پرش به محتوا

واجب: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۲۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۰ سپتامبر ۲۰۱۸
منبع یابی، اصلاح پاورقی و منابع، اصلاح درجه بندی
imported>Shadiba
جزبدون خلاصۀ ویرایش
imported>M.r.seifi
(منبع یابی، اصلاح پاورقی و منابع، اصلاح درجه بندی)
خط ۳: خط ۳:


==تعریف==
==تعریف==
واجب در [[:رده:اصطلاحات فقهی|اصطلاح فقهی]] عملی است که [[حکم عملی|حکم شرعی]] آن وجوب است و انجام آن لازم است و ترک کردن آن [[گناه]] و باعث توبیخ از جانب [[شارع]] می‌شود.<ref>ر.ک: ملكى اصفهانى، ص۳۳۵؛ عبدالرحمن، ج‌۳، ص۴۶۱</ref>
واجب در [[:رده:اصطلاحات فقهی|اصطلاح فقهی]] عملی است که [[حکم عملی|حکم شرعی]] آن وجوب است و انجام آن لازم است و ترک کردن آن [[گناه]] و باعث توبیخ از جانب [[شارع]] می‌شود.<ref>رجوع کنید به: ملکی اصفهانى، فرهنگ اصطلاحات اصول، ۱۳۷۹ش، ص۳۳۵.</ref>


==اقسام==
==اقسام==
خط ۲۳: خط ۲۳:
|-
|-
| تعیینی و تخیری || از جهت متعلق تکلیف|| '''[[واجب تعیینی]]'''، عملی است که به‌خصوصه خودش واجب شده است و هیچ جایگزینی ندارد.
| تعیینی و تخیری || از جهت متعلق تکلیف|| '''[[واجب تعیینی]]'''، عملی است که به‌خصوصه خودش واجب شده است و هیچ جایگزینی ندارد.
'''[[واجب تخییری]]'''، عملی است که در کنار آن دو یا چند عمل دیگر قرار داده شده است و شخص در انتخاب آنها، مخیّر است.<ref>مشكينى، ص۲۷۷</ref>
'''[[واجب تخییری]]'''، عملی است که در کنار آن دو یا چند عمل دیگر قرار داده شده است و شخص در انتخاب آنها، مخیّر است.<ref>مشکینی، اصطلاحات الأصول، ۱۴۱۶ق، ص۲۷۷.</ref>
|-
|-
| عینی و کفائی || از جهت مکلّف یا موضوع || '''[[واجب عینی]]'''، عملی است که انجام آن بر هر فردی واجب است و انجام آن توسط برخی، باعث ساقط شدن آن از دیگران نمی‌شود.
| عینی و کفائی || از جهت مکلّف یا موضوع || '''[[واجب عینی]]'''، عملی است که انجام آن بر هر فردی واجب است و انجام آن توسط برخی، باعث ساقط شدن آن از دیگران نمی‌شود.
خط ۳۵: خط ۳۵:
|-
|-
| تعبدی و توصلی || از جهت شرط انجام تکلیف || '''واجب توصلی'''، عملی است که انجامش نیاز به [[قصد قربت]] ندارد. مثل شستن لباس برای نماز.
| تعبدی و توصلی || از جهت شرط انجام تکلیف || '''واجب توصلی'''، عملی است که انجامش نیاز به [[قصد قربت]] ندارد. مثل شستن لباس برای نماز.
'''واجب تعبدی'''، عملی است که انجام آن حتما باید به قصد قربت باشد.<ref>مشکینی، ص۲۷۷</ref>
'''واجب تعبدی'''، عملی است که انجام آن حتما باید به قصد قربت باشد.<ref>مشکینی، اصطلاحات الأصول، ۱۴۱۶ق، ص۲۷۷.</ref>
|-
|-
| نفسی و غیری || از جهت کیفیت مطلوب بودن متعلق تکلیف  || '''واجب نفسی'''، عملی است که وجوب آن به خاطر خودش است نه به عنوان مقدمه‌ای برای واجبی دیگر.
| نفسی و غیری || از جهت کیفیت مطلوب بودن متعلق تکلیف  || '''واجب نفسی'''، عملی است که وجوب آن به خاطر خودش است نه به عنوان مقدمه‌ای برای واجبی دیگر.
'''واجب غیری'''، عملی است که به‌عنوان مقدمه برای واجبی دیگر است. مثل وضو برای نماز<ref>فرهنگ نامه اصول فقه؛ ص۸۶۵</ref>
'''واجب غیری'''، عملی است که به‌عنوان مقدمه برای واجبی دیگر است. مثل وضو برای نماز<ref>فرهنگ نامه اصول فقه، ۱۳۸۹ش، ص۸۷۱.</ref>
|}
|}


