زید بن حارثه: تفاوت میان نسخه‌ها

زید بن حارثه (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲ مارس ۲۰۱۹، ساعت ۱۴:۱۷

۱٬۸۰۳ بایت اضافه‌شده ، ‏۲ مارس ۲۰۱۹

اصلاح پاورقی و منابع

دیداریویکی‌متن

کاربر ناشناس

imported>M.r.seifi

@@ خط ۲۵: / خط ۲۵: @@
 '''زید بن حارثه بن شراحیل (شرحبیل) کلبی''' (درگذشته [[سال ۸ قمری|۸ق]])، آزادشده و [[فرزندخوانده]] [[رسول خدا(ص)]] و از نخستین [[مسلمانان]] و تنها [[صحابی]] که نامش در [[قرآن]] آمده است. وی فرماندهی [[جنگ موته]] را بر عهده داشت و در همین جنگ به [[شهادت]] رسید. مزار او و دیگر شهدای موته در [[اردن]] زیارتگاه مسلمانان است.
 == نسب و کودکی ==
-پدر زید، حارثه بن شراحیل از قبیله بنی کلب قضاعه<ref> بلاذری، انساب، ج۱، ص۴۶۷.</ref> و مادرش، سعدی بن ثعلبه بن عامر از قبیله بنی معن و طی بودند.<ref> ابن اثیر، اسدالغابه، ج۲، ص۱۲۹.</ref> او را زید الحب می‌گفتند، چون رسول خدا او را دوست می‌داشت.<ref>بلاذری، انساب، ج۱، ص۴۶۹.</ref> زید آزاد شدۀ [[رسول خدا(ص)]] بود و به همین سبب زید و فرزندش [[اسامه بن زید|اسامه]] را از موالی پیامبر(ص) می‌خوانده‌اند.<ref> ر.ک: ابن حبیب، ص۱۲۸؛ طبری، ج۳، ص۱۶۹</ref>‌
+پدر زید، حارثه بن شراحیل از قبیله بنی کلب قضاعه<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۶۷.</ref> و مادرش، سعدی بن ثعلبه بن عامر از قبیله بنی معن و طی بودند.<ref>ابن اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۲۹.</ref> او را زید الحب می‌گفتند، چون رسول خدا او را دوست می‌داشت.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۶۹.</ref> زید آزاد شدۀ [[رسول خدا(ص)]] بود و به همین سبب زید و فرزندش [[اسامه بن زید|اسامه]] را از موالی پیامبر(ص) می‌خوانده‌اند.<ref> ر.ک: ابن حبیب، المحبر، ۱۹۴۲م، ص۱۲۸؛ طبری، تاریخ الامم، ۱۹۶۷م، ج۳، ص۱۶۹.</ref>‌
-از تاریخ تولد زید خبر دقیقی در دست نیست. او در زمان [[جاهلیت]] به همراه مادرش به دیدار قبیله بنی معن رفت. در همان ایام این قبیله مورد هجوم دشمن قرار گرفت و زید اسیر شد. حدود ۸ سال داشت که [[حکیم بن حزام]] او را در بازاری از نواحی [[مکه]] برای [[خدیجه]] خرید. خدیجه پس از [[ازدواج]]، او را به رسول خدا هدیه کرد. حضرت محمد(ص) زید را آزاد کرد و سپس وی را در خانه خود نگه داشت.<ref> بلاذری، انساب، ج۱، ص۴۶۷.</ref> گفته‌اند که پیامبر در آن زمان ۱۰ سال از زید بزرگتر بوده است.
