پرش به محتوا

سید محمد محقق داماد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (تمیزکاری)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۵: خط ۵۵:
'''سید محمد محقق داماد''' (۱۳۲۵ - ۱۳۸۸ق) [[فقیه]]، [[اصول فقه|اصولی]] و از مدرسان [[حوزه علمیه قم در دوره معاصر|حوزه علمیه قم]] بود. بسیاری از روحانیانی که در [[انقلاب اسلامی|انقلاب]] نقش داشتند و در [[جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی]] مسئولیت پذیرفتند، از شاگردان او محسوب می‌شوند. وی داماد [[شیخ عبدالکریم حائری یزدی]] مؤسس [[حوزه علمیه قم در دوره معاصر|حوزه علمیه قم]] بود و به همین دلیل لقب داماد را به او دادند. سید علی و سید مصطفی محقق داماد فرزندان او هستند.
'''سید محمد محقق داماد''' (۱۳۲۵ - ۱۳۸۸ق) [[فقیه]]، [[اصول فقه|اصولی]] و از مدرسان [[حوزه علمیه قم در دوره معاصر|حوزه علمیه قم]] بود. بسیاری از روحانیانی که در [[انقلاب اسلامی|انقلاب]] نقش داشتند و در [[جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی]] مسئولیت پذیرفتند، از شاگردان او محسوب می‌شوند. وی داماد [[شیخ عبدالکریم حائری یزدی]] مؤسس [[حوزه علمیه قم در دوره معاصر|حوزه علمیه قم]] بود و به همین دلیل لقب داماد را به او دادند. سید علی و سید مصطفی محقق داماد فرزندان او هستند.


==زندگینامه و تحصیلات==
==زندگی‌نامه ==
سید محمد محقق داماد در سال ۱۳۲۵ق در احمد آباد [[اردکان]] به دنیا آمد. پدرش قبل از تولد او برای [[زیارت]] به [[عتبات عالیات]] رفته و در همین سفر درگذشت.<ref>مجله نور علم، نشریه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ش مسلسل ۱۷شهریور۱۳۶۵ص ۹۷.</ref> در شش سالگی مادرش را نیز از دست داد. سید محمد پس از تحصیل علوم مقدماتی در اردکان راهی شهر [[یزد]] شد.
سید محمد محقق داماد در سال ۱۳۲۵ق در احمد آباد [[اردکان]] به دنیا آمد. پدرش قبل از تولد او برای [[زیارت]] به [[عتبات عالیات]] رفته و در همین سفر درگذشت.<ref>مجله نور علم، نشریه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ش مسلسل ۱۷شهریور۱۳۶۵ص ۹۷.</ref> در شش سالگی مادرش را نیز از دست داد.  
 
===درگذشت===
در حوزه یزد در درس آقا [[سید احمد مدرسی‌]]، حاج‌ [[سید یحیی‌ واعظ‌]] و [[سید محمد علیرضا حائری‌]] حاضر شد و بعد از اقامت‌ نه‌ ساله‌ در یزد، بنا به‌ پیشنهاد شیخ‌ غلامرضا یزدی‌ در سال‌ ۱۳۴۱ق به‌ قم‌ نقل‌ مکان‌ کرد و در درس‌ اساتید حوزه‌ علمیه‌ قم‌ از قبیل‌ [[میر سید علی‌ کاشانی‌]]، [[سید محمدتقی خوانساری]]، [[میرزا محمد همدانی‌]]، [[سید محمد حجت کوه‌کمری]] و [[عبدالکریم حائری یزدی]] شرکت‌ کرد.<ref>شریف‌رازی‌، گنجینۀ دانشمندان‌، ۱۳۵۲ش، ص۱۶۳.</ref> آیت‌الله‌ داماد مورد توجه‌ و عنایت‌ آیت‌الله‌ حاج‌ شیخ‌ عبدالکریم‌ حائری‌ قرار گرفت‌ و با دختر آیت‌الله حائری‌ [[ازدواج]] کرد و به‌ داماد ملقب‌ شد.<ref>شریف‌رازی‌، گنجینۀ دانشمندان‌، ۱۳۵۲ش، ص۱۴۲.</ref>
سید محمد محقق داماد [[چهارشنبه]] [[۲ ذی‌الحجه]] [[سال ۱۳۸۸ هجری قمری|۱۳۸۸ق]] بر اثر سکته قلبی پس از ۷۵ روز بیماری درگذشت و در مقبره‌ای از [[حرم حضرت معصومه]] به خاک سپرده شد.
 
