پرش به محتوا

خطبه امام حسین در روز عاشورا: تفاوت میان نسخه‌ها

اصلاح پاورقی و منابع
جزبدون خلاصۀ ویرایش
imported>M.r.seifi
(اصلاح پاورقی و منابع)
خط ۳: خط ۳:


==خطبه در منابع==
==خطبه در منابع==
این خطبه در منابع [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنی]] نقل شده‌است. از منابع شیعه می‌توان به [[ارشاد مفید|ارشاد]]<ref>ارشاد، ج‌۲، ص: ۹۶</ref> و [[اعلام الوری باعلام الهدی (کتاب)|اعلام الوری]]<ref>إعلام الوری(ط - القدیمة)، النص، ص: ۲۴۱</ref> [[الدر النظیم|الدر النظیم]] شامی<ref> الدرالنظیم فی مناقب الأئمة اللهامیم، ص: ۵۵۲</ref>اشاره کرد. در [[لهوف]]<ref>اللهوف، ص: ۹۶</ref> و [[مثیر الاحزان و منیر سبل الاشجان (کتاب)|مثیر الاحزان]] [[ابن نما حلی|ابن نما]]<ref>مثیر الأحزان، ص: ۵۴</ref> نیز با تغییراتی این خطبه دیده می‌شود
این خطبه در منابع [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنی]] نقل شده‌است. از منابع شیعه می‌توان به [[ارشاد مفید|ارشاد]]<ref>شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق، ج‌۲، ص۹۶.</ref> و [[اعلام الوری باعلام الهدی (کتاب)|اعلام الوری]]<ref>طبرسی، إعلام الوری، ۱۳۹۰ق، ص۲۴۱.</ref> [[الدر النظیم|الدر النظیم]] شامی<ref>شامی، الدرالنظیم، ۱۴۲۰ق، ص۵۵۲.</ref>اشاره کرد. در [[لهوف]]<ref>سید بن طاووس، لهوف، ۱۳۴۸ش، ص۹۶.</ref> و [[مثیر الاحزان و منیر سبل الاشجان (کتاب)|مثیر الاحزان]] [[ابن نما حلی|ابن نما]]<ref>ابن نما حلی، مثیر الأحزان، ۱۴۰۶ق، ص۵۴.</ref> نیز با تغییراتی این خطبه دیده می‌شود


طبری،<ref>تاریخ الطبری،ج‌۵،ص:۴۲۵</ref>ابن اثیر<ref>الکامل،ج‌۴،ص:۶۱</ref> و ابن جوزی<ref>المنتظم،ج‌۵،ص:۳۳۹</ref>از اهل سنت نیز در کتاب‌های تاریخی خود این خطبه را نقل کرده‌اند.
طبری،<ref>طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج‌۵، ص۴۲۵.</ref>ابن اثیر<ref>ابن اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج‌۴، ص۶۱.</ref> و ابن جوزی<ref>ابن جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج‌۵، ص۳۳۹.</ref>از اهل سنت نیز در کتاب‌های تاریخی خود این خطبه را نقل کرده‌اند.


==متن خطبه==
==متن خطبه==
خط ۱۵: خط ۱۵:
| تراز=چپ
| تراز=چپ
|تراز متن=وسط
|تراز متن=وسط
|آدرس=ارشاد،ج‌۲، ص: ۹۸
|آدرس=شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق، ج‌۲، ص۹۸.
|عنوان=خطبه امام حسین(ع) در روز عاشورا
|عنوان=خطبه امام حسین(ع) در روز عاشورا
|متن=یا أَهْلَ الْعِرَاقِ <small>(وَ جُلُّهُمْ یسْمَعُونَ)</small>
|متن=یا أَهْلَ الْعِرَاقِ <small>(وَ جُلُّهُمْ یسْمَعُونَ)</small>


