پرش به محتوا

بیت‌المقدس: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۸ مارس ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:
'''بیت‌المُقَدَّس''' (به عربی بَیت المَقْدِس یا البیت المُقَدَّس) یا '''اورشلیم''' یا '''قُدس'''، شهری در [[فلسطین]] اشغالی که نخستین [[قبله]] و سومین شهر مقدس [[مسلمانان]] (پس از [[مکه]] و [[مدینه]]) و مقدس‌ترین شهر جهان نزد [[یهودیان]] و [[مسیحیان]] است. این شهر، از مراکز زیارتی [[ادیان ابراهیمی]] است و هر یک از این ادیان، آثار و ساختمان‌هایی در آن دارند. بیت‌المقدس هم اکنون در اشغال کامل اسرائیل است و این شهر را پایتخت ابدی خود می‌خواند؛ اما سازمان ملل و بسیاری از کشورهای جهان، این ادعا را به رسمیت نمی‌شناسند.<ref>حمیدی، ص۲۷۶.</ref><br />
'''بیت‌المُقَدَّس''' (به عربی بَیت المَقْدِس یا البیت المُقَدَّس) یا '''اورشلیم''' یا '''قُدس'''، شهری در [[فلسطین]] اشغالی که نخستین [[قبله]] و سومین شهر مقدس [[مسلمانان]] (پس از [[مکه]] و [[مدینه]]) و مقدس‌ترین شهر جهان نزد [[یهودیان]] و [[مسیحیان]] است. این شهر، از مراکز زیارتی [[ادیان ابراهیمی]] است و هر یک از این ادیان، آثار و ساختمان‌هایی در آن دارند. بیت‌المقدس هم اکنون در اشغال کامل اسرائیل است و این شهر را پایتخت ابدی خود می‌خواند؛ اما سازمان ملل و بسیاری از کشورهای جهان، این ادعا را به رسمیت نمی‌شناسند.<ref>حمیدی، ص۲۷۶.</ref><br />
بیت‌المقدس و برخی اماکن موجود در آن بنابر روایات [[شیعه]]، فضیلت بسیاری دارند چنان که در روایتی از [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|
بیت‌المقدس و برخی اماکن موجود در آن بنابر روایات [[شیعه]]، فضیلت بسیاری دارند چنان که در روایتی از [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|
امام حسن عسکری(ع)]]، [[نماز|نماز گزاردن]] در [[مسجدالاقصی]] در ردیف نماز گزاردن در [[مسجدالحرام]] دانسته شده و یک نماز در آن برابر با هزار نماز در دیگر مساجد است.<ref>من لایحضره الفقیه، ج ۴، ص ۵۰۴؛ تفسیر منسوب به امام حسن عسکری، ص ۶۶۱.</ref>برخی شیعیان ایرانی در قدیم به ویژه در دوره قاجار و پهلوی، زیارت اماکن مذهبی این شهر را با سفر [[حج]] همراه می‌کرده‌اند.<ref>برای نمونه نک: جعفریان، ص۲۳۰.</ref>
امام حسن عسکری(ع)]]، [[نماز|نماز گزاردن]] در [[ مسجد الاقصی|
مسجدالاقصی]] در ردیف نماز گزاردن در [[مسجدالحرام]] دانسته شده و یک نماز در آن برابر با هزار نماز در دیگر مساجد است.<ref>من لایحضره الفقیه، ج ۴، ص ۵۰۴؛ تفسیر منسوب به امام حسن عسکری، ص ۶۶۱.</ref>برخی شیعیان ایرانی در قدیم به ویژه در دوره قاجار و پهلوی، زیارت اماکن مذهبی این شهر را با سفر [[حج]] همراه می‌کرده‌اند.<ref>برای نمونه نک: جعفریان، ص۲۳۰.</ref>


== دلیل نامگذاری ==
== دلیل نامگذاری ==
خط ۲۳: خط ۲۴:


===موقعیت ژئوپلتیک===
===موقعیت ژئوپلتیک===
شهر بیت‌المقدس به لحاظ موقعیت ژئوپلتیک همواره برای مردم و حکومتهای منطقه اهمیت بسیاری داشت و این شهر در دوره‌های قدیم گذرگاه ارتباطی میان آفریقا، اروپا و آسیا بوده است.<ref>Rogerson, J. & Ph.Davies, The Old Testament World, Cambridge, 1989, PP.20-21.</ref> وجود اماکن مذهبی سه دین ابراهیمی اسلام، یهودی و مسیحی  مانند قبة الصخره، مسجد الاقصی و اماکن مقدس دیگر و خاستگاه دین یهودی و مسیحی، اهمیت مذهبی شایان توجهی نیز بدان بخشیده است. جایگاه مذهبی  این شهر باعث شده است تا حکومت بر آن، به لحاظ سیاسی نیز اهمیت بیشتری یابد.  بدین رو، دستیابی به حاکمیت بر آن در طول تاریخ، همواره محل منازعه و عاملی تنش‌زا در منطقه بوده و جنگهای بسیاری بر سر آن روی داده است. اشغال فلسطین و بیت‌المقدس در قرن بیستم توسط غرب و بیرون رفتنش از حاکمیت مسلمانان، افزون بر مشکلات سیاسی و ژئوپلتیک، ضربه حیثیتی سنگینی نیز به مسلمانان وارده کرد. بنابر تاریخ مکتوب، این منطقه در دوره‌های اخیر و در بیشترین دوره زمانی، تحت حاکمیت مسلمانان بوده است و اکثریت ساکنان آن، عرب و مسلمان بوده‌اند.
