پرش به محتوا

مکروه: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۵۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳۰ دسامبر ۲۰۱۷
منبع یابی
imported>Mohamadhaghani
جز (افزودن بحث عذاب‌نداشتن انجام مکروه)
imported>M.r.seifi
(منبع یابی)
خط ۱: خط ۱:
{{احکام}}
{{احکام}}
'''مکروه'''، به معنای امر ناپسند و نامطلوب،<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه «مکروه».</ref> در [[فقه]] برای اشاره به عملی به کار می‌رود که انجام آن گرچه [[حرام]] نیست، اما ترک‌کردن آن بهتر است.<ref>زحیلی، اصول الفقه الاسلامی، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۴۵.</ref> برای مثال، ایستاده بول کردن مکروه است؛<ref>امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۸۰، مسئله ۸۰.</ref> یعنی گرچه انجام آن حرام نیست اما بهتر است از انجام آن خودداری شود. مکروه در کنار [[واجب]]، [[حرام]]، [[مستحب]] و [[مباح]] یکی از [[احکام پنج‌گانه]] است.<ref>زحیلی، اصول الفقه الاسلامی، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۴۵.</ref> گاه برای اشاره به امور مکروه از واژه کراهت استفاده می‌شود و بیان می‌شود که فلان کار کراهت دارد.  
'''مکروه'''، به معنای امر ناپسند و نامطلوب،<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ذیل واژه «مکروه».</ref> در [[فقه]] برای اشاره به عملی به کار می‌رود که انجام آن گرچه [[حرام]] نیست، اما ترک‌کردن آن بهتر است.<ref>زحیلی، اصول الفقه الاسلامی، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۴۵.</ref> برای مثال، ایستاده بول کردن مکروه است؛<ref>امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۸۰، مسئله ۸۰.</ref> یعنی گرچه انجام آن حرام نیست اما بهتر است از انجام آن خودداری شود. مکروه در کنار [[واجب]]، [[حرام]]، [[مستحب]] و [[مباح]] یکی از [[احکام پنج‌گانه]] است.<ref>زحیلی، اصول الفقه الاسلامی، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۴۵.</ref> [[سید محمدکاظم یزدی]] در کتاب [[عروة الوثقی]] آورده است که  برای ترک عمل مکروه [[تقلید]] از یک [[مجتهد]] واجب است؛ همانطور که در سایر احکام پنج‌گانه نیز تقلید [[واجب]] است.<ref>یزدی، العروة الوثقی، ج۱، ص۱۱.</ref> گاه برای اشاره به امور مکروه از واژه کراهت استفاده می‌شود و بیان می‌شود که فلان کار کراهت دارد.<ref>برای نمونه مراجعه کنید به: امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۳۳۰، مسئله ۴۵۰.</ref>


در [[رساله عملیه|رساله‌های عملیه]] و دیگر کتب [[فقه|فقهی]]، در کنار اشاره به [[واجبات]] و [[محرمات]]، مکروهات هر [[ابواب فقه|باب]] نیز ذکر شده است؛ برای مثال مکروهات باب خوردن و آشامیدن (مثل کراهت پرخوری)؛ مکروهات تخلی (مثل کراهتِ بول کردن در آب، یا ایستاده بول کردن)؛<ref>امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۸۰، مسئله ۸۰.</ref> یا مکروهاتِ [[ذبح شرعی|ذبح حیوانات]] (از جمله سربریدن حيوان در مقابل حيوانی ديگر) و مانند اینها.
در [[رساله عملیه|رساله‌های عملیه]] و دیگر کتب [[فقه|فقهی]]، در کنار اشاره به [[واجبات]] و [[محرمات]]، مکروهات هر [[ابواب فقه|باب]] نیز ذکر شده است؛ برای مثال مکروهات [[اطعمه و اشربه|باب خوردن و آشامیدن]] (مثل کراهت خوردن گوشت اسب و الاغ<ref>امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۳۹۲ش، ج۲، ص۷۷۹، مسئله ۲۶۳۱.</ref> مکروهات تخلی (مثل کراهتِ بول کردن در آب، یا ایستاده بول کردن)؛<ref>امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۸۰، مسئله ۸۰.</ref> یا مکروهاتِ [[ذبح شرعی|ذبح حیوانات]] (از جمله سربریدن حيوان در مقابل حيوانی ديگر)<ref>امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۳۹۲ش، ج۲، ص۷۵۴، مسئله ۲۶۰۰.</ref> و مانند اینها.


