سید ابراهیم مجاب: تفاوت میان نسخه‌ها

|توضیح تصویر        = مرقد مُجاب در حرم امام حسین(ع)

| مدفن              =[[حرم امام حسین]]

'''سید ابراهیم مُجاب''' فرزند [[سید محمد عابد|محمد عابد]] و نوه [[امام موسی کاظم(ع)]] است. او به «ضَریر کوفی» نیز شهرت داشت. وی پس از مرگ [[متوکل]] از [[کوفه]] به کربلا [[هجرت]] کرد. او را اولین سید فاطمی نامیده‌اند که در [[کربلا]] ساکن شد.  

درباره نامیدن سیدابراهیم به «مُجاب» گفته شده که وی به [[امام حسین(ع)]] سلام داد و از جانب قبر جوابی شنید. مرقد سید ابراهیم امروزه در صحن غربی [[حرم امام حسین(ع)]] واقع است.

بنا بر نقلی سید ابراهیم مجاب پس از شهادت [[امام رضا(ع)]] به همراه پدر و پسرعموهایش با [[احمد بن موسی]] در سال ۲۸۵ق در نیشابور حاضر شده و در آن‌جا [[حدیث|نقل حدیث]] کرده است؛ به همین دلیل دو زیارتگاه در شهرهای بابلسر و شیراز به نام او وجود دارد.

تاریخ ولادت ابراهیم و دوران کودکی او مشخص نیست. برخی منابع، ابراهیم مجاب را فرزند امام موسی کاظم(ع) دانسته‌اند<ref>حرزالدین، مراقدالمعارف، ج۱، ص۴۲.</ref> ولی بیشتر نسب‌شناسان این قول را قبول ندارند و او را نوه امام می‌شمرند.<ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۲۲۴.</ref> سید ابراهیم فرزند سید محمد عابد و سید محمد نیز فرزند امام موسی بن جعفر(ع) است. سید ابراهیم در سال ۲۴۷ق پس از مرگ متوکل از کوفه به [[کربلا]] آمد و در آن‌جا ساکن شد.<ref>فقیه بحرالعلوم، ابراهیم مجاب، ۱۳۹۳ش، ص۱۳.</ref> بنابر نقل تاریخ‌نگاران، وی اولین [[سادات|سید]] فاطمی است که از [[کوفه]] به کربلا هجرت کرد، در حالی که بینایی خود را از دست داده بود. در این دوران، [[منتصر عباسی]] فرزند [[متوکل]]، امور خلافت را به دست گرفت. او به جهت اذیت و آزار علویان از جانب متوکل، اندوهگین بود و از این رو به آنان اجازه داد قبر امام حسین را [[زیارت]] کنند.<ref>علوی، راهنمای مصور سفر زیارتی، ۱۳۹۱ش، ص۲۸۱.</ref>

درباره علت نام‌گذاری سید ابراهیم به مُجاب گفته که وی در حرم حضرت سید الشّهداء داخل شد و عرض کرد: '''السّلام علیکَ یا اَبا'''. (''سلام بر تو‌ ای پدر'') و در جواب، صدایی شنیده شد: '''و عَلَیْکَ السّلام یا وَلَدی.''' (''و بر تو سلام‌ ای فرزندم'') و از این رو به «''مُجاب''» -یعنی کسی که او را پاسخ گفته‌اند- شهرت یافت.<ref>قمی، منتهی الآمال، ۱۳۷۹ش، ج۳، ص۱۵۶۶.</ref>

[[سید محسن امین]] پس از نقل این داستان می‌گوید: «وَ اللّهُ اَعْلَمُ بِصِحَّةِ ذلِک»؛ خداوند داناتر به درستی این داستان است.<ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۲۲۴.</ref>

آرامگاه ابراهیم مجاب در قسمت شمال غربی [[حرم امام حسین(ع)]] و دررواقی به نام خود او واقع است. قبل از توسعه حرم، مدفن سید ابراهیم در صحن حرم قرار داشت که به مقابر علویین مشهور بود و با افزوده‌شدن صحن به بنای حرم، مقبره او در رواق غربی قرار گرفت.<ref>فقیه بحرالعلوم، ابراهیم مجاب، ۱۳۹۳ش، ص۱۱.</ref>

نقل شده که ابراهیم مجاب در سال ۲۸۵ق در نیشابور حاضر شده و در آن‌جا نقل حدیث کرده است. بنابر این گزارش، ابراهیم پس از شهادت [[امام رضا(ع)]] به همراه پدر و پسرعموهایش با [[احمد بن موسی]] به ایران سفر کردند و پس از درگیری با حاکم شیراز از چشم نابینا شد و فرار کرد. عده‌ای معتقدند ابراهیم به [[طبرستان]] متواری شد و در آن منطقه وفات یافت و به «ابوجواب» شهرت پیدا کرد و برخی گفته‌اند در شیراز درگذشت و در همان‌جا [[دفن]] شد.<ref>فقیه بحرالعلوم، ابراهیم مجاب، ۱۳۹۳ش، ص۱۷-۱۸.</ref>

*قمی، شیخ عباس، منتهی الآمال فی تواریخ النبی و الآل، قم، دلیل ما، ۱۳۷۹ش.

*امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعة، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۲۱ق.