شهر بیت‌المقدس به لحاظ موقعیت ژئوپلتیک همواره برای مردم و حکومتهای منطقه اهمیت بسیاری داشت و این شهر در دوره‌های قدیم گذرگاه ارتباطی میان آفریقا، اروپا و آسیا بوده است.<ref>Rogerson, J. & Ph.Davies, The Old Testament World, Cambridge, 1989, PP.20-21.</ref> وجود اماکن مذهبی سه دین ابراهیمی اسلام، یهودی و مسیحی  مانند قبة الصخره، مسجد الاقصی و اماکن مقدس دیگر و خاستگاه دین یهودی و مسیحی، اهمیت مذهبی شایان توجهی نیز بدان بخشیده است. جایگاه مذهبی  این شهر باعث شده است تا حکومت بر آن، به لحاظ سیاسی نیز اهمیت بیشتری یابد.  بدین رو، دستیابی به حاکمیت بر آن در طول تاریخ، همواره محل منازعه و عاملی تنش‌زا در منطقه بوده و جنگ‌های بسیاری بر سر آن روی داده است. اشغال فلسطین و بیت‌المقدس در قرن بیستم توسط غرب و بیرون رفتنش از حاکمیت مسلمانان، افزون بر مشکلات سیاسی و ژئوپلتیک، ضربه حیثیتی سنگینی نیز به مسلمانان وارده کرد. بنابر تاریخ مکتوب، این منطقه در دوره‌های اخیر و در بیشترین دوره زمانی، تحت حاکمیت مسلمانان بوده است و اکثریت ساکنان آن، عرب و مسلمان بوده‌اند.
در دوران معاصر ماجرای اشغال فلسطین و آواره شدن مردم این سرزمین و اصرار رژیم اسرائیل برای یهودی‌سازی مناطق مختلف فلسطین از جمله بیت‌المقدس علی رغم اعتراض بسیاری از کشورهای جهان و نیز سازمان ملل، باعث شده است تا مردم جهان نسبت به وقایع فلسطین و بیت‌المقدس بسیار حساس شوند.
در دوران معاصر ماجرای اشغال فلسطین و آواره شدن مردم این سرزمین و اصرار رژیم اسرائیل برای یهودی‌سازی مناطق مختلف فلسطین از جمله بیت‌المقدس علی رغم اعتراض بسیاری از کشورهای جهان و نیز سازمان ملل، باعث شده است تا مردم جهان نسبت به وقایع فلسطین و بیت‌المقدس بسیار حساس شوند.