فَقَالَ أَیهَا النَّاسُ اسْمَعُوا قَوْلِی وَ لَاتَعْجَلُوا حَتَّی أَعِظَکمْ بِمَا یحِقُّ لَکمْ عَلَی وَ حَتَّی أُعْذِرَ إِلَیکمْ فَإِنْ أَعْطَیتُمُونِی النَّصَفَ کنْتُمْ بِذَلِک أَسْعَدَ وَ إِنْ لَمْ تُعْطُونِی النَّصَفَ مِنْ أَنْفُسِکمْ فَأَجْمِعُوا رَأْیکمْ ثُمَّ '''لا یکنْ أَمْرُکمْ عَلَیکمْ غُمَّةً ثُمَّ اقْضُوا إِلَی وَ لاتُنْظِرُونِ'''<ref>یونس، آیه۷۱</ref>'''إِنَّ وَلِیی اللَّهُ الَّذِی نَزَّلَ الْکتابَ وَ هُوَ یتَوَلَّی الصَّالِحِینَ'''ا<ref>عراف، آیه۱۹۶</ref>
فَقَالَ أَیهَا النَّاسُ اسْمَعُوا قَوْلِی وَ لَاتَعْجَلُوا حَتَّی أَعِظَکمْ بِمَا یحِقُّ لَکمْ عَلَی وَ حَتَّی أُعْذِرَ إِلَیکمْ فَإِنْ أَعْطَیتُمُونِی النَّصَفَ کنْتُمْ بِذَلِک أَسْعَدَ وَ إِنْ لَمْ تُعْطُونِی النَّصَفَ مِنْ أَنْفُسِکمْ فَأَجْمِعُوا رَأْیکمْ ثُمَّ '''لا یکنْ أَمْرُکمْ عَلَیکمْ غُمَّةً ثُمَّ اقْضُوا إِلَی وَ لاتُنْظِرُونِ'''<ref>سوره یونس، آیه ۷۱.</ref>'''إِنَّ وَلِیی اللَّهُ الَّذِی نَزَّلَ الْکتابَ وَ هُوَ یتَوَلَّی الصَّالِحِینَ'''ا<ref>سوره اعراف، آیه ۱۹۶.</ref>
<small>
<small>
(فلمّا سمع أخواته کلامه هذا صحن و بکین، و بکی بناته [و] ارتفعت أصواتهن، فأرسل إلیهن أخاه العباس بن علی و علیا ابنه و قال لهما: سکتاهن فلعمری لیکثرن بکاؤهن.)</small><ref>وقعه الطف، ص۲۰۶</ref>
(فلمّا سمع أخواته کلامه هذا صحن و بکین، و بکی بناته [و] ارتفعت أصواتهن، فأرسل إلیهن أخاه العباس بن علی و علیا ابنه و قال لهما: سکتاهن فلعمری لیکثرن بکاؤهن.)</small><ref>أبو مخنف، وقعة الطف، ۱۴۱۷ق، ص۲۰۶.</ref>


ثُمَّ حَمِدَ اللَّهَ وَ أَثْنَی عَلَیهِ وَ ذَکرَ الله بِمَا هُوَ أَهْلُهُ وَ صَلَّی عَلَی النَّبِیصوَ عَلَی مَلَائِکةِ اللَّهِ وَ أَنْبِیائِهِ فَلَمْ یسْمَعْ مُتَکلِّمٌ قَطُّ قَبْلَهُ وَ لَا بَعْدَهُ أَبْلَغُ فِی مَنْطِقٍ مِنْهُ
ثُمَّ حَمِدَ اللَّهَ وَ أَثْنَی عَلَیهِ وَ ذَکرَ الله بِمَا هُوَ أَهْلُهُ وَ صَلَّی عَلَی النَّبِیصوَ عَلَی مَلَائِکةِ اللَّهِ وَ أَنْبِیائِهِ فَلَمْ یسْمَعْ مُتَکلِّمٌ قَطُّ قَبْلَهُ وَ لَا بَعْدَهُ أَبْلَغُ فِی مَنْطِقٍ مِنْهُ
خط ۴۹: خط ۴۹:
فَنَادَی یا شَبَثَ بْنَ رِبْعِی یا حَجَّارَ بْنَ أَبْجَرَ یا قَیسَ بْنَ الْأَشْعَثِ یا یزِیدَ بْنَ الْحَارِثِ أَ لَمْ تَکتُبُوا إِلَی أَنْ قَدْ أَینَعَتِ الثِّمَارُ وَ اخْضَرَّ الْجَنَابُ وَ إِنَّمَا تَقْدَمُ عَلَی جُنْدٍ لَک مُجَنَّدٍ
فَنَادَی یا شَبَثَ بْنَ رِبْعِی یا حَجَّارَ بْنَ أَبْجَرَ یا قَیسَ بْنَ الْأَشْعَثِ یا یزِیدَ بْنَ الْحَارِثِ أَ لَمْ تَکتُبُوا إِلَی أَنْ قَدْ أَینَعَتِ الثِّمَارُ وَ اخْضَرَّ الْجَنَابُ وَ إِنَّمَا تَقْدَمُ عَلَی جُنْدٍ لَک مُجَنَّدٍ


