پرش به محتوا

غناء: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۳۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۹ فوریهٔ ۲۰۲۳
جز
افزایش مطلب
جز (افزایش مطلب)
خط ۱۹: خط ۱۹:


==فتواهای فقیهان قرن چهاردهم و پانزدهم==
==فتواهای فقیهان قرن چهاردهم و پانزدهم==
بیشتر فقیهانِ قرن‌های چهاردهم و پانزدهم قمری، همچون [[میرزا جواد تبریزی|آیت‌الله تبریزی]]، [[محمد فاضل لنکرانی|آیت‌الله فاضل]] و [[ناصر مکارم شیرازی|آیت‌الله مکارم]]، بین غنا و موسیقی تفاوت قائل شده‌اند و غنا را خوانندگی طرب و متناسب مجالس [[لهو]] و [[لعب]] یا عیش‌ونوش و [[موسیقی لهوی|موسیقی]] را نوازندگیِ طرب و متناسب با مجالس عیش و نوش دانسته‌اند. بنابراین انجام دادن و شنیدن آن را حرام می‌دانند.<ref>محمودی، مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۴۸-۵۴.</ref> به فتوای [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]]، غنا» به‌خودیِ خود حرام نیست. ملاک در حرمت آن، [[لهو]] و اضلال عن سبیل‌الله (خارج کردن انسان از مسیر خدا) است.<ref>خامنه‌ای، غناء، ۱۳۹۸ش، ص۴۵۲.</ref>  
بیشتر فقیهانِ قرن‌های چهاردهم و پانزدهم قمری، همچون [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]]، [[میرزا جواد تبریزی|آیت‌الله تبریزی]]، [[محمد فاضل لنکرانی|آیت‌الله فاضل]] و [[ناصر مکارم شیرازی|آیت‌الله مکارم]]، بین غنا و موسیقی تفاوت قائل شده‌اند و غنا را خوانندگی طرب و متناسب مجالس [[لهو]] و [[لعب]] یا عیش‌ونوش و [[موسیقی لهوی|موسیقی]] را نوازندگیِ طرب و متناسب با مجالس عیش و نوش دانسته‌اند. بنابراین انجام دادن و شنیدن آن را حرام می‌دانند.<ref>محمودی، مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۴۸-۵۴.</ref>


بر این اساس، بیشترشان غنایی را که طرب و متناسب با مجالس لهوولعب نباشد [[حلال]] عنوان کرده‌اند.  از این میان، آیت‌الله تبریزی [[فتوا]] داده است بنا بر [[احتیاط واجب]] باید از هر آوازی که با ترجیع صوت (چهچه) است، گرچه با مضمون باطل نباشد، اجتناب کرد. <ref>محمودی، مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۴۸-۵۴.</ref> همچنین [[لطف‌الله صافی گلپایگانی|آیت‌الله صافی گلپایگانی]] مطلق غنا و موسیقی را حرام می‌داند.<ref>محمودی، مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، ۱۳۸۵ش، ج۳، ص۸۰.</ref>  
بر این اساس، بیشترشان غنایی را که طرب و متناسب با مجالس لهوولعب نباشد [[حلال]] عنوان کرده‌اند.  از این میان، آیت‌الله تبریزی [[فتوا]] داده است بنا بر [[احتیاط واجب]] باید از هر آوازی که با ترجیع صوت (چهچه) است، گرچه با مضمون باطل نباشد، اجتناب کرد. <ref>محمودی، مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۴۸-۵۴.</ref> همچنین [[لطف‌الله صافی گلپایگانی|آیت‌الله صافی گلپایگانی]] مطلق غنا و موسیقی را حرام می‌داند.<ref>محمودی، مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، ۱۳۸۵ش، ج۳، ص۸۰.</ref>  


