پرش به محتوا

شنبه: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۷۸۶ بایت حذف‌شده ،  ‏۲ ژوئیهٔ ۲۰۱۷
جز
حذف مطالب زائد و تمیزکاری
imported>Hamedona
جز (حذف تابلو ویرایش)
جز (حذف مطالب زائد و تمیزکاری)
خط ۱: خط ۱:
'''شَنبِه''' ، نخستین روز هفته در گاهشماری [[هجری شمسی]] است و در فرهنگ اسلامی، اولین روز کاری به شمار می‌رود. شنبه در قانون و فرهنگ کشورهای غیر اسلامی روز کاری نیست. قرآن کریم از شنبه در ماجرای [[اصحاب السبت]]، نام برده است.
'''شَنبِه''' ، نخستین روز هفته در گاهشماری [[هجری شمسی]] است و در فرهنگ اسلامی، اولین روز کاری به شمار می‌رود. شنبه در قانون و فرهنگ کشورهای غیر اسلامی روز کاری نیست. قرآن کریم از شنبه در ماجرای [[اصحاب السبت]]، نام برده است.


خط ۹: خط ۸:


== شنبه در قرآن ==
== شنبه در قرآن ==
 
{{اصلی|اصحاب سبت}}
در [[قرآن کریم]] در سوره‌های ([[سوره فرقان|فرقان]]، ۴۷ و نبأ، ۹) معنای لغوی "سبت" کاربرد داشته و در سوره‌های ([[سوره بقره|بقره]]، ۶۵؛ [[سوره نساء|نساء]]، ۴۷؛ نساء، ۱۵۴؛ اعراف، ۱۶۳؛ نحل، ۱۲۴) به داستان اصحاب سبت اشاره شده است. <ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۶، ص، ۴۲۰</ref>
در [[قرآن کریم]] در سوره‌های ([[سوره فرقان|فرقان]]، ۴۷ و نبأ، ۹) معنای لغوی "سبت" کاربرد داشته و در سوره‌های ([[سوره بقره|بقره]]، ۶۵؛ [[سوره نساء|نساء]]، ۴۷؛ نساء، ۱۵۴؛ اعراف، ۱۶۳؛ نحل، ۱۲۴) به داستان اصحاب سبت اشاره شده است. <ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۶، ص، ۴۲۰</ref>
   
   
خط ۱۵: خط ۱۴:


[[علامه طباطبایی]] نیز در توضیح کلمه سبات در آیه ۹ [[سوره نبأ]] می‌نویسد: کلمه "سبات" به معنای راحتی و فراغت است، چون خوابیدن باعث آرامش و تجدید قوای حیوانی و بدنی می‌شود و خستگی ناشی از بیداری و تصرفات نفس در بدن از بین میرود. بعضی گفته‌اند: کلمه "سبات" به معنای قطع است و اگر خواب را قطع خوانده، بدین جهت بوده که در خواب تصرفات نفس در بدن قطع می‌شود. بعضی دیگر گفته‌اند:"سبات" به معنای مرگ است. <ref>طباطبایی، محمد حسین، ترجمه المیزان فی تفسیر القرآن، مترجم: موسوی همدانی، سید محمد باقر، ج۲۰، ص، ۲۶۲</ref>
[[علامه طباطبایی]] نیز در توضیح کلمه سبات در آیه ۹ [[سوره نبأ]] می‌نویسد: کلمه "سبات" به معنای راحتی و فراغت است، چون خوابیدن باعث آرامش و تجدید قوای حیوانی و بدنی می‌شود و خستگی ناشی از بیداری و تصرفات نفس در بدن از بین میرود. بعضی گفته‌اند: کلمه "سبات" به معنای قطع است و اگر خواب را قطع خوانده، بدین جهت بوده که در خواب تصرفات نفس در بدن قطع می‌شود. بعضی دیگر گفته‌اند:"سبات" به معنای مرگ است. <ref>طباطبایی، محمد حسین، ترجمه المیزان فی تفسیر القرآن، مترجم: موسوی همدانی، سید محمد باقر، ج۲۰، ص، ۲۶۲</ref>
داستان اصحاب سبت به روایت [[تفسیر نمونه]] بدین شرح است: این سرگذشت، چنان که در روایات اسلامی به آن اشاره شده به جمعی از [[بنی اسرائیل]] مربوط است که در ساحل یکی از دریاها زندگی می‌کردند (ظاهرا دریای احمر در کنار سرزمین فلسطین) در بندری بنام"ایله" (امروزه بنام بندر ایلات معروف است). خدا برای آزمایش و امتحان دستور داد  صید ماهی را در آن روز تعطیل کنند اما آنها مخالفت کردند و گرفتار مجازات دردناکی شدند زیرا روز شنبه تعطیل آنها بود و وظیفه داشتند، دست از کار و کسب و صید ماهی بکشند و به عبادت بپردازند. گویا ماهیان در آن روز احساس امنیت می‌کردند و دسته دسته به روی آب ظاهر می‌شدند، اما در روزهای دیگر که صیادان در تعقیب آنها بودند در اعماق آب فرو میرفتند! این موضوع خواه جنبه طبیعی داشته، یا یک جنبه فوق العاده و الهی، وسیله‌ای بود برای امتحان و آزمایش این جمعیت.
خدا در آیه ۱۵۴ سوره نساء به میثاقی که با بنی اسراییل دارد اشاره کرده و به آنان گوشزد می‌کند که تعدی و تجاوز در سبت روا ندارند؛ چراکه روز شنبه برای عبادت پروردگار است و کار کردن در آن روز ممنوعیت داشته و تعدی و عصیان در برابر خدا به حساب می‌آید.
اما آنها به فکر حیله‌گری افتادند و با یک نوع [[کلاه شرعی]] روز شنبه از آب ماهی گرفتند، خدا آنان را به جرم این نافرمانی مجازات کرد و چهره‌شان را از صورت انسان به حیوان، دگرگون ساخت".<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۱، ص۲۹۷</ref>
قرآن در سوره نساء آیه ۴۷ از [[لعنت]] شدن اصحاب سبت، سخن گفته است همچنین [ماجرای] شنبه را مجازاتی برای کسانی می‌داند که در آن اختلاف کرده بودند.
<ref>کارکرد مفهومی واژه "سبت" در قرآن و عهدین، [http://drarzani.ir/index.aspx?pid=99&articleid=25724 پایگاه اطلاع‌رسانی] حبیب رضا ارزانی</ref>


== شنبه در دیگر ادیان و فرهنگ‌ها==
== شنبه در دیگر ادیان و فرهنگ‌ها==
در [[عهد عتیق]] روز سبت روزی مقدس در ابتدای خلقت است <ref>پیدایش،۱:۲-۴</ref> و به وضوح بیان شده که خدا پس از آفرینش زمین و آسمان و آنچه در آن است، دست از کار کشید و استراحت کرد. <ref>پیدایش،۱:۲-۴</ref> از این‌رو شنبه برای عبادت پروردگار و توقف هر گونه کاری در نظر گرفته می‌شود.<ref>لاویان، ۳:۲۳</ref> یهودیان تا به امروز به این سنت دیرین مقید مانده‌اند و غالب آنان این سنت موسوی را پاس می‌دارند. <ref>خروج، ۲۰: ۸-۱۱</ref> اگرچه برخی از آنها در روز شنبه، پیمان الهی را شکستند و به دنبال کار و جمع آوری روزی رفتند؛ پس بر اساس عهد عتیق، مستحق مرگ شدند.<ref>خروج، ۱۴:۳۱</ref>
در [[عهد عتیق]] روز سبت روزی مقدس در ابتدای خلقت است <ref>پیدایش،۱:۲-۴</ref> و به وضوح بیان شده که خدا پس از آفرینش زمین و آسمان و آنچه در آن است، دست از کار کشید و استراحت کرد. <ref>پیدایش،۱:۲-۴</ref> از این‌رو شنبه برای عبادت پروردگار و توقف هر گونه کاری در نظر گرفته می‌شود.<ref>لاویان، ۳:۲۳</ref> یهودیان تا به امروز به این سنت دیرین مقید مانده‌اند و غالب آنان این سنت موسوی را پاس می‌دارند. <ref>خروج، ۲۰: ۸-۱۱</ref> اگرچه برخی از آنها در روز شنبه، پیمان الهی را شکستند و به دنبال کار و جمع آوری روزی رفتند؛ پس بر اساس عهد عتیق، مستحق مرگ شدند.<ref>خروج، ۱۴:۳۱</ref>