===یهودیت===
===یهودیت===
بیت‌المقدس یا اورشلیم هم خود برای یهودیان قداست دارد و هم برخی اماکن موجود در آن. این اماکن و بناها با صرف نظر از این که در این شهر قرار دارند، محل توجه پیروان دین یهودند. وجود این اماکن در اورشلیم بر قداست آن نزد یهودیان افزوده است. جنگهایی که بر سر تصرف اورشلیم درگرفته، از موضوعات پربسامد تورات است.<ref>برای نمونه: دوم سموئیل باب پنج آیه شش.</ref>در تورات، صدها بار از اورشلیم یاد شده و نام این شهر به صراحت برده شده است.<ref>http://www.razgah.com/words.engil.</ref>در برخی فقرات، تصریح شده که خانه خدا در این شهر قرار دارد<ref>عزرا باب پنج آیه شانزده.</ref> و در دهها آیه دیگر از عبارت «خانه خدا» برای مکانی در این شهر، استفاده شده است.<ref>http://www.razgah.com/words.engil.</ref> به نقل تورات، داود نبی طرح ساختن خانه خدا در اورشلیم را ریخت؛ اما کار ساختن خانه خدا را فرزندش، سلیمان نبی آغاز کرد. به تصریح تورات، داود سی و سه سال بر اورشلیم حکومت کرده است.<ref>اول، پادشاهان، باب دو، آیه یازده.</ref> پس از داود، فرزندش سلیمان در اورشلیم و همانجا که داود تعیین کرده بود، خانه را ساخت: «سلیمان کار ساختن خانه خدا را شروع کرد یعنی همان زمین خرمنکوبی ارونۀ یبوسی که در آن خداوند به داود پادشاه ظاهر شد و داود آنجا را برای خانه خدا در نظر گرفت.»<ref>اول پادشاهان، ۱۶: ۳۸.</ref>اورشلیم بنابر تورات، شهر برگزیده یهوه(خدا)است<ref>اول پادشاهان باب یازده آیه سیزده؛ اول پادشاهان باب یازده آیه سی و دو.</ref>
بیت‌المقدس یا اورشلیم هم خود برای یهودیان قداست دارد و هم برخی اماکن موجود در آن. این اماکن و بناها با صرف نظر از این که در این شهر قرار دارند، محل توجه پیروان دین یهودند. وجود این اماکن در اورشلیم بر قداست آن نزد یهودیان افزوده است. جنگ‌هایی که بر سر تصرف اورشلیم درگرفته، از موضوعات پربسامد تورات است.<ref>برای نمونه: دوم سموئیل باب پنج آیه شش.</ref>در تورات، صدها بار از اورشلیم یاد شده و نام این شهر به صراحت برده شده است.<ref>http://www.razgah.com/words.engil.</ref>در برخی فقرات، تصریح شده که خانه خدا در این شهر قرار دارد<ref>عزرا باب پنج آیه شانزده.</ref> و در دهها آیه دیگر از عبارت «خانه خدا» برای مکانی در این شهر، استفاده شده است.<ref>http://www.razgah.com/words.engil.</ref> به نقل تورات، داود نبی طرح ساختن خانه خدا در اورشلیم را ریخت؛ اما کار ساختن خانه خدا را فرزندش، سلیمان نبی آغاز کرد. به تصریح تورات، داود سی و سه سال بر اورشلیم حکومت کرده است.<ref>اول، پادشاهان، باب دو، آیه یازده.</ref> پس از داود، فرزندش سلیمان در اورشلیم و همانجا که داود تعیین کرده بود، خانه را ساخت: «سلیمان کار ساختن خانه خدا را شروع کرد یعنی همان زمین خرمنکوبی ارونۀ یبوسی که در آن خداوند به داود پادشاه ظاهر شد و داود آنجا را برای خانه خدا در نظر گرفت.»<ref>اول پادشاهان، ۱۶: ۳۸.</ref>اورشلیم بنابر تورات، شهر برگزیده یهوه(خدا)است<ref>اول پادشاهان باب یازده آیه سیزده؛ اول پادشاهان باب یازده آیه سی و دو.</ref>
در نظرگاه یهودیان معبد بیت‌المقدس، که در عبری «بِت همیقداش» نام دارد، به عنوان خانه خدا توسط حضرت سلیمان بنا شده است. این معبد قرنها است که مرکزی است برای انجام مراسم عبادی یهودیان. معبد در تاریخ سرزمین مقدس، بارها مورد حمله واقع شده و گاه اقوام مشرک، بتهای خود را نیز در داخل آن قرار داده‌اند. بِت همیقداش دو بار به طور کامل ویران گشت که آخرین آن حدود سال ۷۰ میلادی بود و علیرغم این موضوع، این مکان مقدس تا به امروز قبله گاه یهودیان جهان و مهمترین زیارتگاه آنان به شمار می‌رود.<ref>http://www.7dorim.com/cultures/BeitHamighdash.asp.</ref>توان گفت که بنابر تورات، یهوه در قبال پیروی [[بنی اسرائیل]] از او، به آنان وعده داده است در سرزمین مقدس سکنا و آرامش یابند و مرکز این سرزمین مقدس، اورشلیم یا بیت المقدس است که بنابر تورات، از دیرباز پایتخت پادشاهان و پیامبران بنی اسرائیل بوده است.