+از تاریخ تولد زید خبر دقیقی در دست نیست. او در زمان [[جاهلیت]] به همراه مادرش به دیدار قبیله بنی معن رفت. در همان ایام این قبیله مورد هجوم دشمن قرار گرفت و زید اسیر شد. حدود ۸ سال داشت که [[حکیم بن حزام]] او را در بازاری از نواحی [[مکه]] برای [[خدیجه]] خرید. خدیجه پس از [[ازدواج]]، او را به رسول خدا هدیه کرد. حضرت محمد(ص) زید را آزاد کرد و سپس وی را در خانه خود نگه داشت.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۶۷.</ref> گفته‌اند که پیامبر در آن زمان ۱۰ سال از زید بزرگتر بوده است.{{مدرک}}
-سال‌ها بعد، زید در موسم [[حج]] عده‌ای از مردم قبیله خود را دید، از طریق آنان خبر سلامتش را به پدر و مادرش رساند. پدرش در فراق او اشعاری سروده است.<ref> ابن هشام، سیره، ج۱، ص۲۴۸؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ج۲، ص۱۳۰.</ref> پدر زید از رسول خدا(ص) درخواست کرد تا در برابر دریافت بهای زید، او را به آنان برگرداند، اما پیامبر(ص) زید را میان ماندن نزد خودش و بازگشت به سوی قبیله‌اش مخیر کرد، زید ماندن نزد پیامبر را برگزید، حارثه گفت:‌ای فرزند! بندگی را بر آزادگی اختیار می‌نمائی و پدر را مهجور می‌گذاری؟ زید گفت: من از آن وقتی که پیامبر را دیده‌ام دیگر هرگز کسی را بر آن حضرت اختیار نخواهم کرد.
+سال‌ها بعد، زید در موسم [[حج]] عده‌ای از مردم قبیله خود را دید، از طریق آنان خبر سلامتش را به پدر و مادرش رساند. پدرش در فراق او اشعاری سروده است.<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، دار المعرفة، ج۱، ص۲۴۸؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۳۰.</ref> پدر زید از رسول خدا(ص) درخواست کرد تا در برابر دریافت بهای زید، او را به آنان برگرداند، اما پیامبر(ص) زید را میان ماندن نزد خودش و بازگشت به سوی قبیله‌اش مخیر کرد، زید ماندن نزد پیامبر را برگزید، حارثه گفت:‌ای فرزند! بندگی را بر آزادگی اختیار می‌نمائی و پدر را مهجور می‌گذاری؟ زید گفت: من از آن وقتی که پیامبر را دیده‌ام دیگر هرگز کسی را بر آن حضرت اختیار نخواهم کرد.
-در برخی منابع تاریخی اهل سنت آمده است که حضرت محمد(ص) چون این سخن از زید شنید، او را به حجر [[مکه]] آورد و فرمود:‌ زید فرزند من است، از من [[ارث]] می‌برد و من نیز از او ارث می‌برم. از آن زمان او را زید بن محمد(ص) می‌خواندند تا آنکه [[آیه|آیات]] ۴ - ۶ [[سوره احزاب]] نازل شد که فرزند خوانده را به اسم پدر خودش بخوانند. از آن پس زید را زید بن محمد نخواندند.<ref> بلاذری، انساب، ج۱، ص۴۶۸-۴۶۹: ابن هشام، سیره، ج۱، ص۲۴۸.</ref>
+در برخی منابع تاریخی اهل سنت آمده است که حضرت محمد(ص) چون این سخن از زید شنید، او را به حجر [[مکه]] آورد و فرمود:‌ زید فرزند من است، از من [[ارث]] می‌برد و من نیز از او ارث می‌برم. از آن زمان او را زید بن محمد(ص) می‌خواندند تا آنکه [[آیه|آیات]] ۴ - ۶ [[سوره احزاب]] نازل شد که فرزند خوانده را به اسم پدر خودش بخوانند. از آن پس زید را زید بن محمد نخواندند.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۶۸-۴۶۹؛ ابن هشام، السیرة النبویة، دار المعرفة، ج۱، ص۲۴۸.</ref>
 == اسلام، هجرت و عقد اخوت ==
-منابع تاریخ اسلام، زید بن حارثه را در زمره نخستین گروندگان به [[اسلام]] نام برده‌اند.<ref>ابن‌هشام، ج۱، ص۲۴۷.</ref> هنگامی که پیامبر اکرم به رسالت برگزیده شد و به خانه برگشت، [[خدیجه]]، [[علی بن ابیطالب]] و زید بن حارثه در خانه او به سر می‌بردند. او را پس از حضرت علی(ع) نخستین مرد مسلمان شناخته شده است.<ref>ابن‌هشام، سیره،ج۱، ص۲۶۲؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ج۲، ص۱۳۱.</ref>
