پرش به محتوا

ارکان نماز: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۲۷ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۵ اوت ۲۰۱۷
جز
اصلاح پانویس‌ها و منابع
imported>M.bahrami
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (اصلاح پانویس‌ها و منابع)
خط ۲: خط ۲:
{{دیگر کاربردها|رکن}}
{{دیگر کاربردها|رکن}}
{{مقاله توصیفی فقهی}}
{{مقاله توصیفی فقهی}}
'''ارکان نماز''' تعدادی از [[واجب|واجبات نماز]] که کم یا زیاد شدن آن‌ها حتی به صورت سهوی باعث باطل شدن [[نماز]] می‌شود. مشهور [[فقیهان]] [[شیعه]] [[نیت]]، [[قیام متصل به رکوع]]، [[تکبیرة الاحرام]]، [[رکوع]] و دو [[سجده]] را رکن نماز می‌دانند.
'''ارکان نماز''' تعدادی از [[واجب|واجبات نماز]] که کم یا زیاد شدن آنها حتی به صورت سهوی باعث باطل شدن [[نماز]] می‌شود. مشهور [[فقیهان]] [[شیعه]]، [[نیت]]، [[قیام متصل به رکوع]]، [[تکبیرة الاحرام]]، [[رکوع]] و دو [[سجده]] را رکن نماز می‌دانند.
 
==تعریف رکن==
==تعریف رکن==
رُکن به معنای اساس و ستون هر چیز، و در عبادات شرعی، جزئی است که کم و زیاد کردن عمدی یا سهوی آن موجب بُطلان [[عبادت]] می‌شود. برخی اجزاء [[نماز]] و [[حج]] و [[عمره]]، رکن آنهاست.
رُکن به معنای اساس و ستون هر چیز، و در عبادات شرعی، جزئی است که کم و زیاد کردن عمدی یا سهوی آن موجب بُطلان [[عبادت]] می‌شود.{{مدرک}} برخی اجزاء [[نماز]] و [[حج]] و [[عمره]]، رکن آنهاست.{{مدرک}}


==ارکان نماز==
==ارکان نماز==
ارکان نماز بنابر قول مشهور عبارتند از: [[نیت]]، [[قیام متصل به رکوع]]، [[تکبیرة الاحرام]]، [[رکوع]] و دو [[سجده]].<ref> حلی (علامهمختلف الشیعة، ج۲، ص۱۳۹-۱۴۰.</ref>
ارکان نماز بنابر قول مشهور عبارتند از: [[نیت]]، [[قیام متصل به رکوع]]، [[تکبیرة الاحرام]]، [[رکوع]] و دو [[سجده]].<ref>علامه حلی، مختلف الشیعة، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۱۳۹-۱۴۰.</ref>
 
مراد از قیام، ایستاده بودن هنگام تکبیرة الإحرام و قیام متّصل به رکوع -یعنی از حالت ایستاده به رکوع رفتن- است.<ref>یزدی، العروة الوثقی، ج۲، ص۴۷۳.</ref>
 
برخی، رو به [[قبله]] بودن را در حال اختیار، از ارکان نماز برشمرده‌اند؛<ref> ابن حمزه طوسی، الوسیلة، ص۹۳.</ref> چنانکه از برخی قدما رکن بودن قرائت نیز نقل شده است.<ref>طوسی، المبسوط، ج۱، ص۱۰۵.</ref>


===ترک رکن یا زیادی رکن===
مراد از قیام، ایستاده بودن هنگام تکبیرة الإحرام و قیام متّصل به رکوع، یعنی از حالت ایستاده به رکوع رفتن.<ref>یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۴۷۳.</ref>
مشهور فقها، زیاد و کم کردن سهوی یا عمدی ارکان نماز را باعث باطل شدن [[نماز]] می‌دانند<ref>شهید ثانی، الروضة البهیه، ج۱، ص۶۴۴.</ref> ولی برخی، زیاد کردن سهوی رکن را موجب بطلان نمی‌دانند.<ref> نجفی، جواهر الکلام، ج۹، ص۲۳۹-۲۴۱.</ref>


در بعضی ارکان همچون نیت، زیادی تصوّر ندارد؛ چنانکه زیادی قیام، با زیادی تکبیرة الإحرام یا رکوع متصوّر است نه به تنهایی.
برخی رو به [[قبله]] بودن در حال اختیار را هم از ارکان نماز برشمرده‌اند؛<ref>طوسی، الوسیلة، ۱۴۰۸ق، ص۹۳.</ref> چنانکه از برخی فقهای گذشته، رکن بودن قرائت نیز نقل شده است.<ref>شیخ طوسی، المبسوط، مکتبة المرتضویة، ج۱، ص۱۰۵.</ref>


