عمرو بن حجاج زبیدی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱۹ اکتبر ۲۰۱۵، ساعت ۲۱:۵۴

عمرو بن حجاج زبیدی

نسب

او از قبیله مذحج بود هنگامی که ابن زیاد، هانی بن عروه را دستگیر کرد او رئیس این قبیله بود و همراه با افراد قبیله‌اش جلوی دارالاماره اجتماع کردند، عمرو بن حجاج با اعلام خبر زندن بودن هانی، آنان را برگرداند.^[۱]

روعه خواهر عمرو بن حجاج همسر هانی بوده است.^[۲]

پیش از واقعه کربلا

او در زمان رسول خدا اسلام آورده است. وی از کسانی بود که از ارتداد قبیله زبیدی جلوگیری می‌کرد.^[۳]

وی از سران لشگر عمر بن سعد در واقعه عاشورا بود. روز هفتم محرم، عمر بن سعد او را با پانصد سوار بر شریعه فرات مأمور کرد. آنان فرات را در محاصره قرار دادند و مانع برداشتن آب از فرات شدند.^[۴] او از کسانی بود هنگامی که حجر بن عدی در زندان ابن زیاد بود، علیه او شهادت داد.^[۵]

روز عاشورا

فرمانده جناح راست سپاه عمر بن سعد در کربلا بود.^[۶] در روز عاشورا، یاران تحت فرماندهی او مسلم بن عوسجه را به شهادت رساندند^[۷]

وی از کسانی بود که سرهای شهدای کربلا را نزد ابن زیاد بردند.^[۸]

او در روز عاشورا امام حسین را خارجی و یزید را امام معرفی کرد. ومردم را به جنگ با آن حضرت تحریک می‌کرد.^[۹] هنگامی که متوجه شد سپاهیانش مخفیانه به سپاه حسین ملحق می‌شوند، فریاد زد:

«ای اهل کوفه! از امیر خود اطاعت کنید و همراه جماعت باشید، و در کشتن کسی که از دین خارج شده (حسین)! و با امام (یزید) مخالفت کرده، به خود شکی راه ندهید».^[۱۰]

هنگامی که امام حسین(ع)، عباس بن علی(ع) را نزد عمر بن سعد فرستاد تا شب عاشورا را مهلت بگیرد، وی گفت از مردی از دیلم چنین درخواستی داشت باید قبول می‌کردیم.^[۱۱]

گفت و گوی نافع بن هلال با عمرو بن حجاج هنگامی که نافع با حضرت عباس(ع) و یارانش به شریعه فرات رسیدند

عمرو بن حجاج زبیدی: کیستی؟
نافع بن هلال: از پسر عموهای تو؛ آمده‌ایم از این آب که ما را از آن منع کرده‌اید، بنوشیم.
گوارایت باد بنوش! ولی برای حسین(ع) از این آب مبر.
نه به خدا سوگند، قطره‌ای از آن آب نمی‌نوشم، در حالی که حسین(ع) و خاندان و یاران همراهش، همه تشنه‌اند.^[۱۲]

پس از عاشورا

در قیام مختار، در روز شکست شورشیان ناپدید شد.^[۱۳] او راهی بصره شد اما از ترس شماتت مردم به سراف رفت.^[۱۴] مختار، خانه‌اش را ویران نمود و اموالش را مصادره کرد. به گفته بلاذری او فرار کرد و در واقصه از تشنگی درگذشت. گفته شده است که وقتی سپاهیان مختار به او رسیدند هنوز رمقی در بدن داشت سر از تنش جدا کردند.^[۱۵]

از کسانی بود که برای امام حسین(ع) نامه نوشت و وی را به عراق دعوت کرد.^[۱۶] او در کوفه به دستور ابن زیاد، با مسلم جنگید و در دستگیری مسلم بن عقیل نقش داشت. پس از شهادت هانی، از طرف طایفه مذحج، به ابن زیاد اعلام وفاداری کرد.

