پرش به محتوا

ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

۳ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۲ آوریل ۲۰۱۹
جز
تمیز کاری
جز (تمیز کاری)
خط ۶۱: خط ۶۱:
گسترش [[تشیع]] در ایران تا قبل از [[صفویه]]، علل مختلفی دارد؛ از جمله:
گسترش [[تشیع]] در ایران تا قبل از [[صفویه]]، علل مختلفی دارد؛ از جمله:
* [[سلمان فارسی]] صحابی معروف و از یاران خاص [[پیامبر اسلام(ص)]] و [[امام علی(ع)]]، ایرانی بود. گفته‌اند که او از نخستین پیروان علی(ع) بوده است. وی مدتی حاکم [[مدائن]] (که مرکز ساسانیان بود) شد.<ref>مدنی، الدرجات الرفیعه فی طبقات الشیعه، ص۲۱۵</ref> اکثر مردم مدائن و مسافرانی که به این شهر رفت‌وآمد داشتند، ایرانی بودند، ملاقات سلمان با آنها موجب شد که نخستین بنای تشیع در این دو شهر پی‌ریزی گردد و سپس به شهرهای دیگر ایران سرایت نماید.
* [[سلمان فارسی]] صحابی معروف و از یاران خاص [[پیامبر اسلام(ص)]] و [[امام علی(ع)]]، ایرانی بود. گفته‌اند که او از نخستین پیروان علی(ع) بوده است. وی مدتی حاکم [[مدائن]] (که مرکز ساسانیان بود) شد.<ref>مدنی، الدرجات الرفیعه فی طبقات الشیعه، ص۲۱۵</ref> اکثر مردم مدائن و مسافرانی که به این شهر رفت‌وآمد داشتند، ایرانی بودند، ملاقات سلمان با آنها موجب شد که نخستین بنای تشیع در این دو شهر پی‌ریزی گردد و سپس به شهرهای دیگر ایران سرایت نماید.
* در [[یمن]] نیز ایرانیانی وجود داشتند که متمایل به [[اهل بیت]] بودند که علت آن ورود اسلام به یمن توسط [[حضرت علی(ع)]] و در زمان حیات [[رسول الله]](ص) بود و اهل یمن از همان زمان با حضرت علی(ع) آشنا شدند. در آن زمان جنوب خلیج فارس تا یمن تحت نفوذ ایران بود.<ref>طبری، ج۲، ص۲۵۵-۲۵۷؛ ابن هشام، ج۱ص ۷۱-۷۲؛ ابن سعد، ج۱، ص۲۶۰؛ مسعودی، التنبیه و الاشراف، ۲۵۹</ref>
* در [[یمن]] نیز ایرانیانی وجود داشتند که متمایل به [[اهل بیت]] بودند که علت آن ورود اسلام به یمن توسط [[حضرت علی(ع)]] و در زمان حیات [[رسول الله(ص)]] بود و اهل یمن از همان زمان با حضرت علی(ع) آشنا شدند. در آن زمان جنوب خلیج فارس تا یمن تحت نفوذ ایران بود.<ref>طبری، ج۲، ص۲۵۵-۲۵۷؛ ابن هشام، ج۱ص ۷۱-۷۲؛ ابن سعد، ج۱، ص۲۶۰؛ مسعودی، التنبیه و الاشراف، ۲۵۹</ref>
* خلفا و فرمانروایان عرب با تبعیض‌هایی که از ابتدای ورود اسلام بین عرب و عجم ایجاد کردند موجب آزردگی خاطر ایرانیان گردید. اما وقتی [[حضرت علی(ع)]] به حکومت رسید، اعلام کرد که بین عرب و عجم تفاوتی نیست و عرب هیچ گونه فضلی بر عجم ندارد. همچنین تحریم ورود ایرانیان به [[مدینه]]، مرکز خلافت را لغو نمود. این موارد باعث شد تا ایرانیان به حضرت علی(ع) گرایش پیدا کنند.<ref>برای نمونه، نگاه کنید به: [http://www.hawzah.net/fa/magazine/view/3814/7587/94694/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA-%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85%D9%87-%D9%88-%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85%D9%87 امام علی و ایرانیان]</ref> همچنانکه [[امام سجاد(ع)]] با خریدن و آزاد کردن تعداد زیادی از بردگان و بندگان غیر عرب، جمعیت زیادی از موالیان (که بسیاری از آنان ایرانی بودند) در مدینه ایجاد کرد که محب [[اهل بیت(ع)]] بودند.<ref>نگاه کنید به سیدالاهل، زندگانی زین العابدین(ع)، ص۵۵</ref>
* خلفا و فرمانروایان عرب با تبعیض‌هایی که از ابتدای ورود اسلام بین عرب و عجم ایجاد کردند موجب آزردگی خاطر ایرانیان گردید. اما وقتی [[حضرت علی(ع)]] به حکومت رسید، اعلام کرد که بین عرب و عجم تفاوتی نیست و عرب هیچ گونه فضلی بر عجم ندارد. همچنین تحریم ورود ایرانیان به [[مدینه]]، مرکز خلافت را لغو نمود. این موارد باعث شد تا ایرانیان به حضرت علی(ع) گرایش پیدا کنند.<ref>برای نمونه، نگاه کنید به: [http://www.hawzah.net/fa/magazine/view/3814/7587/94694/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA-%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85%D9%87-%D9%88-%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85%D9%87 امام علی و ایرانیان]</ref> همچنانکه [[امام سجاد(ع)]] با خریدن و آزاد کردن تعداد زیادی از بردگان و بندگان غیر عرب، جمعیت زیادی از موالیان (که بسیاری از آنان ایرانی بودند) در مدینه ایجاد کرد که محب [[اهل بیت(ع)]] بودند.<ref>نگاه کنید به سیدالاهل، زندگانی زین العابدین(ع)، ص۵۵</ref>


