش شکلی) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
| یادداشت = | | یادداشت = | ||
}} | }} | ||
'''قیام صاحب زَنْج''' شورش بردگان و تهی‌دستان علیه [[بنی‌عباس|خلیفه عباسی]] از سال [[سال ۲۵۵ هجری قمری|۲۵۵ق]] تا [[سال ۲۷۰ هجری قمری|۲۷۰ق]]. | '''قیام صاحب زَنْج''' شورش بردگان و تهی‌دستان علیه [[بنی‌عباس|خلیفه عباسی]] از سال [[سال ۲۵۵ هجری قمری|۲۵۵ق]] تا [[سال ۲۷۰ هجری قمری|۲۷۰ق]] بود. علت این قیام را اختلاف طبقاتی میان اشراف و [[برده|بردگان]] دانسته‌اند. | ||
زنگیان، بردگان سیاه آفریقایی، بیشترین نقش را در این قیام داشتند و رهبر آنان با نام علی بن محمد به «صاحب زنج» معروف گردید. زنگیان بر بخش وسیعی از [[عراق|جنوب عراق]] و [[خوزستان|خوزستان ایران]] حکومت می‌کردند. این قیام پس از پانزده سال حکومت و پس از چند سال جنگ، از بین رفت. | |||
صاحب زنج با وجود اینکه ادعای [[علویان|علوی بودن]] داشت اما مورخان و محققان او را دور از [[اهل البیت علیهم السلام|اهل بیت]] دانسته و علوی بودن او را رد کرده‌اند. [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|امام حسن عسکری(ع)]] نیز او را پیرو اهل بیت نمی‌دانست. در حکومت صاحب زنج، زنان | صاحب زنج با وجود اینکه ادعای [[علویان|علوی بودن]] داشت اما مورخان و محققان او را دور از [[اهل البیت علیهم السلام|اهل بیت]] دانسته و علوی بودن او را رد کرده‌اند. [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|امام حسن عسکری(ع)]] نیز او را پیرو اهل بیت نمی‌دانست. در حکومت صاحب زنج، زنان علوی و [[شیعه]] به [[کنیز|کنیزی]] برده می‌شدند. برخی معتقدند [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] تصرف [[بصره]] توسط صاحب زنج را پیش‌بینی کرده بود. | ||
== صاحب زنج == | == صاحب زنج == | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
در مورد کشته‌شدگان دو طرف در این قیام، آمارهایی ذکر شده<ref name=":2">محمود مقدیش، نزهة الأنظار، ج۱، ص۲۶۰.</ref> و برخی منابع، کشته‌شدگان را دو میلیون و پانصد هزار نفر دانسته‌اند.<ref>ابن‌الطقطقی، الفخری، ۱۴۱۸ق، ص۲۴۶.</ref> محققان در درست بودن این آمار تردید کرده‌اند.<ref>زرین کوب، تاریخ ایران بعد از اسلام، ۱۳۶۸ش، ص۴۷۶.</ref> | در مورد کشته‌شدگان دو طرف در این قیام، آمارهایی ذکر شده<ref name=":2">محمود مقدیش، نزهة الأنظار، ج۱، ص۲۶۰.</ref> و برخی منابع، کشته‌شدگان را دو میلیون و پانصد هزار نفر دانسته‌اند.<ref>ابن‌الطقطقی، الفخری، ۱۴۱۸ق، ص۲۴۶.</ref> محققان در درست بودن این آمار تردید کرده‌اند.<ref>زرین کوب، تاریخ ایران بعد از اسلام، ۱۳۶۸ش، ص۴۷۶.</ref> | ||
قیام صاحب زنج حدود ۱۵ سال طول کشید<ref name=":4" /> و زنگیان بر بخش‌های وسیعی از جهان اسلام مسلط شدند.<ref>ابن‌العمرانی، الإنباء فی تاریخ الخلفاء، ۲۰۰۱م، ج۱، ص۱۳۸.</ref> | قیام صاحب زنج حدود ۱۵ سال طول کشید<ref name=":4" /> و زنگیان بر بخش‌های وسیعی از جهان اسلام مسلط شدند.<ref>ابن‌العمرانی، الإنباء فی تاریخ الخلفاء، ۲۰۰۱م، ج۱، ص۱۳۸.</ref> موفق عباسی برادر خلیفه<ref>زرین کوب، تاریخ ایران بعد از اسلام، ۱۳۶۸ش، ص۴۷۷.</ref> در سال ۲۶۷ق به جنگ زنگیان رفت و در [[ماه صفر]]<ref name=":6">ابن‌خلدون، تاریخ ابن خلدون، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۴۱۰.</ref> سال ۲۷۰ق، صاحب زنج شکست خورد و کشته شد.<ref name=":12">جعفریان، از طلوع طاهریان تا غروب خوارزمشاهیان، ۱۳۷۹ش، ص۵۰.</ref> | ||
موفق عباسی برادر خلیفه<ref>زرین کوب، تاریخ ایران بعد از اسلام، ۱۳۶۸ش، ص۴۷۷.</ref> در سال ۲۶۷ق به جنگ زنگیان رفت و در [[ماه صفر]]<ref name=":6">ابن‌خلدون، تاریخ ابن خلدون، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۴۱۰.</ref> سال ۲۷۰ق، صاحب زنج شکست خورد و کشته شد.<ref name=":12">جعفریان، از طلوع طاهریان تا غروب خوارزمشاهیان، ۱۳۷۹ش، ص۵۰.</ref> | |||
== ماهیت قیام == | == ماهیت قیام == | ||