کاربر ناشناس
آیه کنز: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
افزودن چند ویکی سازی←دیدگاه مفسران
imported>Fayaz جز (اصلاح پانویس ها) |
imported>Fayaz جز (افزودن چند ویکی سازی←دیدگاه مفسران) |
||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
==دیدگاه مفسران== | ==دیدگاه مفسران== | ||
تعدادی از [[مفسران]] بر این عقیده‌اند که بخش اول این آیه، توضیحی برای آیات قبلی است که در نکوهش علماء و راهبان یهودی و مسیحی آمده<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۷، ص۳۹۰.</ref> و در این‌جا تصرف نامشروع در مال مردم را از ویژگی‌های دیگر آن می‌شمارد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۷۱ش، ج۹، ص۳۵۴-۳۳۲.</ref> درباره خوردن مال مردم به باطل برخی آن را به [[رشوه|رشوه گرفتن]] اکثر علمای یهود و مسیحی برای حکم دادن،<ref>طوسی، التبیان، بیروت، ج۵، ص۲۱۰.</ref> مانند حکم به نفع افراد زورمند<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۷، ص۳۹۰.</ref> و فروختن جایی در [[بهشت]] به مردم در قبال دریافت پول<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۷، ص۳۹۰.</ref> معنا کرده‌اند و برخی به مالک شدن اموال مردم توسط این علماء از راه‌های نامشروع.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۴۷؛ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۳۷۱ش، ج۹، ص۲۴۹.</ref> هم‌چنین مفسرین (یصدون عن سبیل الله) را به اقدامات علمای یهود و راهبان مسیحی در ممنوعیت پیروی از [[اسلام]]،<ref>طبرسی، مجمع‌البیان، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۴۷</ref> پنهان‌کردن حقایق الهی،<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۷، ص۳۹۰.</ref> و ترساندن و بازداشتن مردم از گرویدن به اسلام<ref>طوسی، التبیان، بیروت، ج۵، ص۲۱۰.</ref> تفسیر کرده‌اند. | تعدادی از [[مفسران]] بر این عقیده‌اند که بخش اول این آیه، توضیحی برای [[آیات]] قبلی است که در نکوهش علماء و راهبان یهودی و مسیحی آمده<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۷، ص۳۹۰.</ref> و در این‌جا تصرف نامشروع در مال مردم را از ویژگی‌های دیگر آن می‌شمارد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۷۱ش، ج۹، ص۳۵۴-۳۳۲.</ref> درباره خوردن مال مردم به باطل برخی آن را به [[رشوه|رشوه گرفتن]] اکثر علمای یهود و مسیحی برای حکم دادن،<ref>طوسی، التبیان، بیروت، ج۵، ص۲۱۰.</ref> مانند حکم به نفع افراد زورمند<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۷، ص۳۹۰.</ref> و فروختن جایی در [[بهشت]] به مردم در قبال دریافت پول<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۷، ص۳۹۰.</ref> معنا کرده‌اند و برخی به مالک شدن اموال مردم توسط این علماء از راه‌های نامشروع.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۴۷؛ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۳۷۱ش، ج۹، ص۲۴۹.</ref> هم‌چنین مفسرین (یصدون عن سبیل الله) را به اقدامات علمای یهود و راهبان مسیحی در ممنوعیت پیروی از [[اسلام]]،<ref>طبرسی، مجمع‌البیان، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۴۷</ref> پنهان‌کردن حقایق الهی،<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۷، ص۳۹۰.</ref> و ترساندن و بازداشتن مردم از گرویدن به اسلام<ref>طوسی، التبیان، بیروت، ج۵، ص۲۱۰.</ref> تفسیر کرده‌اند. | ||
بیشتر مفسرین موضوع اصلی بخش دوم آیه را که با (و الذین) شروع می‌شود، [[حرمت]] کنز می‌دانند.<ref>میرمعزی، «مفهوم کنز از دیدگاه علم اقتصاد و اندیشمندان اسلامی»، ص۲۸.</ref> آنان حرف واو را دارای نقش ابتدا (استئنافیه) و عبارت بعد آن را مستقل از بخش پیشین و دارای مخاطب عام دانسته که هم شامل غیر مسلمانان مانند یهودیان و نصاری می‌شود و هم شامل مسلمانان است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۴۷</ref> [[علامه طباطبایی|طباطبایی]] در [[المیزان]] به نقل از سیوطی آورده که در زمان جمع‌آوری | بیشتر مفسرین موضوع اصلی بخش دوم [[آیه]] را که با (و الذین) شروع می‌شود، [[حرمت]] کنز می‌دانند.<ref>میرمعزی، «مفهوم کنز از دیدگاه علم اقتصاد و اندیشمندان اسلامی»، ص۲۸.