پرش به محتوا

شهید محراب: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Rezataran
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Pourrezaei
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''شهید محراب''' در اصطلاح به کسی گفته می شود که در [[محراب]] [[نماز]] به [[شهادت]] رسیده باشد. از [[حضرت علی (ع)]] به عنوان اولین شهید محراب یاد می‌شود. این اصطلاح بعدها به ائمه جمعه‌ای اطلاق می‌شود که در جریان برگزاری [[نماز جمعه]] [[شهید]] شده باشند. [[سید محمد علی قاضی طباطبایی]]، [[سید اسدالله مدنی]]، [[محمدعلی صدوقی]]، [[سید عبدالحسین دستغیب]]، [[عطالله اشرفی اصفهانی]] پنج شهید محراب در دوره [[جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی]] هستند. گاهی به [[سید محمدباقر حکیم]] نیز این اصطلاح اطلاق می شود.
'''شهید محراب''' در اصطلاح به کسی گفته می‌شود که در [[محراب]] [[نماز]] به [[شهادت]] رسیده باشد. از [[حضرت علی(ع)]] به عنوان اولین شهید محراب یاد می‌شود. این اصطلاح بعدها به ائمه جمعه‌ای اطلاق شد که در جریان برگزاری [[نماز جمعه]] [[شهید]] شده باشند. [[سید محمد علی قاضی طباطبایی]]، [[سید اسدالله مدنی]]، [[محمدعلی صدوقی]]، [[سید عبدالحسین دستغیب]]، [[عطاءالله اشرفی اصفهانی]] پنج شهید محراب در دوره [[جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی]] هستند. گاهی به [[سید محمدباقر حکیم]] نیز این اصطلاح اطلاق می‌شود.


==اولین شهید محراب==
==اولین شهید محراب==
شهید محراب از دو واژه [[شهید]] و [[محراب]] تشکیل شده است. شهادت در [[دین اسلام]] به‌معنای کشته شدن در راه [[خدا]] است و مِحراب طاقنمایی است که جهت نمازگذاری در [[مسجد]] را نشان می‌دهد که پیش‌ نماز در آنجا به [[نماز]] می‌ایستد. شهید محراب به کسی گفته می شود که در مراسم برگزاری نماز به شهادت رسیده باشد. به [[حضرت علی (ع)]] اولین شهید محراب می گویند [[ابن ملجم مرادی]] در [[مسجد کوفه]] با شمشیر فرق امام علی(ع) را در حین نماز شکافت و او با همین زخم به شهادت رسید از این رو امام علی (ع) اولین شهید محراب نام گرفت.
شهید محراب از دو واژه [[شهید]] و [[محراب]] تشکیل شده است. شهادت در [[دین اسلام]] به‌معنای کشته شدن در راه [[خدا]] است و مِحراب طاقنمایی است که جهت قبله در [[مسجد]] را نشان داده و [[امام جماعت]] در آنجا به [[نماز]] می‌ایستد. شهید محراب به کسی گفته می‌شود که در مراسم برگزاری نماز به شهادت رسیده باشد. [[حضرت علی(ع)]] اولین شهید محراب است که [[ابن ملجم مرادی]] در [[مسجد کوفه]] با شمشیر فرق ایشان را در حین نماز شکافت و او با همین زخم به شهادت رسید از این رو امام علی(ع) اولین شهید محراب نام گرفت.


== امامان جمعه شهید ==
== امامان جمعه شهید ==
[[پرونده:شهید قاضی طباطبایی.jpg|بندانگشتی|150px|آیت الله شهید قاضی طباطبایی.]]
[[پرونده:شهید قاضی طباطبایی.jpg|بندانگشتی|۱۵۰px|آیت الله شهید قاضی طباطبایی.]]
در سال های نخست تشکیل [[جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی]] در ایران افراد زیادی در ترورهای مخالفان جمهوری اسلامی کشته شدند. برخی از این افراد [[امام جمعه|امامان جمعه]] شهرها بودند که در ادبیات رسانه‌ای جمهوری اسلامی به شهدای محراب معروف شدند. هر چند ترور برخی از آنان هنگام [[نماز جمعه]] نبود.
