Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵
ویرایش
جز (←منابع: افزایش الگو) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
به [[آیه]] ۲۱ [[سوره احزاب]]، آیه تأسی گفته میشود.<ref>هاشمی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۱۶۸.</ref> [[خداوند]] بعد از توبیخ [[منافقین]] در آیات قبل،<ref> نظام الاعرج، غرائب القرآن، ۱۴۱۶ق، ج۵، ص۴۵۵.</ref> در این آیه، قبل از ذکر برخی از ویژگیهای [[مؤمنان]] حقیقی، به شخص [[پیامبر اکرم(ص)]] به عنوان پیشوا و اسوه برای مؤمنان اشاره کرده و از [[مسلمانان]] یا [[مکلف|مکلفین]]<ref>طوسی، التبیان، بیروت، ج۸، ص۳۲۸؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۵۴۸؛ سبزواری، ارشاد الاذهان، ۱۴۱۹ق، ص۴۲۵.</ref> و یا کسانی که از پیامبر(ص) تبعیت نکرده و به مخالفت با او میپرداختند،<ref> قرطبی، الجامع لأحکام القرآن، ۱۳۶۴ش،ج۱۴، ص۱۵۵، طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۲۱، ص۹۱.</ref> میخواهد که از پیامبر(ص) پیروی کرده و از مخالفت با او پرهیز کنند.<ref>ثعلبی، الکشف و البیان، ۱۴۲۲ق، ج۸، ص۲۲؛ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۲۱، ص۹۱.</ref> این آیه مسلمان حقیقی را کسی دانسته که به پیامبر(ص) اقتدا کرده و با هیچ کدام از دستورات وی مخالفت نکند.<ref>مغنیه، التفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۶، ص۲۰۵.</ref> | به [[آیه]] ۲۱ [[سوره احزاب]]، آیه تأسی گفته میشود.<ref>هاشمی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۱۶۸.</ref> [[خداوند]] بعد از توبیخ [[منافقین]] در آیات قبل،<ref> نظام الاعرج، غرائب القرآن، ۱۴۱۶ق، ج۵، ص۴۵۵.</ref> در این آیه، قبل از ذکر برخی از ویژگیهای [[مؤمنان]] حقیقی، به شخص [[پیامبر اکرم(ص)]] به عنوان پیشوا و اسوه برای مؤمنان اشاره کرده و از [[مسلمانان]] یا [[مکلف|مکلفین]]<ref>طوسی، التبیان، بیروت، ج۸، ص۳۲۸؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۵۴۸؛ سبزواری، ارشاد الاذهان، ۱۴۱۹ق، ص۴۲۵.</ref> و یا کسانی که از پیامبر(ص) تبعیت نکرده و به مخالفت با او میپرداختند،<ref> قرطبی، الجامع لأحکام القرآن، ۱۳۶۴ش،ج۱۴، ص۱۵۵، طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۲۱، ص۹۱.</ref> میخواهد که از پیامبر(ص) پیروی کرده و از مخالفت با او پرهیز کنند.<ref>ثعلبی، الکشف و البیان، ۱۴۲۲ق، ج۸، ص۲۲؛ طبری، جامع البیان، ۱۴۱۲ق، ج۲۱، ص۹۱.</ref> این آیه مسلمان حقیقی را کسی دانسته که به پیامبر(ص) اقتدا کرده و با هیچ کدام از دستورات وی مخالفت نکند.<ref>مغنیه، التفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۶، ص۲۰۵.</ref> | ||
آیه تأسی در میان آیات [[جنگ احزاب]] نازل شده است. برخی با توجه به عبارت «لکم»، مخاطب آیه را حاضرین در جنگ احزاب دانسته که پیامبر(ص) را در هنگام سختی رها کردند؛ در حالیکه مدعی مسلمانی و [[ایمان]] به خدا و روز [[قیامت]] بوده و خود را از نمازگزاران میدانستند؛ <ref>مغنیه، التفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۶، ص۲۰۵.</ref> اما برخی از [[مفسران]] مخاطب آیه را مختص به حاضران در جنگ احزاب نمیدانند؛<ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۷، ص۳۴۴.</ref> | آیه تأسی در میان آیات [[جنگ احزاب]] نازل شده است. برخی با توجه به عبارت «لکم»، مخاطب آیه را حاضرین در جنگ احزاب دانسته که پیامبر(ص) را در هنگام سختی رها کردند؛ در حالیکه مدعی مسلمانی و [[ایمان]] به خدا و روز [[قیامت]] بوده و خود را از نمازگزاران میدانستند؛<ref>مغنیه، التفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۶، ص۲۰۵.</ref> اما برخی از [[مفسران]] مخاطب آیه را مختص به حاضران در جنگ احزاب نمیدانند؛<ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۷، ص۳۴۴.</ref> بلکه پیامبر(ص) را در همه زمینهها بهترین الگو برای تمامی مؤمنان دانستهاند.<ref>رضایی اصفهانی، تفسیر قرآن مهر، ۱۳۸۷ش، ج۱۶، ص۳۳۱؛ قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۷، ص۳۴۴.</ref> | ||
