Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۳۵
ویرایش
اسرار الشهادة (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ویکی سازی) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
'''اِكْسیرُ الْعبادات فی اَسْرارِ الشّهادات''' مشهور به '''اسرارُ الشّهاده''' کتابی است در موضوع [[امام حسین (ع)]] و [[عاشورا]]، نوشته [[فاضل دربندی|فاضل دربندی]] (م ۱۲۸۵ یا ۱۲۸۶ ق). | '''اِكْسیرُ الْعبادات فی اَسْرارِ الشّهادات''' مشهور به '''اسرارُ الشّهاده''' کتابی است در موضوع [[امام حسین (ع)]] و [[عاشورا]]، نوشته [[فاضل دربندی|فاضل دربندی]] (م ۱۲۸۵ یا ۱۲۸۶ ق). | ||
نویسنده، [[واقعه عاشورا|حادثه عاشورا]] را در این کتاب به تفصیل شرح داده است. او آفرینش جهان را برای عزای [[امام حسین (ع)]] دانسته است. بر اساس مبنای وی در زمینه سیره‌نگاری، می‌توان از کتاب‌های حاوی اخبار مظنون الکذب نیز نقل کرد. فاضل دربندی در این کتاب شمار لشکریان [[عمر سعد]] را یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر، ساعات روز عاشورا را ۷۲ ساعت، و گرمای هوای آن روز را ۷۰ درجه بالا‌تر از حالت طبیعی دانسته است. این کتاب به زبان عربی نوشته شده، اما نویسنده قسمت‌های پایانی را در دوره [[ناصرالدین شاه قاجار|ناصرالدین شاه]] به فارسی ترجمه کرده. این ترجمه با عنوان «سعادات ناصری» منتشر شد. در سال‌های اخیر این کتاب از سوی انتشارات طوبای محبت به فارسی منتشر شده است. برخی از علما از جمله [[محدث نوری|محدث نوری]]، [[آقا بزرگ تهرانی|شیخ آقا بزرگ تهرانی]]، [[محسن امین|سید محسن امین]] و [[مرتضی مطهری]] این کتاب را دارای ایرادات فراوان می‌دانند.<ref> | نویسنده، [[واقعه عاشورا|حادثه عاشورا]] را در این کتاب به تفصیل شرح داده است. او آفرینش جهان را برای عزای [[امام حسین (ع)]] دانسته است. بر اساس مبنای وی در زمینه سیره‌نگاری، می‌توان از کتاب‌های حاوی اخبار مظنون الکذب نیز نقل کرد. فاضل دربندی در این کتاب شمار لشکریان [[عمر سعد]] را یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر، ساعات روز عاشورا را ۷۲ ساعت، و گرمای هوای آن روز را ۷۰ درجه بالا‌تر از حالت طبیعی دانسته است. این کتاب به زبان عربی نوشته شده، اما نویسنده قسمت‌های پایانی را در دوره [[ناصرالدین شاه قاجار|ناصرالدین شاه]] به فارسی ترجمه کرده. این ترجمه با عنوان «سعادات ناصری» منتشر شد. در سال‌های اخیر این کتاب از سوی انتشارات طوبای محبت به فارسی منتشر شده است. برخی از علما از جمله [[محدث نوری|محدث نوری]]، [[آقا بزرگ تهرانی|شیخ آقا بزرگ تهرانی]]، [[محسن امین|سید محسن امین]] و [[مرتضی مطهری]] این کتاب را دارای ایرادات فراوان می‌دانند.<ref>رنجبر، مجله تاریخ در آیینه پژوهش، سال چهارم، شماره چهارم، زمستان ۱۳۸۶.</ref> | ||
==نویسنده== | ==نویسنده== | ||
{{اصلی|آقا دربندی}} | {{اصلی|آقا دربندی}} | ||