در سال‌های نخست تشکیل [[جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی]] در ایران افراد زیادی در ترورهای مخالفان جمهوری اسلامی کشته شدند. برخی از این افراد [[امام جمعه|امامان جمعه]] شهرها بودند که در ادبیات رسانه‌ای جمهوری اسلامی به شهدای محراب معروف شدند. هر چند ترور برخی از آنان هنگام [[نماز جمعه]] نبود.
 
===محمد علی قاضی طباطبایی===
===محمد علی قاضی طباطبایی===
{{اصلی|سید محمدعلی قاضی طباطبایی}}
{{اصلی|سید محمدعلی قاضی طباطبایی}}
سید محمدعلی قاضی طباطبائی(۱۲۹۳- ۱۳۵۸ش) فرزند سید باقر در [[تبریز]] متولد شد. تحصیلات مقدماتی را در تبریز خوانده و در سال ۱۳۱۸ راهی [[حوزه علمیه قم]] شد و از درس های اساتیدی مثل؛ [[سید محمد حجت کوه کمره ای]]، [[سید حسین بروجردی]] و [[امام خمینی]] کسب علم کرد. در سال ۱۳۲۸ از [[قم]] عازم [[حوزه علمیه نجف]] شد و در نزد [[آیت الله]] [[کاشف الغطاء]] مشغول کسب علم شد. با آغاز نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی، در آذربایجان فعالیت های سیاسی انجام می داد. در این مدّت چندین نوبت دستگیر، زندانی و تبعید شد. در شامگاه [[عید قربان]] و پس از اقامه نماز مغرب و عشاء در مسجد شعبان، در تاریخ ۱۰/۸/ ۵۸ به [[شهادت]] رسید.<ref>[http://pajoohe.com/fa/index.php?Page=definition&UID=46627 پژوهشکده باقرالعلوم (ع).]</ref>
سید محمدعلی قاضی طباطبائی(۱۲۹۳- ۱۳۵۸ش) فرزند سید باقر در [[تبریز]] متولد شد. تحصیلات مقدماتی را در تبریز خوانده و در سال ۱۳۱۸ راهی [[حوزه علمیه قم]] شد و از درس‌های اساتیدی مثل؛ [[سید محمد حجت کوه کمره ای]]، [[سید حسین بروجردی]] و [[امام خمینی]] کسب علم کرد. در سال ۱۳۲۸ از [[قم]] عازم [[حوزه علمیه نجف]] شد و در نزد [[آیت الله]] [[کاشف الغطاء]] مشغول کسب علم شد. با آغاز نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی، در آذربایجان فعالیت‌های سیاسی انجام می‌داد. در این مدّت چندین نوبت دستگیر، زندانی و تبعید شد. در شامگاه [[عید قربان]] و پس از اقامه نماز مغرب و عشاء در مسجد شعبان، در تاریخ ۱۰/۸/ ۵۸ به [[شهادت]] رسید.<ref>[http://pajoohe.com/fa/index.php?Page=definition&UID=46627 پژوهشکده باقرالعلوم(ع).]</ref>
[[پرونده:شهید مدنی.jpg|راست|بندانگشتی|150px|آیت الله شهید مدنی.]]
[[پرونده:شهید مدنی.jpg|راست|بندانگشتی|۱۵۰px|آیت الله شهید مدنی.]]
