پرش به محتوا

سازمان بدر: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۰۱۲ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۶ فوریهٔ ۲۰۱۹
جز
←‏پس از پایان جنگ: ویرایش شکلی
جز (←‏پس از پایان جنگ: ویرایش شکلی)
خط ۵۷: خط ۵۷:


===پس از پایان جنگ===
===پس از پایان جنگ===
پس از پایان جنگ ایران و عراق، سپاه بدر به فعالیت خود در خاک عراق ادامه داد. در این زمان مجلس اعلای انقلاب اسلامی به ریاست [[محمد باقر حکیم]] هم‌چنان بر این سپاه نظارت و نفوذ داشت.<ref>شاهد یاران، ش۴۱و۴۲، ص۹۴.</ref> وحدت و هماهنگی فعالیت‌ها بین نیروهای معارض عراقی از اهداف تشکیل تیپ بدر بود.<ref>شاهد یاران، دی ۱۳۹۱ش.</ref><ref>شاهد یاران، ش۴۱و۴۲، ص۹۲-۹۵.</ref> یکی از فعالیت‌های عمده این سپاه حمایت و شرکت در قیام مردمی [[انتفاضه شعبانیه]] بود. پس از شروع این قیام، بخشی از کادرهای مجلس اعلای انقلاب عراق و نیروهای لشکر بدر در مناطق مختلف عراق بخصوص در شهرهای بصره، عماره، دیالی و کوت مستقر شدند.<ref>شاهد یاران، ش۴۱و۴۲، ص۷۸.</ref> در شمال عراق و در استان سلیمانیه، افراد لشکر بدر با همکاری جلال طالبانی، رییس اتحادیه میهنی کردستان، تیپ المصطفی را تشکیل دادند که از هزار و ۵۰۰ نیرو تشکیل می‌شد.<ref>خضاب، نشریه رمز عبور، ۱۳۹۳ش.</ref> به دلایل مختلف، این قیام توسط صدام سرکوب شد و لشکر بدر افراد بسیاری را از دست داد.<ref>شاهد یاران، ش۴۱و۴۲، ص۷۸.</ref> بخشی از نیروهای آن نیز در مناطق مختلف عراق مستقر شد و به عملیات علیه نیروهای نظامی و امنیتی عراقی مشغول شدند.<ref>شاهد یاران، ش۴۱و۴۲، ص۷۸.</ref> پس از این عملیات، لشکر بدر به سپاه بدر ارتقاء یافت. ابوعلی‌‌ بصری‌، ابو‌حسن عامری(هادی العامری)، ابولقاء و ابو مهدی المهندس، مسئولیت فرماندهی و اداره سپاه بدر را ‌‌بر‌ عهده گرفتند.<ref>شاهد یاران، «مصاحبه با محمدعلی رحمانی»، ص۹۴.</ref> پس از آن سپاه بدر در سال‌های ۱۳۸۰و۱۳۸۱ش، چهار بار کاخ ریاست جمهوری صدام را مورد حمله قرار داد.<ref>[https://www.isna.ir/news/8103-00566خبرگزاری ایسنا، «حملۀ آمریکا به عراق قطعی است»، نشر:۱۳۸۱/۳/۳.]</ref>
پس از پایان جنگ ایران و عراق، سپاه بدر به فعالیت خود در خاک عراق ادامه داد. در این زمان مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق به ریاست [[محمد باقر حکیم|محمدباقر حکیم]] هم‌چنان بر این سپاه نظارت و نفوذ داشت.<ref>شاهد یاران، ش۴۱و۴۲، ص۹۴.</ref> از فعالیت‌های عمده این سپاه حمایت و شرکت در قیام مردمی [[انتفاضه شعبانیه]] بود. پس از شروع این قیام، بخشی از کادرهای مجلس اعلای انقلاب عراق و نیروهای لشکر بدر در مناطق مختلف عراق به خصوص در شهرهای [[بصره]]، [[عماره]]، [[دیالی]] و [[کوت]] مستقر شدند.<ref>شاهد یاران، ش۴۱و۴۲، ص۷۸.</ref>  


