پرش به محتوا

شیخ صدوق: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۶ بایت حذف‌شده ،  ‏۲ ژوئن ۲۰۲۳
خنثی‌سازی نسخهٔ 814311 از Khoshnoudi (بحث)
بدون خلاصۀ ویرایش
(خنثی‌سازی نسخهٔ 814311 از Khoshnoudi (بحث))
خط ۱: خط ۱:
{{دیگر کاربردها|ابن‌بابویه}}
{{دیگر کاربردها|ابنبابویه}}
{{جعبه اطلاعات عالمان شیعه
{{جعبه اطلاعات عالمان شیعه
| عنوان = شیخ صدوق
| عنوان = شیخ صدوق
| تصویر =مقبره شیخ صدوق در قبرستان ابن‌بابویه.jpg
| تصویر =مقبره شیخ صدوق در قبرستان ابنبابویه.jpg
| توضیح تصویر = مقبره شیخ صدوق در [[قبرستان ابن‌بابویه]]
| توضیح تصویر = مقبره شیخ صدوق در [[قبرستان ابنبابویه]]
| اندازه تصویر = 200px
| اندازه تصویر = 200px
| سرشناسی = محدث و فقیه مکتب کلامی و حدیث‌محور قم
| سرشناسی = محدث و فقیه مکتب کلامی و حدیث‌محور قم
خط ۴۶: خط ۴۶:


===وفات===
===وفات===
وی در سال [[سال ۳۸۱ هجری قمری|۳۸۱ق]] با بیش از هفتاد سال سن درگذشت و در شهر [[ری]] دفن شد. قبر او امروزه در قبرستانی با نام [[قبرستان ابن‌بابویه]] معروف و زیارتگاه مردم است. تجدید عمارت قبر وی در زمان [[فتحعلی شاه قاجار]] در سال ۱۲۳۸ق. انجام گرفت. پیش از این تاریخ قبر او در اثر سیل شکافته شد و آشکار شدن جنازه سالم وی پس از گذشت قرن‌ها مایه حیرت همگان شد.<ref>الربانی الشیرازی، عبدالرحیم، مقدمه «معانی الاخبار» در: الشیخ الصدوق، ۱۳۶۱ش، ص۷۴.</ref>
وی در سال [[سال ۳۸۱ هجری قمری|۳۸۱ق]] با بیش از هفتاد سال سن درگذشت و در شهر [[ری]] دفن شد. قبر او امروزه در قبرستانی با نام [[قبرستان ابنبابویه]] معروف و زیارتگاه مردم است. تجدید عمارت قبر وی در زمان [[فتحعلی شاه قاجار]] در سال ۱۲۳۸ق. انجام گرفت. پیش از این تاریخ قبر او در اثر سیل شکافته شد و آشکار شدن جنازه سالم وی پس از گذشت قرن‌ها مایه حیرت همگان شد.<ref>الربانی الشیرازی، عبدالرحیم، مقدمه «معانی الاخبار» در: الشیخ الصدوق، ۱۳۶۱ش، ص۷۴.</ref>