===سید اسدالله مدنی تبریزی===
===سید اسدالله مدنی تبریزی===
{{اصلی|سید اسدالله مدنی تبریزی}}
{{اصلی|سید اسدالله مدنی تبریزی}}
سید اسدالله مدَنی تبریزی در سال ۱۲۹۲ شمسی در شهر آذرشهر به دنیا آمد، پدرش میرعلی نام داشت. در دوران نوجوانی به [[قم]] عزیمت کرد و پس از گذراندن درسهای مقدماتی حدود چهار سال در درس امام خمینی شرکت کرد. سپس به [[نجف]] رفت و تدریس و تحصیل خود را ادامه داد. از اولین کسانی بود که در جریان وقایع سال ۱۳۴۲ شمسی در نجف از امام تبعیت کرد و در انتشار تلگرام [[محسن حکیم|آیت الله محسن حکیم]] به همین مناسبت نقش داشت. وی در جریان مبارزات سیاسی دستگیر و تبعید شد. بعد از پیروزی انقلاب، نماینده [[همدان]] در[[مجلس خبرگان]] شد و بعد از شهادت آیت الله قاضی طباطبائی از سوی امام خمینی به سمت [[امام جمعه]] و نماینده امام در تبریز منصوب شد. سید اسدالله مدنی بعداز ظهر روز جمعه، بیستم شهریور سال ۱۳۶۰ش پس از آنکه خطبه‌های نماز جمعه به پایان رسید در سن ۶۷ سالگی توسط سازمان مجاهدین خلق (منافقین) به [[شهادت]] رسید.<ref>[http://iec-md.org/monasebatha/digar/shaheed_madani.html مرکز تعلیمات اسلامی واشنگتن.]</ref> <ref>[http://www.andisheqom.com/public/application/index/viewData?c=9697&t=article سایت اندیشه قم.]</ref>
سید اسدالله مدَنی تبریزی در سال ۱۲۹۲ شمسی در شهر آذرشهر به دنیا آمد، پدرش میرعلی نام داشت. در دوران نوجوانی به [[قم]] عزیمت کرد و پس از گذراندن درسهای مقدماتی حدود چهار سال در درس امام خمینی شرکت کرد. سپس به [[نجف]] رفت و تدریس و تحصیل خود را ادامه داد. از اولین کسانی بود که در جریان وقایع سال ۱۳۴۲ شمسی در نجف از امام تبعیت کرد و در انتشار تلگرام [[محسن حکیم|آیت الله محسن حکیم]] به همین مناسبت نقش داشت. وی در جریان مبارزات سیاسی دستگیر و تبعید شد. بعد از پیروزی انقلاب، نماینده [[همدان]] در[[مجلس خبرگان]] شد و بعد از شهادت آیت الله قاضی طباطبائی از سوی امام خمینی به سمت [[امام جمعه]] و نماینده امام در تبریز منصوب شد. سید اسدالله مدنی بعداز ظهر روز جمعه، بیستم شهریور سال ۱۳۶۰ش پس از آنکه خطبه‌های نماز جمعه به پایان رسید در سن ۶۷ سالگی توسط سازمان مجاهدین خلق (منافقین) به [[شهادت]] رسید.<ref>[http://iec-md.org/monasebatha/digar/shaheed_madani.html مرکز تعلیمات اسلامی واشنگتن.]</ref><ref>[http://www.andisheqom.com/public/application/index/viewData?c=9697&t=article سایت اندیشه قم.]</ref>
[[پرونده:شهید صدوقی.jpg|بندانگشتی|150px|آیت الله شهید صدوقی.]]
[[پرونده:شهید صدوقی.jpg|بندانگشتی|۱۵۰px|آیت الله شهید صدوقی.]]