سپاه بدر در عملیات سقوط صدام (۱۳۸۲ش/۲۰۰۳م)نیز، هم‌زمان با حمله امریکا و متحدینش از جنوب عراق، در دیاله شهری در مرز ایران، حمله‌ای را شروع کرد.<ref>[http://irdiplomacy.ir/fa/news/1945465 نایتز، سایت دیپلماسی ایرانی، اسفند ۱۳۹۳ش.]</ref>
در شمال عراق و در استان سلیمانیه، افراد لشکر بدر با همکاری [[جلال طالبانی]]، رییس اتحادیه میهنی کردستان، تیپ المصطفی را تشکیل دادند که از هزار و ۵۰۰ نیرو تشکیل می‌شد؛<ref>خضاب، نشریه رمز عبور، ۱۳۹۳ش.</ref> ولی با سرکوب این قیام توسط صدام، لشکر بدر افراد بسیاری را از دست داد.<ref>شاهد یاران، ش۴۱و۴۲، ص۷۸.</ref> سپاه بدر در سال‌های ۱۳۸۰و۱۳۸۱ش، چهار بار کاخ ریاست جمهوری صدام را مورد حمله قرار داد<ref>[https://www.isna.ir/news/8103-00566خبرگزاری ایسنا، «حملۀ آمریکا به عراق قطعی است»، نشر:۱۳۸۱/۳/۳.]</ref> و در عملیات سقوط صدام (۱۳۸۲ش/۲۰۰۳م) هم‌زمان با حمله امریکا و متحدینش از جنوب عراق، در دیاله شهری در مرز ایران، حمله‌ای را شروع کرد.<ref>[http://irdiplomacy.ir/fa/news/1945465 نایتز، سایت دیپلماسی ایرانی، اسفند ۱۳۹۳ش.]</ref>


===پس از صدام===
===پس از صدام===
پس از سقوط [[صدام]]، حضور و مشارکت در ساختار سیاسی عراق به هدف اصلی سازمان بدر تبدیل شد،<ref>[https://nasimonline.ir/Content/Detail/986847 وبگاه نسیم آنلاین، «سه فرمانده که قلب داعش را می‌لرزانند»، نشر:۱۳۹۳/۱۱/۱۶.]</ref> و به جهت عدم نیاز به فعالیت نظامی، سپاه بدر فعالیت‌های سیاسی و مدنی را در پیش گرفت.<ref>[https://www.presstv.com/Detail/2016/06/07/469400/iraq-badr-popular-units-daesh-fallujahخبرگزاری پرس تی وی، «مصاحبه اختصاصی پرس تی وی با فرمانده سپاه بدر عراق».]</ref> به همین جهت فعالیت‌های سازمان بدر تغییر یافت. محسن رضایی، فرمانده سپاه جمهوری اسلامی ایران در زمان جنگ آمادگی مجاهدین عراقی برای فعالیت مستقلانه و بدون کمک ایران را (به خصوص در دوران پس از سقوط صدام) از اهداف اصلی تشکیل سپاه بدر می‌دانست.<ref>شاهد یاران، «مصاحبه با محسن رضایی»، ص۵۱.</ref> فعالیت‌های سپاه بدر پس از سقوط صدام عبارتند از:
پس از سقوط [[صدام]]، حضور و مشارکت در ساختار سیاسی عراق به هدف اصلی سازمان بدر تبدیل شد<ref>[https://nasimonline.ir/Content/Detail/986847 وبگاه نسیم آنلاین، «سه فرمانده که قلب داعش را می‌لرزانند»، نشر:۱۳۹۳/۱۱/۱۶.]</ref> و به جهت عدم نیاز به فعالیت نظامی، سپاه بدر فعالیت‌های سیاسی و مدنی را در پیش گرفت.<ref>[https://www.presstv.com/Detail/2016/06/07/469400/iraq-badr-popular-units-daesh-fallujahخبرگزاری پرس تی وی، «مصاحبه اختصاصی پرس تی وی با فرمانده سپاه بدر عراق».]</ref> محسن رضایی، فرمانده سپاه جمهوری اسلامی ایران در زمان جنگ آمادگی مجاهدین عراقی برای فعالیت مستقلانه و بدون کمک ایران را (به خصوص در دوران پس از سقوط صدام) از اهداف اصلی تشکیل سپاه بدر می‌دانست.<ref>شاهد یاران، «مصاحبه با محسن رضایی»، ص۵۱.</ref>  
