Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۳۵۲
ویرایش
مختار بن ابی‌عبید ثقفی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←روایات مختلف درباره مختار
P.motahari (بحث | مشارکتها) جز (←نجات محمد بن حنفیه) |
P.motahari (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
پس از آنکه [[عبدالله بن زبیر]] از قیام مختار باخبر شد، محمد بن حنفیه و نزدیکان وی را تحت‌فشار قرار داد تا با وی [[بیعت]] کنند و آنان را تهدید به سوزاندن کرد. ابن‌حنفیه نامه‌ای به مختار نوشت و از وی یاری خواست مختار گروهی را به [[مکه]] فرستاد و آنان را نجات داد.<ref> اخبار الدولة العباسیة، ۱۳۹۱ق، ص۱۰۰-۱۰۴؛ مقدسی، البداء و التاریخ، مکتبة الثقافیة الدینیة، ج۶، ص۲۱.</ref> | پس از آنکه [[عبدالله بن زبیر]] از قیام مختار باخبر شد، محمد بن حنفیه و نزدیکان وی را تحت‌فشار قرار داد تا با وی [[بیعت]] کنند و آنان را تهدید به سوزاندن کرد. ابن‌حنفیه نامه‌ای به مختار نوشت و از وی یاری خواست مختار گروهی را به [[مکه]] فرستاد و آنان را نجات داد.<ref> اخبار الدولة العباسیة، ۱۳۹۱ق، ص۱۰۰-۱۰۴؛ مقدسی، البداء و التاریخ، مکتبة الثقافیة الدینیة، ج۶، ص۲۱.</ref> | ||
==روایات | ==روایات متفاوت درباره مختار == | ||
دو دسته [[حدیث | دو دسته [[حدیث]] متفاوت با هم درباره مختار نقل شده است که در برخی، وی ستایش و در برخی دیگر نکوهش شده است. | ||
'''احادیث مدح''' | '''احادیث مدح''' | ||
*از [[امام سجاد(ع)]] نقل شده که خدا به مختار جزای خیر دهد.<ref>کشی، رجال الکشی، ۱۴۰۹ق، ص۱۲۷.</ref> | *از [[امام سجاد(ع)]] نقل شده که خدا به مختار جزای خیر دهد.<ref>کشی، رجال الکشی، ۱۴۰۹ق، ص۱۲۷.</ref> | ||
*[[امام صادق(ع)]] در ملاقات با ابوالحکم فرزند | *[[امام صادق(ع)]] در ملاقات با ابوالحکم فرزند مختار، پس از تکریم وی، از مختار تمجید کرد و به پسر مختار گفت خدا پدرت را رحمت کند.<ref> مامقانی، تنقیح المقال، ۱۳۴۹ق، ج۳، ص۲۰۵.</ref> عبدالله مامقانی، رجالی شیعه، ترحم امام صادق(ع) به مختار را دلیل بر صحیح بودن عقاید او دانسته است؛ با این دلیل که در مذهب امامیه، رضایت ائمه تابع رضایت خدا است. ازاین‌رو ترحم امام صادق(ع) به کسی که انحراف عقیده دارد، معقول نیست و صرف خونخواهی امام حسین(ع) مجوزی بر این کار نیست.<ref> مامقانی، تنقیح المقال، ۱۳۴۹ق، ج۳، ص۲۰۵.</ref> | ||
'''احادیث ذم''' | '''احادیث ذم''' | ||
*از امام باقر(ع) نقل شده که امام سجاد(ع) فرستادگان مختار را به حضور | *از امام باقر(ع) نقل شده که امام سجاد(ع) فرستادگان مختار را به حضور نپذیرفت و هدایای وی را پس فرستاد و وی را کَذّاب خواند. مامقانی این واکنش امام سجاد(ع) را به دلیل ترس از [[عبدالملک بن مروان]] و [[تقیه]] دانسته است.<ref>مامقانی، تنقیح المقال، ۱۳۴۹ق، ج۳، ص۲۰۵.</ref> | ||
*امام صادق(ع): مختار بر امام سجاد(ع) دروغ می‌بست.<ref>کشی، رجال الکشی، ۱۴۰۹ق، ص۱۲۵.</ref> به گفته آیت‌الله خویی این حدیث از نظر سندی ضعیف است.<ref> خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۱۰ق، ج۱۸، ص۹۶-۹۷.</ref> | *امام صادق(ع): مختار بر امام سجاد(ع) دروغ می‌بست.<ref>کشی، رجال الکشی، ۱۴۰۹ق، ص۱۲۵.</ref> به گفته آیت‌الله خویی این حدیث از نظر سندی ضعیف است.<ref> خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۱۰ق، ج۱۸، ص۹۶-۹۷.</ref> | ||
*مختار در ساباط به عمویش [[سعد بن مسعود]] پیشنهاد | *مختار در ساباط به عمویش [[سعد بن مسعود]] پیشنهاد کرد که امام حسن(ع) را تحویل [[معاویه]] دهد تا جایگاهش متزلزل نشود.<ref> صدوق، علل الشرائع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۲۲۱.</ref> به گفته آیت‌الله خویی، این حدیث به دلیل [[حدیث مرسل|مرسل]] بودن قابل اعتماد نیست، همچنین بر فرض صحت، می‌توان گفت که مختار در اظهارش جدی نبوده است؛ بلکه قصد داشته نظر عمویش را کشف کند.<ref>خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۱۰ق، ج۱۸، ص۹۷.</ref> | ||
*بنا بر | *بنا بر روایتی، مختار اهل [[جهنم]] است، اما [[امام حسین(ع)]] او را شفاعت می‌کند.<ref> طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۶۶-۴۶۷.</ref> این روایت از نظر علمای [[علم رجال]] ضعیف است.<ref> خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۱۰ق، ج۱۸، ص۹۶-۹۷.</ref> | ||
*بنا به برخی | *بنا به برخی گزارشها، مختار ادعای [[نبوت]] داشته است.<ref>ابن‌حزم، جمهرة الانساب العرب، ۱۴۰۳ق، ص۲۶۸.</ref> به گفته عبدالله مامقانی در منابع شیعه اثری از این ادعا وجود ندارد و این نسبت را اهل‌سنت به او داده‌اند؛ چراکه برخی از بزرگانشان را که در واقعه کربلا نقش داشته‌اند، به قتل رسانده است.<ref>مامقانی، تنقیح المقال، ۱۳۴۹ق، ج۳، ص۲۰۵و۲۰۶.</ref> | ||
آیت‌الله خویی پس از ذکر روایات مدح و ذم، روایات مدح را ترجیح داده است.<ref> خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۱۰ق، ج۱۸، ص۹۵.</ref> | |||
==دیدگاه‌ها درباره مختار== | ==دیدگاه‌ها درباره مختار== | ||
عالمان شیعه درباره شخصیت مختار اختلاف‌نظر دارند: | عالمان شیعه درباره شخصیت مختار اختلاف‌نظر دارند: | ||