===محمد صدوقی===
===محمد صدوقی===
{{اصلی|محمد صدوقی}}
{{اصلی|محمد صدوقی}}
محمد صدوقی، در سال ۱۲۸۷ شمسی در [[یزد]] متولد شد. در سال ۱۳۰۹ به حوزه علمیه قم رفته و به تحصیل و تدریس علوم پرداخت، از ابتداء ورود به قم با [[امام خمینی]] آشنا شد و پس از تکمیل تحصیلات نزد: [[عبدالکریم حائری یزدی]]، [[سید صدرالدین صدر]]، [[سید محمدتقی خوانساری]]، [[سید محمد حجت]]، سید علی محمد کازرونی، غلامرضا فقیه خراسانی، بنا به توصیه مراجع قم برای اداره امور شرعی مردم به استان [[یزد]] رفت. با شروع نهضت امام خمینی در سالهای ۱۳۴۱ و ۱۳۴۲ به مبارزین پیوست و پس از پیروزی انقلاب، نماینده مردم یزد در مجلس خبرگان قانون اساسی و امام جمعه این شهر شد. وی در دهم ماه رمضان مطابق با یازدهم تیرماه ۱۳۶۱ پس از ادای نماز جمعه بدست سازمان مجاهدین خلق (منافقین) به [[شهادت]] رسید.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show-32032.aspx سایت راسخون.]</ref>
محمد صدوقی، در سال ۱۲۸۷ شمسی در [[یزد]] متولد شد. در سال ۱۳۰۹ به حوزه علمیه قم رفته و به تحصیل و تدریس علوم پرداخت، از ابتداء ورود به قم با [[امام خمینی]] آشنا شد و پس از تکمیل تحصیلات نزد: [[عبدالکریم حائری یزدی]]، [[سید صدرالدین صدر]]، [[سید محمدتقی خوانساری]]، [[سید محمد حجت]]، سید علی محمد کازرونی، غلامرضا فقیه خراسانی، بنا به توصیه مراجع قم برای اداره امور شرعی مردم به استان [[یزد]] رفت. با شروع نهضت امام خمینی در سالهای ۱۳۴۱ و ۱۳۴۲ به مبارزین پیوست و پس از پیروزی انقلاب، نماینده مردم یزد در مجلس خبرگان قانون اساسی و امام جمعه این شهر شد. وی در دهم ماه رمضان مطابق با یازدهم تیرماه ۱۳۶۱ پس از ادای نماز جمعه بدست سازمان مجاهدین خلق (منافقین) به [[شهادت]] رسید.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show-32032.aspx سایت راسخون.]</ref>


===سید عبدالحسین دستغیب===
===سید عبدالحسین دستغیب===
[[پرونده:آیت الله دستغیب.jpg|راست|بندانگشتی|150px|آیت الله شهید دستغیب.]]
[[پرونده:آیت الله دستغیب.jpg|راست|بندانگشتی|۱۵۰px|آیت الله شهید دستغیب.]]
{{اصلی|سید عبدالحسین دستغیب}}
{{اصلی|سید عبدالحسین دستغیب}}
سید عبدالحسین دستغیب، در سال ۱۲۸۸ش در [[شیراز]] متولد شد پدرش آیت الله سید محمدتقی از علمای [[فارس]] بود. پس از اتمام دروس سطح در شیراز، به منظور ادامه تحصیلات به [[نجف اشرف]] رفت و پس از هفت سال موفق به کسب [[درجه اجتهاد]] از [[آقا ضیاء عراقی]] و [[سید ابوالحسن اصفهانی]] گردید و به شیراز مراجعت کرده و در مدت اقامتش به سرپرستی حوزه علمیه و تربیت طلاب و ارشاد مردم اشتغال داشت. از سال ۴۲ تا ۵۷ چند نوبت دستگیر، زندانی و تبعید شد. پس از پیروزی [[انقلاب اسلامی]] از طرف [[امام خمینی]] به سمت نماینده ایشان و [[امام جمعه]] شیراز منصوب شد. در روز بیستم آذر ماه سال ۱۳۶۰ هنگام رفتن به [[نماز جمعه]] به شهادت رسید.<ref>[http://www.aparat.com/v/tgh4N/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF_%D8%A2%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%BA%DB%8C%D8%A8 زندگینامه آیت الله دستغیب.]</ref><ref>[http://www.irdc.ir/fa/calendar/69/default.aspx مرکز اسناد انقلاب اسلامی.]</ref>
سید عبدالحسین دستغیب، در سال ۱۲۸۸ش در [[شیراز]] متولد شد پدرش آیت الله سید محمدتقی از علمای [[فارس]] بود. پس از اتمام دروس سطح در شیراز، به منظور ادامه تحصیلات به [[نجف اشرف]] رفت و پس از هفت سال موفق به کسب [[درجه اجتهاد]] از [[آقا ضیاء عراقی]] و [[سید ابوالحسن اصفهانی]] گردید و به شیراز مراجعت کرده و در مدت اقامتش به سرپرستی حوزه علمیه و تربیت طلاب و ارشاد مردم اشتغال داشت. از سال ۴۲ تا ۵۷ چند نوبت دستگیر، زندانی و تبعید شد. پس از پیروزی [[انقلاب اسلامی]] از طرف [[امام خمینی]] به سمت نماینده ایشان و [[امام جمعه]] شیراز منصوب شد. در روز بیستم آذر ماه سال ۱۳۶۰ هنگام رفتن به [[نماز جمعه]] به شهادت رسید.<ref>[http://www.aparat.com/v/tgh4N/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF_%D8%A2%DB%8C%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%BA%DB%8C%D8%A8 زندگینامه آیت الله دستغیب.]</ref><ref>[http://www.irdc.ir/fa/calendar/69/default.aspx مرکز اسناد انقلاب اسلامی.]</ref>


===عطاء الله اشرفی اصفهانی===
===عطاء الله اشرفی اصفهانی===
[[پرونده:اشرفی اصفهانی.jpg|بندانگشتی|150px|آیت الله اشرفی اصفهانی.]]
