کاربر ناشناس
استمتاع: تفاوت میان نسخه‌ها
منبع یابی، اصلاح پاورقی و منابع بر اساس شیوه ارجاع
imported>M.r.seifi (منبع یابی، اصلاح پاورقی و منابع بر اساس شیوه ارجاع) |
imported>M.r.seifi (منبع یابی، اصلاح پاورقی و منابع بر اساس شیوه ارجاع) |
||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
===استمتاع حلال=== | ===استمتاع حلال=== | ||
مراد از استمتاع حلال، معنای عام آن است که [[واجب]]، [[مستحب]] و [[مکروه]] را دربرمی‌گیرد. | مراد از استمتاع حلال، معنای عام آن است که [[واجب]]، [[مستحب]] و [[مکروه]] را دربرمی‌گیرد. | ||
# استمتاع با شرایطی، واجب می‌شود؛ مانند [[نذر]] استمتاع از حلال یا موردی که عدم ابتلا به استمتاع حرام متوقّف بر استمتاع حلال باشد.<ref>مستمسک العروة، | # استمتاع با شرایطی، واجب می‌شود؛ مانند [[نذر]] استمتاع از حلال یا موردی که عدم ابتلا به استمتاع حرام متوقّف بر استمتاع حلال باشد.<ref>حکیم، مستمسک العروة، قم، ج۵، ص۱۴.</ref> | ||
# در اسلام درباره استمتاع حلال همسران، ترغیب و تشویق بسیار شده است. بر این استحباب هنگام تمایل جنسی هر یک از زوجین، بیشتر تأکید شده است.<ref>وسائل الشیعة، | # در اسلام درباره استمتاع حلال همسران، ترغیب و تشویق بسیار شده است. بر این استحباب هنگام تمایل جنسی هر یک از زوجین، بیشتر تأکید شده است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعة، ۱۴۱۴ق، ج۲۰، ص۲۲-۲۳</ref> | ||
# استمتاع در شرایطی مکروه می‌شود؛ مانند استمتاع از همسر در حال [[حیض]] در محدوده ناف تا زانو جز قُبُل (جلو). مشهور فقها در این فرض، استمتاع از روی لباس را بدون تماس مستقیم با بدن مکروه نمی‌دانند.<ref>مستمسک العروة، | # استمتاع در شرایطی مکروه می‌شود؛ مانند استمتاع از همسر در حال [[حیض]] در محدوده ناف تا زانو جز قُبُل (جلو). مشهور فقها در این فرض، استمتاع از روی لباس را بدون تماس مستقیم با بدن مکروه نمی‌دانند.<ref>حکیم، مستمسک العروة، قم، ج۳، ص۳۱۸-۳۲۰؛ غروی تبریزی، التنقیح (الطهارة)، ۱۴۱۰ق، ج۶، ص۴۴۴</ref> | ||
===استمتاع حرام=== | ===استمتاع حرام=== | ||
استمتاع از غیر همسر و کنیز، اعم از انسان و حیوان<ref>جواهر الکلام، | استمتاع از غیر همسر و کنیز، اعم از انسان و حیوان<ref>نجفی، جواهر الکلام، تهران، ج۴۱، ص۶۳۷</ref> به [[لواط]]،<ref>نجفی، جواهر الکلام، تهران، ج۴۱، ص۳۷۴.</ref> [[مساحقه]]،<ref>نجفی، جواهر الکلام، تهران، ج۴۱، ص۳۸۷</ref> نگاه و جز آنها، و نیز از راه [[استمناء]]<ref>نجفی، جواهر الکلام، تهران، ج۴۱، ص۶۴۷</ref> حرام است و این قسم حرمت ذاتی دارد. | ||
هر نوع استمتاع حلال در حال [[احرام]] [[حج]] و [[عمره]]،<ref>جواهر الکلام، | هر نوع استمتاع حلال در حال [[احرام]] [[حج]] و [[عمره]]،<ref>نجفی، جواهر الکلام، تهران، ج۱۸ ، ص۳۰۸ و ۳۱۷</ref> همچنین استمتاع [[روزه|روزه‌دار]] از همسر خود در صورتی که بداند منجر به بیرون آمدن [[منی]] (انزال) می‌شود، حرام است<ref>بحرانی، الحدائق الناضرة، قم، ج۱۳، ص۱۲۹</ref> و حرمت عرضی دارد. | ||
استمتاع به نحو [[آمیزش]] با همسر نابالغ،<ref>جواهر الکلام، | استمتاع به نحو [[آمیزش]] با همسر نابالغ،<ref>نجفی، جواهر الکلام، تهران، ج۲۹، ص۴۱۴-۴۱۶.</ref> همسری که در عدّه [[وطی]] به شبهه به سر می‌برد<ref>خوئی، مبانی العروة (النکاح)، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۵۴</ref> و آمیزش در قُبُل همسر در حال [[حیض]] حرام است؛ لیکن استمتاع به غیر آمیزش در موارد یاد شده جایز است.<ref>یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۳۳۹</ref> | ||
==حقّ استمتاع== | ==حقّ استمتاع== | ||
از جمله حقوق شوهر بر زن، حقّ استمتاع است و در صورت تعارض آن با دیگر حقوق و تکالیف، حقّ استمتاع مقدّم است. بنابراین زن بدون اذن شوهر نمی‌تواند کاری انجام دهد که با این حق منافات داشته باشد، مانند اجیر شدن برای شیر دادن،<ref>جواهر الکلام، | از جمله حقوق شوهر بر زن، حقّ استمتاع است و در صورت تعارض آن با دیگر حقوق و تکالیف، حقّ استمتاع مقدّم است. بنابراین زن بدون اذن شوهر نمی‌تواند کاری انجام دهد که با این حق منافات داشته باشد، مانند اجیر شدن برای شیر دادن،<ref>نجفی، جواهر الکلام، تهران، ج۲۷، ص۲۹۷ و ۳۱۱</ref> خروج از منزل<ref>نجفی، جواهر الکلام، تهران، ج۳۰، ص۵۸</ref> و به جا آوردن [[حج]]<ref>نجفی، جواهر الکلام، تهران، ج۱۷، ص۳۳۲</ref> و روزه مستحب.<ref>نجفی، جواهر الکلام، تهران، ج۱۷، ص۱۳۰</ref> نیز نمی‌تواند شوهر را از آن بازدارد، مگر آنکه محذور شرعی از استمتاع، همچون ترک واجب یا ارتکاب حرام، یا محذور عقلی چون بیماری وجود داشته باشد. | ||