*تبدیل به سازمان بدر و ورود در ساختار نیروهای نظامی عراق
 
پس از عملیات سقوط صدام در ۱۳۸۲ش/۲۰۰۳م، مجلس اعلای اسلامی عراق، سپاه بدر را به سازمان بازسازی و توسعه بدر تغییر داد.<ref>[http://www.magiran.com/npview.asp?ID=3598814 روزنامه  اعتماد، «عمار حکیم از ریاست مجلس اعلای اسلامی عراق کنار رفت»، نشر:۴/۵/۱۳۹۶.]</ref> و محمدباقر حکیم، رییس وقت مجلس اعلا اعلام کرد که وظیفه نظامی این سپاه با سقوط صدام تمام شده است.<ref>[http://www.magiran.com/npview.asp?ID=3598814 روزنامه  اعتماد، «عمار حکیم از ریاست مجلس اعلای اسلامی عراق کنار رفت»، نشر:۴/۵/۱۳۹۶.]</ref> البته او به برخی فشارها از طرف امریکا برای انحلال و خلع سلاح سپاه بدر نیز اشاره کرد.<ref>[http://images.hamshahrionline.ir/hamnews/1382/820403/world/polig.htm سایت همشهری، «گفت‌وگو با آیت الله محمدباقر حکیم»، ۱۳۸۲ش.]</ref> هم‌زمان در پی دستور پل برمر حاکم آمریکایی عراق برای خلع سلاح تمام سازمان‌های مسلح و ادغام آن‌ها در سازمان امنیت و وزارت دفاع عراق، بیشتر نیروهای سازمان بدر نیز وارد نهادهای انتظامی و امنیتی عراق شده، و این سازمان به یکی از شبکه‌های غیر رسمی در نهادهای امنیتی عراق تبدیل شد.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/02/16/1716373 مشرق نیوز، «پرونده-انتخابات-عراق-5-الفتح-المبین-ائتلاف-بزرگ-مبارزان-ضد-داعش»،نشر:۱۳۹۷/۲/۱۶ش.]</ref> تعداد نیروهای سازمان بدر حدود ۱۰هزار نفر تخمین زده شده است.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1394/04/22/797044 خبرگزاری تسنیم،«ساختار حشد شعبی عراق؛ مهمترین گروه‌های تشکیل‌دهنده آن»،نشر:۱۳۹۴/۴/۲۲.]</ref>
فعالیت‌های سپاه بدر پس از سقوط صدام عبارتند از:
*جدایی از مجلس اعلای اسلامی عراق
*تبدیل به سازمان بدر و ورود در ساختار نیروهای نظامی عراق: پس از عملیات سقوط صدام در ۱۳۸۲ش/۲۰۰۳م، مجلس اعلای اسلامی عراق، سپاه بدر را به سازمان بازسازی و توسعه بدر تغییر داد.<ref>[http://www.magiran.com/npview.asp?ID=3598814 روزنامه  اعتماد، «عمار حکیم از ریاست مجلس اعلای اسلامی عراق کنار رفت»، نشر:۴/۵/۱۳۹۶.]</ref> محمدباقر حکیم، رییس وقت مجلس اعلا اعلام کرد که وظیفه نظامی این سپاه با سقوط صدام تمام شده است؛<ref>[http://www.magiran.com/npview.asp?ID=3598814 روزنامه  اعتماد، «عمار حکیم از ریاست مجلس اعلای اسلامی عراق کنار رفت»، نشر:۴/۵/۱۳۹۶.]</ref> البته او به برخی فشارها از طرف امریکا برای انحلال و خلع سلاح سپاه بدر نیز اشاره کرد.<ref>[http://images.hamshahrionline.ir/hamnews/1382/820403/world/polig.htm سایت همشهری، «گفت‌وگو با آیت الله محمدباقر حکیم»، ۱۳۸۲ش.]</ref> هم‌زمان در پی دستور پل برمر حاکم آمریکایی عراق برای خلع سلاح تمام سازمان‌های مسلح و ادغام آن‌ها در سازمان امنیت و وزارت دفاع عراق، بیشتر نیروهای سازمان بدر نیز وارد نهادهای انتظامی و امنیتی عراق شده و این سازمان به یکی از شبکه‌های غیر رسمی در نهادهای امنیتی عراق تبدیل شد.