قالوا له: لم نفعل!<ref>وقعة الطف، ص۲۰۸</ref>
قالوا له: لم نفعل!<ref>أبو مخنف، وقعة الطف، ۱۴۱۷ق، ص۲۰۸.</ref>


فَقَالَ لَهُ قَیسُ بْنُ الْأَشْعَثِ مَا نَدْرِی مَا تَقُولُ وَ لَکنِ انْزِلْ عَلَی حُکمِ بَنِی عَمِّک فَإِنَّهُمْ لَمْ یرُوک إِلَّا مَا تُحِبُّ
فَقَالَ لَهُ قَیسُ بْنُ الْأَشْعَثِ مَا نَدْرِی مَا تَقُولُ وَ لَکنِ انْزِلْ عَلَی حُکمِ بَنِی عَمِّک فَإِنَّهُمْ لَمْ یرُوک إِلَّا مَا تُحِبُّ


فقال الحسین(ع): أنت أخو أخیک [محمد بن الاشعث] أ ترید ان یطلبک بنو هاشم بأکثر من دم مسلم بن عقیل؟!<ref>وقعه الطف،ص۲۰۹</ref> لَا وَ اللَّهِ لَا أُعْطِیکمْ بِیدِی إِعْطَاءَ الذَّلِیلِ وَ لَا أَفِرُّ فِرَارَ الْعَبِیدِ ثُمَّ نَادَی یا عِبَادَ اللَّهِ '''إِنِّی عُذْتُ بِرَبِّی وَ رَبِّکمْ أَنْ تَرْجُمُونِ'''<ref>دخان، آیه۴۴</ref> أَعُوذُ بِرَبِّی وَ رَبِّکمْ مِنْ کلِّ مُتَکبِّرٍ لا یؤْمِنُ بِیوْمِ الْحِسابِ.
فقال الحسین(ع): أنت أخو أخیک [محمد بن الاشعث] أ ترید ان یطلبک بنو هاشم بأکثر من دم مسلم بن عقیل؟!<ref>أبو مخنف، وقعة الطف، ۱۴۱۷ق، ص۲۰۹.</ref> لَا وَ اللَّهِ لَا أُعْطِیکمْ بِیدِی إِعْطَاءَ الذَّلِیلِ وَ لَا أَفِرُّ فِرَارَ الْعَبِیدِ ثُمَّ نَادَی یا عِبَادَ اللَّهِ '''إِنِّی عُذْتُ بِرَبِّی وَ رَبِّکمْ أَنْ تَرْجُمُونِ'''<ref>سوره دخان، آیه ۴۴.</ref> أَعُوذُ بِرَبِّی وَ رَبِّکمْ مِنْ کلِّ مُتَکبِّرٍ لا یؤْمِنُ بِیوْمِ الْحِسابِ.
}}
}}
====گریه اهل حرم====
====گریه اهل حرم====
چون سخن امام به اینجا رسید، صدای گریه و شیون از بعضی زنان و اطفال که صدای امام را می‌شنیدند، بلند شد. لذا امام(ع) سخن خود را قطع کرد و به حضرت [[ابوالفضل العباس|ابوالفضل]] و [[علی‌اکبر پسر امام حسین|علی‌اکبر]] دستور داد، بروید زن‌ها را ساکت کنید، «فلعمری لیکثر بکاؤهن؛ به خدا قسم هنوز گریه‌های بسیاری در پیش دارند.» زنان و کودکان آرام شدند.<ref>وقعه الطف، ص۲۰۶</ref>
چون سخن امام به اینجا رسید، صدای گریه و شیون از بعضی زنان و اطفال که صدای امام را می‌شنیدند، بلند شد. لذا امام(ع) سخن خود را قطع کرد و به حضرت [[ابوالفضل العباس|ابوالفضل]] و [[علی‌اکبر پسر امام حسین|علی‌اکبر]] دستور داد، بروید زن‌ها را ساکت کنید، «فلعمری لیکثر بکاؤهن؛ به خدا قسم هنوز گریه‌های بسیاری در پیش دارند.» زنان و کودکان آرام شدند.<ref>أبو مخنف، وقعة الطف، ۱۴۱۷ق، ص۲۰۶.</ref>