+منابع تاریخ اسلام، زید بن حارثه را در زمره نخستین گروندگان به [[اسلام]] نام برده‌اند.<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، دار المعرفة، ج۱، ص۲۴۷.</ref> هنگامی که پیامبر اکرم به رسالت برگزیده شد و به خانه برگشت، [[خدیجه]]، [[علی بن ابیطالب]] و زید بن حارثه در خانه او به سر می‌بردند. او را پس از حضرت علی(ع) نخستین مرد مسلمان شناخته شده است.<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، دار المعرفة، ج۱، ص۲۶۲؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۳۱.</ref>
 البته براساس برخی نقل‌ها، [[زید بن حارثه]] اولین مسلمان بوده است.<ref>بلاذری، أنساب‏ الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۷۰.</ref>
-پس از آنکه پیامبر(ص) به مدینه [[هجرت]] کرد، زید و [[ابورافع]] مأمور همراهی [[فاطمه(س)]]، [[ام کلثوم بنت رسول الله|ام کلثوم]] و [[سوده بنت زمعة بن قیس|سوده]] بودند. در این سفر زید، همسرش [[ام ایمن]] و فرزندش [[اسامه بن زید|اسامه]] را نیز به همراه داشت.<ref>بلاذری، انساب، ج۱، ص۴۱۴.</ref>
+پس از آنکه پیامبر(ص) به مدینه [[هجرت]] کرد، زید و [[ابورافع]] مأمور همراهی [[فاطمه(س)]]، [[ام کلثوم بنت رسول الله|ام کلثوم]] و [[سوده بنت زمعة بن قیس|سوده]] بودند. در این سفر زید، همسرش [[ام ایمن]] و فرزندش [[اسامه بن زید|اسامه]] را نیز به همراه داشت.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۱۴.</ref>
-[[حمزه بن عبدالمطلب]] در پیمان برادری مسلمانان در [[مکه]] با زید بن حارثه [[عقد اخوت]] بسته بود. او در روز [[غزوه احد|اُحُد]] هم زید را وصی خود کرد.<ref> ابن هشام، سیره، ج۱، ص۵۰۵؛ بلاذری، انساب، ج۱، ص۴۷۲.</ref> پس از [[هجرت]]، نیز رسول خدا(ص) میان زید و [[اسید بن حضیر بن سماک|اسید بن حضیر]] عقد برادری بست.<ref> ابن عبدالبر، استیعاب، ج۱، ص۹۳؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ج۱، ص۱۱۳؛ بلاذری، انساب، ج۱، ص۴۷۲.</ref>
+[[حمزه بن عبدالمطلب]] در پیمان برادری مسلمانان در [[مکه]] با زید بن حارثه [[عقد اخوت]] بسته بود. او در روز [[غزوه احد|اُحُد]] هم زید را وصی خود کرد.<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، دار المعرفة، ج۱، ص۵۰۵؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۷۲.</ref> پس از [[هجرت]]، نیز رسول خدا(ص) میان زید و [[اسید بن حضیر بن سماک|اسید بن حضیر]] عقد برادری بست.<ref> ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۹۳؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۱۳؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۷۲.</ref>
-زید تنها [[صحابی]] پیامبر است که نام او در [[قرآن]] آمده است.<ref> احزاب، آیه ۳۷؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ج۲، ص۱۳۲؛ ابن حجر، الإصابة، ج۲، ص۴۹۷.</ref>
+زید تنها [[صحابی]] پیامبر است که نام او در [[قرآن]] آمده است.<ref>سوره احزاب، آیه ۳۷؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۳۲؛ ابن حجر، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۴۹۷.</ref>
 ::::وَإِذْ تَقُولُ لِلَّذِي أَنْعَمَ اللَّـهُ عَلَيْهِ وَأَنْعَمْتَ عَلَيْهِ أَمْسِكْ عَلَيْكَ زَوْجَكَ وَاتَّقِ اللَّـهَ وَتُخْفِي فِي نَفْسِكَ مَا اللَّـهُ مُبْدِيهِ وَتَخْشَى النَّاسَ وَاللَّـهُ أَحَقُّ أَن تَخْشَاهُ فَلَمَّا قَضَىٰ '''زَيْدٌ''' مِّنْهَا وَطَرً‌ا زَوَّجْنَاكَهَا لِكَيْ لَا يَكُونَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ حَرَ‌جٌ فِي أَزْوَاجِ أَدْعِيَائِهِمْ إِذَا قَضَوْا مِنْهُنَّ وَطَرً‌ا وَكَانَ أَمْرُ‌ اللَّـهِ مَفْعُولًا
@@ خط ۴۷: / خط ۴۷: @@
 == ازدواج==
-[[ام ایمن]] کنیز و آزاد شدۀ پیامبر(ص) پس از درگذشت شوهرش [[عبید بن زید خزرجی]]، با زید بن حارثه، ازدواج کرد و [[اسامه بن زید]] از او متولد شد.<ref> بلاذری، انساب، ج۱، ص۴۷۱؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ج۲، ص۱۳۱.</ref> از این رو کنیه او ابواسامه بود.