=== زیاد کردن رکوع و سجده در نماز جماعت===
===حذف یا اضافه کردن رکن===
در [[نماز جماعت]] اگر مأموم سهواً پیش از [[امام جماعت]] سر از رکوع یا سجده بردارد فتوای مشهور [[فقیه|فقیهان]]، وجوب بازگشت و متابعت از امام است و قول مقابل آن، [[استحباب]] بازگشت می‌باشد و این زیادی رکوع و سجده باعث باطل شدن نماز نیست. در اینکه حکم یاد شده به مورد سهو اختصاص دارد یا سربرداشتن عمدی را نیز شامل می‌شود، اختلاف است.<ref> حکیم، مستمسک العروة، ج۷، ص۲۶۹-۲۷۱.</ref>
مشهور فقها، زیاد و کم کردن سهوی یا عمدی ارکان نماز را باعث باطل شدن [[نماز]] می‌دانند<ref>شهید ثانی، الروضة البهیة، انتشارات علمیه اسلامیه، ج۱، ص۶۴۴.</ref> ولی برخی دیگر از فقها معتقدند اضافه کردن سهوی رکن، نماز را باطل نمی‌کند.<ref> نجفی، جواهر الکلام، دار احیاء التراث العربی، ج۹، ص۲۳۹-۲۴۱.</ref>


===ترک سهوی رکن===
===ترک سهوی رکن===
هرگاه نمازگزار از روی سهو رکنی را ترک کند، تا زمانی که محل تدارک آن باقی است، می‌تواند آن را انجام دهد و نمازش صحیح است. مراد از محلّ تدارک، داخل نشدن در رکن بعدی است؛ جز تکبیرة الإحرام که محلّ آن عدم شروع قرائت [[سوره حمد|حمد]] است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ج۱۲، ص۲۳۸-۲۳۹.</ref>
هرگاه نمازگزار از روی سهو رکنی را ترک کند، تا زمانی که وارد رکن دیگری نشده، باید آن را ادا کند.<ref>نجفی، جواهر الکلام، دار احیاء التراث العربی، ج۱۲، ص۲۳۸-۲۳۹.</ref>


==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
* [http://lib.eshia.ir/23017/4/126/%D8%B3%D9%87%D9%88%DB%8C فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۴، ص۱۲۶-۱۲۸]
* [http://lib.eshia.ir/23017/4/126/%D8%B3%D9%87%D9%88%DB%8C هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، قم، ج۴، ص۱۲۶-۱۲۸.]


==پانویس==
==پانویس==
خط ۳۲: خط ۲۸:
==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* ابن حمزه طوسی، محمد بن علی، الوسیلة الی نیل الفضیله، به کوشش محمد الحسون، اول، قم، مکتبة المرعشی النجفی، ۱۴۰۸ ق.
*ابن حمزه طوسی، محمد بن علی، الوسیلة الی نیل الفضیلة، تحقیق محمد الحسون، قم، مکتبة آیت الله المرعشی النجفی، ۱۴۰۸ق.
* بحرانی، یوسف بن احمد، الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهره، به کوشش علی آخوندی، قم، نشر اسلامی، ۱۳۶۳ ش.
*بحرانی، یوسف بن احمد، الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهره، به کوشش علی آخوندی، قم، نشر اسلامی، ۱۳۶۳ش.
* حکیم، سید محسن،‌مستمسک العروة الوثقی، اول، قم، مؤسسه‌دار التفسیر، ۱۴۱۶ ق.
*حکیم، سید محسن،‌ مستمسک العروة الوثقی، قم، مؤسسه دار التفسیر، ۱۴۱۶ق.
* حلی (علامهحسن بن یوسف، مختلف الشیعة فی احکام الشریعه، به کوشش مرکزالابحاث والدراسات الاسلامیة، اول، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۴۱۲ ق.
*علامه حلی، حسن بن یوسف، مختلف الشیعة فی احکام الشریعه، به کوشش مرکز الابحاث والدراسات الاسلامیة، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۴۱۲ق.
* شهید ثانی، زین الدین، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیه، تهران، انتشارات علمیه اسلامیه، [بی تا].
*شهید ثانی، زین الدین، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیه، تهران، انتشارات علمیه اسلامیه، [بی تا].
* طوسی، محمد بن حسن، المبسوط فی فقه الامامیه، به کوشش محمد باقر بهبودی، تهران، مکتبة المرتضویة،[بی تا].
*طوسی، محمد بن حسن، المبسوط فی فقه الامامیه، به کوشش محمدباقر بهبودی، تهران، مکتبة المرتضویة،[بی تا].
* نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام،هفتم، بیروت،‌دار احیاء التراث العربی.
*نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، بیروت،‌ دار احیاء التراث العربی، ۱۳۶۲ق.
* یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی، پنجم، قم،‌دار التفسیر، اسماعیلیان، ۱۴۱۹ ق.
*یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی، قم،‌ دار التفسیر، اسماعیلیان، ۱۴۱۹ق.
 
{{پایان}}
{{پایان}}


۴۴۱

ویرایش