[[پرونده:اشرفی اصفهانی.jpg|بندانگشتی|۱۵۰px|آیت الله اشرفی اصفهانی.]]
{{اصلی|عطاء الله اشرفی اصفهانی}}
{{اصلی|عطاء الله اشرفی اصفهانی}}
وی در سال۱۲۷۹ ش در خمینی شهر، اصفهان متولد شد. وی مقدمات را در اصفهان خوانده و بعد رهسپار [[قم]] گردید و از محضر آیات عظام؛ خوانساری، حجت و صدر کسب علم کرد. وی در سال ۱۳۳۴ش برای نشر معارف اسلامی به باختران هجرت نمود. و مبارزات سیاسی خود را بر علیه رژیم شاه شروع کرد، و بارها در این راه دستگیر و زندانی شد. وی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی از سوی امام خمینی در سال ۱۳۵۸ش به امامت جمعه شهر باختران (کرمانشاه) منصوب شدند. در سال ۱۳۶۰ روز ۲۲ ماه مبارک رمضان در حال رفتن به [[مسجد]] جهت اقامه [[نماز]] ظهر توسط سازمان مجاهدین خلق (منافقین) به [[شهادت]] رسیدند.<ref>[http://www.irdc.ir/fa/calendar/54/default.aspx مرکز اسناد انقلاب اسلامی ایران.]</ref>
وی در سال۱۲۷۹ش در خمینی شهر، اصفهان متولد شد. وی مقدمات را در اصفهان خوانده و بعد رهسپار [[قم]] گردید و از محضر آیات عظام؛ خوانساری، حجت و صدر کسب علم کرد. وی در سال ۱۳۳۴ش برای نشر معارف اسلامی به باختران هجرت نمود و مبارزات سیاسی خود را بر علیه رژیم شاه شروع کرد، و بارها در این راه دستگیر و زندانی شد. وی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی از سوی امام خمینی در سال ۱۳۵۸ش به امامت جمعه شهر باختران (کرمانشاه) منصوب شدند. در سال ۱۳۶۰ روز ۲۲ ماه مبارک رمضان در حال رفتن به [[مسجد]] جهت اقامه [[نماز]] ظهر توسط سازمان مجاهدین خلق (منافقین) به [[شهادت]] رسیدند.<ref>[http://www.irdc.ir/fa/calendar/54/default.aspx مرکز اسناد انقلاب اسلامی ایران.]</ref>


===سید محمدباقر حکیم===
===سید محمدباقر حکیم===
[[پرونده:محمدباقر حکیم.jpg|راست||بندانگشتی||150px|آیت الله شهید محمدباقر حکیم.]]
[[پرونده:محمدباقر حکیم.jpg|راست||بندانگشتی||۱۵۰px|آیت الله شهید محمدباقر حکیم.]]