+[[ام ایمن]] کنیز و آزاد شدۀ پیامبر(ص) پس از درگذشت شوهرش [[عبید بن زید خزرجی]]، با زید بن حارثه، ازدواج کرد و [[اسامه بن زید]] از او متولد شد.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۷۱؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۳۱.</ref> از این رو کنیه او ابواسامه بود.
-پس از مهاجرت [[زینب بنت جحش]] به [[مدینه]]، [[پیامبر(ص)]] از او برای زید [[خواستگاری]] نمود. زینب پیش از خواستگاری گمان می‌کرد که پیامبر قصد دارد او را برای خویش خواستگاری کند، خوشحال شد، اما پس از آنکه دریافت پیامبر وی را برای زید خواستگاری کرده است، مخالفت نمود، اما چون پیامبر را به این وصلت راضی دید، با درخواست [[ازدواج]] موافقت کرد.<ref> ابن سعد، ج۸، ص۱۰۱؛ طبرانی، ج۲۴، ص۳۹ـ۴۰، ۴۵؛ ابونعیم اصفهانی، ج۲، ص۵۱ـ۵۲.</ref> اما همواره میان زینب و زید کشاکش وجود داشت<ref> ابونعیم اصفهانی، ج۲، ص۵۲</ref> و زید از بداخلاقی زینب نزد پیامبر شکایت می‌برد، پیامبر او را به [[صبر]] و تحمل همسر دعوت می‌کرد.<ref> ابن سعد، ج۸، ص۱۰۳؛ بلاذری، انساب، ج۱، ص۴۳۴.</ref> تا آنکه سرانجام پیامبر در سال ۵ قمری به فرمان خدا به جدایی آن دو حکم داد.<ref> نک: ابن سعد، ج۸، ص۱۱۴؛ بلاذری، انساب، ج۱، ص۵۲۱؛ قس ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۸۴۹، که به نقلی زمان جدایی زینب و زید را سال سوم ذکر کرده‌اند، هرچند بلاذری گفته که این قول، ثابت نشده دانسته است. بلاذری، انساب، ج۱، ص۵۲۱.</ref>
+پس از مهاجرت [[زینب بنت جحش]] به [[مدینه]]، [[پیامبر(ص)]] از او برای زید [[خواستگاری]] نمود. زینب پیش از خواستگاری گمان می‌کرد که پیامبر قصد دارد او را برای خویش خواستگاری کند، خوشحال شد، اما پس از آنکه دریافت پیامبر وی را برای زید خواستگاری کرده است، مخالفت نمود، اما چون پیامبر را به این وصلت راضی دید، با درخواست [[ازدواج]] موافقت کرد.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۱۰۱؛ طبرانی، المعجم الکبیر، ۱۴۰۵ق، ج۲۴، ص۳۹ـ۴۰، ۴۵؛ ابونعیم اصفهانی، حلیة الاولیاء، ۱۹۶۷م، ج۲، ص۵۱ـ۵۲.</ref> اما همواره میان زینب و زید کشاکش وجود داشت<ref>ابونعیم اصفهانی، حلیة الاولیاء، ۱۹۶۷م، ج۲، ص۵۲.</ref> و زید از بداخلاقی زینب نزد پیامبر شکایت می‌برد، پیامبر او را به [[صبر]] و تحمل همسر دعوت می‌کرد.<ref> ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۱۰۳؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۳۴.</ref> تا آنکه سرانجام پیامبر در سال ۵ قمری به فرمان خدا به جدایی آن دو حکم داد.<ref> نک: ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۱۱۴؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۵۲۱؛ قس ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۸۴۹،{{یادداشت|به نقلی زمان جدایی زینب و زید را سال سوم ذکر کرده‌اند، هرچند بلاذری گفته که این قول، ثابت نشده دانسته است. (بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۵۲۱.)}}