در نظرگاه یهودیان معبد بیت‌المقدس، که در عبری «بِت همیقداش» نام دارد، به عنوان خانه خدا توسط حضرت سلیمان بنا شده است. این معبد قرنها است که مرکزی است برای انجام مراسم عبادی یهودیان. معبد در تاریخ سرزمین مقدس، بارها مورد حمله واقع شده و گاه اقوام مشرک، بتهای خود را نیز در داخل آن قرار داده‌اند. بِت همیقداش دو بار به طور کامل ویران گشت که آخرین آن حدود سال ۷۰ میلادی بود و علیرغم این موضوع، این مکان مقدس تا به امروز قبله گاه یهودیان جهان و مهم‌‌ترین زیارتگاه آنان به شمار می‌رود.<ref>http://www.7dorim.com/cultures/BeitHamighdash.asp.</ref>توان گفت که بنابر تورات، یهوه در قبال پیروی [[بنی اسرائیل]] از او، به آنان وعده داده است در سرزمین مقدس سکنا و آرامش یابند و مرکز این سرزمین مقدس، اورشلیم یا بیت المقدس است که بنابر تورات، از دیرباز پایتخت پادشاهان و پیامبران بنی اسرائیل بوده است.


===مسیحیت===
===مسیحیت===
با رسمی‌شدن مسیحیت در امپراتوری روم در قرن۴ میلادی و تشکیل امپراتوری روم شرقی، غالب شهرهای واقع در [[فلسطین]] مسیحی شدند و به مرور کلیساهای متعددی در این سرزمین به ویژه در بیت المقدس ساخته‌ شد و مسیحیان در بیت المقدس یادواره‌هایی برای وقایع زندگی عیسی مسیح برگزار می‌کردند. بیت المقدس از آن زمان تقدس ویژه‌ای نزد مسیحیان یافت.<br />
با رسمی‌شدن مسیحیت در امپراتوری روم در قرن۴ میلادی و تشکیل امپراتوری روم شرقی، غالب شهرهای واقع در [[فلسطین]] مسیحی شدند و به مرور کلیساهای متعددی در این سرزمین به ویژه در بیت المقدس ساخته‌ شد و مسیحیان در بیت المقدس یادواره‌هایی برای وقایع زندگی عیسی مسیح برگزار می‌کردند. بیت المقدس از آن زمان تقدس ویژه‌ای نزد مسیحیان یافت.<br />
در متون مسیحی نیز بیت المقدس جایگاه ویژه‌ای دارد. عهد جدید نیز بیش از ۱۳۰ بار کلمه اورشلیم آمده است. نام اورشلیم با وقایع مذهبی مهم مسیحیت همراه است و بسیاری از حوادث مهم مسیحیت در این شهر روی داده است. در بارو مسیحیان، اورشلیم شهری است که عیسی در آن به صلیب کشیده و دفن شد و سپس زنده شد و به آسمان رفت. مقدس‌ترین کلیساهای مسیحی در اورشلیم واقع است و هر ساله میلیونها مسیحی از نقاط مختلف جهان به زیارت آنها می‌شتابند.<br />
در متون مسیحی نیز بیت المقدس جایگاه ویژه‌ای دارد. عهد جدید نیز بیش از ۱۳۰ بار کلمه اورشلیم آمده است. نام اورشلیم با وقایع مذهبی مهم مسیحیت همراه است و بسیاری از حوادث مهم مسیحیت در این شهر روی داده است. در بارو مسیحیان، اورشلیم شهری است که عیسی در آن به صلیب کشیده و دفن شد و سپس زنده شد و به آسمان رفت. مقدس‌ترین کلیساهای مسیحی در اورشلیم واقع است و هر ساله میلیون‌ها مسیحی از نقاط مختلف جهان به زیارت آنها می‌شتابند.<br />
مسیحیان معتقدند که واقعه شام آخر عیسی بر یک بلندی با نام طور در قسمت شرقی بیت المقدس روی داده و عیسی پیش از آن که یهودا او را به رومی‌ها تسلیم کند، آخرین غذای زمینی را همراه شاگردانش صرف کرده است. مریم مقدس نیز در اورشلیم دفن شده است.<br />
مسیحیان معتقدند که واقعه شام آخر عیسی بر یک بلندی با نام طور در قسمت شرقی بیت المقدس روی داده و عیسی پیش از آن که یهودا او را به رومی‌ها تسلیم کند، آخرین غذای زمینی را همراه شاگردانش صرف کرده است. مریم مقدس نیز در اورشلیم دفن شده است.<br />
جنگهای صلیبی که به درخواست پاپ بین سال‌های ۱۰۹۵ تا ۱۲۹۱ روی داد و طی آن مسیحیان برای اشغال مجدد بیت المقدس خسارات سنگینی را به جان خریدند، نشان ازاهمیت بیت المقدس نزد کلیسای مسیحی در آن زمان دارد.
جنگهای صلیبی که به درخواست پاپ بین سال‌های ۱۰۹۵ تا ۱۲۹۱ روی داد و طی آن مسیحیان برای اشغال مجدد بیت المقدس خسارات سنگینی را به جان خریدند، نشان ازاهمیت بیت المقدس نزد کلیسای مسیحی در آن زمان دارد.
۱۷٬۰۱۴

ویرایش