Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۰۲۹
ویرایش
جز (←پیوند به بیرون) |
جز (تمیزکاری) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:عکس قدیمی گودال قتلگاه.jpg|بندانگشتی|300px|قدیمی ترین عکس از قتلگاه [[امام حسین (ع)]]]] | [[پرونده:عکس قدیمی گودال قتلگاه.jpg|بندانگشتی|300px|قدیمی ترین عکس از قتلگاه [[امام حسین (ع)]]]] | ||
'''گودال قتلگاه''' | '''گودال قتلگاه'''، '''گودی قتلگاه''' یا '''قتلگاه''' محل [[شهادت]] [[امام حسین علیهالسلام|امام حسین(ع)]]. گفته شده سر امام حسین(ع) به دست [[شمر بن ذیالجوشن]] یا [[سنان بن انس نخعی]] در گودال قتلگاه از تن جدا شد. این مکان در [[حرم امام حسین(ع)]] نزدیک [[ضریح امام حسین(ع)|ضریح مطهر]] واقع شده و زیارتگاه [[شیعه|شیعیان]] و محبان [[اهل بیت(ع)]] است. | ||
برخی براین باورند که در منابع معتبر قدیمی مطلبی درباره گودال قتلگاه یافت نمیشود و این موضوع در دوران پهلوی بر سر زبانها افتاد و شهرت یافت. | برخی براین باورند که در منابع معتبر قدیمی مطلبی درباره گودال قتلگاه یافت نمیشود و این موضوع در دوران پهلوی بر سر زبانها افتاد و شهرت یافت. | ||
==موقعیت و خصوصیات== | ==موقعیت و خصوصیات== | ||
قتلگاه، گودی یا گودال قتلگاه محل به [[شهادت]] رسیدن [[امام حسین(ع)]] است؛<ref>آل طعمه، کربلا و حرمهای مطهر، ۱۳۷۸ش، ص۱۱۶و۱۶۲؛ محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۹۳ش، ص۴۱۷.</ref> محلی که سر | قتلگاه، گودی یا گودال قتلگاه محل به [[شهادت]] رسیدن [[امام حسین(ع)]] است؛<ref>آل طعمه، کربلا و حرمهای مطهر، ۱۳۷۸ش، ص۱۱۶و۱۶۲؛ محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۹۳ش، ص۴۱۷.</ref> محلی که سر امام حسین(ع) به دست [[شمر بن ذیالجوشن]] یا [[سنان بن انس نخعی]] در آنجا از تن جدا شد.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۹۳ش، ص۴۱۷.</ref> قتلگاه نسبت به سایر قسمتهای میدان [[کربلا]] پایینترین جا بوده است<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۹۳ش، ص۴۱۷.</ref> و به همین جهت آن را گودال یا گودی قتلگاه نامیدهاند.<ref>مطهری، فلسفه اخلاق، ۱۳۶۷ش، ص۱۳۳.</ref> | ||
قتلگاه با عناوین دیگری مانند مَقْتَل،<ref>آل طعمه، کربلا و حرمهای مطهر، ۱۳۷۸ش، ص۱۶۲.</ref> محل النَّحْر، مَنْحَر، مَذْبَح نیز آمده است.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/6444/8159/107498 نبوی، «قتلگاه حسین بن علی(ع) | امروزه، گودی قتلگاه بیرون از [[ضریح امام حسین(ع)]]، حجرهای است با درب نقرهای و پنجرهای رو به سوی صحن که در جنوب غربی رواق [[حبیب بن مظاهر]] قرار دارد. کف این مکان با سنگ مرمر روشن فرش و دیوارههای آن نیز آیینهکاری شده است و در آن سردابی با در نقرهای وجود دارد.<ref>آل طعمه، کربلا و حرمهای مطهر، ۱۳۷۸ش، ص۱۶۲؛ قریشی، مرقدها و مکانهای زیارتی کربلا، ۱۳۹۱ش، ص۳۷.</ref> | ||
سرداب، محل شهادت امام حسین(ع) محسوب میشود و سنگ مرمری به بلندی نیممتر از سطح زمین، به صورت قبر، بر روی آن محل قرار دارد. غالبا درب این محل بسته است و گاهی برای اشخاص معینی جهت [[زیارت]] باز میشود.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۹۳ش، ص۴۱۷.</ref> | |||