</ref> آنان حرف واو را دارای نقش ابتدا (استئنافیه) و عبارت بعد آن را مستقل از بخش پیشین و دارای مخاطب عام دانسته که هم شامل غیر مسلمانان مانند یهودیان و نصاری می‌شود و هم شامل مسلمانان است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۴۷</ref> [[علامه طباطبایی|طباطبایی]] در [[المیزان]] به نقل از سیوطی آورده که در زمان [[جمع‌آوری قرآن]] توسط [[عثمان]]، تلاش شده، حرف واو در (و الذین) این آیه، حذف گردد تا حرمت کنز و وعده عذاب آن، به بخش اول آیه یعنی فقط علمای یهود و راهبان مسیحی برگردد و [[مسلمانان]] از آن مستثنی گردند؛ ولی با مخالفت [[ابوذر]] ناکام مانده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۷۱ش، ج۹، ص۲۵۶.</ref> | ||
===مفهوم و شرایط کنز=== | ===مفهوم و شرایط کنز=== | ||
دیدگاه مشترک | دیدگاه مشترک [[مفسران]] بر [[حرمت]] جمع‌آوری و ذخیره ثروت است.<ref>میرمعزی، «مفهوم کنز از دیدگاه علم اقتصاد و اندیشمندان اسلامی»، ص۴۰-۲۳.</ref> ولی مفسرین درباره مفهوم کنز و تعیین حدود آن، اختلاف دارند که از تفاوت در منابع [[روایت|روایی]] آنان ایجاد شده است.<ref>محمودی گلپایگانی، «تحلیل فقهی احکام کنز»، ص۱۴۳-۱۱۹.</ref> به طور مختصر نظرات درباره مفهوم کنز را در ۴ دسته می‌توان نشان داد: | ||
*اگر [[زکات]] مال جمع شده، پرداخت شود، کنز نیست. [[شیخ طوسی]] و [[طبرسی]] و برخی دیگر، بنابر روایتی از [[پیامبر]] در تعریف کنز، (و لاینفقونها) را به نپرداختن [[زکات]] ربط می‌دهند.<ref>سرمدی، دانش‌نامه معاصر قرآن کریم، ص۱۲۱-۱۲۲؛ طوسی، التبیان، بیروت، ج۵، ص۲۱۰؛ طبرسی، مجمع‌البیان، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۴۷؛ العروسی، تفسیر نور الثقلین، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۲۱۳.</ref> | *اگر [[زکات]] مال جمع شده، پرداخت شود، کنز نیست. [[شیخ طوسی]] و [[طبرسی]] و برخی دیگر، بنابر روایتی از [[پیامبر]] در تعریف کنز، (و لاینفقونها) را به نپرداختن [[زکات]] ربط می‌دهند.<ref>سرمدی، دانش‌نامه معاصر قرآن کریم، ص۱۲۱-۱۲۲؛ طوسی، التبیان، بیروت، ج۵، ص۲۱۰؛ طبرسی، مجمع‌البیان، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۴۷؛ العروسی، تفسیر نور الثقلین، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۲۱۳.</ref> | ||
*حقوق واجب مال جمع شده، بیش از زکات است و با پرداخت آنان، مال ذخیره شده، کنز محسوب نمی‌شود. [[فیض کاشانی]] و [[علامه طباطبایی]]<ref>کاشانی، تفسیر صافی، ج۲، ص۴۱؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۷۱ش، ج۹، ص۳۵۴-۳۳۲.</ref> انفاق را شامل موارد واجب غیر از زکات و موارد مستحب می‌دانند.<ref>طبرسی،مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۴۷</ref> برخی نیز به استدلال و استناد ابوذر به این آیه در اعتراض به عثمان و معاویه نسبت به جمع‌آوری مال و ثروت آنان و اطرافیان، استناد می‌کنند که مفهوم کنز را بیشتر از پرداخت زکات اعلام می‌کرد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۷، ص۳۹۰.</ref> طباطبایی اضافه بر روایات، مفهوم (فی سبیل الله) را نیز توضیحی برای گستره کنز و انفاق می‌داند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۷۱ش، ج۹، ص۳۵۴-۳۳۲.</ref> | *حقوق واجب مال جمع شده، بیش از زکات است و با پرداخت آنان، مال ذخیره شده، کنز محسوب نمی‌شود. [[فیض کاشانی]] و [[علامه طباطبایی]]<ref>کاشانی، تفسیر صافی، ج۲، ص۴۱؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۷۱ش، ج۹، ص۳۵۴-۳۳۲.</ref> انفاق را شامل موارد واجب غیر از زکات و موارد مستحب می‌دانند.<ref>طبرسی،مجمع البیان، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۴۷</ref> برخی نیز به استدلال و استناد ابوذر به این آیه در اعتراض به عثمان و معاویه نسبت به جمع‌آوری مال و ثروت آنان و اطرافیان، استناد می‌کنند که مفهوم کنز را بیشتر از پرداخت زکات اعلام می‌کرد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۷، ص۳۹۰.</ref> طباطبایی اضافه بر روایات، مفهوم (فی سبیل الله) را نیز توضیحی برای گستره کنز و انفاق می‌داند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۷۱ش، ج۹، ص۳۵۴-۳۳۲.</ref> | ||