-زید پس از جدایی با زینب با ام کلثوم دختر عقبه ازدواج کرد، ام کلثوم زید بن زید و رقیه را برای او به دنیا آورد، سپس ام کلثوم را [[طلاق]] داد و با دره بنت [[ابولهب|ابی لهب بن عبدالمطلب]] ازدواج کرد و پس از جدایی از او با هند بنت العوام، خواهر زبیر ازدواج کرد.<ref> ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۴۹۶؛ بلاذری، انساب، ج۱، ص۴۷۱.</ref>
+زید پس از جدایی با زینب با ام کلثوم دختر عقبه ازدواج کرد، ام کلثوم زید بن زید و رقیه را برای او به دنیا آورد، سپس ام کلثوم را [[طلاق]] داد و با دره بنت [[ابولهب|ابی لهب بن عبدالمطلب]] ازدواج کرد و پس از جدایی از او با هند بنت العوام، خواهر زبیر ازدواج کرد.<ref>ابن حجر، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۴۹۶؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۷۱.</ref>
 == حضور در جنگ‌ها==
-زید فرماندهی سریه‌های قرده، جموم <small>([[ربیع الثانی]] [[سال ۶ قمری]])</small>، عیص ([[جمادی الاولی]] سال ۶ ق)، طرف <small>(جمادی الثانی سال ۶ ق)</small>، حسمی<small>([[جمادی الثانی]]، سال ۶ قمری)</small> و وادی القری <small>([[رجب]] سال ۶ قمری)</small> و [[جنگ موته]] را بر عهده داشته است.<ref> ابن حجر، الإصابة، ج۲، ص۴۹۷؛ بلاذری، انساب، ج۱، ص۳۷۷: مغازی، ج۱، ص۵، ص۱۹۷.</ref>
+زید فرماندهی سریه‌های قرده، جموم <small>([[ربیع الثانی]] [[سال ۶ قمری]])</small>، عیص ([[جمادی الاولی]] سال ۶ ق)، طرف <small>(جمادی الثانی سال ۶ ق)</small>، حسمی<small>([[جمادی الثانی]]، سال ۶ قمری)</small> و وادی القری <small>([[رجب]] سال ۶ قمری)</small> و [[جنگ موته]] را بر عهده داشته است.<ref>ابن حجر، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۴۹۷؛ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۳۷۷؛ واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۵، ص۱۹۷.</ref>
-پیامبر اکرم در برخی سفرها زید را جانشین خود معرفی می‌کرد.<ref>ابن هشام، سیره، ج۱، ص۶۰۱.</ref> او در [[جنگ بدر]] حضور داشت، و حنظلة بن ابی سفیان را کشت.<ref>ابن هشام، سیره، ج۱، ص۷۰۸</ref> پس از جنگ [[حضرت محمد(ص)|رسول خدا(ص)]] زید ‌بن حارثه و [[عبدالله ‌بن رواحه]] را از اثیل به [[مدینه]] فرستاد تا خبر پیروزی مسلمانان را به [[مدینه]] برسانند.<ref> ابن هشام، سیره، ج۱، ص۶۴۲؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ج۲، ص۱۳۱؛ واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۱۴، ج۲، ص۵۵۳، ۵۵۵، ۵۶۴.</ref>
+پیامبر اکرم در برخی سفرها زید را جانشین خود معرفی می‌کرد.<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، دار المعرفة، ج۱، ص۶۰۱.</ref> او در [[جنگ بدر]] حضور داشت، و حنظلة بن ابی سفیان را کشت.<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، دار المعرفة، ج۱، ص۷۰۸.</ref> پس از جنگ [[حضرت محمد(ص)|رسول خدا(ص)]] زید ‌بن حارثه و [[عبدالله ‌بن رواحه]] را از اثیل به [[مدینه]] فرستاد تا خبر پیروزی مسلمانان را به [[مدینه]] برسانند.<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، دار المعرفة، ج۱، ص۶۴۲؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۳۱؛ واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۱۴، ج۲، ص۵۵۳، ۵۵۵، ۵۶۴.</ref>