==فعالیت علمی==
==اساتید==
محقق داماد پس از تحصیل علوم مقدماتی در اردکان راهی شهر [[یزد]] شد. در حوزه یزد در درس آقا [[سید احمد مدرسی‌]]، حاج‌ [[سید یحیی‌ واعظ‌]] و [[سید محمد علیرضا حائری‌]] حاضر شد و بعد از اقامت‌ نه‌ ساله‌ در یزد، بنا به‌ پیشنهاد شیخ‌ غلامرضا یزدی‌ در سال‌ ۱۳۴۱ق به‌ قم‌ نقل‌ مکان‌ کرد و در درس‌ اساتید حوزه‌ علمیه‌ قم‌ از قبیل‌ [[میر سید علی‌ کاشانی‌]]، [[سید محمدتقی خوانساری]]، [[میرزا محمد همدانی‌]]، [[سید محمد حجت کوه‌کمری]] و [[عبدالکریم حائری یزدی]] شرکت‌ کرد.<ref>شریف‌رازی‌، گنجینۀ دانشمندان‌، ۱۳۵۲ش، ص۱۶۳.</ref> آیت‌الله‌ داماد مورد توجه‌ و عنایت‌ آیت‌الله‌ حاج‌ شیخ‌ عبدالکریم‌ حائری‌ قرار گرفت‌ و با دختر آیت‌الله حائری‌ [[ازدواج]] کرد و به‌ داماد ملقب‌ شد.<ref>شریف‌رازی‌، گنجینۀ دانشمندان‌، ۱۳۵۲ش، ص۱۴۲.</ref>
===اساتید===
{{ستون-شروع|۵}}
{{ستون-شروع|۵}}
*سید احمد مدرس
*سید احمد مدرس
خط ۶۷: خط ۶۸:
*سید یحیی واعظ یزدی
*سید یحیی واعظ یزدی
*سید حسین باغِ گندمی
*سید حسین باغِ گندمی
*[[سید محمد تقی خوانساری]]
*[[سید محمدتقی خوانساری]]
*[[میر سید علی یثربی کاشانی]]
*[[میر سید علی یثربی کاشانی]]
*[[سید ابوالحسن رفیعی قزوینی]]
*[[سید ابوالحسن رفیعی قزوینی]]
*[[سید محمد حجت کوه کمره ای]]
*[[سید محمد حجت کوه کمره‌ای]]
*[[شیخ عبدالکریم حائری یزدی]]<ref>مجله درسهایی از مکتب اسلام سال دهم شماره ۴ص ۲۲۶.</ref>
*[[شیخ عبدالکریم حائری یزدی]]<ref>مجله درسهایی از مکتب اسلام سال دهم شماره ۴ص ۲۲۶.</ref>
{{پایان}}
{{پایان}}


==تدریس==
===تدریس===
پس از وفات [[شیخ عبد الکریم حائری]] در سال ۱۳۱۵ شمسی، سید محمد محقق داماد جزو فضلای جوان حوزه قم محسوب می‌شد و حوزه درس وی به تدریج رونق گرفت. در زمان [[مرجعیت]] آیت‌الله‌ [[بروجردی]]، داماد جزو ممتحنین حوزه بود که در کنار علمایی چون شیخ [[مرتضی حائری یزدی]] از طلاب امتحان شفاهی می‌گرفت.<ref>احمدی میانجی، خاطرات فقیه اخلاقی آیت‌الله احمدی میانجی، ۱۳۸۰ش، ص۸۱.</ref> وی در طول سه دهه تدریس در حوزه قم و با وجود بیان دشوار و محتوای سنگینی که در درس وی وجود داشت، به یکی از شاگردپرورترین استادان تاریخ حوزه قم بدل شد و اکثر شاگردان وی در زمان استاد از فضلای حوزه بودند و بعدها در سلک عالمان و مجتهدان نامدار معاصر درآمدند. [[سیدموسی شبیری زنجانی]] از شاگردان درس آیت الله محقق داماد می‌گوید:
پس از وفات [[شیخ عبد الکریم حائری]] در سال ۱۳۱۵ شمسی، سید محمد محقق داماد جزو فضلای جوان حوزه قم محسوب می‌شد و حوزه درس وی به تدریج رونق گرفت. در زمان [[مرجعیت]] آیت‌الله‌ [[بروجردی]]، داماد جزو ممتحنین حوزه بود که در کنار علمایی چون شیخ [[مرتضی حائری یزدی]] از طلاب امتحان شفاهی می‌گرفت.<ref>احمدی میانجی، خاطرات فقیه اخلاقی آیت‌الله احمدی میانجی، ۱۳۸۰ش، ص۸۱.</ref> وی در طول سه دهه تدریس در حوزه قم و با وجود بیان دشوار و محتوای سنگینی که در درس وی وجود داشت، به یکی از شاگردپرورترین استادان تاریخ حوزه قم بدل شد و اکثر شاگردان وی در زمان استاد از فضلای حوزه بودند و بعدها در سلک عالمان و مجتهدان نامدار معاصر درآمدند. [[سیدموسی شبیری زنجانی]] از شاگردان درس آیت الله محقق داماد می‌گوید:
:::«در درس آقای داماد طلبه‌های ممتاز شرکت می‌کردند، علتش ویژگی‌هایی بود که در خود ایشان و درسش بود: یکی اینکه رئیس نبود لذا مطامع غیر علمی در میان نبود تا شخص برای آنها در درس وی حاضر شود. از طرفی آقای داماد بیان روشنی نداشت و خیلی احتیاج به مقدمات مطویه داشت و لازم بود طلبه مقدمات دیگری برای فهم مطالب در ذهن داشته باشد. از طرف دیگر مطالب ایشان نوعا مشکل بود چون دقیق النظر بود.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، جلد۳، ص۵۲۲.</ref>
:::«در درس آقای داماد طلبه‌های ممتاز شرکت می‌کردند، علتش ویژگی‌هایی بود که در خود ایشان و درسش بود: یکی اینکه رئیس نبود لذا مطامع غیر علمی در میان نبود تا شخص برای آنها در درس وی حاضر شود. از طرفی آقای داماد بیان روشنی نداشت و خیلی احتیاج به مقدمات مطویه داشت و لازم بود طلبه مقدمات دیگری برای فهم مطالب در ذهن داشته باشد. از طرف دیگر مطالب ایشان نوعا مشکل بود چون دقیق النظر بود.<ref>شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، جلد۳، ص۵۲۲.</ref>
خط ۱۰۵: خط ۱۰۶:
{{پایان}}
{{پایان}}