برخی از مفسران با توجه به عبارت آیه، معتقدند که تأسی از پیامبر(ص)، یک وظیفه دائمی و همیشه ثابت برای تمام مسلمانان است.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ش، ج۱۶، ص۲۸۸.</ref> | برخی از مفسران با توجه به عبارت آیه، معتقدند که تأسی از پیامبر(ص)، یک وظیفه دائمی و همیشه ثابت برای تمام مسلمانان است.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ش، ج۱۶، ص۲۸۸.</ref> | ||
خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
==محدوده تأسی به پیامبر== | ==محدوده تأسی به پیامبر== | ||
با توجه به اطلاق آیه الگو بودن پیامبر(ص) در همه زمینههای جنگی و غیر از آن را شامل میشود.<ref>رضایی اصفهانی، تفسیر قرآن مهر، ۱۳۸۷ش، ج۱۶، ص۳۳۱.</ref> تأسی از پیامبر(ص) هم در گفتار و هم در رفتار<ref>طوسی، التبیان، بیروت، ج۸، ص۳۲۸؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ش، ج۱۶، ص۲۸۸.</ref> و به عبارتی دیگر در تمامی افعال، احوال و اخلاق دانسته شده است؛<ref>قرطبی، الجامع لأحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۴، ص۱۵۵؛ فیض کاشانی، تفسیر الصافی، ۱۴۱۶ق، ج۴، ص۱۸۰؛ شکوری، تفسیر شریف لاهیجی، ۱۳۷۳ش، ج۳، ص۶۲۲.</ref> | با توجه به اطلاق آیه الگو بودن پیامبر(ص) در همه زمینههای جنگی و غیر از آن را شامل میشود.<ref>رضایی اصفهانی، تفسیر قرآن مهر، ۱۳۸۷ش، ج۱۶، ص۳۳۱.</ref> تأسی از پیامبر(ص) هم در گفتار و هم در رفتار<ref>طوسی، التبیان، بیروت، ج۸، ص۳۲۸؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ش، ج۱۶، ص۲۸۸.</ref> و به عبارتی دیگر در تمامی افعال، احوال و اخلاق دانسته شده است؛<ref>قرطبی، الجامع لأحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۴، ص۱۵۵؛ فیض کاشانی، تفسیر الصافی، ۱۴۱۶ق، ج۴، ص۱۸۰؛ شکوری، تفسیر شریف لاهیجی، ۱۳۷۳ش، ج۳، ص۶۲۲.</ref> چنانکه [[مکارم شیرازی]] در کتاب [[تفسیر نمونه]] معتقد است که پیامبر اکرم(ص) در روحیات عالی، استقامت و شکیبایی، هوشیاری، درایت، [[اخلاص]]، توجه به خدا و زانو نزدن در برابر سختیها و مشکلات، بهتری الگو و سرمشق برای همه [[مسلمانان]] میباشد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۲۴۲.</ref> هرچند برخی دیگر دایره تأسی به پیامبر(ص) را محدود به [[صبر]]<ref>ابن جوزی، زاد المسیر، ۱۴۲۲ق، ج۳، ص۴۵۵؛ ثعالبی، تفسیر الثعالبی، ۱۴۱۸ق، ج۴، ص۳۴۰.</ref> یا عمل پیامبر(ص) در جنگها و تحمل جراحات و سختیهای فراوان دانستهاند؛<ref>ابن سلیمان، تفسیر مقاتل بن سلیمان، ۱۴۲۳ق، ج۳، ص۴۸۳؛ طبرانی، التفسیر الکبیر، ۱۰۰۸م، ج۵، ص۱۷۹؛ ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۱۵، ص۳۷۹.</ref> گرچه به این موضوع اشاره کردهاند که این امر میتواند دلالت بر تأسی، در افعال دیگر پیامبر(ص) کند؛<ref>طبرسی، جوامع الجامع، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۳۰۸؛ طوسی، التبیان، بیروت، ج۸، ص۳۲۸.</ref> اما دلالت بر وجوب اقتدا به پیامبر(ص) در افعال را نمیکند.<ref> طوسی، التبیان، بیروت، ج۸، ص۳۲۸.</ref> عدهای دیگر منظور آیه را تنها الگو بودن پیامبر(ص) در [[جنگ احزاب]] میدانند.<ref>دینوری، الواضح، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۱۷۴.</ref> | ||
==حکم تأسی== | ==حکم تأسی== | ||
خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* ابن سلیمان، مقاتل، تفسیر مقاتل بن سلیمان، | * ابن سلیمان، مقاتل، تفسیر مقاتل بن سلیمان، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۲۳ق. | ||
* ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، | * ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دار صادر، چاپ سوم، بیتا. | ||
* ابنجوزی، عبدالرحمن بن علی، زاد المسیر فی علم التفسیر، بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۴۲۲ق. | * ابنجوزی، عبدالرحمن بن علی، زاد المسیر فی علم التفسیر، بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۴۲۲ق. | ||
* ابنعطیه، عبدالحق بن غالب، المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۲ق. | * ابنعطیه، عبدالحق بن غالب، المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۲ق. | ||
* ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۴۰۸ق. | * ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۴۰۸ق. | ||
* بیضاوی، عبدالله بن عمر، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، | * بیضاوی، عبدالله بن عمر، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۱۸ق. | ||
* ثعالبی، عبدالرحمن بن محمد، تفسیر الثعالبی المسمی بالجواهر الحسان فی تفسیر القرآن، | * ثعالبی، عبدالرحمن بن محمد، تفسیر الثعالبی المسمی بالجواهر الحسان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۱۸ق. | ||
* ثعلبی، احمد بن محمد، الکشف و البیان المعروف تفسیر الثعلبی، | * ثعلبی، احمد بن محمد، الکشف و البیان المعروف تفسیر الثعلبی، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۲۲ق. | ||
* جرجانی، عبدالقاهر بن عبدالرحمن، درج الدرر فی تفسیر القرآن العظیم، عمان، دارالفکر، ۱۴۳۰ق. | * جرجانی، عبدالقاهر بن عبدالرحمن، درج الدرر فی تفسیر القرآن العظیم، عمان، دارالفکر، ۱۴۳۰ق. | ||
* دینوری، عبدالله بن محمد، الواضح فی تفسیر القرآن الکریم، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۴ق. | * دینوری، عبدالله بن محمد، الواضح فی تفسیر القرآن الکریم، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۴ق. | ||
خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
* طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش. | * طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش. | ||
* طبری، محمد بن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دارالمعرفة، ۱۴۱۲ق. | * طبری، محمد بن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دارالمعرفة، ۱۴۱۲ق. | ||
* طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، | * طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، بیتا. | ||
* طیب، عبدالحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، تهران، انتشارات اسلام، چاپ دوم، ۱۳۶۹ش. | * طیب، عبدالحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، تهران، انتشارات اسلام، چاپ دوم، ۱۳۶۹ش. | ||
* فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، تفسیر الصافی، تهران، مکتبة الصدر، چاپ دوم، ۱۴۱۵ق. | * فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، تفسیر الصافی، تهران، مکتبة الصدر، چاپ دوم، ۱۴۱۵ق. | ||
خط ۱۰۲: | خط ۱۰۲: | ||
* هاشمی، سیدمحمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهلبیت(ع)، قم، موسسه دائره المعارف فقه اسلامی، ۱۴۲۶ق. | * هاشمی، سیدمحمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهلبیت(ع)، قم، موسسه دائره المعارف فقه اسلامی، ۱۴۲۶ق. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{آیات مشهور قرآن}} | {{آیات مشهور قرآن}} | ||
{{آیات و احادیث اخلاقی}} | {{آیات و احادیث اخلاقی}} |