آخوند ملا آقا بن عابد بن رمضان علی بن زاهد شروانی، معروف به آقا دربندی و نیز فاضل دربندی حایری (متوفی۱۲۸۶ق)، واعظ [[شیعی]] [[امامی]] است. وی در [[حوزه علمیه نجف]]، [[فقه]] را نزد شیخ علی فرزند شیخ [[جعفر کاشف الغطاء]] و [[اصول فقه]] را در [[کربلا]] نزد [[شریف العلمای مازندرانی]] خواند. سپس در [[تهران]] اقامت گزید. اسرارالشهادات یکی از آثار اوست. درباره او می‌گویند: در اخلاص و دوستی به [[اهل بیت(ع)]] و به ویژه محبت به [[امام حسین(ع)]] شهرت بسیاری داشت، چنانکه در ایام عاشورای حسینی بر بالای [[منبر]]، [[عمامه]] بر زمین میزد و گریبان میدرید و از شدت اندوه از هوش میرفت. او در روز دهم محرم، لباس خود را میکند و لُنگی بر خود میبست و خاک بر سر میریخت و گِل بر بدن میمالید و با این هیأت بر منبر میرفت. وی را از موسسین [[قمه زنی|قمه‌زنی]] شمرده‌اند. مهدی بامداد در این باره نگاشته است: «او است كه [[تیغ زدن]] را بر سر جائز دانست و خود نیز عمل میكرده است و از این تاریخ است كه برخی مردم به تبعیت وی در ایام [[روز عاشورا|عاشورا]] به این عمل دست زدهاند».<ref> | آخوند ملا آقا بن عابد بن رمضان علی بن زاهد شروانی، معروف به آقا دربندی و نیز فاضل دربندی حایری (متوفی۱۲۸۶ق)، واعظ [[شیعی]] [[امامی]] است. وی در [[حوزه علمیه نجف]]، [[فقه]] را نزد شیخ علی فرزند شیخ [[جعفر کاشف الغطاء]] و [[اصول فقه]] را در [[کربلا]] نزد [[شریف العلمای مازندرانی]] خواند. سپس در [[تهران]] اقامت گزید. اسرارالشهادات یکی از آثار اوست. درباره او می‌گویند: در اخلاص و دوستی به [[اهل بیت(ع)]] و به ویژه محبت به [[امام حسین(ع)]] شهرت بسیاری داشت، چنانکه در ایام عاشورای حسینی بر بالای [[منبر]]، [[عمامه]] بر زمین میزد و گریبان میدرید و از شدت اندوه از هوش میرفت. او در روز دهم محرم، لباس خود را میکند و لُنگی بر خود میبست و خاک بر سر میریخت و گِل بر بدن میمالید و با این هیأت بر منبر میرفت. وی را از موسسین [[قمه زنی|قمه‌زنی]] شمرده‌اند. مهدی بامداد در این باره نگاشته است: «او است كه [[تیغ زدن]] را بر سر جائز دانست و خود نیز عمل میكرده است و از این تاریخ است كه برخی مردم به تبعیت وی در ایام [[روز عاشورا|عاشورا]] به این عمل دست زدهاند».<ref>رنجبر، مجله تاریخ در آیینه پژوهش، سال چهارم، شماره چهارم، زمستان ۱۳۸۶.</ref> | ||
==مقدمه کتاب== | ==مقدمه کتاب== | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
==محتوا== | ==محتوا== | ||
نویسنده در این کتاب، [[واقعه عاشورا|حادثه عاشورا]] را به تفصیل شرح داده است. او این اثر را در ۴۴ مجلس و ۱۲ مقدمه و یک خاتمه (که خاتمه نیز سه مجلس دارد) نگاشته است. مدت نگارش این اثر، ۱۸ ماه و تاریخ پایان نگارش آن، روز جمعه ۱۵ ذیقعده سال ۱۲۷۲ق بوده است.<ref> | نویسنده در این کتاب، [[واقعه عاشورا|حادثه عاشورا]] را به تفصیل شرح داده است. او این اثر را در ۴۴ مجلس و ۱۲ مقدمه و یک خاتمه (که خاتمه نیز سه مجلس دارد) نگاشته است. مدت نگارش این اثر، ۱۸ ماه و تاریخ پایان نگارش آن، روز جمعه ۱۵ ذیقعده سال ۱۲۷۲ق بوده است.