 
==آثار مستقل درباره غنا==
==رساله‌های مستقل درباره غنا==
به‌نوشتهٔ کتاب غنا و موسیقی (انتشار ۱۳۷۷ش)، از [[صفویان|دوره صفویه]]، به‌علت رواج [[سماع]] که با غنا و موسیقی همراه بود، غنا مورد توجه فقیهان قرار گرفته و رساله‌هایی مستقل در این زمینه نگاشته شد. در این کتاب، شمار رساله‌های یافت‌شده یا رساله‌هایی که در کتاب‌های دیگر از آن‌ها نام برده شده، ولی در دسترس نیستند، از دوره صفویان تا قبل از [[انقلاب اسلامی ایران]] (۱۳۵۷ش)،  ۴۹ رساله بیان شده است.<ref>مختاری و صادقی، غناء و موسیقی، ۱۳۷۷ش، ج۳، ۲۰۳۹- ۲۰۴۱ و ج۴، ص۲۲.</ref> برخی از آن‌ها به‌شرح زیر است:  
به‌نوشتهٔ کتاب غنا و موسیقی، از [[صفویان|دوره صفویه]]، به‌علت رواج [[سماع]] که با غنا و موسیقی همراه بود، غنا مورد توجه فقیهان قرار گرفته و رساله‌هایی مستقل در این زمینه نگاشته شد. در این کتاب، شمار رساله‌های یافت‌شده یا رساله‌هایی که در کتاب‌های دیگر از آن‌ها نام برده شده، ولی در دسترس نیستند، از دوره صفویان تا قبل از [[انقلاب اسلامی ایران]] (۱۳۵۷ش)،  ۴۹ رساله بیان شده است.<ref>مختاری و صادقی، غناء و موسیقی، ۱۳۷۷ش، ج۳، ۲۰۳۹- ۲۰۴۱ و ج۴، ص۲۲.</ref> برخی از آن‌ها به‌شرح زیر است:  
* رساله در تحلیل غنا در قرآن، [[محمدباقر سبزواری|محقق سبزواری]] (درگذشته ۱۰۹۰ق)؛
* رساله در تحلیل غنا در قرآن، [[محمدباقر سبزواری|محقق سبزواری]] (درگذشته ۱۰۹۰ق)؛
* رسالةٌ فی حُرمةِ الغناء، [[شیخ حر عاملی|شیخ حرّ عاملی]] (درگذشته ۱۱۰۴ق)؛
* رسالةٌ فی حُرمةِ الغناء، [[شیخ حر عاملی|شیخ حرّ عاملی]] (درگذشته ۱۱۰۴ق)؛
خط ۳۱: خط ۳۰:
* رسالةٌ فی الغناءِ و تحلیله، [[محمدمحسن فیض کاشانی|فیض کاشانی]] (درگذشته ۱۰۹۱ق)؛
* رسالةٌ فی الغناءِ و تحلیله، [[محمدمحسن فیض کاشانی|فیض کاشانی]] (درگذشته ۱۰۹۱ق)؛
* رسالةٌ فی تحقیقِ الغناء، [[میرزای قمی]] (درگذشته ۱۲۳۱ق).
* رسالةٌ فی تحقیقِ الغناء، [[میرزای قمی]] (درگذشته ۱۲۳۱ق).
=== درسنامه غناء و موسیقی===
متن منتشرشده درس خارج فقه [[سید علی حسینی خامنه‌ای|آیت‌الله خامنه‌ای]] درباره غناء و موسیقی با عنوان [[غناء (کتاب)|درس‌نامه غناء و موسیقی]] منتشر شده است. در این کتاب با استناد به حدود صد حدیث، مفهوم غناء و [[موسیقی لهوی|موسیقی حرام]] تبیین شده است. بنا بر نظر آیت‌الله خامنه‌ای، در این کتاب غناء به خودی خود حرام نیست بلکه ملاک در حرمت آن لهوی بودن و اضلال عن سبیل‌الله (خارج کردن از مسیر خدا) است.<ref>خامنه‌ای، غناء، ۱۳۹۸ش، ص۴۵۲.</ref> این کتاب در سال ۱۳۹۸ش در ۵۶۰ صفحه به زبان فارسی منتشر شد.<ref>خامنه‌ای، غناء، ۱۳۹۸ش، مقدمه.</ref>


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==