قتلگاه با عناوین دیگری مانند مَقْتَل،<ref>آل طعمه، کربلا و حرمهای مطهر، ۱۳۷۸ش، ص۱۶۲.</ref> محل النَّحْر، مَنْحَر، مَذْبَح نیز آمده است.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/6444/8159/107498 نبوی، «قتلگاه حسین بن علی(ع)»، پایگاه اطلاع رسانی حوزه.]</ref> | |||
[[پرونده:ضریح گودال قتلگاه.jpg|بندانگشتی|300px|ضریح گودال قتلگاه واقع در [[حرم امام حسین(ع)]]]] | [[پرونده:ضریح گودال قتلگاه.jpg|بندانگشتی|300px|ضریح گودال قتلگاه واقع در [[حرم امام حسین(ع)]]]] | ||
==بررسی تاریخی== | ==بررسی تاریخی== | ||
برخی از تاریخپژوهان برآنند در منابع معتبر کهن و حتی منابع عصر [[صفویه]] تا [[قاجار]]، مطلبی درباره گودی قتلگاه یافت نمیشود؛ بلکه این مطلب از موضوعاتی است که در دوران پهلوی توسط خطبا و واعظان هنگام ذکر مصیبت امام حسین(ع) بر سر زبانها افتاده و به تدریج شهرت یافته است.<ref>گروهی از تاریخپژوهان، تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهداء(ع)، ۱۳۹۱ش، ج۲، ص۵۵۹.</ref> البته برخی گودی قتلگاه را دارای سابقه معتبر و مشهور دانسته و انتساب آن به دوران پهلوی را نادرست خواندهاند.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/6444/8159/107498 نبوی، «قتلگاه حسین بن علی(ع) | برخی از تاریخپژوهان برآنند در منابع معتبر کهن و حتی منابع عصر [[صفویه]] تا [[قاجار]]، مطلبی درباره گودی قتلگاه یافت نمیشود؛ بلکه این مطلب از موضوعاتی است که در دوران پهلوی توسط خطبا و واعظان هنگام ذکر مصیبت امام حسین(ع) بر سر زبانها افتاده و به تدریج شهرت یافته است.<ref>گروهی از تاریخپژوهان، تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهداء(ع)، ۱۳۹۱ش، ج۲، ص۵۵۹.</ref> البته برخی گودی قتلگاه را دارای سابقه معتبر و مشهور دانسته و انتساب آن به دوران پهلوی را نادرست خواندهاند.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/6444/8159/107498 نبوی، «قتلگاه حسین بن علی(ع)»، پایگاه اطلاع رسانی حوزه.]</ref> | ||
به اعتقاد برخی، سپهر کاشانی، نویسنده کتاب [[ناسخ التواریخ]] در عصر قاجار، نخستین کسی است که از واژه گودال قتلگاه استفاده کرده و این واژه پیش از آن در منابع تاریخی و حدیثی به کار نرفته است.<ref>رفعت، «نگاهی انتقادی به محل شهادت امام حسین(ع)؛ تحلیل پنداره گودال قتلگاه»، ص۵۸.</ref> | به اعتقاد برخی، سپهر کاشانی، نویسنده کتاب [[ناسخ التواریخ]] در عصر قاجار، نخستین کسی است که از واژه گودال قتلگاه استفاده کرده و این واژه پیش از آن در منابع تاریخی و حدیثی به کار نرفته است.<ref>رفعت، «نگاهی انتقادی به محل شهادت امام حسین(ع)؛ تحلیل پنداره گودال قتلگاه»، ص۵۸.</ref> | ||
خط ۱۸: | خط ۲۰: | ||
[[پرونده:تابلوی عرش بر زمین.png|بندانگشتی|350px||تابلوی عرش بر زمین (گودی قتلگاه)]] | [[پرونده:تابلوی عرش بر زمین.png|بندانگشتی|350px||تابلوی عرش بر زمین (گودی قتلگاه)]] | ||
تابلوی عرش بر زمین اثر [[محمود فرشچیان]]، بازگوکننده صحنه وداع [[حضرت زینب(س)]] با پیکر [[امام حسین(ع)]] در گودی قتلگاه است. این تابلو که در ابعاد ۱۲۳ در ۸۰ سانتی متر است و به سبک نگارگری در سال ۱۳۹۶ ترسیم شد، توسط استاد فرشچیان به [[موزه آستان قدس رضوی]] اهدا شد. | تابلوی عرش بر زمین اثر [[محمود فرشچیان]]، بازگوکننده صحنه وداع [[حضرت زینب(س)]] با پیکر [[امام حسین(ع)]] در گودی قتلگاه است. این تابلو که در ابعاد ۱۲۳ در ۸۰ سانتی متر است و به سبک نگارگری در سال ۱۳۹۶ ترسیم شد، توسط استاد فرشچیان به [[موزه آستان قدس رضوی]] اهدا شد. | ||