==آثار==
===آثار===
{{ستون-شروع|۳}}
{{ستون-شروع|۳}}
* حاشیه بر [[عروة الوثقی]] که به قلم خود او نگارش یافته است.
* حاشیه بر [[عروة الوثقی]] که به قلم خود او نگارش یافته است.
خط ۱۲۲: خط ۱۲۳:


شاه‌ در پاسخ‌ تلگراف، موضوع‌ را به‌ دولت‌ احاله‌ کرد. بعد از وصول‌ تلگراف‌ شاه‌، آیات‌ عظام‌ جلسۀ فوق‌العاده‌ای‌ تشکیل‌ دادند. در این‌ جلسه‌ بعد از قرائت‌ تلگراف‌ شاه‌، به‌ این‌ نتیجه‌ رسیدند که‌ مستقیماً با اسدالله علم‌، نخست‌ وزیر، تماس‌ بگیرند و ضمن‌ نصحیت‌ و ارشاد وی‌، از او بخواهند که‌ جواب‌ صریحی‌ به‌ آقایان‌ بدهد. به‌ دنبال‌ این‌ تصمیم‌، وی‌ همراه‌ با آیات‌ عظام‌: زنجانی‌، حائری‌ و آملی‌ طی‌ تلگرافی‌ به‌ اسدالله علم‌، تصویبنامۀ مربوط‌ به‌ تشکیل‌ انجمن‌های‌ ایالتی‌ و ولایتی‌ را به‌ دلیل‌ مخالفت‌ مفاد آن‌ با قواعد مقدسۀ اسلام‌ و اصول‌ قانون‌ اساسی‌ و متمم‌ آن‌، ملغی‌ اعلام‌ کرده‌ و خواستار لغو رسمی‌ آن‌ شدند.<ref>دوانی‌، نهضت‌ روحانیون‌ ایران‌، ۱۳۷۷ش، ج ۳ و ۴‌، ص۵۰.</ref>
شاه‌ در پاسخ‌ تلگراف، موضوع‌ را به‌ دولت‌ احاله‌ کرد. بعد از وصول‌ تلگراف‌ شاه‌، آیات‌ عظام‌ جلسۀ فوق‌العاده‌ای‌ تشکیل‌ دادند. در این‌ جلسه‌ بعد از قرائت‌ تلگراف‌ شاه‌، به‌ این‌ نتیجه‌ رسیدند که‌ مستقیماً با اسدالله علم‌، نخست‌ وزیر، تماس‌ بگیرند و ضمن‌ نصحیت‌ و ارشاد وی‌، از او بخواهند که‌ جواب‌ صریحی‌ به‌ آقایان‌ بدهد. به‌ دنبال‌ این‌ تصمیم‌، وی‌ همراه‌ با آیات‌ عظام‌: زنجانی‌، حائری‌ و آملی‌ طی‌ تلگرافی‌ به‌ اسدالله علم‌، تصویبنامۀ مربوط‌ به‌ تشکیل‌ انجمن‌های‌ ایالتی‌ و ولایتی‌ را به‌ دلیل‌ مخالفت‌ مفاد آن‌ با قواعد مقدسۀ اسلام‌ و اصول‌ قانون‌ اساسی‌ و متمم‌ آن‌، ملغی‌ اعلام‌ کرده‌ و خواستار لغو رسمی‌ آن‌ شدند.<ref>دوانی‌، نهضت‌ روحانیون‌ ایران‌، ۱۳۷۷ش، ج ۳ و ۴‌، ص۵۰.</ref>
==درگذشت==
سید محمد محقق داماد [[چهارشنبه]] [[۲ ذی‌الحجه]] [[سال ۱۳۸۸ هجری قمری|۱۳۸۸ق]] بر اثر سکته قلبی پس از ۷۵ روز بیماری درگذشت و در مقبره‌ای از [[حرم حضرت معصومه]] به خاک سپرده شد.


==پانویس==
==پانویس==
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۵٬۹۸۱

ویرایش