<ref>رنجبر، مجله تاریخ در آیینه پژوهش، سال چهارم، شماره چهارم، زمستان ۱۳۸۶.</ref> وی با جمع اخبار قوی و ضعیف، قصد حل اختلاف و تحلیل آن‌ها را داشت. بر اساس مبنای وی از کتاب‌های حاوی اخبار مظنون الکذب نیز می‌توان نقل کرد. مبنای او این بود که نشانه‌های کذب هر چند به درجه ظنّ برسد، مانع نقل نیست و نقل چنین اخباری در بیان [[سیره]] و [[تاریخ]]، بی‌اشکال است.<ref>محمّد محمّدی ری شهری، فرهنگ نامه مرثیه سرایی و عزاداری سید الشهداء (ع)، بنقل از [http://ketaab.iec-md.org/IMAM_HOSSEIN/farhangnaameh_marsieh_aza_reyshahri_04.html سایت مرکز تعلیمات واشنگتن].</ref> | ||
===ویژگی‌ها=== | ===ویژگی‌ها=== | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
*'''استدلال‌سازی برای وقایع''': نویسنده در این اثر برخی از مسائل اختلافی را آورده و برای صحت آن‌ها استدلال کرده است. | *'''استدلال‌سازی برای وقایع''': نویسنده در این اثر برخی از مسائل اختلافی را آورده و برای صحت آن‌ها استدلال کرده است. | ||
*'''مفصل بودن''': این کتاب تا عصر خود، مفصلترین کتاب در تاریخ عاشوراست و تا آن تاریخ، نگاشتهای به این تفصیل فراهم نشده بود.<ref> | *'''مفصل بودن''': این کتاب تا عصر خود، مفصلترین کتاب در تاریخ عاشوراست و تا آن تاریخ، نگاشتهای به این تفصیل فراهم نشده بود.<ref>رنجبر، مجله تاریخ در آیینه پژوهش، سال چهارم، شماره چهارم، زمستان ۱۳۸۶.</ref> | ||
==برخی از ادعاها== | ==برخی از ادعاها== | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
*امتناع حضرت عباس از اینکه امام حسین (ع) او را به خیمهگاه ببرد؛ چرا که به [[سکینه]] دختر [[امام حسین (ع)|امام (ع)]] وعده آوردن آب داده اما نتوانسته به آن عمل کند. | *امتناع حضرت عباس از اینکه امام حسین (ع) او را به خیمهگاه ببرد؛ چرا که به [[سکینه]] دختر [[امام حسین (ع)|امام (ع)]] وعده آوردن آب داده اما نتوانسته به آن عمل کند. | ||
*افسانه ساربان امام (ع) | *افسانه ساربان امام (ع) | ||
*افسانه قیام دختری به نام «[[درة الصدف|دُرَّة الصدف]]» در حلب به انگیزه خونخواهی امام حسین (ع) و بازپس‌گیری سرهای شهدا و آزاد کردن اسرا از چنگال مأموران یزید هنگام بردن اسرا و سر‌ها به شام.<ref> | *افسانه قیام دختری به نام «[[درة الصدف|دُرَّة الصدف]]» در حلب به انگیزه خونخواهی امام حسین (ع) و بازپس‌گیری سرهای شهدا و آزاد کردن اسرا از چنگال مأموران یزید هنگام بردن اسرا و سر‌ها به شام.<ref>رنجبر، مجله تاریخ در آیینه پژوهش، سال چهارم، شماره چهارم، زمستان ۱۳۸۶.</ref> | ||
* ادعای اینکه «در روز عاشورا خداوند خورشید را در وسط آسمان نگه داشته و آن روز ۷۲ ساعت بود.» او برای اثبات درستی این ادعا، دلایل متعددی ذکر کرده است. | * ادعای اینکه «در روز عاشورا خداوند خورشید را در وسط آسمان نگه داشته و آن روز ۷۲ ساعت بود.» او برای اثبات درستی این ادعا، دلایل متعددی ذکر کرده است. | ||