عمرو بن حجاج، در جنگ ابن مطیع با مختار، از مشاوران ابن مطیع بود و مردم را علیه مختار بسیج می‌کرد.^[۱۷]

پانویس

↑ دینوری، اخبارالطوال، ص۲۵۶؛ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۵۴؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۳۶۷؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۳۰.
↑ طبری، تاریخ، ج۵، ۳۶۴.
↑ ابن اثیر، اسدالغابه، ج۳، ص۷۱۰؛ ابن حجر، الاصابه، ج۵، ص۱۱۱، ج۴، ص۵۵۵
↑ دینوری،اخبارالطوال، ص۲۵۵؛ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۱۸۱؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۱۲؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۵۳.
↑ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۵، ص۲۵۴؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۲۷۰.
↑ دینوری، اخبارالطوال، ص۲۵۶؛ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۱۸۷؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۲۲؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۶۰.
↑ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۱۹۳؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۳۶
↑ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۲۰۶؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۵۶؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۸۱.
↑ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۸۲
↑ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۸۲؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۳۵؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۶۷
↑ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۷۶؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۱۷؛ ابن اعثم، الفتوح، ج۵، ۹۸؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۵۷.
↑ طبری، تاریخ، ج۵، ص۲۷۰.
↑ دینوری، اخبارالطوال، ص۳۰۱.
↑ دینوری،اخبارالطوال، ص۳۰۳.
↑ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۶، ص۴۰۹-۴۱۰، ج۶، ص۴۵۰
↑ طبری، تاریخ، ج۵، ص۳۵۳؛ ابن مسکویه، تجارب الامم، ج۲، ص۴۰.
↑ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۲۶۷؛ طبری، تاریخ، ج۵۶، ص۲۸-۲۹؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۲۳۶.

منابع

دینوری، احمد بن داود، الأخبارالطوال، تحقیق: عبدالمنعم عامر مراجعه جمال‌الدین شیال، منشورات الرضی، قم، ۱۳۶۸ش.
رازی (ابن مسکویه)، تجارب‌الأمم، تحقیق: ابوالقاسم امامی، تهران، سروش، ۱۳۷۹ش.
بلاذری، احمد بن یحیی، جمل من انساب‌الأشراف، تحقیق: سهیل زکار و ریاض زرکلی، دارالفکر، بیروت، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۶م.
طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: محمد أبوالفضل ابراهیم، دارالتراث، بیروت، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م.
دمشقی(ابن کثیر)، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، دارالفکر، بیروت، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۶م.

[1] دینوری، اخبارالطوال، ص۲۵۶؛ ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۵۴؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۳۶۷؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۳۰.

[2] طبری، تاریخ، ج۵، ۳۶۴.

[3] ابن اثیر، اسدالغابه، ج۳، ص۷۱۰؛ ابن حجر، الاصابه، ج۵، ص۱۱۱، ج۴، ص۵۵۵

[4] دینوری،اخبارالطوال، ص۲۵۵؛ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۱۸۱؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۱۲؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۵۳.

[5] بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۵، ص۲۵۴؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۲۷۰.

[6] دینوری، اخبارالطوال، ص۲۵۶؛ بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۱۸۷؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۲۲؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۶۰.

[7] بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۱۹۳؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۳۶

[8] بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۳، ص۲۰۶؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۵۶؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۸۱.

[9] ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۸۲

[10] ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۸۲؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۳۵؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۶۷

[11] ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۱۷۶؛ طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۱۷؛ ابن اعثم، الفتوح، ج۵، ۹۸؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۵۷.

[12] طبری، تاریخ، ج۵، ص۲۷۰.

[13] دینوری، اخبارالطوال، ص۳۰۱.

[14] دینوری،اخبارالطوال، ص۳۰۳.

[15] بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۶، ص۴۰۹-۴۱۰، ج۶، ص۴۵۰

[16] طبری، تاریخ، ج۵، ص۳۵۳؛ ابن مسکویه، تجارب الامم، ج۲، ص۴۰.

[17] ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، ص۲۶۷؛ طبری، تاریخ، ج۵۶، ص۲۸-۲۹؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۲۳۶.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

[۱۷]