همه کراهت‌ها در یک درجه نیستند و برخی شدت بیشتری دارند؛ از جمله مواردی که جزو کراهت‌های شدید به شمار می‌روند نزدیکی با همسر از پشت است.<ref>امام خمینی، آیت الله نوری، آیت الله فاضل، تعلیقات علی العروة ج 2، النکاح، الفصل الاول، م 1، آیت الله صافی، توضیح المسائل مراجع، م 45، آیت الله خامنه ای، استفتاء س 419، آیت الله مکارم.</ref> با این حال، انجام کارهای مکروه عقاب و عذاب اخروی در پی ندارد.  
همه کراهت‌ها در یک درجه نیستند و برخی شدت بیشتری دارند؛{{مدرک}} از جمله مواردی که جزو کراهت‌های شدید به شمار می‌روند نزدیکی با همسر از پشت است.<ref>برای نمونه مراجعه کنید به: امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۳۳۰، مسئله ۴۵۰.</ref> با این حال، انجام کارهای مکروه عقاب و عذاب اخروی در پی ندارد؛ اما اگر شخصی اصرار بر انجام عمل مکروه داشته باشد متسحق عذاب اخروی است.  


گاهی مکروه درباره عبادات به کار می‌رود؛ مانند مکروه بودن [[نماز‌|نماز‌خواندن]] در حمام، کراهت نماز خواندن با لباس سیاه و یا کراهت تلاوت قرآن برای فرد [[جنب]] و یا خانم‌هایی که در عادت ماهیانه هستند. در این موارد، مکروه به این معناست که انجام عمل مکروه ثواب عبادت را کمتر می‌کند، یعنی ثواب تلاوت قرآن کریم برای فرد جنب کمتر است از فردِ غیرجنب است؛ و یا ثواب نماز در لباس سیاه کمتر از نماز با لباس رنگ دیگر است و بهتر است فرد برای نماز از لباسِ غیرسیاه استفاده کند.
گاهی مکروه درباره عبادات به کار می‌رود؛ مانند مکروه بودن [[نماز‌|نماز‌خواندن]] در حمام، کراهت نماز خواندن با لباس سیاه و یا کراهت تلاوت قرآن برای فرد [[جنب]] و یا خانم‌هایی که در عادت ماهیانه هستند. در این موارد، مکروه به این معناست که انجام عمل مکروه ثواب عبادت را کمتر می‌کند، یعنی ثواب تلاوت قرآن کریم برای فرد جنب کمتر است از فردِ غیرجنب است؛ و یا ثواب نماز در لباس سیاه کمتر از نماز با لباس رنگ دیگر است و بهتر است فرد برای نماز از لباسِ غیرسیاه استفاده کند.
خط ۱۴: خط ۱۴:
*الزحیلی، وهبه، اصول الفقه الاسلامی، دمشق، دار الفکر، چاپ اول، ۱۴۰۶ق.
*الزحیلی، وهبه، اصول الفقه الاسلامی، دمشق، دار الفکر، چاپ اول، ۱۴۰۶ق.
*امام خمینی، سید روح‌الله، توضیح المسائل (محشی)، تهیه و تنظیم سید محمدحسن بنی‌هاشمی خمینی، قم، جامعه مدرسین، چاپ اول، ۱۳۹۲ش.
*امام خمینی، سید روح‌الله، توضیح المسائل (محشی)، تهیه و تنظیم سید محمدحسن بنی‌هاشمی خمینی، قم، جامعه مدرسین، چاپ اول، ۱۳۹۲ش.
*یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی، بیروت، موسسة الاعلمی للمطبوعات، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق.
==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
*[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/8421/%D8%A8%D8%AD%D8%AB%DB%8C-%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%86-%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%AD%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D9%88-%D9%85%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%AA-(1) بحثی پیرامون مستحبات و مکروهات]
*[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/8421/%D8%A8%D8%AD%D8%AB%DB%8C-%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%88%D9%86-%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%AD%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D9%88-%D9%85%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%AA-(1) بحثی پیرامون مستحبات و مکروهات]
کاربر ناشناس