خط ۶۸: خط ۶۸:
* نمازی که به خاطر [[نذر]]، [[قسم]] یا اجیر شدن توسط شخص دیگری بر انسان واجب می‌شود.
* نمازی که به خاطر [[نذر]]، [[قسم]] یا اجیر شدن توسط شخص دیگری بر انسان واجب می‌شود.
* [[نماز جمعه]]
* [[نماز جمعه]]
* [http://www.hadj.ir/fa/film/3d/008.wmv نماز طواف] واجب <ref>خمینی، ج۱، ص۱۳۵</ref>
* [http://www.hadj.ir/fa/film/3d/008.wmv نماز طواف] واجب <ref>خمینی، تحریر الوسیله، موسسه مطبوعات دارالعلم، ج۱، ص۱۳۵.</ref>
* [[نماز قضا]].
* [[نماز قضا]].


خط ۷۷: خط ۷۷:
*روزه قضای پدر (و یا مادر)
*روزه قضای پدر (و یا مادر)
* روزه سومین روز [[اعتکاف]]
* روزه سومین روز [[اعتکاف]]
* روزه به جای [[قربانی]] در [[حج]]<ref> بقره: ۱۹۶: فَمَنْ تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَةِ إِلَی الْحَجِّ فَمَا اسْتَیسَرَ مِنَ الْهَدْی فَمَنْ لَمْ یجِدْ فَصِیامُ ثَلاثَةِ أَیامٍ فِی الْحَجِّ وَ سَبْعَةٍ إِذا رَجَعْتُمْ تِلْک عَشَرَةٌ کامِلَةٌ ذلِک لِمَنْ لَمْ یکنْ أَهْلُهُ حاضِرِی الْمَسْجِدِ الْحَرام-- پس کسی که قربانی نداشت، سه روز در روزهای حج روزه بگیرد و هفت روز، زمانی که بازگشت. این ده روز کامل است. </ref>
* روزه به جای [[قربانی]] در [[حج]]{{یادداشت|سوره بقره، آیه ۱۹۶: فَمَنْ تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَةِ إِلَی الْحَجِّ فَمَا اسْتَیسَرَ مِنَ الْهَدْی فَمَنْ لَمْ یجِدْ فَصِیامُ ثَلاثَةِ أَیامٍ فِی الْحَجِّ وَ سَبْعَةٍ إِذا رَجَعْتُمْ تِلْک عَشَرَةٌ کامِلَةٌ ذلِک لِمَنْ لَمْ یکنْ أَهْلُهُ حاضِرِی الْمَسْجِدِ الْحَرام-- پس کسی که قربانی نداشت، سه روز در روزهای حج روزه بگیرد و هفت روز، زمانی که بازگشت. این ده روز کامل است.}}
* [[کفاره]] [[نذر]] و [[قسم]]
* [[کفاره]] [[نذر]] و [[قسم]]
* کفاره [[روزه#اِفطار_یا_بازکردن_روزه|افطار]] عمدی روزه واجب
* کفاره [[روزه#اِفطار_یا_بازکردن_روزه|افطار]] عمدی روزه واجب
خط ۹۳: خط ۹۳:
==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* ملکی اصفهانی، مجتبی، ''فرهنگ اصطلاحات اصول''، چ۱، قم، ۱۳۷۹ش.
* خمینی، سید روح الله، تحریر الوسیله، قم، موسسه مطبوعات دارالعلم، [بی‌تا].
* عبدالرحمن، محمود، ''معجم المصطلحات و الالفاظ الفقهیه''.
* ملکی اصفهانی، مجتبی، فرهنگ اصطلاحات اصول، قم، عالمه، چاپ اول، ۱۳۷۹ش.
* مشکینی، میرزا علی، ''اصطلاحات الأصول و معظم أبحاثها''، در یک جلد، چ۶، قم: نشر الهادی، ۱۴۱۶ق.
* مشکینی، میرزا علی، اصطلاحات الأصول و معظم أبحاثها، قم، نشر الهادی، چاپ ششم، ۱۴۱۶ق.
* خمینی، سید روح الله، ''تحریر الوسیله''، قم: موسسه مطبوعات دارالعلم، [بی‌تا].
* مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، فرهنگ نامه اصول فقه، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۹ش.
* مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ''فرهنگنامه اصول فقه''، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۹ش.
{{پایان}}
{{پایان}}


خط ۱۱۶: خط ۱۱۵:
  | عکس = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->نمی‌خواهد
  | عکس = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد-->نمی‌خواهد
  | ناوبری = <!--ندارد، دارد-->دارد
  | ناوبری = <!--ندارد، دارد-->دارد
  | رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->ندارد
  | رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->دارد
  | کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد
  | کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد
  | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
  | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
کاربر ناشناس