== زندگی ==
== زندگی ==
[[پرونده:قبرستان ابن‌بابویه در شهر ری، محل دفن شیخ صدوق.jpg|بندانگشتی|[[قبرستان ابن‌بابویه]] در [[شهر ری]]، محل دفن شیخ صدوق.]]
[[پرونده:قبرستان ابنبابویه در شهر ری، محل دفن شیخ صدوق.jpg|بندانگشتی|[[قبرستان ابنبابویه]] در [[شهر ری]]، محل دفن شیخ صدوق.]]
شیخ صدوق در [[قم]] پرورش یافت و ۲۰ سال با پدرش زندگی کرد و از وی و دیگر علمای قم دانش آموخت و سپس به درخواست اهل [[ری]] بدانجا رفت. مدتی در آنجا بود و سپس با اجازه حاکم آنجا [[رکن الدولة بویهی]] برای [[زیارت]] [[امام رضا(ع)]] به [[مشهد]] رفت و در بازگشت در [[نیشابور]] ساکن شد و بزرگان آن شهر از دانش او بهره گرفتند. بدین طریق او با خروج از قم به ری، [[استرآباد]]، [[جرجان]]، [[نیشابور]]، [[مشهد]]، [[مرو]]، [[سرخس]]، [[ایلاق (بلخ)]]، [[سمرقند]]، [[فرغانه]]، [[بلخ]]، [[همدان]]، [[بغداد]]، [[کوفه]]، [[فید]]، [[مکه]] و [[مدینه]] مسافرت کرد.<ref>غفاری، مقدمه «من لایحضره الفقیه»، ۱۴۰۴ق، ص۹-۸.</ref>
شیخ صدوق در [[قم]] پرورش یافت و ۲۰ سال با پدرش زندگی کرد و از وی و دیگر علمای قم دانش آموخت و سپس به درخواست اهل [[ری]] بدانجا رفت. مدتی در آنجا بود و سپس با اجازه حاکم آنجا [[رکن الدولة بویهی]] برای [[زیارت]] [[امام رضا(ع)]] به [[مشهد]] رفت و در بازگشت در [[نیشابور]] ساکن شد و بزرگان آن شهر از دانش او بهره گرفتند. بدین طریق او با خروج از قم به ری، [[استرآباد]]، [[جرجان]]، [[نیشابور]]، [[مشهد]]، [[مرو]]، [[سرخس]]، [[ایلاق (بلخ)]]، [[سمرقند]]، [[فرغانه]]، [[بلخ]]، [[همدان]]، [[بغداد]]، [[کوفه]]، [[فید]]، [[مکه]] و [[مدینه]] مسافرت کرد.<ref>غفاری، مقدمه «من لایحضره الفقیه»، ۱۴۰۴ق، ص۹-۸.</ref>
[[پرونده:ضریح قبر محمد بن علی ابن‌بابویه قمی ملقب به شیخ صدوق.jpg|بندانگشتی|[[ضریح]] قبر شیخ صدوق]]
[[پرونده:ضریح قبر محمد بن علی ابنبابویه قمی ملقب به شیخ صدوق.jpg|بندانگشتی|[[ضریح]] قبر شیخ صدوق]]


== جایگاه علمی ==
== جایگاه علمی ==
خط ۶۰: خط ۶۰:


شیخ صدوق را به جهت فراوانی آثار به ویژه در موضوع [[کلام اسلامی|کلام]]{{یادداشت|گفته شده شیخ صدوق بیش از ۳۰ اثر در اثبات، دفاع و تبیین آموزه‌های کلامی نوشته است.(طالقانی، «مدرسه کلامی قم»، ص۷۴)}} و تکامل اندیشه‌های او نسبت به شخصیت‌های متقدم، نماینده اصلی [[مکتب کلامی قم]] دانسته‌اند.<ref>جعفری، «مقایسه‌ای میان دو مکتب فکری شیعه در قم و بغداد در قرن چهارم هجری»، ص۱۰.</ref>
شیخ صدوق را به جهت فراوانی آثار به ویژه در موضوع [[کلام اسلامی|کلام]]{{یادداشت|گفته شده شیخ صدوق بیش از ۳۰ اثر در اثبات، دفاع و تبیین آموزه‌های کلامی نوشته است.(طالقانی، «مدرسه کلامی قم»، ص۷۴)}} و تکامل اندیشه‌های او نسبت به شخصیت‌های متقدم، نماینده اصلی [[مکتب کلامی قم]] دانسته‌اند.<ref>جعفری، «مقایسه‌ای میان دو مکتب فکری شیعه در قم و بغداد در قرن چهارم هجری»، ص۱۰.</ref>
گفته شده نخستین‌ کسی‌ که‌ ابن‌بابویه‌ را صدوق‌ نامیده‌ [[ابن‌ادریس حلی]] در [[السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی (کتاب)|سرائر]]
گفته شده نخستین‌ کسی‌ که‌ ابنبابویه‌ را صدوق‌ نامیده‌ [[ابن‌ادریس حلی]] در [[السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی (کتاب)|سرائر]]
است‌.{{مدرک}}{{یادداشت| ابنادریس این لقب را برای شیخ طوسی نیز بکاربرده است. رک: حلی، السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۲۸و ۵۲.}} برخی محققان درباره وجه تسمیه شیخ صدوق بر این باورند که چون وی در نقل حدیث از ائمه علیهم السلام خصوصا [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر]] و [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق]] علیهماالسلام از راه صواب خارج نشده و در فهم آن ها به خطا نرفته است؛ صدوق نامیده شده است.<ref>[http://shabestan.ir/detail/News/703253 چرا ابن‌بابویه قمی به «شیخ صدوق» شهرت یافت؟!]، خبرگزاری شبستان.</ref>
است‌.{{مدرک}}{{یادداشت| ابنادریس این لقب را برای شیخ طوسی نیز بکاربرده است. رک: حلی، السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۲۸و ۵۲.}} برخی محققان درباره وجه تسمیه شیخ صدوق بر این باورند که چون وی در نقل حدیث از ائمه علیهم السلام خصوصا [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر]] و [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق]] علیهماالسلام از راه صواب خارج نشده و در فهم آن ها به خطا نرفته است؛ صدوق نامیده شده است.<ref>[http://shabestan.ir/detail/News/703253 چرا ابنبابویه قمی به «شیخ صدوق» شهرت یافت؟!]، خبرگزاری شبستان.</ref>