خط ۶۰: خط ۴۹:
سُبْحَانَ الْحَسَنِ الْجَمِيلِ سُبْحَانَ الرَّءُوفِ الرَّحِيمِ سُبْحَانَ الْغَنِيِّ الْحَمِيدِ سُبْحَانَ الْخَالِقِ الْبَارِئِ سُبْحَانَ الرَّفِيعِ الْأَعْلَى سُبْحَانَ الْعَظِيمِ الْأَعْظَمِ سُبْحَانَ مَنْ هُوَ هَكَذَا وَ لَا هَكَذَا يَكُونُ غَيْرُهُ سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ لِرَبِّي الْحَيِّ الْحَلِيمِ سُبْحَانَ رَبِّيَ الْعَظِيمِ وَ بِحَمْدِهِ سُبْحَانَ مَنْ هُوَ دَائِمٌ لَا يَسْهُو سُبْحَانَ مَنْ هُوَ قَائِمٌ لَا يَلْهُو سُبْحَانَ مَنْ هُوَ غَنِيٌّ لَا يَفْتَقِرُ سُبْحَانَ مَنْ تَوَاضَعَ كُلُّ شَيْ‏ءٍ لِعَظَمَتِهِ سُبْحَانَ مَنْ ذَلَ‏ كُلُّ شَيْ‏ءٍ لِعِزَّتِهِ‏ سُبْحَانَ مَنِ اسْتَسْلَمَ كُلُّ شَيْ‏ءٍ لِقُدْرَتِهِ سُبْحَانَ مَنْ خَضَعَ كُلُّ شَيْ‏ءٍ لِمُلْكِهِ سُبْحَانَ مَنِ انْقَادَتْ لَهُ الْأُمُورُ بِأَزِمَّتِهَا </ref> <ref> مصباح المتهجد، أدعية الأسبوع‏؛ ‏تسبیح يوم السبت</ref>
سُبْحَانَ الْحَسَنِ الْجَمِيلِ سُبْحَانَ الرَّءُوفِ الرَّحِيمِ سُبْحَانَ الْغَنِيِّ الْحَمِيدِ سُبْحَانَ الْخَالِقِ الْبَارِئِ سُبْحَانَ الرَّفِيعِ الْأَعْلَى سُبْحَانَ الْعَظِيمِ الْأَعْظَمِ سُبْحَانَ مَنْ هُوَ هَكَذَا وَ لَا هَكَذَا يَكُونُ غَيْرُهُ سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ لِرَبِّي الْحَيِّ الْحَلِيمِ سُبْحَانَ رَبِّيَ الْعَظِيمِ وَ بِحَمْدِهِ سُبْحَانَ مَنْ هُوَ دَائِمٌ لَا يَسْهُو سُبْحَانَ مَنْ هُوَ قَائِمٌ لَا يَلْهُو سُبْحَانَ مَنْ هُوَ غَنِيٌّ لَا يَفْتَقِرُ سُبْحَانَ مَنْ تَوَاضَعَ كُلُّ شَيْ‏ءٍ لِعَظَمَتِهِ سُبْحَانَ مَنْ ذَلَ‏ كُلُّ شَيْ‏ءٍ لِعِزَّتِهِ‏ سُبْحَانَ مَنِ اسْتَسْلَمَ كُلُّ شَيْ‏ءٍ لِقُدْرَتِهِ سُبْحَانَ مَنْ خَضَعَ كُلُّ شَيْ‏ءٍ لِمُلْكِهِ سُبْحَانَ مَنِ انْقَادَتْ لَهُ الْأُمُورُ بِأَزِمَّتِهَا </ref> <ref> مصباح المتهجد، أدعية الأسبوع‏؛ ‏تسبیح يوم السبت</ref>


* [[استعاذه]] روز شنبه  <ref> ر.ک‍: [http://ahlolbait.com/media/15218/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D8%A8-%D9%88-%D8%A7%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%84-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%B4%D9%86%D8%A8%D9%87 وبگاه موسسه] تحقیقات و نشر معارف اهل بیت علیهم السلام </ref>
* [[استعاذه]] روز شنبه  <ref> ر.ک‍: [http://ahlolbait.com/media/15218 وبگاه موسسه] تحقیقات و نشر معارف اهل بیت علیهم السلام </ref>


== وقایع تاریخی==
== وقایع تاریخی==


==پانویس==
==پانویس==
 
{{پانویس۲}}
{{پانویس|گروه="یادداشت"|50em}}


[[رده:روزهای هفته]]
[[رده:روزهای هفته]]