 === فرماندهی جنگ موته ===
-زید در [[سال هشتم قمری]] از سوی [[پیامبر اکرم]] فرماندهی سپاه ۳،۰۰۰ نفری [[اسلام]] را در [[جنگ موته]] برعهده داشت، پیامبر فرموده بود اگر زید کشته شد، [[جعفر بن ابی طالب]] پرچم را در دست گیرد و و اگر او نیز کشته شد عبدالله بن رواحه فرمانده باشد.<ref>ابن هشام، سیره، ج۳، ۸۲۹؛ واقدی، ج۲، ص۵۷۶؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ج۲، ص۱۳۱.</ref>
+زید در [[سال هشتم قمری]] از سوی [[پیامبر اکرم]] فرماندهی سپاه سه هزار نفری [[اسلام]] را در [[جنگ موته]] برعهده داشت، پیامبر فرموده بود اگر زید کشته شد، [[جعفر بن ابی طالب]] پرچم را در دست گیرد و و اگر او نیز کشته شد عبدالله بن رواحه فرمانده باشد.<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، دار المعرفة، ج۳، ۸۲۹؛ واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۵۷۶؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۳۱.</ref>
 == شهادت و آرامگاه ==
-زید سال [[سال ۸ قمری|۸ق]] در جنگ موته، همراه با [[جعفر بن ابی طالب]] و [[عبدالله بن رواحه]] به شهادت رسید، پیامبر با شنیدن خبر شهادت او متأثر شد و برایش طلب مغفرت کرد.<ref>بلاذری، انساب، ج۱، ص۴۷۳.</ref> و در کنار جعفر طیار از او به نیکی یاد کرد.<ref> ابن اثیر، اسدالغابه، ج۲، ص۱۳۱، ۱۳۲.</ref> سن او را هنگام درگذشت ۵۵<ref> ابن حجر، الإصابة، ج۲، ص۴۹۷.</ref> و ۵۰ سال<ref>بلاذری، انساب، ج۱، ص۴۷۳. به نقل از واقدی</ref> ذکر کرده‌اند. [[حسان بن ثابت]] در مرگ او و عبدالله بن رواحه شعری سروده است.<ref>ابن هشام، سیره، ج۲، ص۳۷۸.</ref>
+زید سال [[سال ۸ قمری|۸ق]] در جنگ موته، همراه با [[جعفر بن ابی طالب]] و [[عبدالله بن رواحه]] به شهادت رسید، پیامبر با شنیدن خبر شهادت او متأثر شد و برایش طلب مغفرت کرد.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۷۳.</ref> و در کنار جعفر طیار از او به نیکی یاد کرد.<ref>ابن اثیر، اسدالغابه، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۳۱، ۱۳۲.</ref> سن او را هنگام درگذشت ۵۵<ref>ابن حجر، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۴۹۷.</ref> و ۵۰ سال<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۷۳. به نقل از واقدی</ref> ذکر کرده‌اند. [[حسان بن ثابت]] در مرگ او و عبدالله بن رواحه شعری سروده است.<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، دار المعرفة، ج۲، ص۳۷۸.</ref>
 {{شعر۲
@@ خط ۶۸: / خط ۶۸: @@
 |ثم جودی للخزرجی بدمع| سیدا کان ثمّ غیر نزور}}