در این تابلو فقط دو پای امام حسین(ع) دیده میشود و پیکر امام با ظرافت خاصی در پشت تل خاک قرار گرفته است. در مرکز تابلو پرچم خونآلودی افتاد و سوگواری [[فرشتگان]] همراه با حضرت زینب(س) به تصویر کشیده شده است.<ref>«تابلو عرش بر زمین(گودی قتلگاه)»، سایت موزه حرم مطهر رضوی.</ref> | در این تابلو فقط دو پای امام حسین(ع) دیده میشود و پیکر امام با ظرافت خاصی در پشت تل خاک قرار گرفته است. در مرکز تابلو پرچم خونآلودی افتاد و سوگواری [[فرشته|فرشتگان]] همراه با حضرت زینب(س) به تصویر کشیده شده است.<ref>«تابلو عرش بر زمین(گودی قتلگاه)»، سایت موزه حرم مطهر رضوی.</ref> | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
* [[ | * [[مقام رأس الحسین]] | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
خط ۳۳: | خط ۳۵: | ||
*محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، قم، نشر معروف، چاپ هفتم، ۱۳۹۳ش. | *محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، قم، نشر معروف، چاپ هفتم، ۱۳۹۳ش. | ||
*مطهری، مرتضی، فلسفه اخلاق، تهران، صدرا، ۱۳۶۷ش. | *مطهری، مرتضی، فلسفه اخلاق، تهران، صدرا، ۱۳۶۷ش. | ||
*[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/6444/8159/107498 نبوی، احمد، «قتلگاه حسین بن علی(ع)»،] | *[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/6444/8159/107498 نبوی، احمد، «قتلگاه حسین بن علی(ع)»،] مجله فرهنگ زیارت، شماره ۱۸، مهرماه ۱۳۹۲ش، در وبگاه پایگاه اطلاع رسانی حوزه. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
[http://tarikh.maaref.ac.ir/article-1-398-fa.html «نگاهی انتقادی به محل شهادت امام حسین(ع)؛ تحلیل پنداره گودال قتلگاه»،] | [http://tarikh.maaref.ac.ir/article-1-398-fa.html «نگاهی انتقادی به محل شهادت امام حسین(ع)؛ تحلیل پنداره گودال قتلگاه»،] محسن رفعت. | ||
{{واقعه کربلا}} | {{واقعه کربلا}} | ||
{{عزاداری محرم}} | {{عزاداری محرم}} | ||
خط ۵۳: | خط ۵۵: | ||
| عکس = <!--نمیخواهد، ندارد، دارد-->دارد | | عکس = <!--نمیخواهد، ندارد، دارد-->دارد | ||
| ناوبری = <!--ندارد، دارد-->دارد | | ناوبری = <!--ندارد، دارد-->دارد | ||
| رعایت شیوهنامه ارجاع = <!--ندارد، دارد--> | | رعایت شیوهنامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->دارد | ||
| کپیکاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد | | کپیکاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد | ||
| استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل--> | | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->دارد | ||
| جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد | | جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد | ||
| رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد | | رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد |