پرش به محتوا

کتاب علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۶ اکتبر ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (Rezvani صفحهٔ کتاب علی را به کتاب علی(ع) که تغییرمسیر بود منتقل کرد)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷: خط ۷:
این کتاب کهن‌ترین مجموعه حدیثی [[جهان اسلام]] دانسته شده است.<ref>{{پک|ناجی اصفهانی|۱۳۷۹|ک=بازجست «کتاب علی»|ص=۷}}</ref>
این کتاب کهن‌ترین مجموعه حدیثی [[جهان اسلام]] دانسته شده است.<ref>{{پک|ناجی اصفهانی|۱۳۷۹|ک=بازجست «کتاب علی»|ص=۷}}</ref>


در چهارده روایت که نام کتاب را «کتاب علی» گفته‌اند، چهار ویژگی برای این کتاب ذکر شده است: این کتاب املای رسول خدا(ص) است، به خط علی(ع) است، هفتاد ذرع یا به اندازه ران یک مرد طول دارد و در آن، آنچه مردم به آن محتاجند، وجود دارد.<ref>{{پک|مهریزی|۱۳۸۹|ک=کتاب علی|ص=۵۴}}</ref> در مورد نام «صحیفه» نیز ۲۲ روایت با ذکر همین خصوصیات وجود دارد.<ref>{{پک|مهریزی|۱۳۸۹|ک=کتاب علی|ص=۶۸}}</ref> شانزده روایت نام کتاب را «الجامعة» گفته‌اند و علاوه بر املا رسول‌الله(ص) و خط علی(ع)، اندازه‌اش را هفتاد ذرع یا به اندازه ران شتر دوکوهانه دانسته‌اند و محتوایش را آنچه مردم به آن محتاجند اعم از حرام و حلال و حتی دیه خراش‌ها، ذکر کرده‌اند.<ref>{{پک|مهریزی|۱۳۸۹|ک=کتاب علی|ص=۵۸}}</ref> خصوصیات «صحیفة الفرائض» نیز در یک روایت ذکر شده و کتاب را به املای روسل خدا، خط علی دانسته و اندازه‌اش را به اندازه ران شتر ذکر کرده است.<ref>{{پک|مهریزی|۱۳۸۹|ک=کتاب علی|ص=۶۶}}</ref>
در چهارده روایت که نام کتاب را «کتاب علی» گفته‌اند، چهار ویژگی برای این کتاب ذکر شده است: این کتاب املای رسول خدا(ص) است، به خط علی(ع) است، هفتاد ذرع یا به اندازه ران یک مرد طول دارد و در آن، آنچه مردم به آن محتاجند، وجود دارد.<ref>{{پک|مهریزی|۱۳۸۹|ک=کتاب علی|ص=۵۴}}</ref> در مورد نام «صحیفه» نیز ۲۲ روایت با ذکر همین خصوصیات وجود دارد.<ref>{{پک|مهریزی|۱۳۸۹|ک=کتاب علی|ص=۶۸}}</ref> شانزده روایت نام کتاب را «الجامعة» گفته‌اند و علاوه بر املا رسول‌الله(ص) و خط علی(ع)، اندازه‌اش را هفتاد ذرع یا به اندازه ران شتر دوکوهانه دانسته‌اند و محتوایش را آنچه مردم به آن محتاجند اعم از حرام و حلال و حتی دیه خراش‌ها، ذکر کرده‌اند.<ref>{{پک|مهریزی|۱۳۸۹|ک=کتاب علی|ص=۵۸}}</ref> خصوصیات «صحیفة الفرائض» نیز در یک روایت ذکر شده و کتاب را به املای رسول‌خدا، خط علی دانسته و اندازه‌اش را به اندازه ران شتر ذکر کرده است.<ref>{{پک|مهریزی|۱۳۸۹|ک=کتاب علی|ص=۶۶}}</ref>


== موضوعات ==
== موضوعات ==
خط ۱۳: خط ۱۳:


== منبع‌شناسی ==
== منبع‌شناسی ==
قدیمی‌ترین متنی که به کتاب علی اشاره کرده است، ''الایضاح'' اثر منسوب به [[فضل بن شاذان نیشابوری]] (درگذشته ۲۶۰ق) است که در آن این کتاب را «صحیفه» خوانده است. [[محمد بن حسن صفار قمی]] (۲۹۰ق) در کتاب ''[[بصائر الدرجات (کتاب)|بصائر الدرجات]]'' روایت‌هایی درباره «کتاب علی» نقل کرده است. [[احمد بن علی نجاشی]] (۴۵۰ق) در کتاب ''[[فهرست اسماء مصنفی الشیعة (کتاب)|فهرست اسماء مصنفی الشیعة]]'' روایتی آورده که طبق آن، «کتاب علی» نزد [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] بوده است.<ref>{{پک|مهریزی|۱۳۸۹|ک=کتاب علی|ص=۲۳}}</ref>  [[محمدمحسن فیض کاشانی]] (۱۰۹۱ق) در ''[[الوافی (کتاب)|الوافی]]'' بابی به روایات «کتاب علی» اختصاص داده است. [[محمدباقر مجلسی]] (۱۱۱۱ق) نیز در ''[[بحار الانوار (کتاب)|بحار الانوار]]'' در بخشی با عنوان «جهات علومهم...» ۱۵۱ روایت نقل کرده که اغلب آنها از مکتوبات علی(ع) است. [[علی ثقة‌الاسلام تبریزی]] (۱۳۳۰ق) در کتاب ''[[مرآة الکتب]]'' درباره «کتاب علی» و نسبتش با «الجامعة»، «الجفر» و «الفرائض» بحثی گشوده است. [[سید محسن امین]] (۱۳۷۱ق) در ''[[اعیان الشیعة (کتاب)|اعیان الشیعة]]'' تألیفات امام علی(ع) را ۱۴ عنوان برشمرده است.<ref>{{پک|مهریزی|۱۳۸۹|ک=کتاب علی|ص=۲۴}}</ref>{{سخ))[[آقا بزرگ تهرانی]] (۱۳۸۹ق) در ''[[الذریعة الی تصانیف الشیعة (کتاب)|الذریعة]]'' عنوان کتاب را امالی رسول‌الله(ص) گفته و خصوصیات آن را املای ایشان و خط علی(ع) ذکر کرده و گفته این کتاب نزد [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|حضرت حجت(عج)]] است. او در ادامه افزوده بخش‌هایی از این کتاب در ''[[الامالی (شیخ صدوق)|الامالی]]'' [[شیخ صدوق]] آمده و آن را غیر از «جفر»، «جامعه» و «صحیفه ملفوفه» دانسته است.
قدیمی‌ترین متنی که به کتاب علی اشاره کرده است، ''الایضاح'' اثر منسوب به [[فضل بن شاذان نیشابوری]] (درگذشته ۲۶۰ق) است که در آن این کتاب را «صحیفه» خوانده است. [[محمد بن حسن صفار قمی]] (۲۹۰ق) در کتاب ''[[بصائر الدرجات (کتاب)|بصائر الدرجات]]'' روایت‌هایی درباره «کتاب علی» نقل کرده است. [[احمد بن علی نجاشی]] (۴۵۰ق) در کتاب ''[[فهرست اسماء مصنفی الشیعة (کتاب)|فهرست اسماء مصنفی الشیعة]]'' روایتی آورده که طبق آن، «کتاب علی» نزد [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] بوده است.<ref>{{پک|مهریزی|۱۳۸۹|ک=کتاب علی|ص=۲۳}}</ref>  [[محمدمحسن فیض کاشانی]] (۱۰۹۱ق) در ''[[الوافی (کتاب)|الوافی]]'' بابی به روایات «کتاب علی» اختصاص داده است. [[محمدباقر مجلسی]] (۱۱۱۱ق) نیز در ''[[بحار الانوار (کتاب)|بحار الانوار]]'' در بخشی با عنوان «جهات علومهم...» ۱۵۱ روایت نقل کرده که اغلب آنها از مکتوبات علی(ع) است. [[علی ثقة‌الاسلام تبریزی]] (۱۳۳۰ق) در کتاب ''[[مرآة الکتب]]'' درباره «کتاب علی» و نسبتش با «الجامعة»، «الجفر» و «الفرائض» بحثی گشوده است. [[سید محسن امین]] (۱۳۷۱ق) در ''[[اعیان الشیعة (کتاب)|اعیان الشیعة]]'' تألیفات امام علی(ع) را ۱۴ عنوان برشمرده است.<ref>{{پک|مهریزی|۱۳۸۹|ک=کتاب علی|ص=۲۴}}</ref>{{سخ}}[[آقا بزرگ تهرانی]] (۱۳۸۹ق) در ''[[الذریعة الی تصانیف الشیعة (کتاب)|الذریعة]]'' عنوان کتاب را امالی رسول‌الله(ص) گفته و خصوصیات آن را املای ایشان و خط علی(ع) ذکر کرده و گفته این کتاب نزد [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|حضرت حجت(عج)]] است. او در ادامه افزوده بخش‌هایی از این کتاب در ''[[الامالی (شیخ صدوق)|الامالی]]'' [[شیخ صدوق]] آمده و آن را غیر از «جفر»، «جامعه» و «صحیفه ملفوفه» دانسته است.


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
۵٬۸۵۴

ویرایش