-قبور شهدای موته در روستای مزار در ۱۲ کیلومتری جنوب کرک در کشور [[اردن]] واقع شده است.<ref> رضانژاد، اردن، ص۱۲۹.</ref> به گفته برخی منابع، [[جعفر بن ابی طالب]]، [[عبدالله بن رواحه]] و زید بن حارثه در یک قبر [[دفن]] شده‌اند.<ref>عمده الطالب، ص۳۶.</ref> در سال‌های ۱۹۳۰ تا ۱۹۳۴ میلادی، به دستور ملک عبدالله بن ملک حسین پادشاه [[اردن]]، مسجدی با سه گنبد و دو مناره در محل زیارتگاه جعفر طیار احداث و دو گنبد کوچک‌تر نیز بر روی قبور زید بن حارثه و عبدالله بن رواحه ساخته شد.<ref>الآثار الاسلامیة فی بلدتی مؤتة والمزار، العدد۴، ص۱۰۷۴.</ref> مرقد [[جعفر طیار]] و زید بن حارثه، در ایام [[روز عاشورا|عاشورا]] محل تجمع محبان [[امام حسین(ع)]] در اردن است ولی دولت این کشور از چند سال پیش مانع از برگزاری مراسم [[عزاداری امام حسین]] می‌شود.<ref>[http://www.mashreghnews.ir/fa/news/24867 مشرق؛ گزارشی از آخرین وضعیت شیعیان در اردن]</ref>
+قبور شهدای موته در روستای مزار در ۱۲ کیلومتری جنوب کرک در کشور [[اردن]] واقع شده است.<ref> رضانژاد، «سرزمین‌های جهان اسلام: اردن(۱)»، ص۱۲۹.</ref> به گفته برخی منابع، [[جعفر بن ابی طالب]]، [[عبدالله بن رواحه]] و زید بن حارثه در یک قبر [[دفن]] شده‌اند.<ref>ابن عنبه، عمده الطالب، ۱۳۸۰ق، ص۳۶.</ref> در سال‌های ۱۹۳۰ تا ۱۹۳۴ میلادی، به دستور ملک عبدالله بن ملک حسین پادشاه [[اردن]]، مسجدی با سه گنبد و دو مناره در محل زیارتگاه جعفر طیار احداث و دو گنبد کوچک‌تر نیز بر روی قبور زید بن حارثه و عبدالله بن رواحه ساخته شد.<ref>«الآثار الاسلامیة فی بلدتی مؤتة والمزار»، ص۱۰۷۴.</ref> مرقد [[جعفر طیار]] و زید بن حارثه، در ایام [[روز عاشورا|عاشورا]] محل تجمع محبان [[امام حسین(ع)]] در اردن است ولی دولت این کشور از چند سال پیش مانع از برگزاری مراسم [[عزاداری امام حسین]] می‌شود.<ref>[http://www.mashreghnews.ir/fa/news/24867 «گزارشی از آخرین وضعیت شیعیان در اردن»، سایت مشرق.]</ref>
 == روایت ==
-[[اسامة بن زید|اسامه]] از پدرش زید بن حارثه احادیثی نقل کرده است.<ref> ابن ابی عاصم، ج۱، ص۲۰۱ـ۱۹۹.</ref>
+[[اسامة بن زید|اسامه]] از پدرش زید بن حارثه احادیثی نقل کرده است.<ref>ابن ابی عاصم، الآحاد و المثانی، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۲۰۱ـ۱۹۹.</ref>
 == جستارهای وابسته==
 * [[فرزندخوانده]]
 == پانویس ==
-{{پانویس2}}
+{{پانویس۲}}
 == منابع ==
 {{منابع}}
-* ابن عنبه، احمد، عمدة الطالب، نجف، المطبعة الحیدریة، ۱۳۸۰ ق.
+* «الآثار الاسلامیة فی بلدتی مؤتة والمزار»، در مجله الموسم، العدد۴، المرکز الوثائقی لتراث اهل البیت علیهم السلام.
-* ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، تحقیق: علی محمدالبجاوی، دارالجیل، بیروت، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م.
+* «گزارشی از آخرین وضعیت شیعیان در اردن»، در سایت مشرق، تاریخ انتشار: ۲۷ دی ۱۳۸۹، تاریخ بازدید: ۱۱ اسفند ۱۳۹۷.
