اصحاب سبت: تفاوت میان نسخه‌ها

'''اصحاب سَبْت''' گروهی از [[بنی‌اسرائیل]] که بنابر آیات [[قرآن]]، به خاطر نافرمانی خدا و صید ماهی در [[شنبه|روز شنبه]]، به [[عذاب الهی]] گرفتار شدند. چنان‌که در  قرآن آمده اصحاب سبت به امر [[خدا]] به صورت بوزینه درآمدند و بنابر برخی [[حدیث|روایات]]، این گروه [[مسخ]] شده پس از ۳ روز هلاک شدند. بیشتر روایات، وقوع ماجرای اصحاب سبت را همزمان با [[داوود (پیامبر)|حضرت داوود]] و در شهر ایله دانسته‌اند که امروزه در [[فلسطین|فلسطین اشغالی]] است و ایلات خوانده می‌شود.  

اصحاب سبت، گروهی از [[بنی‌اسرائیل|قوم بنی‌اسرائیل]] بودند که بر اثر سرپیچی از فرمان خداوند درباره [[حرام|حرمت]] کار در روز شنبه، به [[عذاب]] گرفتار شدند.<ref>روحی، «اصحاب سبت»، ص۲۳۲.</ref> آنان در عصر پیامبری [[داوود (پیامبر)|حضرت داوود]] زندگی می‌کرده و جمعیتی حدود ۱۲هزار یا۷۰ هزار نفر داشته‌اند.<ref>روحی، «اصحاب سبت»، ص۲۳۲.</ref> عبارت «اصحاب سبت» تنها یک بار به طور صریح در [[آیه]] ۴۷ [[سوره نساء]] به‌کار رفته، اما در آیات دیگری از [[قرآن|قرآن کریم]] نیز داستان قوم مذکور و سرانجام آن بیان شده است.<ref>روحی، «اصحاب سبت»، ص۲۳۲.</ref>

سَبت که به‌معنای قطع یا قطع عمل است<ref>قرشی بنابی، قاموس قرآن، ۱۳۷۲ش، ج۳، ص۲۰۷.</ref> و در زبان عبری، شبات خوانده می‌شود،<ref>روحی، «اصحاب سبت»، ص۲۳۲.</ref> عنوان روز شنبه در میان یهودیان بوده<ref>قرشی بنابی، قاموس قرآن، ۱۳۷۲ش، ج۳، ص۲۰۷.</ref> و در لغت عبرانی، به‌معنای استراحت است.<ref>قرشی بنابی، قاموس قرآن، ۱۳۷۲ش، ج۳، ص۲۰۷.</ref> بنابر فرهنگ یهودی، قوم یهود باید در روز شنبه یا سبت، از همه کارهای خود دست بکشند و استراحت کنند.<ref>قرشی بنابی، قاموس قرآن، ۱۳۷۲ش، ج۳، ص۲۰۷.</ref> حفظ حرمت روز سبت و کارنکردن در آن، یکی از ده فرمان [[حضرت موسی]] بوده است.<ref>قرشی بنابی، قاموس قرآن، ۱۳۷۲ش، ج۳، ص۲۰۷.</ref>

بنابر قرآن کریم، اصحاب سبت به‌سبب نافرمانی از حدود و قوانین الهی در روز شنبه، و شکار ماهی در آن روز که اقدامی ممنوع بوده است،<ref>سوره بقره، آیه ۶۵؛ همچنین ببینید: مجلسی، حیوة القلوب، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۹۴۷.</ref> مسخ شدند تا عقوبت کارشان را ببینند و عبرتی برای پرهیزکاران باشند.<ref>سوره بقره، آیه ۶۶؛ همچنین ببینید: مجلسی، حیوة القلوب، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۹۴۸.</ref>

بر اساس روایتی از [[امام سجاد(ع)]]، اصحاب سبت، گروهی بوده‌اند که در کنار دریایی ساکن بوده و خداوند آنها را از شکار ماهی در روز [[شنبه]] نهی کرده بود.<ref>مجلسی، حیوة القلوب، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۹۴۸.</ref> از آنجا که در روز شنبه، ماهی‌های بسیار زیادی به ساحل نزدیک می‌شدند، آنان برای شکار ماهی در این روز، دست به حیله زدند و حوض‌ها و جدول‌هایی کندند که ماهی‌ها می‌توانستند وارد آن شوند، اما نمی‌توانستند از آن خارج شوند.<ref>مجلسی، حیوة القلوب، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۹۴۸.</ref> اصحاب سبت، گرچه در روز شنبه، به شکار ماهی نمی‌پرداختند، روز یکشنبه، ماهی‌هایی را صید می‌کردند که شنبه، در جدول‌ها و حوض‌های آنان گرفتار شده بودند.<ref>مجلسی، حیوة القلوب، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۹۴۸.</ref> اصحاب سبت، به همین شیوه مال فراوانی اندوختند و نعمت‌های بسیاری به‌دست آوردند.<ref>مجلسی، حیوة القلوب، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۹۴۸.</ref> براساس روایت مذکور، آنها ۸۰ هزار نفر بودند که ۷۰ هزار نفرشان به نهی خداوند از صید ماهی در روز شنبه، بی‌توجهی کردند.<ref>مجلسی، حیوة القلوب، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۹۴۸.</ref>  

بنابر آیات قرآن، اصحاب سبت در کنار دریا زندگی می‌کرده‌اند.<ref>سوره اعراف، آیه ۱۶۳.</ref> در روایتی از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]]، شهر اصحاب سبت، «ایله» معرفی  شده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۲۶۶.</ref> فخر رازی هم محل زندگی آنها را شهر ایله دانسته است.<ref>فخر رازی، مفاتیح الغیب، ج۱۲، ص۴۱۲.</ref> شهر ایله احتمالاً به شهر ایلات فعلی اشاره دارد که در کنار دریای سرخ و در فلسطین اشغالی قرار دارد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۸۰ش، ج۶، ص۴۱۸.</ref> به‌گفته [[علامه طباطبایی]]،از  شهرهای [[مدین (شهر)|مدین]] و طبریه نیز به‌عنوان مکان زندگی اصحاب سبت یاد شده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۳۰۳.</ref>

* قرآن کریم.

* تفسیر منسوب به امام حسن عسکری، قم، مدرسة الامام المهدی عج، ۱۴۰۹ق.

* طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۷ق.

* طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصر خسرو، ۱۳۷۲ش.

* مجلسی، محمدباقر، حیوة القلوب، قم، سرور، ۱۳۸۴ش.

* مکارم شیرازی، ناصر، و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیة، ۱۳۸۰ش.