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/02/16/1716373 مشرق نیوز، «پرونده-انتخابات-عراق-5-الفتح-المبین-ائتلاف-بزرگ-مبارزان-ضد-داعش»،نشر:۱۳۹۷/۲/۱۶ش.]</ref> تعداد نیروهای سازمان بدر حدود ۱۰هزار نفر تخمین زده شده است.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1394/04/22/797044 خبرگزاری تسنیم،«ساختار حشد شعبی عراق؛ مهمترین گروه‌های تشکیل‌دهنده آن»،نشر:۱۳۹۴/۴/۲۲.]</ref>
در اسفند۱۳۹۰ش/مارس۲۰۱۲م سازمان بدر از مجلس اعلای اسلامی عراق جدا شد و به صورت سازمان سیاسی و نظامی مستقل، فعالیت خود را ادامه داد.<ref>[http://www.irna.ir/fa/News/100601 خبرگزاری ایرنا؛«سازمان بدر از مجلس اعلای اسلامی عراق جدا شد»،نشر:۱۳۹۰/۱۲/۲۲ش.]</ref><ref>[https://www.al-akhbar.com/Arab/66728 الاخبار، «المجلس الأعلی و منظمة بدر یعلنان الانفصال»، نشر:۱۳۹۰/۱۲/۲۲ش.]</ref> برخی علت این جدایی را تغییر گرایش‌های سیاسی العامری، دبیرکل بدر و عمار حکیم رهبر وقت مجلس اعلای اسلامی می‌دانند.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/02/16/1716373 مشرق نیوز، «پرونده انتخابات عراق -۵|الفتح المبین؛ ائتلاف بزرگ مبارزان ضد داعش»،۱۳۹۷.]</ref>
 
*شرکت در حشدالشعبی
*جدایی از مجلس اعلای اسلامی عراق: در اسفند۱۳۹۰ش/مارس۲۰۱۲م سازمان بدر از مجلس اعلای اسلامی عراق جدا شد و به صورت سازمان سیاسی و نظامی مستقل، فعالیت خود را ادامه داد.<ref>[http://www.irna.ir/fa/News/100601 خبرگزاری ایرنا؛«سازمان بدر از مجلس اعلای اسلامی عراق جدا شد»،نشر:۱۳۹۰/۱۲/۲۲ش.]</ref><ref>[https://www.al-akhbar.com/Arab/66728 الاخبار، «المجلس الأعلی و منظمة بدر یعلنان الانفصال»، نشر:۱۳۹۰/۱۲/۲۲ش.]</ref> برخی علت این جدایی را تغییر گرایش‌های سیاسی العامری، دبیرکل بدر و عمار حکیم رهبر وقت مجلس اعلای اسلامی می‌دانند.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/02/16/1716373 مشرق نیوز، «پرونده انتخابات عراق -۵|الفتح المبین؛ ائتلاف بزرگ مبارزان ضد داعش»،۱۳۹۷.]</ref>
سپاه بدر گروه اصلی [[حشد الشعبی]] علیه داعش است. پس از فرمان نوری مالکی در تشکیل نیروهای بسیج مردمی (حشد الشعبی) و فتوای آیت‌الله سیستانی و مراجع دیگر برای دفاع مسلحانه مردمی از عراق،<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/04/12/1450924 مشرق نیوز،«همه چیز درباره گروه‌های مقاومت مردمی عراق؛ از مقابله با رژیم بعث تا مبارزه با داعش»،۱۳۹۶ش.]</ref> سپاه بدر، شاخه نظامی سازمان بدر هماهنگ با گروه‌های دیگر در نبرد و آزادسازی مناطقی مانند آمرلی، تکریت، فلوجه، موصل و کرکوک شرکت کرد.<ref>[https://www.presstv.com/Detail/2016/06/07/469400/iraq-badr-popular-units-daesh-fallujah خبرگزاری Presstvp، «مصاحبه با هادی  العامری،فرمانده سپاه بدر عراق»، نشر:۱۳۹۵/۳/۱۸.]