کاربر ناشناس
نجس: تفاوت میان نسخهها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>S.j.mousavi جزبدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Mohamadhaghani جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{احکام}} | {{احکام}} | ||
{{مقاله توصیفی فقهی}} | {{مقاله توصیفی فقهی}} | ||
''' | '''نجس''' اصطلاحی فقهی که به آنچه از نظر شرعی ناپاک (غیرطاهر) است اطلاق میشود. چیزهایی که نجس به شمار میروند به دو دسته تقسیم میشوند: دسته نخست، آنچه اصالتاً نجس است (نجاسات دهگانه) ؛ دسته دوم آنچه اصالتاً طاهر است اما به علت تماس با نجاسات، نجس شده است (مُتَنَجَّس). چندین [[حکم تکلیفی]] و [[حکمم وضعی|وضعی]] درباره نجاسات وجود دارد؛ مانند اینکه خوردن آنها [[حرام]] است و یا اینکه [[نماز|لباس نمازگزار]] نباید نجس باشد. | ||
== واژه شناسی == | == واژه شناسی == | ||
خط ۹: | خط ۹: | ||
نجاست به دو نوع ظاهری و باطنی تقسیم شده است.<ref>مفردات راغب، ذیل واژه نجس</ref> نجاسات ده گانه ظاهریاند و اموری مانند [[شرک]] و [[گناه]] نجاسات باطنی یا [[رجس|رِجس]] دانسته شدهاند.<ref>مفردات راغب، ذیل واژه رجس</ref> بر اساس [[آیه تطهیر]]، [[اهل بیت]] از مطلق رجس پاک بوده و [[معصوم]] هستند. | نجاست به دو نوع ظاهری و باطنی تقسیم شده است.<ref>مفردات راغب، ذیل واژه نجس</ref> نجاسات ده گانه ظاهریاند و اموری مانند [[شرک]] و [[گناه]] نجاسات باطنی یا [[رجس|رِجس]] دانسته شدهاند.<ref>مفردات راغب، ذیل واژه رجس</ref> بر اساس [[آیه تطهیر]]، [[اهل بیت]] از مطلق رجس پاک بوده و [[معصوم]] هستند. | ||
==عین نجس و متنجس== | ==عین نجس و متنجس== | ||
{{اصلی|متنجس}} | {{اصلی|متنجس}} | ||
در احکام اسلامی برخی «نجاسات» قابلیت پاک شدن ندارند (عین نجاست) و بقیه اشیاء پاکاند مگر با رطوبت با نجاسات تماس یابند که در این صورت به آنها | در احکام اسلامی برخی «نجاسات» قابلیت پاک شدن ندارند (عین نجاست) و بقیه اشیاء پاکاند مگر با رطوبت با نجاسات تماس یابند که در این صورت به آنها مُتَنَجِّس (نجسشده) میگویند. اشیای منتنجس بر خلاف نجاسات، قابلیت پاک شدن دارند.<ref>طباطبائی یزدی، العروة الوثقی، تهران، ص۵۵؛ امام خمینی، تحریر الوسیله، ص۱۰۷ – ۱۰۲</ref> | ||
==نجاسات ده گانه== | ==نجاسات ده گانه== | ||
خط ۹۲: | خط ۸۳: | ||
[[وَذی|وذی]] و [[مَذی|مذی]] نزد حنفیه، مالکیه و شافعیه و وذی و مذی انسان و حیوان حرام گوشت نزد حنابله نجس هستند.<ref>مغنیه، محمد جواد، الفقه على المذاهب الخمسة، ج 1، ص 24 - 27، دار التیار الجدید، دار الجواد، بیروت، چاپ دهم، 1421ق.</ref> | [[وَذی|وذی]] و [[مَذی|مذی]] نزد حنفیه، مالکیه و شافعیه و وذی و مذی انسان و حیوان حرام گوشت نزد حنابله نجس هستند.<ref>مغنیه، محمد جواد، الفقه على المذاهب الخمسة، ج 1، ص 24 - 27، دار التیار الجدید، دار الجواد، بیروت، چاپ دهم، 1421ق.</ref> | ||
=== | ==احکام نجاسات== | ||
پاک بودن از نجاسات در بسیاری از احکام اسلامی مانند خوردن و آشامیدن و [[نماز]] و [[حج]] گزاردن مطرح است. برخی از این احکام عبارتند از: | |||
* خوردن نجاسات [[حرام]] است. | |||
*هنگام نماز یا [[طواف]] بدن و لباس باید از نجاسات پاک باشد. | |||
* آب [[وضو]] و [[غسل]] باید پاک باشد. | |||
* نجس کردن [[قرآن]] و [[مسجد]] حرام بوده و پاک کردن آنها [[واجب فوری]] است.<ref>توضیح المسائل مراجع، م۱۳۵ و م۹۰۰</ref> | |||
* انتقال نجاست در اثر تماس: متنجس نیز مانند عین نجاست نجسکننده است<ref>. بیارجمندی، یوسف، مدارک العروه، ج۲، ص۱۹۰، بیتا، چاپ نعمان، نجف اشرف،.</ref> هرچند بر اساس بعضی [[فتوا|فتاوا]]، متنجس در واسطۀ سوم نجسکننده نیست.<ref>. توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج ۱،ص۸۸٫ با استفاده از سؤال ۱۷۶۹ (سایت اسلام کوئست:۱۷۵۴).</ref> | |||
===پاک کردن چیزهای نجس=== | |||
{{اصلی|تطهیر}} | |||
نجاسات ده گانه ذاتاً نجس بوده و نمیشود آنها را پاک کرد ولی آنچه در برخورد با آنها نجس شده باشد امکان پاک شدن مجدد دارد. [[مطهرات]] (پاککنندهها) مهم عبارتند از: آب، آفتاب، زمین و استحاله. | |||
==مقایسه نجاسات در مذاهب فقهی شیعه و اهل سنت== | |||
تفاوتهایی در احکام نجاسات بین مذاهب شیعه و اهل سنت وجود دارد که برخی از آنها عبارتند از: | تفاوتهایی در احکام نجاسات بین مذاهب شیعه و اهل سنت وجود دارد که برخی از آنها عبارتند از: | ||
خط ۱۲۱: | خط ۱۲۵: | ||
| سور حیوان|| سور سگ و خوک نجس است و سور مابقی حیوانات و انسان، پاک است|| سور تمام حیوانات و انسانها پاک است|| سور کلی و خوک نجس است و مابقی موارد پاک است|| سور سگ و خوک، شارب الخمر، گربهای که پس از آن موش از آن خورده و حیوانات وحشی، نجس است و مابقی موارد پاک است|| سور کلب و خوک نجس است و مابقی موارد پاک است.<ref>الفقه علی المذاهب الخمسه، ج۱، ص۲۷</ref> | | سور حیوان|| سور سگ و خوک نجس است و سور مابقی حیوانات و انسان، پاک است|| سور تمام حیوانات و انسانها پاک است|| سور کلی و خوک نجس است و مابقی موارد پاک است|| سور سگ و خوک، شارب الخمر، گربهای که پس از آن موش از آن خورده و حیوانات وحشی، نجس است و مابقی موارد پاک است|| سور کلب و خوک نجس است و مابقی موارد پاک است.<ref>الفقه علی المذاهب الخمسه، ج۱، ص۲۷</ref> | ||
|} | |} | ||
==جُستارهای وابسته== | ==جُستارهای وابسته== |