خط ۸۲: خط ۸۲:
* حضور برخی از شاگردان [[امام صادق|امام جعفر صادق(ع)]] و سایر ائمه(ع) در ایران و دعوت ایشان به مکتب اهل بیت(ع) باعث آشنایی بیشتر ایرانیان با مذهب اهل بیت گردید. به‌طوری که چندین شهر مانند [[قم]]، [[ری]]، [[سبزوار]] و [[اهواز]] در عصر ائمه، اکثریت قریب به اتفاق آنان شیعی‌مذهب بودند.
* حضور برخی از شاگردان [[امام صادق|امام جعفر صادق(ع)]] و سایر ائمه(ع) در ایران و دعوت ایشان به مکتب اهل بیت(ع) باعث آشنایی بیشتر ایرانیان با مذهب اهل بیت گردید. به‌طوری که چندین شهر مانند [[قم]]، [[ری]]، [[سبزوار]] و [[اهواز]] در عصر ائمه، اکثریت قریب به اتفاق آنان شیعی‌مذهب بودند.
* از دیگر عوامل مهم، هجرت بسیاری از [[امامزاده|امام زادگان]] به جهت ظلم خلفای ستمگر [[امویان|اموی]] و [[عباسیان|عباسی]] به ایران بود. این افراد برای مخفی‌شدن در سراسر ایران پراکنده شدند. حضور [[حضرت معصومه(س)]] در [[قم]]، علی بن موسی(ع) معروف به [[شاه چراغ]] در [[شیراز]] و [[حضرت عبدالعظیم|حضرت عبدالعظیم حسنی(ع)]] در [[ری]]، از دلایل مهم روی آوری مردم ایران به سمت تشیع است.
* از دیگر عوامل مهم، هجرت بسیاری از [[امامزاده|امام زادگان]] به جهت ظلم خلفای ستمگر [[امویان|اموی]] و [[عباسیان|عباسی]] به ایران بود. این افراد برای مخفی‌شدن در سراسر ایران پراکنده شدند. حضور [[حضرت معصومه(س)]] در [[قم]]، علی بن موسی(ع) معروف به [[شاه چراغ]] در [[شیراز]] و [[حضرت عبدالعظیم|حضرت عبدالعظیم حسنی(ع)]] در [[ری]]، از دلایل مهم روی آوری مردم ایران به سمت تشیع است.
* آمدن [[امام رضا(ع)]] به [[خراسان]] در زمان حکومت [[مأمون]] خلیفه [[عباسیان|عباسی]] نیز به افزایش گرایش اهل‌بیتی و تشیع ایرانیان بسیار تأثیرگزار بود. یکی از دلایلی که مأمون می‌خواست امام رضا(ع) را ولیعهد کند، مقابله با عرب‌هایی بود که از برادرش [[امین عباسی|امین]] حمایت می‌کردند. تحلیل وی این بود که با [[ولایت‌عهدی امام رضا(ع)]] هم ایرانیان شیعی را به سوی خود جذب خواهد کرد و هم شیعیان عرب؛ و این باعث تقویت قدرت وی و ضعف امین خواهد شد.
* آمدن [[امام رضا(ع)]] به [[خراسان]] در زمان حکومت [[مأمون]] خلیفه [[عباسیان|عباسی]] نیز به افزایش گرایش اهل‌بیتی و تشیع ایرانیان بسیار تأثیرگزار بود. یکی از دلایلی که مأمون می‌خواست امام رضا(ع) را ولیعهد کند، مقابله با عرب‌هایی بود که از برادرش [[امین عباسی|امین]] حمایت می‌کردند. تحلیل وی این بود که با [[ولایتعهدی امام رضا(ع)]] هم ایرانیان شیعی را به سوی خود جذب خواهد کرد و هم شیعیان عرب؛ و این باعث تقویت قدرت وی و ضعف امین خواهد شد.
* [[آل بویه]] حکومتی شیعی بود که سهم بسزایی در آشکارسازی شیعه در ایران نمود.
* [[آل بویه]] حکومتی شیعی بود که سهم بسزایی در آشکارسازی شیعه در ایران نمود.
* در دوره [[ایلخانان]]، [[اولجایتو|سلطان محمد خدابنده]] برای نخستین بار به مذهب شیعه در ایران رسمیت داد و به نام امامان شیعه سکه زده و خطبه خواند.<ref>کاشانی، تاریخ اولجایتو، ۱۳۴۸ش، ص۹۹ -۱۰۱</ref> در این دوره حضور [[علامه حلی]] به مدت ۱۰ سال در ایران و آزادی وی در بیان احکام و مهارت او در فقه و [[کلام]] و نیز تلاش‌های [[خواجه نصیر الدین طوسی]] عامل دیگری در گسترش تشیع به شمار می‌آید.{{مدرک}}
* در دوره [[ایلخانان]]، [[اولجایتو|سلطان محمد خدابنده]] برای نخستین بار به مذهب شیعه در ایران رسمیت داد و به نام امامان شیعه سکه زده و خطبه خواند.<ref>کاشانی، تاریخ اولجایتو، ۱۳۴۸ش، ص۹۹ -۱۰۱</ref> در این دوره حضور [[علامه حلی]] به مدت ۱۰ سال در ایران و آزادی وی در بیان احکام و مهارت او در فقه و [[کلام]] و نیز تلاش‌های [[خواجه نصیر الدین طوسی]] عامل دیگری در گسترش تشیع به شمار می‌آید.{{مدرک}}
۹٬۵۲۷

ویرایش