</ref> از سوی دیگر، چند زیرشاخه حشد الشعبی همچون کتائب حزب الله تحت فرماندهی اعضای سابق سپاه بدر از جمله ابومهدی المهندس است.<ref>[http://irdiplomacy.ir/fa/news/1945465 نایتز، «سپاه بدر جایگزین نیروهای امریکایی در عراق می شود»، اسفند ۱۳۹۳ش.]</ref> هم‌چنین بسیاری از یگان‌های حشد الشعبی از فرماندهان این گروه به عنوان مستشاران نظامی استفاده می کنند.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/613751 مشرق نیوز، «جزئیاتی از عملیات فلوجه»، نشر:۱۳۹۵/۵/۱۸.]</ref>
 
*مشارکت در روند و ساختار سیاسی عراق
*شرکت در حشدالشعبی: سپاه بدر گروه اصلی [[حشد الشعبی]] علیه داعش است. پس از فرمان نوری مالکی در تشکیل نیروهای بسیج مردمی (حشد الشعبی) و فتوای آیت‌الله سیستانی و مراجع دیگر برای دفاع مسلحانه مردمی از عراق،<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/04/12/1450924 مشرق نیوز،«همه چیز درباره گروه‌های مقاومت مردمی عراق؛ از مقابله با رژیم بعث تا مبارزه با داعش»،۱۳۹۶ش.]</ref> سپاه بدر، شاخه نظامی سازمان بدر هماهنگ با گروه‌های دیگر در نبرد و آزادسازی مناطقی مانند آمرلی، تکریت، فلوجه، موصل و کرکوک شرکت کرد.<ref>[https://www.presstv.com/Detail/2016/06/07/469400/iraq-badr-popular-units-daesh-fallujah خبرگزاری Presstvp، «مصاحبه با هادی  العامری،فرمانده سپاه بدر عراق»، نشر:۱۳۹۵/۳/۱۸.]</ref> از سوی دیگر، چند زیرشاخه حشد الشعبی همچون کتائب حزب الله تحت فرماندهی اعضای سابق سپاه بدر از جمله ابومهدی المهندس است.<ref>[http://irdiplomacy.ir/fa/news/1945465 نایتز، «سپاه بدر جایگزین نیروهای امریکایی در عراق می شود»، اسفند ۱۳۹۳ش.]</ref> هم‌چنین بسیاری از یگان‌های حشد الشعبی از فرماندهان این گروه به عنوان مستشاران نظامی استفاده می‌کنند.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/613751 مشرق نیوز، «جزئیاتی از عملیات فلوجه»، نشر:۱۳۹۵/۵/۱۸.]</ref>
سازمان بدر در آخرین انتخابات پارلمانی عراق (۱۳۹۷ش/۲۰۱۸م)، با رهبری ائتلاف الفتح با بدست آوردن ۴۷ کرسی، رتبه دوم کسب آراء را بدست آورد.<ref>[http://www.irinn.ir/fa/news/592785 شبکه خبر، «بیشترین کرسی‌های پارلمان عراق به ائتلاف «سائرون»رسید»، نشر:۱۳۹۷/۲/۲۹.]</ref>در انتخابات ۱۳۸۸ش و ۱۳۹۲ش پارلمانی عراق<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/301100 خبرگزاری مشرق، «نگاهی به انتخابات پارلمانی عراق در ۲۰۱۰»،نشر:۱۳۹۷/۱/۲۶.]</ref> نیز سازمان بدر توانسته بود نمایندگانی را به پارلمان بفرستد.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/02/16/1716373 مشرق نیوز، «پرونده-انتخابات-عراق-5-الفتح-المبین-ائتلاف-بزرگ-مبارزان-ضد-داعش»،نشر:۱۳۹۷/۲/۱۶ش.]</ref> هادی العامری دبیرکل سازمان بدر، در دولت نوری المالکی، نخست وزیر پیشین عراق، بین سال‌های۱۳۹۰تا۱۳۹۳وزیر حمل و نقل عراق بود.