*دمای هوا در روز عاشورا ۷۰ درجه بیشتر بود. | *دمای هوا در روز عاشورا ۷۰ درجه بیشتر بود. | ||
| خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
[[آقا بزرگ تهرانی]] در ذیل این کتاب می‌نویسد: «از شدت خلوص و صفای نفسی که داشت، در این کتاب اموری را نقل کرده که در کتاب‌های معتبر یافت نمی‌شود و او آن‌ها را فقط از مجموعه‌های مجهول گرفته است. با اتکا به قاعده [[تسامح در ادله سنن]] این کار را کرده است، غافل از اینکه به مجرد یافتن در ورق پاره‌ای یا به خط مجهولی، رسیدن روایت صدق نمی‌کند».<ref>آقابزرگ تهرانی, الذریعه الی تصانیف الشیعه، بنقل از محمد آلاندوزلی، آیینه پژوهش، ۱۳۸۱ ،شماره ۷۷ و ۷۸.</ref> | [[آقا بزرگ تهرانی]] در ذیل این کتاب می‌نویسد: «از شدت خلوص و صفای نفسی که داشت، در این کتاب اموری را نقل کرده که در کتاب‌های معتبر یافت نمی‌شود و او آن‌ها را فقط از مجموعه‌های مجهول گرفته است. با اتکا به قاعده [[تسامح در ادله سنن]] این کار را کرده است، غافل از اینکه به مجرد یافتن در ورق پاره‌ای یا به خط مجهولی، رسیدن روایت صدق نمی‌کند».<ref>آقابزرگ تهرانی, الذریعه الی تصانیف الشیعه، بنقل از محمد آلاندوزلی، آیینه پژوهش، ۱۳۸۱ ،شماره ۷۷ و ۷۸.</ref> | ||
[[شهید]] [[مرتضی مطهری]] می‌گوید: «در شصت ـ هفتاد سال پیش، مرحوم ملا آقای دربندی پیدا شد. تمام حرف‌های [[روضه الشهدا]] را به اضافه چیزهای دیگری پیدا کرد و همه را یکجا جمع کرد و کتابی نوشت به نام اسرار الشهاده، واقعاً مطالب این کتاب انسان را وادار میکند که به اسلام بگرید.»<ref> | [[شهید]] [[مرتضی مطهری]] می‌گوید: «در شصت ـ هفتاد سال پیش، مرحوم ملا آقای دربندی پیدا شد. تمام حرف‌های [[روضه الشهدا]] را به اضافه چیزهای دیگری پیدا کرد و همه را یکجا جمع کرد و کتابی نوشت به نام اسرار الشهاده، واقعاً مطالب این کتاب انسان را وادار میکند که به اسلام بگرید.»<ref>مطهری، حماسه حسینی، بنقل از محمد صحتی سرورودی، [http://www.iqna.ir/fa/News/1314029 خبرگزاری ایکنا].</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
*تحریف‌شناسی واقعه عاشورا، محمد صحتی سرورودی، [http://www.iqna.ir/fa/News/1314029 خبرگزاری ایکنا]. | *تحریف‌شناسی واقعه عاشورا، محمد صحتی سرورودی، [http://www.iqna.ir/fa/News/1314029 خبرگزاری ایکنا]. | ||
* | *رنجبر، محسن، مجله تاریخ در آیینه پژوهش، سال چهارم، شماره چهارم، زمستان ۱۳۸۶. | ||
* | *آلاندوزلی، محمد، آیینه پژوهش، ۱۳۸۱ ،شماره ۷۷ و ۷۸. | ||
* | *محمّدی ری شهری، محمّد، فرهنگ‌نامه مرثیه‌سرایی و عزاداری سید الشهداء (ع)، بنقل از [http://ketaab.iec-md.org/IMAM_HOSSEIN/farhangnaameh_marsieh_aza_reyshahri_04.html سایت مرکز تعلیمات واشنگتن]. | ||
* | *اسفندیاری، محمد، نقد کتاب از عاشورای حسین تا عاشورای شیعه، [http://www.fahimco.com/ShowArticle.aspx?ID=3483&AspxAutoDetectCookieSupport=1 سایت موسسه پژوهشی فهیم]. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||