-* ابن اثیر، علی بن محمد جزری، أسدالغابة فی معرفة الصحابة، دارالفکر، بیروت، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م.
+* ابن ابی عاصم، احمد، الآحاد و المثانی، به کوشش باسم فیصل احمد جوابره، ریاض، بی‌نا، ۱۴۱۱ق/۱۹۹۱م.
-* ابن حجر، احمد بن علی، الإصابة فی تمییز الصحابة، تحقیق: عادل احمد عبدالموجود و علی محمد معوض، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۱۵ق/۱۹۹۵م.
+* ابن اثیر، علی بن محمد جزری، أسدالغابة فی معرفة الصحابة، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م.
+* ابن حبیب، محمد، المحبر، به کوشش لیشتر ایلزه، حیدرآباد دکن، بی‌نا، ۱۳۶۱ق/۱۹۴۲م.
+* ابن حجر، احمد بن علی، الإصابة فی تمییز الصحابة، تحقیق: عادل احمد عبدالموجود و علی محمد معوض، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۵ق/۱۹۹۵م.
+* ابن سعد، الطبقات الکبری، چاپ احسان عباس (اختصارات).
+* ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، تحقیق: علی محمدالبجاوی، بیروت، دارالجیل، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م.
+* ابن عنبه، احمد، عمدة الطالب، نجف، المطبعة الحیدریة، ۱۳۸۰ق.
+* ابن هشام، السیرة النبویة، تحقیق مصطفی السقا و ابراهیم الأبیاری و عبد الحفیظ شلبی، بیروت، دارالمعرفة، بی‌تا.
+* ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله، حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء، بیروت، بی‌نا، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م.
 * بلاذری، أحمد بن یحیی، جمل من انساب الأشراف، تحقیق: سهیل زکار و ریاض زرکلی، بیروت، دارالفکر، بیروت، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۶م.
-* ابن هشام، السیرة النبویة، تحقیق مصطفی السقا و ابراهیم الأبیاری و عبد الحفیظ شلبی، دارالمعرفة، بیروت، بی‌تا.
+* رضانژاد، عزالدین، «سرزمین‌های جهان اسلام: اردن(۱)»، در مجله اندیشه تقریب، سال هشتم، شماره ۳۰، بهار ۱۳۹۱.
-* واقدی، محمد بن عمر، المغازی، تحقیق: مارسدن جونس، مؤسسة الأعلمی، بیروت، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م.
+* طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، چاپ حمدی عبدالمجید سلفی، موصل، م‍طب‍ع‍ة ال‍زه‍راء ال‍ح‍دی‍ث‍ة، ۱۴۰۵ق/۱۹۸۴م.
-* ابونعیم احمدبن عبدالله اصفهانی، حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء، بیروت ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م.
-* ابن سعد، الطبقات الکبری، چاپ احسان عباس (اختصارات).
-* طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الکبیر، چاپ حمدی عبدالمجید سلفی، موصل ۱۴۰۵ق/۱۹۸۴م.
-* ابن عنبه، احمد، عمدة الطالب، نجف، المطبعة الحیدریة، ۱۳۸۰ ق.
-* [http://www.ensani.ir/fa/content/325618/default.aspx رضانژاد، عزالدین، سرزمین‌های جهان اسلام: اردن(۱)، اندیشه تقریب سال هشتم بهار ۱۳۹۱ شماره ۳۰]
-* الآثار الاسلامیة فی بلدتی مؤتة والمزار، الموسم، العدد۴، صص۱۰۷۲-۱۰۷۳.
-* ابن حبیب، محمد، المحبر، به کوشش ایلزه، لیشتر، حیدرآباد دکن، ۱۳۶۱ق/۱۹۴۲م.
 * طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد أبوالفضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م.
-* ابن ابی عاصم، احمد، الآحاد و المثانی، به کوشش باسم فیصل احمد جوابره، ریاض، ۱۴۱۱ق/۱۹۹۱م.
+* واقدی، محمد بن عمر، المغازی، تحقیق: مارسدن جونس، بیروت، مؤسسة الأعلمی، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م.
 {{پایان}}
 {{صحابه}}