تفسیر المحیط الاعظم (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

'''تفسیر المُحیط الأعظم و البَحرُ الخِضَمّ فی تَأویل کتاب الله العَزیز المُحکم''' [[تفسیر]] [[قرآن]] نوشته [[سید حیدر آملی]] عالم [[شیعی]] در قرن هشتم است. سید حیدر در تفسیر آیات که فقط جلد اول و دوم آن بصورت دست نویس در [[کتابخانه آیت الله مرعشی]] موجود بوده، روش [[عرفان|عرفانی]] بر اساس مکتب [[اهل بیت]] را دنبال کرده است.

سید حیدر آملی، عارف [[شیعه|شیعی]] قرن ۸ق. بر اساس نوشته‌های خود او می‌توان تاریخ تولد او را ۷۱۹ یا ۷۲۰ق دانست. وی ابتدا در [[آمل]]، [[خراسان]]، [[استرآباد]] و [[اصفهان]] به تحصیل علوم عقلی و نقلی پرداخت و آن‌گاه در حدود سن ۲۵سالگی به زادگاه خود بازگشت. در بازگشت، حاکم [[طبرستان]]، فخرالدوله حسن، او را گرامی داشت و او را وزیر خود ساخت.

سید حیدر آملی کتاب تفسیر المحیط الأعظم را در سال ۷۷۷ قمری در هفت جلد به پایان رسانده است.<ref>تفسیر المحیط الاعظم، ج۱، ص۱۱.</ref>{{سخ}}

سید حیدر انگیزه تالیف تفسیر را چنین بیان می‌کند: {{سخ}}«''پس از تالیف چند کتاب و رساله به زبان فارسی و عربی که به چهل عدد می‌رسد حق تعالی مرا به تاویل قرآن کریم امر و فرمان داد و من بعد از آن تفسیری عرفانی در هفت جلد بزرگ نوشتم و آنرا به محیط اعظم و طود اشم در تاویل کتاب الله عزیز محکم نامیدم. و همچنین این تفسیر در نهایت حسن و کمال تدوین شد و در غایت فصاحت و بلاغت به توفیق ربانی ظهور کرد بطوریکه قبل از من احدی همچون من کتابی مانند این ننگاشته است''».<ref>مقدمه مؤلف.</ref>

سید حیدر در این کتاب خواسته متنی جامع تأویل و تفسیر به نحوی که تآویلات آن بر وفق مشرب اهل توحید و اهل حقیقت بوده و در عین حال حتی ظاهر آن هم از قاعده پسندیده اهل بیت خارج نباشد به دست دهد. روشن است جوهر عقیدتی و عملی شیعی-صوفیانه سید حیدر با مختصات ویژه خود و تأثرش از مکتب [[ابن عربی]] در این تفسیر، جاری و ظاهر است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۱، ص۷۵۲.</ref>