===بخش دوم: معرفی خود===
===بخش دوم: معرفی خود===
خط ۹۲: خط ۹۲:
امام(ع) در جواب قیس فرمود: «تو هم مثل برادرت هستی، می‌خواهی مردان [[بنی‌هاشم]] بیش از خون [[مسلم بن عقیل]] را از تو انتقام بگیرند؟ نه به خدا قسم، دستم را همچون انسانهای ذلیل در دست شما قرار نمی‌دهم و مانند بنده‌ها فرار نمی‌کنم»
امام(ع) در جواب قیس فرمود: «تو هم مثل برادرت هستی، می‌خواهی مردان [[بنی‌هاشم]] بیش از خون [[مسلم بن عقیل]] را از تو انتقام بگیرند؟ نه به خدا قسم، دستم را همچون انسانهای ذلیل در دست شما قرار نمی‌دهم و مانند بنده‌ها فرار نمی‌کنم»


پس از آن آیه [[قرآن]] را که داستان [[حضرت موسی |حضرت موسی]] را در برابر لجاجت فرعونیان نقل می‌کند، قرائت فرمود: '''انی عذت بربی و ربکم أن ترجمون'''<ref>دخان، آیه ۲۰ </ref> من به پروردگار خویش و پروردگار شما پناه می‌برم که گفتار مرا قبول نمی‌کنید، پناه می‌برم به پروردگار خود و پروردگار شما از هر شخص متکبر و سرکشی که بروز ایمان نمی‌آورد.» (در این هنگام سخن امام به پایان رسید، شتر خود را خواباند.)
پس از آن آیه [[قرآن]] را که داستان [[حضرت موسی |حضرت موسی]] را در برابر لجاجت فرعونیان نقل می‌کند، قرائت فرمود: '''انی عذت بربی و ربکم أن ترجمون'''<ref>سوره دخان، آیه ۲۰.</ref> من به پروردگار خویش و پروردگار شما پناه می‌برم که گفتار مرا قبول نمی‌کنید، پناه می‌برم به پروردگار خود و پروردگار شما از هر شخص متکبر و سرکشی که بروز ایمان نمی‌آورد.» (در این هنگام سخن امام به پایان رسید، شتر خود را خواباند.)


==پانویس==
==پانویس==
خط ۹۹: خط ۹۹:
==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، بیروت،‌دار صادر -‌دار بیروت، ۱۳۸۵.
*ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، بیروت،‌ دار صادر -‌دار بیروت، ۱۳۸۵ق.
* ابن جوزی، المنتظم فی تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد عبد القادر عطا و مصطفی عبد القادر عطا، بیروت،‌دار الکتب العلمیة، ط الأولی، ۱۴۱۲.
*ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم فی تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد عبد القادر عطا و مصطفی عبد القادر عطا، بیروت،‌ دار الکتب العلمیة، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.
* ابن طاووس، لهوف علی قتلی الطفوف، ترجمه،فهری زنجانی، جهان، تهران، ۱۳۴۸، چاپ اول.
*ابن نما حلی، جعفر بن محمد، مثیر الأحزان، قم، مدرسه امام مهدی، چاپ سوم، ۱۴۰۶ق.
* ابن نما حلی، جعفر بن محمد، مثیر الاحزان، مدرسه امام مهدی، قم، ۱۴۰۶، چاپ سوم.
*أبو مخنف، لوط بن یحیی، وقعة الطف، تحقیق محمدهادی یوسفی غروی، قم، مؤسسة النشر الإسلامي، چاپ سوم، ۱۴۱۷ق.
* شیخ مفید، الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، کنگره شیخ مفید، قم، ۱۴۱۳، چاپ اول.
*سید بن طاووس، علی بن موسی، لهوف علی قتلی الطفوف، ترجمه فهری زنجانی، تهران، انتشارات جهان، چاپ اول، ۱۳۴۸ش.
* شامی، یوسف بن حاتم، الدر النظیم فی مناقب الأئمة اللهامیم، جامعه مدرسین، قم، ۱۴۲۰، چاپ اول.
*شامی، یوسف بن حاتم، الدر النظیم فی مناقب الأئمة اللهامیم، قم، جامعه مدرسین، چاپ اول، ۱۴۲۰ق.
* طبرسی، اعلام الوری باعلام الهدی، اسلامیه، تهران، ۱۳۹۰ق، چاپ سوم.
*شیخ مفید، محمد بن محمد، الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
* طبری، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد أبو الفضل ابراهیم، بیروت،‌دار التراث، ط الثانیة، ۱۳۸۷.
*طبرسی، فضل بن حسن، إعلام الوری بأعلام الهدی، تهران، اسلامیه، چاپ سوم، ۱۳۹۰ق.
*طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد أبو الفضل ابراهیم، بیروت،‌دار التراث، چاپ دوم، ۱۳۸۷ق.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{واقعه کربلا}}
{{واقعه کربلا}}
کاربر ناشناس