{{اصلی|سید محمد باقر حکیم}}
{{اصلی|سید محمد باقر حکیم}}
سید محمد باقر حکیم در ۲۰ مرداد ۱۳۱۸ش در شهر نجف بدنیا آمد پدرش [[سید محسن طباطبائی حکیم|آیت الله سید محسن حکیم]] از مرجع تقلید شیعه بود. تحصیلات حوزوی‌ را نزد پدرش آغاز کرد و فلسفه و علوم قرآنی را به طور تخصصی دنبال کرد و در [[فقه]] و اصول به درجه اجتهاد نایل شد. وی به همراه سید محمد مهدی حکیم، [[سیدمحمدباقر صدر]] و چندتن دیگر در ۱۳۳۷ش [[حزب‌ الدعوة]] را تأسیس کرد. وی در دوره صدام در [[ایران]] ساکن شد. پس از حمله نیروهای امریکایی به [[عراق]] و سقوط رژیم بعث در ۱۳۸۲ش، در ۲۱ اردیبهشت همان سال به عراق بازگشت و در نجف اقامت گزید، اما در ۷ شهریور ۱۳۸۲ پس از امامت نماز جمعه و هنگام خروج از صحن نجف‌اشرف، در انفجار اتومبیل بمب‌گذاری شده به [[شهادت]] رسید.<ref>[http://pajuhesh.irc.ir/product/book/show/id/1543 مرکز پژوهش و سنجش افکار صدا و سیما.]</ref> <ref>[http://www.rasanews.ir/NSite/FullStory/News/?Id=182223 خبرگزاری رسا.]</ref>
سید محمد باقر حکیم در ۲۰ مرداد ۱۳۱۸ش در شهر نجف بدنیا آمد پدرش [[سید محسن طباطبائی حکیم|آیت الله سید محسن حکیم]] از مرجع تقلید شیعه بود. تحصیلات حوزوی را نزد پدرش آغاز کرد و فلسفه و علوم قرآنی را به طور تخصصی دنبال کرد و در [[فقه]] و اصول به درجه اجتهاد نایل شد. وی به همراه سید محمد مهدی حکیم، [[سیدمحمدباقر صدر]] و چندتن دیگر در ۱۳۳۷ش [[حزب الدعوة]] را تأسیس کرد. وی در دوره صدام در [[ایران]] ساکن شد. پس از حمله نیروهای امریکایی به [[عراق]] و سقوط رژیم بعث در ۱۳۸۲ش، در ۲۱ اردیبهشت همان سال به عراق بازگشت و در نجف اقامت گزید، اما در ۷ شهریور ۱۳۸۲ پس از امامت نماز جمعه و هنگام خروج از صحن نجف‌اشرف، در انفجار اتومبیل بمب‌گذاری شده به [[شهادت]] رسید.<ref>[http://pajuhesh.irc.ir/product/book/show/id/1543 مرکز پژوهش و سنجش افکار صدا و سیما.]</ref><ref>[http://www.rasanews.ir/NSite/FullStory/News/?Id=182223 خبرگزاری رسا.]</ref>


==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس2}}
 
== منابع ==
== منابع ==
{{ستون-شروع}}
{{منابع}}
*[http://www.irdc.ir/fa/calendar/69/default.aspx مرکز اسناد انقلاب اسلامی ایران.]
*[http://www.irdc.ir/fa/calendar/69/default.aspx مرکز اسناد انقلاب اسلامی ایران.]
*[http://iec-md.org/monasebatha/digar/shaheed_madani.html مرکز تعلیمات اسلامی واشنگتن].
*[http://iec-md.org/monasebatha/digar/shaheed_madani.html مرکز تعلیمات اسلامی واشنگتن].
*[http://pajoohe.com/fa/index.php?Page=definition&UID=46627 پژوهشکده باقرالعلوم (ع)].
*[http://pajoohe.com/fa/index.php?Page=definition&UID=46627 پژوهشکده باقرالعلوم(ع)].
*[http://pajuhesh.irc.ir/product/book/show/id/1543 مرکز پژوهش و سنجش افکار صدا و سیما].
*[http://pajuhesh.irc.ir/product/book/show/id/1543 مرکز پژوهش و سنجش افکار صدا و سیما].
*[http://www.andisheqom.com/public/application/index/viewData?c=9697&t=article سایت اندیشه قم].
*[http://www.andisheqom.com/public/application/index/viewData?c=9697&t=article سایت اندیشه قم].
کاربر ناشناس