==آثار فقهی == | ==آثار فقهی == | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
===کیفر=== | ===کیفر=== | ||
کیفر مترتّب بر استمتاع حرام، یا اُخروی است که در صورت عدم [[توبه]] و عدم وجود سایر اسباب آمرزش بر ارتکاب حرام بار می‌شود و یا دنیوی. مجازات دنیوی، یا مالی است که بر استمتاعاتی که حرمت عرضی دارند مترتّب می‌گردد، مانند استمتاع در حال احرام که [[کفاره|کفّاره]] دارد و یا بدنی. مجازات بدنی، یا حدّ است که بر استمتاعاتی که حرمت ذاتی دارند همچون زنا، لواط، مساحقه و مانند آنها بار می‌شود و یا [[تعزیر]] که بر استمتاعاتی همچون بوسیدن، لمس کردن، زیر یک لحاف خوابیدن با نامحرم و آمیزش با همسر در حال حیض یا در حال روزه مترتّب است. | کیفر مترتّب بر استمتاع حرام، یا اُخروی است که در صورت عدم [[توبه]] و عدم وجود سایر اسباب آمرزش بر ارتکاب حرام بار می‌شود و یا دنیوی. مجازات دنیوی، یا مالی است که بر استمتاعاتی که حرمت عرضی دارند مترتّب می‌گردد، مانند استمتاع در حال احرام که [[کفاره|کفّاره]] دارد و یا بدنی. مجازات بدنی، یا حدّ است که بر استمتاعاتی که حرمت ذاتی دارند همچون زنا، لواط، مساحقه و مانند آنها بار می‌شود و یا [[تعزیر]] که بر استمتاعاتی همچون بوسیدن، لمس کردن، زیر یک لحاف خوابیدن با نامحرم و آمیزش با همسر در حال حیض یا در حال روزه مترتّب است.{{مدرک}} | ||
===نفقه=== | ===نفقه=== | ||
از شرایط وجوب [[نفقه]] زن بر شوهر در عقد دائم، آن است که زن در هر زمان که شوهر بخواهد، [[تمکین]] نماید و مانع نشود.<ref>جواهر الکلام، | از شرایط وجوب [[نفقه]] زن بر شوهر در عقد دائم، آن است که زن در هر زمان که شوهر بخواهد، [[تمکین]] نماید و مانع نشود.<ref>نجفی، جواهر الکلام، تهران، ج۳۱، ص۳۰۳-۳۰۴</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* حکیم، محسن، مستمسک العروه الوثقی، قم، مکتبة آیة الله مرعشی نجشفی، ۱۳۸۸-۱۳۹۱ق. | |||
* حکیم، محسن، مستمسک العروه الوثقی، مکتبة آیة الله مرعشی نجشفی، ۱۳۸۸-۱۳۹۱ق. | |||
* مصطفوی، سید حسن، التحقیق فی کلمات القرآن، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۸ش. | * مصطفوی، سید حسن، التحقیق فی کلمات القرآن، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۸ش. | ||
* حر عاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، مؤسسه آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث، ۱۴۱۴ق. | * حر عاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث، ۱۴۱۴ق. | ||
* نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، دارالکتب الاسلامیه و المکتبه الاسلامیه، | * نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، تهران، دارالکتب الاسلامیه و المکتبه الاسلامیه، ۱۳۶۲-۱۳۶۹ش. | ||
* غروی تبریزی، علی، التنقیح فی شرح العروه الوثقی، تقریر: خویی، | * غروی تبریزی، علی، التنقیح فی شرح العروه الوثقی، تقریر: ابوالقاسم خویی، قم، دارالهادی للمطبوعات، ۱۴۱۰ق. | ||
*بحرانی، یوسف بن احمد، الحدایق الناضره فی احکام العتره الطاهره، مؤسسة النشر اسلامی التابعة لجامعه المدرسین، | *بحرانی، یوسف بن احمد، الحدایق الناضره فی احکام العتره الطاهره، قم، مؤسسة النشر اسلامی التابعة لجامعه المدرسین، ۱۴۰۵-۱۴۰۹ق. | ||
* خوئی، محمدتقی، مبانی العروة الوثقی (النکاح)، تقریر: خوئی، ابوالقاسم، قم، نشر لطفی و دارالهادی، ۱۴۰۷ق. | * خوئی، محمدتقی، مبانی العروة الوثقی (النکاح)، تقریر: خوئی، ابوالقاسم، قم، نشر لطفی و دارالهادی، ۱۴۰۷ق. | ||
*یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی، بیروت، موسسة الاعلمی للمطبوعات، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق. | |||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==پیوند به بیرون== | |||
* [http://lib.eshia.ir/23017/1/485 منبع: فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۱، ص۴۸۵-۴۸۷.] | |||
{{احکام خانواده}} | {{احکام خانواده}} | ||
{{فروع دین}} | {{فروع دین}} | ||