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/362133 مشرق نیوز،«همرزم-سردار-سلیمانی-در-عراق-را-بهتر-بشناسید»،نشر:۲۱/۸/۱۳۹۳.]</ref><ref>[https://www.mehrnews.com/news/1516532 خبرگزاری مهر، «دیدار وزیر راه وشهرسازی با وزیر حمل و نقل عراق»،نشر:۴/۱۱/۱۳۹۰.]</ref> در دولت حیدر العبادی محمد سالم الغبان، یکی دیگر از رهبران سازمان بدر، به وزارت کشور عراق منصوب شد.<ref>[http://www.alghadeer.tv/news/detail/19625/ خبرگزاری الغدیر، «السیرة الذاتیة لوزیر الداخلیة محمد سالم الغبان»، نشر:۱۳۹۳/۷/۲۶=۱۸ اكتوبر ۲۰۱۴.]</ref> پس از او هم قاسم الاعرجی، عضو دیگر این سازمان به وزارت کشور منصوب شد.<ref>[https://www.isna.ir/print/95050115733 ایسنا، «العبادی می‌خواهد وزارت کشور همچنان دست سازمان بدر بماند»، نشر:۱۳۹۵/۵/۲۵.]</ref>
 
*مشارکت در روند و ساختار سیاسی عراق: سازمان بدر در آخرین انتخابات پارلمانی عراق (۱۳۹۷ش/۲۰۱۸م)، با رهبری ائتلاف الفتح با بدست آوردن ۴۷ کرسی، رتبه دوم کسب آراء را بدست آورد.<ref>[http://www.irinn.ir/fa/news/592785 شبکه خبر، «بیشترین کرسی‌های پارلمان عراق به ائتلاف «سائرون»رسید»، نشر:۱۳۹۷/۲/۲۹.]</ref>در انتخابات ۱۳۸۸ش و ۱۳۹۲ش پارلمانی عراق<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/301100 خبرگزاری مشرق، «نگاهی به انتخابات پارلمانی عراق در ۲۰۱۰»،نشر:۱۳۹۷/۱/۲۶.]</ref> نیز سازمان بدر توانسته بود نمایندگانی را به پارلمان بفرستد.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/02/16/1716373 مشرق نیوز، «پرونده-انتخابات-عراق-5-الفتح-المبین-ائتلاف-بزرگ-مبارزان-ضد-داعش»،نشر:۱۳۹۷/۲/۱۶ش.]</ref> هادی العامری دبیرکل سازمان بدر، در دولت نوری المالکی، نخست وزیر پیشین عراق، بین سال‌های۱۳۹۰تا۱۳۹۳وزیر حمل و نقل عراق بود.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/362133 مشرق نیوز،«همرزم-سردار-سلیمانی-در-عراق-را-بهتر-بشناسید»،نشر:۲۱/۸/۱۳۹۳.]</ref><ref>[https://www.mehrnews.com/news/1516532 خبرگزاری مهر، «دیدار وزیر راه وشهرسازی با وزیر حمل و نقل عراق»،نشر:۴/۱۱/۱۳۹۰.]</ref> در دولت حیدر العبادی محمد سالم الغبان، یکی دیگر از رهبران سازمان بدر، به وزارت کشور عراق منصوب شد.<ref>[http://www.alghadeer.tv/news/detail/19625/ خبرگزاری الغدیر، «السیرة الذاتیة لوزیر الداخلیة محمد سالم الغبان»، نشر:۱۳۹۳/۷/۲۶=۱۸ اكتوبر ۲۰۱۴.]</ref> پس از او هم قاسم الاعرجی، عضو دیگر این سازمان به وزارت کشور منصوب شد.<ref>[https://www.isna.ir/print/95050115733 ایسنا، «العبادی می‌خواهد وزارت کشور همچنان دست سازمان بدر بماند»، نشر:۱۳۹۵/۵/۲۵.]</ref>


==ارتباط با گروه‌های دیگر عراقی==
==ارتباط با گروه‌های دیگر عراقی==
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۳٬۹۱۷

ویرایش