== مشایخ و اساتید او ==
== مشایخ و اساتید او ==
خط ۱۵۳: خط ۱۵۳:
*‌ فرمانیان، مهدی؛ صادقی کاشانی، مصطفی، نگاهی به تاریخ تفکر امامیه؛ از آغاز تا ظهور صفویه، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، چاپ اول، ۱۳۹۴ش.
*‌ فرمانیان، مهدی؛ صادقی کاشانی، مصطفی، نگاهی به تاریخ تفکر امامیه؛ از آغاز تا ظهور صفویه، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، چاپ اول، ۱۳۹۴ش.
* [http://jpt.isca.ac.ir/article_162.html طالقانی، سید حسن، مدرسه کلامی قم]، فصلنامه نقد و نظر، شماره ۶۵، بهار ۱۳۹۱ش.
* [http://jpt.isca.ac.ir/article_162.html طالقانی، سید حسن، مدرسه کلامی قم]، فصلنامه نقد و نظر، شماره ۶۵، بهار ۱۳۹۱ش.
* [http://shabestan.ir/detail/News/703253 چرا ابن‌بابویه قمی به «شیخ صدوق» شهرت یافت؟!]، خبرگزاری شبستان، تاریخ انتشار: ۱۳۹۷/۲/۱۵.
* [http://shabestan.ir/detail/News/703253 چرا ابنبابویه قمی به «شیخ صدوق» شهرت یافت؟!]، خبرگزاری شبستان، تاریخ انتشار: ۱۳۹۷/۲/۱۵.
{{پایان}}
{{پایان}}


== پیوند به بیرون ==
== پیوند به بیرون ==
* [https://www.cgie.org.ir/fa/article/222345/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%88%DB%8C%D9%87%D8%8C-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF «ابن‌بابویه، محمد»، احمد پاکتچی، دایرةالمعارف بزرگ اسلامی.]
* [https://www.cgie.org.ir/fa/article/222345/%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D9%88%DB%8C%D9%87%D8%8C-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF «ابنبابویه، محمد»، احمد پاکتچی، دایرةالمعارف بزرگ اسلامی.]
* [http://www.ensani.ir/storage/Files/20101107142425-62.pdf «حیات و شخصیت علمی شیخ صدوق».]
* [http://www.ensani.ir/storage/Files/20101107142425-62.pdf «حیات و شخصیت علمی شیخ صدوق».]
* [http://www.ensani.ir/storage/Files/20101107145057-72.pdf «بازیابی متون کهن امامی در آثار شیخ صدوق»]
* [http://www.ensani.ir/storage/Files/20101107145057-72.pdf «بازیابی متون کهن امامی در آثار شیخ صدوق»]
خط ۱۹۱: خط ۱۹۱:
[[رده:متکلمان شیعه قرن ۴ (قمری)]]
[[رده:متکلمان شیعه قرن ۴ (قمری)]]
[[رده:رجالیان شیعه قرن ۴ (قمری)]]
[[رده:رجالیان شیعه قرن ۴ (قمری)]]
[[رده:مدفونان در قبرستان ابن‌بابویه]]
[[رده:مدفونان در قبرستان ابنبابویه]]
[[رده:مقاله‌های بنیادین ویکی‌شیعه]]
[[رده:مقاله‌های بنیادین ویکی‌شیعه]]
[[رده:نویسندگان شیعه قرن ۴ (قمری)]]
[[رده:نویسندگان شیعه قرن ۴ (قمری)]]
Automoderated users، confirmed، templateeditor
۵۱۱

ویرایش